8 Aralık 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

Yeni tebliğde, Kambiyo mercile- rinin kontrol sahalarını gösteren lis- te mevcut değildir; 1,5 yaşındaki tebliğ Son olarak, | sayılı tebliğde, 77 sa- yılı tebliğde bulunmayan iki ge- çici maddeye yer verilmiştir. Bun- lardan biri, bu kararın yürürlüğe girdiği tarihten Önce tecrübe maksa- dıyla ve muvakkat kabul yoluyla ge- tirilmiş maddelerin Maliye Bakanlı- ğının önceden izni alınmaksızın kati ithali ve bedellerinin transferine im- bedeli önceden ödenmemiş malların gümrüklerce satışı suretiyle (yurda sokulması halinde, satış bedelinden vergi, resim ve sair mükellefiyetle- rin tenzilinden sonra kalacak meb- lâğın, bu mal için tahsis edilen mik- tarı geçmemek kaydıyla, o hariçteki satıcısı lehine satıcı veya mümessil- leri tarafından tebliğin neşri tarihin- den itibaren üç ay zarfında müraca- at edilmesi mi transfer edilece- gi hükmüdür I sayılı tebliğde yapılan değişik- likler bunlardan ibarettir. Eh, 1,5 yılık ömrü olan bir tebliğ için de bu kadar değişikliği oküçümsem- mek lâzımdır. Zira, nasılsa yenisi de bir hayli değişikliği ihtiva edecek- tir. Bu da Ticaret Bakam Muhlis İŞ ALEMİ Ete lehine müspet bir puan olarak kaydedilebilir. Bitirdiğimiz haftanın o ortasında 1 sayılı tebliğde yapılan değişiklik bilhassa ithalâtçı tüccar arasında az da olsa memnuniyet uyandırdı. Bir tüccar, AKİS'in İstanbul muhabi- rine şöyle dedi: "— Dış ticaret rejiminde daha büyük çapta ferahlık obeklemektey- dik. Fakat ne yalan söyleyelim pek bulamadık. Ama | sayılı tebliğde eN değişiklik memnuniyet veri- cidir Bilhassa transfer (omuamelelerin- de kolaylık sağlayacak değişiklik memnuniyet uyandırdı. Birkaç , çizgide P” yılına kadar memlekette kullanılan ilaçların am- pulleri dışarıdan ithal edilmekteydi. yıl, kurulan Feget ampul fabrikası, memleketin ilaç andpulü ihtiya- cını karşılamaya başladı. Aradan geçen onbeş yıl, Feget Şirketi tek başına ampul imalâtına devam etti. Fakat şimdi Feget'in ortaklarından Adnan Birgi bir anlaşmazlık yüzünden - esasen, bizde kurulan or- taklıklar ya ziyan ederek, ya da kavga ile son bulur- lar - Feget'ten ayrılarak Kartalda yeni bir ampul fab rikası kuruyor. Bu suretle ampul imalatı serbest reka bet sahasına girmiş olacaktır. Şubat ortasında faaliyete geçecek olan ampul fab- rikaisının kıymeti 1,5 milyon lira civarındadır. Kapasi- tesi de memleket ihtiyacının yüzde 50 sini karşılayacak seviyededir, yani yılda 60 milyon ampul imal edebilecek seviyede... Bu suretle, her yıl Orta Doğu, Pakistan gibi memle- ketlere 300 - 400 bin dolar değerinde 60-70 bin ampul ihracının kabil olabileceği anlaşılıyor. Birgi Sanayi Anonim Şirketi adını alan yeni ampul fabrikasında sermayenin büyük kısmı Adnan Birgiye ait bulunuyor. Ör! sektör, akla gelen ve gelmiyen bir çok sahalara el atıyor. Naylondan, ilâç ham maddesine, suni el- yaftı tahtadan otomobile kadar çeşitli imalât memleke- timizde görülmeye başladı. Bunlardan birisi de saat imalâtıdır. Şimdiye ka- ZİMKİLER dar memlekette saat montajı yapılmaktaydı. Bundan bir kaç yıl evvel saat imalatına geçileceği osöylenseydi, kimse inanmazdı. Halbuki Cemal Akçayla 500 bin lira sermaye ile, parçalarının yüzde 65'i yerli olarak yapı- lacak olan bir saat fabrikası kuruyor: Zemberek, pan- dül, maşa ve milleri ithal etmek suretiyle, geri kalan aksamının yerli yapılacağı fabrika Şubatta faaliyete geçerek, yılda öncelleri 72 bin, daha sonraları da 200 bin adet çalar masa ve duvar saati -Üstad Ulunayın deyimiyle "Münebbihli Saat" - imal edecek. Fabrika ayrıca bekçi kontrol saatleriyle, su saatleri de yapa- bilecek şekilde hazırlanıyor. Memleketin çalar masa ve duvar saati ihtiyacı 150 bin adet civarında olduğu için ilerde her yıl 50 bin saat ihracı kabil olabilecek. Bu suretle, bir taraftan ithalâtın durması, öte yandan ihracat dolayısiyle aşağı yukarı yılda 400 bin dolar dö- viz tasarrufu olabileceği hesaplanıyor. Yerli saat imalâtı fiyatlara da büyük mikyasta te- sir edebilecek. Zira, halen ithal malı, saatler 50 lira ile 80 lira arasında satılmaktadır. Halbuki yerli saat- ler 35 liradan satılabilecektir. Bu yüzden çalar saat it- halatının tamamen durdurulması icabediyor. Saat fabrikası sadece oCemal Akçaylı tarafından değil, aynı zamanda Musa Akçaylı - amcasıdır - tara- fından da kuruluyor. Sadece birincisi makineleri Al- manyadan, diğeri ise İngiltereden getirtiyorlar. uretle amca ve yeğen aynı sanayi kolunda bir- birlerine rakip olarak çalışacaklar. İlerde birleşmezler se tabii AKİS/21