6 Ağustos 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 11
VE SLM) mA ep (a PA) ine, AZE) “episuez (upnı yağ, 2) ema epağup Drepuuze e “apamg sog sruasır) “esıyeye ğe (mag) yakarne ses) wprej zaya ny mop Prp va vyep uakya “guy ey SA ARAN ser #pikezaz İren dp İN Woges “0pogs92 “pula a Ji, Umum s4 vroyaşuz *(aeypod “yi EYE) YpuLMefUM0 yeni un,snu ORAL yen neriman Sey wmpdeiy *reşippe Gopauığop MEL vos spp 0)» vor vu Mine, 2 34 #nanj, Biagng İ MİRAY yeğ eşeği “dofEYe #reda TaLPANI Yuampay sa yurayy SA Yi “aajıpun ouısıpea Binjopa “> ez zefeyyu 1) (epnowu v0 m uepumfup sepy yosAnA) MUZ S(aapaseyuoç wyaöod rek ) Sepaş “soya ayaz yasi “* pe agLağeyy vruos Uvprejun Mm sayaeyos (ediağey) ea ayna v9 m 1 FEŞAMLE Kaapmummyeg iÇ ) Branşa » Tayan 29007 A) ayip YL TAY kavpeoyeyur dep N Marp mazp zejdaı8 spy ng —E iyapsağıog dep — g ia Mz ny Hopumgadg yieğ | sip oyre syogarg vpase pupa, re: Apurduaa vursan yen saej İOS *yp4 vava teyze va zekş Ap aepape sebe 405 BA ypyk zayek 10poa0H ima > ApAYeY vay yeğ “pata Dan MAÇ “pavşindek apayenu A ee gepepe aoyipakıgr) pasa aj Mi, #paans yude ep uLeıyekum; Mi” Ürümeye rgrağeyy *sayıpı dıyes e MA yakoponı 2g pakAs a1se Ii b Mn e amni i— #ttiler. Bir çok kıyamlar, ihti - did. (ML 150) de memleketin yağ ha bir isyan çıktı, Ki Cebelitarık boğazını geçerek Yağma ettiler. (222) de (Şer N Syaklandı. (270) de Nömidyalı Ya, Yersel ler tekrar ii isyan ettiler. Bü- Km © zaman dahi kimsenin gire. & Mayer idi, Bunlar da ayaklar Km bunlarla on sene uğraş le de teskin edebildi. Fakat bümei m birbirine karşı hareketleri Pu. Donaliste'ler aleyhine taz Veri; ipler başlamıştı. vin Mali bundan istifade ederek Ro ven yavaş şimale doğru sür Meru er. Müstemlike ahalis. ile #luşıyordu, * e Vandaltarın istilâsı (428,430) Rona & duları İmparatorluğun bu - ba e *den barbarları tutamı - el i m Roma İmparatorluğu a Dai siemlekesi de Vandalla in Sine geçti. Fakat AF ler Vandallar deği'dir. hepa İn #amanında Afrika eya Tak ve çok yüksekti, Yalnız Pahüşeze Vandar istilâsina kadar A gü geçti, akip Afrikayı kısmen bo - beride kullanılan ordu ş Na mukavemet edemiyecek ha- in ay üstünde de hükü İd b. Dem tün kavgaları vardı. Mi üstler üç yüz sene çar Nan mi ikiye ayrıldı, bir- kavgaları Afrikadaki siddetli olmamış. “ATAN seye kraı “pg arprepre uspung “apasa dayzj grep wall »epgıpye aregese daey “yo dnam3 24 une “ajayıs. “yede Suna dıpa solar y95 ag akakıgrı repynsığğ epujeyessa me » Ayy 'anamgasısı ryıs Sad surgun 94ağ 400) Ur) KULLAR ME ASAŞ Saman -p 4 yp4ng uLusıy vpuyus yari urreyujy yeğ “anjinğop taojuageg wuyuaç aa 79497 epaeyung yedeje mu ve (yayeç) 984 KOYLARI ururyar gm2 .p sea geprpegrj SA Meke Jay, sAMOŞN nağop week usydde3 “epumcan zepudu “890 yi öşas peuaığ “işdnmzyes soumase “ir » vuku İrg sojyapurmesıza dnuaj “anşönuznyo ppi yar önamk örnek “rare oyaypuoj “28 ruzk yayuyjes Mersa peri Gere s4 anpni ( esipeg (o syeoeuye ye * Ep ame “Aa pou çan OYİN Meray “e ep,seğ “arpanın sayda perma yod mg apakezsz 94 sun, Un$ng “Pp * muz eğyppe oyası #iy vurym #peyjy gyerişk > usa yeman *pamjankıpo MASAN) oyku — noyeüez yereyo şunun wep öp uruisıyeye Spa Tpeniğ “paso kpop “ek oyku mogrg epey Mapa? serra ppogmz uyütrayyoyayuzsui Zepıpaısığj Lİ maç ep reyyan» #purusdour swyung erüot uopapepns ng s4 #uyro7s0$ yezejo a0uise (yosunmoyj) aputsyapıgn Mey peg ueporpojuu vppugre uu eyl ppkas uapoyujns nunzayop uO PE$ ap pAA8 uapayejns nun Gİ UranUNY upassıyj epse mg “pp aiges aoean$ zi “ESA anpımyöocu epi yası UYUZ 2 uyuma yeyez *repmisrey depo sepurepe em) uapuysuni uutdnlay Weptluos diy (okgunugB yayEyeseo 41404 mese ununansun 22g 194 'ıpı soyuour iğsi » uapednsay tgnusa mağıp *weyi) oyum *$ vepratyes isıkg urpaejung *npodıp? tur. (1) (429) da Vandallar geldikleri vakit onlar da Arius mezhebine taraftar oldular. Vandalları Afrikaya (o çağıraa Bonifas idi. 428 de Vali bulunan Boöni- fas Romanın bağından kurtulmak için İspanyadaki Vandalları çağırıp Airikayt onlarla paylaşmayı düşündü. (2) Kral ları Jenserik ile bu zeminde müzakereye girişti. Merkezle Nömidyanın Bonifas'a kalması ve garpteki kısımların Vandal. İara verilmesi kararlaştı; fakat kendile- rinden kuvvetli komşuyu yardrma çağır” manın mazarratını sonradan anladı. Jenserik seksen bin askerle (3) boğazı geçti, Moritanyayı aşarak o Bonifas'ın kendisi almak istediği memlektin en iyi parçalarını işgal etti. Muhafazası müş- kül olan Meritanya memleketlerini yer hilere bıraktı. Onlar da Rima müstamir- lerini imha ettiler. Şimdiki Kabililerin ecdad: olan eski ahali de Roma zamanında dağlara çekil. miş ve tarnami'e itaat altına alınamamış- ta. Bunlar yolları kesiyor, boğazları tu- tiyor, Rima muhafız kuvveti âzaldıkça cür'etlerini arttırıyorlardı. Sallanmakla olan Roma idaresini devirmek için bun- lar Vandallara hüsnü kabul gösterdiler. Vandal'arın istilâsı bir asır kadar devam etti. Fakat mühim bir iz bırakmadı. İli. me alışmamış olan bu müstevliler yerli kütlesi arasında pek çabuk boğuldu. (4) D — B'zanslılar 533 ts çıkan dahili karışıklıklardan is- üfude ederek Şarki Roman İmparatsu Jüstinyenden Şimali Afrikaya Belismre kumandasında on beş bin leişilik bir kuv- Xa) — Henri Loren'in Şimali Aftika, (2) — Forfigenin Şimali Afrika tari- hi, (3 — Kamusul'alâm (4) Hanri Loren Şimali Afrika seçi gu J3AAMI IŞ — (e) GUŞIS? (yy iaAaBSn — (2) AOÂIZRA AR:2)0 (uzkoz 4a;) Buyep ws ma aanğgsoy — (1) “gönü -4aA BASIMI at yüne saaparyış dez Wu “a&wedsf "abrapızaa$ ouryyoş uru ekumdej #epwN “COpL WEP DIL) PZO3 uLejusyısı ran PEP EMİŞ TÇUUMNÖ 2auje, “eşim -evujng pokeyru yıpumuğnp pyepuue sej —aere 0442) 0g19g giğeveyaj *npaokyasa SAY O ŞŞAYO UŞA Ap AAŞIŞADK ?A “sokıpa ppjiar mapa Moglg Hürü <4 yn&ng ununsApso yeltyo yasukın ag BUR VEN (Ç) maoydez sünzejepz (esşağ “ERSOZUN “esokUN) 24 Hejaoyaş su UEJO