1 Şubat 1938 Tarihli Yarım Ay Dergisi Sayfa 10

Milli Ekonomimiz Sağlıyan Mahsullerimizden : DAMAK MULÜSİ GÜNAX urdumuzu sanatlaştırmak gayesiyle hükümetimizin yaptığı beş senelik PAMUK mahsulünün programın içinde E büyük yeri vardır. Dokuma endüstrisi üzerinde aç ğımız mücadeleyi tamamen Lİ ettirmek, ancak fabrikalarımızın muhtaç bulunduğu ham maddeyi bol bol yetiş- tirmekle mümkündür. Bir fabrikanın Zal hissedeceği 5 ui sana üzerindeki rolü büyüklür ve Ek daha.da büyüyecektir. İki yıl önceki zirai istatistikler gös” teriyor ki memleketimizde yetişen pa» muğun vasati mikdarı #) milyon kiloy- du. Bu istihsalden yüzde 75-80 ini harice satardık. Ortalama hesapla kadar para alırdık. ön milyon lira sâkin işin acı tarafı bundan dokuz ön sene evvel, her yıl, dış pazarlardan elli milyon kıymetinde mamül pamuklu ve pamuk ipliği almamızdır. Görülüyor ki yılda yalnız pamuk işi üzerinde milli ficaretimiz adına 40 mil. yon açık veriyorduk. Pamuk ki, Ana- doluya daha tarihten önce Türklerle beraber girmiş bir mahsuldür. Ve Türk- yıllar bu sahada A açık vermemiz acınacak bir vaziyeti Nasıl ki buğdaycı bir memleket olan vilâyet» ambarlarında büğr” dayımız çürürken, deniz Türkiye, şark lerimizin milyonlarca çuval aşırı memleket | er d en milyonlarca kilo un ithal edilmesine - siyasetiyle - nihayet v mişse beşyıllık endüstri plâniyle, ons ziraatimizden in teşkil eden p mevzuuna da, ayni düşünce ile elini a ur. nı Ç Oya kısa zamanda ta bak . a için ie kak ettir memleketi- Gi zde pa mi ve fab- ikalarımızın ihtiya acına limen cevap Eğe bölgesinde çetişen pamuk Fidanları verebilecek hale getirilmesine lüzum hissetmiştir. İşte bu düşünce ile yurdumuzun iki mühim pamuk mıntakasında, Adana ve Ege havzalarında, “Islah istasyonları, ii as ent muk.. deyip geçmiyelim, Milli e Kapladığı yer çok mühim Egede bir pamuk “tarlası olan bü mahsul, Türkiyenin iki büy ıntakasını pek yakından alâkalandırı- yor. “ Ege, yi ele alalım: Balıkesirden garbe doğru bir kavis çiziniz: Edremit, Ayvalık içine alan bir sahayi atlıyarak Bürbaniye, ovalarını kömilen cenuba doğru ininiz; Manisa ve İzmir vilâyet leri topraklarını da aşdıktan sonra Ay. dura doğru yükseliniz. garbi Anadoluda gal eden bu saha birk ucak açmıştır. Egede hafırı sayılır ver iş» aç yıldır pamuğa 5 şimdi tü- tünden, üzümden, zeytinden başka, ayni mevki alan pamuğun ehemmi incir ve i diyetle eti yarın bir azamet ifade edecek derecede bü- yüyecektir | Çünkü istibsalâtı dış pa* zarlara arzetmeğe lüzum görmiyeceğiz Müöstehlik piyasa mevkiinde: kendi fab- rikalarımız var. Kü çük bir mi isal illi kombinasının senelik mahlaç atı yirmi beş bin balyaya, yani beş m ile on kiloya yakla” şıyor. Buna karşı Egede şimdilik pa- muk rekoltesi de bu rakamı güçlükle aşabilmekte, yani sadece bu fabrikanın ihtiyacına tekabül edecek vaziyette. 1 şart dahilinde satış güçlüğü kar” şısında kalınır mı?. Bü misalle, rekolteyi arttırmanın İü- zumsuz olduğuna zabib olduğumuz bissi Bilâkis memlekette istih- ya salsti arttırmak yolunda azimli adımlara ihtiyaç vardır. Memleketimizde endüs- İrinin ilerileme çığırının açılmış oldu” miktarda bırakacak değiliz. Herhalde bunu birkaç misle çıkarmak, ve dahilde faaliyet halinde bulunanlardan başka henüz inşası bitmemiş olan diğer men- ti sucat fabrikalarımı ihtiyaç hissede cekleri ham pamuğu yetiştirmeğe, bu günden kendimizi indeyiz. Buda milli dava yarıni alarak savaşmasına ve “ıslah edilmiş, mal yetiştirmesine bağlı bir meseledir. hazırlamak mevki» i bu bütün çifçim üzerinde Bu düşünce ile açılan “pamuk ıslah istasyonları” nın faaliyetinde yıldan yıla artan bir hareket müşahede ediliyor. Ve çifçimize, bu ıslah müesseselerinin gayesi anlatılmak isteniyor. Ötedenberi yetiştirdiğimiz ve dünya “ Asya tipi, namını alan pamuklar, artık bizi tatmin edecek evsafta değildir. Ekim sahasını geniş" letmeksizin bile sadece islah edilmiş ve randmanı bol mahsul yetiştirmekle, rekolteyi yarınki ihtiyacımızın karşılı" ğına yükseltecek çareler bulunmuştur. Islah istasyonlarınin tecrübe ettiği to hümlâr arasında topraklarımızın yetiş" pamuk pazarlarında