18 Ağustos 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31

SİNEMA Festivaller B. B. Moskovada 9 Ai'u tos yecvnx Moskovadaki Lenin fayının içt ve di oliy- Yo £ lııı' Oscar geceslnin veya lirum.lwuy de bir slij prodilksiya- nun xlk gösterilişini hiç aratmıyordu. nbeş bin kişilik spor sarayının önü vizir. vizir. işliyen lüks otomobiller, bunların taşıdığı yıldız, yıldız nam zetleri, prodüktörler, rejısörl rle bü— yük bir canlılık gösteriyordu. Spo sarayının içi ise, q.ıhnonin görülcme- d'&)İ yandaki iki daracık şerit haric, tıklım tiklim dolüydü. Salon, festiva- le katılan memleketlerin bavraklariy- le rengârenkti. Fakat asıl göze çar- pan, salonun tam karşısına düişen he- yaz perde Üzerine, film şeritlerinden çizilmiş hir “barış — güvercini” idi. Güvercinin iki yanında da festivalin parolası olan “Sinema sanatında hü- manizma, milletler arasında barış ve dostluk” — cümlesinin İngilizce, Fransızca, panyolcaları yazılıydı. Sahnedeki u- zun bir masaya, festivale katılan he- yet bağtkanları ve onbeş kişilik jüri azası oturmuştu Bunların ortasında yer alan Sovyetler Birliği Kültür Ba- kanı Nikolav Mihailof ayağa kalkıp kısa bir konuşma yaptı: Birinci Mil- o başlamıştı. Bunu, İngilizlerin Cannes Feativaline gönderip Simone Signo- ret'ye en İyi kadın oyuncu mükâfatı kazandıran “Roam at the Top münist Çin müşterek filmi “Ormana giden yol”un varışma dışı olarak gös- terilmesi takip etti. Festivalin açılış merasimi sona ermişti. Asıl festival, daha doğrusu film “maraton”u ertesi gün başlıyacak- tı. Zira festivale 45 memleket katıl- muş ve irili ufaklı 144 film göndermiş- lerdi. Bunların, yarışmaya resmen ka- tılan filmlerin oynatıldığı 1100 kişilik Kremlin Sinemasında iki haftada gös- terilmesi imkânsızdı. Bundan dolayı yarışma dışı gönderilen filmler, Mos- kovanın 1200 ile 1600 kişilik * diğer dört sinemasında oynatılmağa başlan- dı. Böylece her gün iki seans yapan bes sinema, yüzlerce ki'ometre uzun- hığundaki psl külü büyük bir sabırla tüketmeye calıştılar. Büyük bir sa- bırla, zira festivale gönderilen filmle- rin coğu Üzerinde durulmıya değmi- yecek. sırf son zamanlar Doğu ile Batı Arasındaki “buz çözümü”nün kolay- laştırılmasına yardım etmek maksa- dıyla festivale katılan, hbir dostluk gösterisinde bulunmak istiyen mem- leketlerin gelişigiülzel gönderdikleri filmlerden ibaretti. Meselâ Birleşik p Cumhuriyeti “Bu Mısırdır” ve "İuPendorıye" adlı iki kısa doküman- ter yollamış, Lübnan “Güneş onlar i- cin parlıyor” dive bir başka doküman- ter göndermiş, İsrailden bir köy düğü- nünü gösteren bir folklor filmi gelmiş, Arnavutluk "Tana”yı göndermişti, d KİS,18 AĞUSTOS 1959 Festivalin favorileri f' eçen hafta sonunda festivalin ilk ? haftaymı sona e rdiği vakit orta- da dişe dokunur henüiz pek az film vandlı Bunlardan ilki, festivalin iKinc gecesi güsLletilen yet filmi “is.r insanın kaderi” id vyetlerin tanın- miş oyuncularından olan Sergey Bon- darçuk'un -“Taras Çevçenko”, “Ot- hello” ve “Agğustos böceği”nin oyun- cusu- hem rejisör hem de oyuncu ola- rak çevirdiği bu.ilk film, İkinci Dünya Harb'.nde bir Sovyet harp esirinin ba- n geçenleri anlatıvyordu: Alman- vadaki esir kampları. başa çıkan kaç- ma teşehbüsleri, kampın ıstirap dolü büyük bir gerçekçilikle verili- yordu. Harp esirinin memleketine döndüğü vakit bütün ailes. nı sava—ım üm dini kesmesi, fakat bu sırada ras tla- dığı kimsesiz bir çocukla hayata yeni- den bağlanması İnsanı sarsan bir ha- Va içinde anlatılıyord Festivalin iktnci olarak dikkati çe- ken eseri, kücük Finlandiyanın gön- derdiği “Kırmızı çizgi” idi. Rejisör Matti Kassila'nın çevirdiği fılm, 1900 sularında Finlandiyanın kuzeyindeki ornanlık bölgede yaşıyan bır köylü ane sini anlatıyordu. cuklu ale aclığa ve kutup %ğnğun& karşı hmitqız mücadelesi, bir sosyal demok- rat mensubunun ortaya çıkıp seçim vaatlerinde bulunması ile istikamet değiştiriyor, fakir köylü ailesi yeni bir havatın hayallerine dalıyordu. Siya- setçinin, bu yeni hayatın anahtarı ola- rak gösterdiği de pek basit bir şeydi: Sosyal demokrat adayın ismini secim listesinde kırmızı bir çizgi ile işaret- Jemek. Fakat seçimden sonra hiçbir şey değişmiyordu. Köylü, üç çocuğu- nun hastalanıp öldüğünü görüyor, sonra kendisi de biricik servetleri o0 lan ineği Nı ayının pençesinden kur- ölüyordu. Matti Kas- 1 hicbir vakit melod- rama kaçmıyan. sade bir anlatışla ör- taya koymaktaydı. Doğu Almanyadan gelen “Gemici- lerln şnrkua ' da mükâfatlar listesinde filmlerdendi. osunda “«par- ; Bu ba- kı dan hem siyasi hususiyeti hem de reji ustalığı bakımından şanslıydı. jideki alı )—’j örtebilmiş “Pater Pançali” ve “Aparajito''. nnn tanınmış rejisörü Satyajit Ray'ın elinden cıkan “Jalsa Ghar” da festi- valin şanslı filmlerinden biriydi. Ray, bu yeni filminde arıstokrat bir Hint- ıımn yavaş vavaş proleteıleşmesmı” güzelliği, anlatımdakl rahatlık ve sakinlik, ken- diliğinden doğan acılık filmin alâkay- la karşılanmasına yol açmıştı. zlerin neye güvenerek gön- derdikleri anlaşılmıyan “A Cry from the Strect -%okaktnn yükselen fer- yat' öbür rallerde olduğu T karış- rm,w mük Mwılm Jistesin- r filradi. Kimae- timi gibi değ Ve m mevzuuna, ük Dana KM n'un gilzel ovununa. rağmı—n Rejisör g M.Mt“ft film suni bir havadan, meladramıdan lmr— taramamıştı. Yukardaki birkaç filmle birlikte festivalin şimdilik en iyi filmleri, ya- rışma dışı gösterilenlerdi. Georfçe Ste- vens'in “The Diary of Anne Frank -Anne Frank'ın hâtıra defteri” bunla- rin başında geliyordu. Doğu Alma.n- yanm gönderdiği ve A bir Alman toplama kampında ölümü— Moskova Festivali açılırken Güvercinli festival