SEP O yrynunuyeg YEP, STİ own yemiyo vutaysnuz oydaç) esna "ap esnığ uamağ oUNyasLı mapyeg ırsi ap kağeey (2) “panpa epey yarsdoğ yosnaapuoğ oyununuz uyuz “13 eenyg “npaodnunjo Jngey uepuıere; MEEŞŞ BARSEŞ ÜŞANŞ ŞAD içiyaraşsı VPS ng “apuop v,usaari iyyuaig yezejo isa (1) r,pekoz ug yel wap, ogg “ayaydez 1k eo y, veye ş ör “ampe A, yekynç 100)) mustang TEpİ s4 adaş "pop apuuk uap oseuyeıŞ inayos Şe , VEN, SAŞŞUMAŞOYERRAN, AŞ. AŞAR #ULAJIPNA EEG AA SS “ni apuş og EĞ LABENN Ga sena Yarina yagesi us <> vg 7n4 aurmassıy uiuayyuy zuyak vap opprueZ Bfupeng 340 oulajyna -pur dav) ıpejteg onder uru(edinryeğ ) Ppapusoyuei ıgnus> Un,snjngese y, epey “Ağ STA ORAĞEMLDA AMMAN #pzeayina uy sU BURSAYA İypaapuoğ La Kesny utg es “AN yerero İSA Şen yodafıpayze uu “AN 1g Wessi SPIYSA yiye ep goz, TAPICA SOLUMA vuog SA yağıy vu9g OL AEAŞpAV EZMAN 24 unpegg Yusg uumğop HULURUL vp epueze döpojiges munuos ng 'vpasduış “useuğ, *ualıpte ———— vet gönderdi. (1) Burada Gabes civartr. da (2) karaya çıktı, Vandallete o galeti ederek (Gelimer) i (534) te Bon civa rmda esir etti. Büyük bir mukavemete uğramadan Tancaya kadar gitti oVam dallarla karışık olan yerli dağlı ahali muntazam ordu karşısında tehlikeli bir düşman değildiler. Memlekette Vandal lar hiç bir şey tesis etmemişler, fakat is- tilânın sebep olduğu karışıklık Roma'ı. lar zamanındaki rahatlığı bozmuştu; Belisaire Tancaya giderken yolda ba- zı,yerlere muhafızlar koydu. Fakat mem leketi hakiksten itaate almamıştı. Bizans lar da Vandalların işgal ettikleri mer- kszle Nömüdyayi zaptettiler. Diğer *a- rafları kendi başlarına bıraktılar. Kabileler her tarafta müstakil oldu. Bizanslıların gelmesinden birar sönr» (Ores) ayaklandı... Çok zorlukla yatış torıldı. (543) te Tarabulus'ta Lowita” » isyan etti. Nömidyayı istilâ ve (Tebes- sa yakınında Vali Salomon'u bozup öl dürdüler, Memleket umumi bir yağma ya ve karışıklığa uğradı. (546) da Jean Troglita bir imdat kuvveti ile geldi. Yer Hlere galebe ederek dört senede; sükü. neti yerine getirebildi. Fekat gene ihti. İller çıktı. (570) de harp tekrar başla dı, Vali bulunan Amabilis'i öldürdüler, Bizanslıların memleketi gittikçe darlaşı yordu. (593) te Morların hükümdarı o- lan Gansal Şerşeli aldı. Kartaçı kuşattı. Fakat zaptedemedi. En nihayet İslâmlar Bizans idaresini süpürüp attı, (3) muh- telif işgaller yerli ırkı o mahvedeme'i.. Yerliler kavmiyetlerini, dillerini, dinleri: ni her müstevliye karşı muhafaza ettiler. Kartaçlıların yani Fenikelilerin Allahla- ©) — Kamusul'alâm. (2) — For Biguet. Şimali Afrika ta- rihi safya : 14 Hanri Loren Beliserin Kartaca'da karaya çıktığını yazıyor say- ta 32 (3) For Bigvet, Şimali Afrika tarihi, m, — Tgm ey yren$ ru aenbid *ACI) “aeulaj sapropoyiğey PEPE #psejung “arp aşar “> mağop oyvuni usdegıjı uwpare ear “0199 p10)08 repez yokıpeey ep urzspanğ Papa IZ Çe Npaş yersunaş “apgeşirdek yoz 1g Ypurusuş PU ug