21 Ağustos 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

İKTİSADİ VE MALİ SAHADA olan bir meblâğı sarfetmeyi göze al- mak demektir. Başlangıç hangi mües- sesede olursa olsun dalma masrafı icap ettirir.. Onun için dost memleketler. den başlamak üzere yabancı memle- ketlerde açılan fuarlara iştirak etmeli- yiz. Yunanistanla yirmibeş senedenbe- ri dostuz, Yugoslavya iki Balkan itti- fakında mukadderat beraberliği yaptı- ğımız memlekettir. Fakat biz ne Selâ- sik fuarına iştirak ederiz, ne de Zağ- rep! İspanyada Barselonda da bir fu- ar açılır, oradaki fuara da iştirak et- eyiz. Memleketimizde İzmirde her sene 20 Ağustos — 20 Eylül arasında En- ternasyonal İzmir Fuarı vardır. Bir ay müddetle bütün Ege, Marmara böl- gesi İzmire taşınır. Ziyaretçilerin sa- yısı milyonu aşar, İzmir senede bir ay daim! bir hareket halinde bulunur. Va- purlar, trenler, otobüsler tıklım tıklım İnsanlarla dolar taşar İşle bütün bu faydalar apaçık orta- da durup dururken, ekonomik kalkın- ma bütün hızıyla devam ederken biz her nedense kendimizi dışarıya tanıt- tıracak hareketlere girişmekten ala- koyarız., Öbür taraftan da iktisat ki- tapla rında fuarlann faydalarından sayfalarca bahseder önemini müdrik ldugumuzu söyler dururuz.. Hareket- leri kanaatimize uyduğu .. vakit herhalde önemli memleket meselelerı— nin birini ve hattâ en başta gelenini halletmiş olacağız. Amerika Saatlere gümrük A vrupanın ortasında Fransa, Alman- ya, İtalya arasında tabii manzara- larla süslü cennet gibi bir yer vardır: İsviçre! Ülkesi küçük, halkcı çalışkan- dır. Memleket daglıktır Fakat bu dağ- lar bu memleketin başta gelen servet- lerinden birini teşkil ederler. İsviçre Alpleri Isviçrenin turist celbeden tabii bir servet kaynağıdır. Fakat biz Is- viçreyi Alplerinden daha çok saatlerıle tanırız. İsviçre saatleri dünyaca meş- hurdur. Hattâ denebilir ki saat tıcareti dünyada İsviçrenin inhisarı altındadır, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Eısenhower aldığı bir kararla İsviçre- den ithal edilecek saatlere bundan boyle 1930 tarihli gümrük tarifeleri ka- nununun tatbikini istemiştir. Buna sebep olarak Amerikadaki saat sürü- münün yüzde yetmişinin İsviçre - fir- malarının elinde bulunması gösteril- mektedir. Alınmış olan karardan son- ra Isvrçre saatlerinin fiyatları yüksel- miş olacağından bunlara karşı talep ve yerli saat sanayii İsviçre saatlarına karşı korunmuş bulunacak- 1 Amerika Birleşik Devletlerinin dış memleketlerle olan iktisadi ve mali münasebetlerinde yardım yerıne tica- ret formülünün hâkim olmasının bek- lendiği bir sırada bu kararın alınm sade Isvıçrede değil, başka memleket- de de eyle karşılanmıştır. Bu kararın yalnız saate inhisar etmeyip diğer mallara da teşmil edilmesinden korkulmaktadır. Bundan önce de belirtmiş olduğu- muz gibi Amerikan yardım politikası ilânihaye devam edemiyecektir. Yar- dım yerine ticaret kaım olacaktır. Normal olanı budur. Fakat nedense Amerika Birleşik Devletlerinin bu hususta soyledıklerı hareketlerine pek uym. . Ama bundan bizim kendi n 1za almamız gere- ken bir ders vardır. O da Amerika Bir- leşik Devletleri gibi her bakımdan zengin, çeşitli ekonomik kaynaklara sahip bir memleket bile bazı husus- larda yerli sanayiini koruma lüzumu- nü hissetmektedir. Halbuki biz bu ba- mdan ne kadar ilgisisiz. Ceplerimiz- deki dolma kalemlerden, evlerimizdeki saatlerden tutun da bındı miz dolmuş lara kadar her şeyin en alası bizde, Türkiyede. İktisadi — meseleler cok yünlüdür, gelire ait yönleri — vardır, gidere ait yönleri vardır; bu yönler neticede bir- birine bağlanır ve sonunda iktisadi bir kudrete sahip olmada Giderlerimiz de gelirlerimize uydugu vakit atalarımızın dediği gibi ayagımızı yorganımıza göre uzatmış olacaj İsrael Dünya Bankasına yeni bir üye I srael — milletlerarası para fonunun Mılletlerarası Kalkı a ve İmar Bankasımn âzası uştur. Bu husus- ta ilgili formalıtelenn hepsi ikmal e- dilmis ve anlaşma İsraelin Vaşington Büyükelçisi Abba Eban tarafından im- zalanmıştır. İsraelin milletlerarası pa- ra fonuna iştirak payı 4.500 000 dolar Olun 45 hisse senedinden ibarettir. İs- raelin iltihakıyla milletlerarası para fonu ve Milletlerarası Kalkı İmar Bankasının üye adedi 57 ye liğ olmakladır. İsraelin ödediği istirak payıyla, para fonunun payları meblâğı 8 852 900 000 dolara ulaşmıştır.. Ban- kanın kaydi sermayesi ise 9.152.000.000 dolardır. âlemi içinde bir diken diye tavsıf edilen — İsraelin — milletlerarası a fonuna ve Dünya Bankasına ka- tılmasını iyi karşılam; ak ve yeni üye- ye hoş geldin demek gerekir. İsrael küçük bir devlettır Fakat iktisadi mü- nasebetlerde oynadığ maddi varlı- ğıyla olçulemıyecek kadar büyüktür. Zaten olaylar da bunu göstermektedir. İsrail, Arap memleketlerine, iktisa- di ve ma]ı bir tehlike oldugunu hisset- boğmak şebbüsleri de neticesiz kalmıştır. Gamsız teyzenin maceraları AKİS. 21 AĞUSTOS 1954