8 Aralık 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

DÜNYADA Hindistan “Ateş kes"in hikâyesi inlilerin bir "ateş-kes" anlaşması teklif etmeleri üzerine Çin-Hind sınır ihtilafı yeni bir safhaya girdi. Henüz ortada kabul edilmiş bir "a- teş-kes" anlaşması mevcut olmadığı halde, harbi başlatan çinlilerin har- betmekten Oo vazgeçmeleriyle birlikte silahlı çatışma da durdu. o Böylece harbin tamamen hintlilerin kontrolü dışında cereyan etmekte olduğu bir defa daha ortaya çıktı. Çinlileri silahlı çatışmaya son Vermeye doğru iten çeşitli sebepler vardır. Önce Çin tehdidi, Hindista- nın Batı ülkelerinden süratle ve çok geniş ölçüde yardım görmesine yol açtı. Hindistanin talebi üzerine Başkan Kennedy, (o Dışişleri Bakan Yardımcısı oOW. Averell Harriman başkanlığındaki 25 kişilik bir heyeti yardımı teşkilatlandırmakla vazife- lendirerek Hindistana gönderdi. He- men arkasından ufak çapta silah ve mühimmatla birlikte 12 adet C-130 Hercules nakliye uçağının, persone- liyle birlikte, gönderilmesini emret- ti. İngiltere 150 ton silâhla yardıma koştu ve bunu 80 Canberra jet bom- bardıman uçağının takip edeceğini bildirdi. Avustralya, "şimdilik" kay- dıyla, 1,8 milyon dolarlık silâh ve mühimmatı harekete geçirdi ve iler- de bunun daha da artabileceğini ifa- de etti. Çinle ticari münasebetleri- ni muhafaza etmeye o Özel bir itina gösteren Kanada bile Pekine buğday satmaktan vazgeçmeyi düşündüğünü açıkladı. Sonra Güney Asyanın, Orta Doğunun ve Afrikanın taraf- sız ülkelerinin bu ihtilafta Hindista- nın yanında yer alması, Çini "ateş- kes" anlaşmasını teklif etmeye Zor- layan diğer bir sebep oldu. Nitekim, bu sebeplere teklifin metninde şu işaret edildi: "Biz bilhassa rışı ile Asya-Afrika tesanüdüne kar- şı çok ciddi bir tehdittir." Bütün bu sebeplerin yanısıra Sov- yetlerin de Himalayalardaki o Silâhlı çatışmadan hoşlanmadığı biliniyor- du. Hattâ bazı Kremlin mütehassıs- ları, oSovyet Rusyanın, çatışmaya son vermesi için, petrol sevkiyatını durdurma tehdidiyle (oÇin üzerinde baskı yaptığını dahi söylediler. AKİS/22 OLUP Eyüp Han “Cihar attım şeş oynadım...” Aslında bu sebepler, Çini, Hindis- tana hücum ederken elde etmeyi dü- şündüğü hedeflerden feragat etme- ye de — deflere zaten ulaşm tanın Asya ülkeleri üzerindeki pres- tiji büyük bir darbe yemiştir. İktisa- 1962 yılının en büyük romanı SESSİZLER SOKAĞI Yazan: Celal HAFİFBİLEK Bütün kitapçılardan ısrarla isteyiniz. Umumi tevzi yeri: Sok. 15 — Ankara (AKİS - 680) Rüzgarlı BİTENLER di kalkınmasını geciktirmek pahası- da Hindistan, silâhlanma memektedir. (Harbi kazanmış olan Çin, zamanını çok isabetle seçtiği bir ateş-kes anlaşması ile şimdi de sulhu kazanmak istemektedir. Çinliler ateş-kes teklifinde "1959 daki fiili kontrol hattı"nın sınır ka- bul edilmesini ve tarafların bu hat- tan 20 kilometre içeriye çekilmesini teklif etmektedir. Halbuki asıl ihti- lâfı yaratan bu "1959'daki fiili kon- trol hattı"dır. Çin Başbakanı Çu En Lai, Nehruya gönderdiği mek- tupta "Hindistan kuvvetleri (Pekin tarafından tesis edilen hattın gerisi- ne çekilmezlerse, ateş-kes kararının bozulması muhtemeldir" demektedir. Nehru ise, Çin Başbakanına gönder- diği cevabi mesajında "Barışçı mü- zakerelere girebilecek obir atmosfer yaratılabilmesi için 8 Eylül 1962 ta- rihinden önceki statüye dönülmesi- ni" şart koşmuştur. Çin teklifleri hakkında da, "Bu teklifler Hindista- nın tesbit, edilmiş sınırlar üzerinde- ki haklarını açıkça ve fiilen değiştir- meyi derpiş etmektedir" o demiştir. İçişleri (Bakanı Shastri de, Pekinin şartlarını kabul etmektense, Hindis- tanın, her karış toprağını savunmak için çarpışacağını belirtmiştir. Karşılıklı temaslarla hiçbir (o an- laşmaya varılamadığı ve Hindistan, ateş-kes hattının 20 kilometre geri- sine çekilmek niyetinde oolmadığını açıkladığı (o halde, sınır (o bölgesinde şimdilik nisbi bir osükünet vardır. Hattâ, bir Çin ajansının o ifadesine bakılırsa, Çin birlikleri süratle geri çekilmektedir. Geri çekilirken de kaldıkları binaları iyice temizlemek- te, yıkılan köprüleri tamir etmekte- dirler. Hind halkı da onları, patates ve muz sepetleri ikram ederek, uğur- lamaktadır. Aylardır nasıl sonuçlanacağı bir türlü kestirilemeyen olay, diploma- tik plandaki karışıklığını bu hafta da muhafaza etti. Sınırın öteki tarafinda ind - Çin savaşı eski bir mesele- yi yeniden ortaya çıkardı. Keş- mir ihtilafı dolayısıyla (Hindistan'a arası uzun müddetten beri açık olan Pakistan, Çin tecavüzüne karşı Ba-