vepmit PuyEryos: veşüniğ “paya *uaiğŞ “nureuurer) “eyezeğ 7 ŞEN Yapa ye er Şa seçi “SSRI, SEE ARA, ee, rp >. apuieeme uLreşung *rjipi epuLrepekek »asyn£ un(anunuy yegen) (wefey yaş ”2)) *PgeZ ıgmuz9 'op,a10 nusiş sig ap apaoknanına Sp)9İ Ge) “2 sepen auysarep jo) UEİOİ UOp,LAEZE “ue dieğen;mgeze | popuıdı uyuma #peğiye uae maap va alaz — £ para s9), YS Yaresiy SELENA DEP LELE Aging 34 sinğzog “epnisseyy Synzae) seyeğemeZ sayması ep Çeseuyayy) 94 wzelor) #pESyE ugLığuu ve eeeçi SA uoyepıuogğ vpusma iglğmu 34 "ay ast meç uapa çeğör vuryeuni s4 daed üşurısna göğe “ef eyeoz vrpsjgeş ynkmg '401 ae apo çelik vkuyeyulti uejo ep 4 öğNaŞ va UNUNSOY 24 mairejLkry zu 2? zap v,4og) upuukadı yo eyog dat ng (pifp söye va yesas ıguğrur seydere > uzuyezng ) *2ajıpİ epuisüyü yi e£ “amiaojyj v4 Yyisosuyaj vyso dnjo pısey Wep ei EŞ EYY OLryişap 47792 Mpiiç “yayar La ustieg day — 2 pIKA Te, egay aa 2eemezşoy Yapa pelit vpiaay 4 muti Si un,snuny, SA süygereş ire ru efpmu “ON 04 veysnjay 'eğuny 'erenşş uapa peğii menymgezey, 24 eyrag upunrelam #epang Jejemy yayek sa, Hegiog usp > leş aaa akı eesg — (1) 'aapzea geye dnu3 Sa uöyegeumjo oyeyoz oymesez epueurez ng iapipepkey yelüğrre; cyyeye yıpayynan #eünjng oğlayojamai vparsm rurpak ng 2s rile yerlilerin Ajlahları birlikte tapılıyor. duz“Allahların İsimleri © uyuşturularek yanyana zikrolunuyordu, Romalılar za- manında ise onların. Allahlarile de anlaş- tılar kendi Allahlarını Romalılaştırdılar. Yerliler dinlerinde daima itizale sapmış- lardır. Bu da kendilerinin © müstevlilere karşı adaveilerindendir. Komalılar 73. manında Hiristiyanlığı kabul eden yer. biler İslâmlıkta hemen mutezile tarafımı tuttular, Bu kıt'aya gelen Selt, Liberik, Pünik, Lâtin lisanları kâmilen mahvolduğu hal de yerlilerin lisanı bakidir. Fenike (o ve Roma hâkimiyeti bin sene kadar sürdü, Fakat hepsi taşların üzerindeki eserleri ne kadar mahvoldu. Yerliler ovahaların hurmaları çölün kumu gibi baki kaldı lar. (1) Yerli ahalinin yabancı istilâla rına karşı mevcudiyetlerini o muhafaza edebilmesi kolay izah olunabilir. (2) Şimaldeki ahali ile cenup kabileleri ayni kavimlerdir. Ecnebi istilâsmda (şimalir. uğradığı zayiat çölün bitip tükenmiyen menabiinden alınarak tamamlanır. Bu: nun için müstevlilerin ilk işi çölün şi- malle olan yolunu, yolun geçtiği boğaz" ları kapamaktı. Romalılar da bunu anla, mış ve (Elkantars) boğazı önüne, çölün kapısına © (Lambassiş) istihkâmlarını yapmışlardı. Yerli ahalinin bakalarına yegâne re. bep Berbe unsurunun alâstiki mukave- meti ve Roma medeniyelinin ağır nüfu- xe değildir. Asıl sebep Roma medeniyetinin husu: siyetinde ve tabiatındadır. İmparatorluk Roması tab'asının şahsiyetine hürmet et- ti, Fakat hodbin bir aristolrasi tarafın» dan idare olunan cümhuriyet Roması onu kırdı. Roma Şimali © Afrikada (İspanya ve Gol'da yaptıkları kadar büyük işler (0) — Mümsen. (2) — Şülter'in Roma Afrikasi.
