22 Aralık 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

İKTİSADİ Bütçe Hodri meydan! Uzun boylu, kır saçlı, dam etrafını saran gülümseyerek: " Biz olsak | milyar lirayı top- lardık diyorlar. Eğer bunu yapacak adam varsa gelsin, iste meydan" dedi. Olay bitirdiğimiz haftamın başın- topluca a- gazetecilere da, B.M.M'nin üst katında, Bütçe Karma Komisyonu müzakerelerinin yapıldığı geniş odada geçti. oOUzun para boylu kır saçlı adam Maliye Baka- nı Ferit Melendi. Meleni böylesine iddialı konuşmağa sevkeden konu, zirai kazançların vergilendirilmesiy- le ilgiliydi. Gerçekten Plânlama çev- relerinde, zirai kazançların vergilen- dirilmesinde mevcut kıstaslar değiş- tirildiği takdirde 500 milyon liralık bir gelir elde edilebileceği (okanaati mevcuttur. Maliye ise fikir olarak akla yakın gibi görünen bu teorinin tatbikat alanında başarı sağlayamı- yacağım, zira tarım sahasında ma- hiyet hesaplarının hiç bir zaman ke- AKİS/20 VE MALİ sin olarak tespit edilemiyeceğini ile- ti sürmektedir. 1963 yılı Bütçesinin- B. M. M. Karma Komisyonundaki omüzakere- leri bu hava içinde başladı. Ancak taraflar konu ile ilgili fazla bir şey söylemediler. Nitekim Maliye Bakanı Ferit Melenin Komisyona Bütçeyi sunarken yaptığı konuşma daha çok dünya ekonomisi ile ilgili oldu. Melen, iktisadi ortamın geniş bir tahlilini yaparak, Türkiyenin dünya ekonomisindeki yerini obelirt- ti. Milletlerarası mübadelelerde o za- T.B.M.M. de bütçe çalışmaları Büyük başın büyük derdi man zaman meydana gelen denge- sizliklerin Oo müşterek Oo çalışmalarla halledilebileceğine işaret ederek, son yılların en önemli iktisadi gelişmesi- ni,Avrupadaki bütünleşme teşebbüs- lerinin başarı ile (sonuçlanmasında ve böylece Avrupa Serbest Mübadele Birliğinin odoğmasında gördüğünü söyledi. Her şey Plân için 1963 yılı Bütçesi denk olarak bağ- lanmıştır. 5 Yıllık Plânın ilk yıl tatbikatını kapsamış olması da Büt- çenin başlıca özelliğini teşkil etmek- SAHADA tedir. Bütçe gerçekten,plânlı kal- kınma hamlesini başarıya ulaştırma yolunda, milletin vergi gücünü bir ölçü dahilinde arttırma anlamanı ta- şıyan gelir tedbirleri ve dış yardım- lar ile -eğer oevdeki hesap çarşıya uyarsa- denk olarak bağlanmakta- Ayrıca, Bütçe rakamlarıyla Plân harcama ve gelir hedefleri karşılaş- tırıldığı zaman bunların birbirleriyle uygunluğu kolaylıkla görülmektedir. Meselâ 5 Yıllık Plânda, genel (o ve katma bütçelerin, 1963 gelişme Cart Harcamalarına 2 milyar 600 milyar Ura ayrılması derpiş edilmiş ve bu husus o 1963 Bütçesinde de aynen -hattâ 2 milyon lira fazlasıyla- yer almıştır. 1963 yılı Bütçesinin bir diğer ö- zelliği de, üstün bir borç ödeme hü- viyetidir. Zira birikmiş Devlet borç- larında, geçen yıla nazaran 307 mil" yon liralık bir artış vardır. Memurlara yapılacak yüzde 15 nispetindeki zammı da kapsayan Bütçede, gelir tahminleri, Maliyece objektif esaslara ve ihtiyatlı bir pre-