6 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—Dünya Gazetelerinin Birinci Sayfa Haberleri “Yapmalarına mâni olmaktır. iye nazırı Yahudi muharrir - Romanya Yahudileri 40 Yaşından Aşağı Kadınları İşlerinde Kullanamıyacak Bükreş, 5 (A.A.) — Hükümet gazetesi olan Tzara Noatra me- &i nazırının bir emirnamesini neşretmektedir. Bu emirname mu- tibince Yahudilerin kırk yaşından aşağı Romen kadınlarmı hiz- Metlerinde kulanmaları yasaktır. da emirler verilmiştir. Bundan maksat Yahudilerin kadın ticareti İş idarehanelerine de bu yol- FRANSA: ıe', kullanan bir çok vilâyet gazeti i kapatmıştır. Bunların arasın- & Cserno Ovitzde almanca olarak | n;lw eden bütün gazeteler de var- | Bu tedbir, yazılarile Romen mille tlne Zarar vermiş olan diğer bütün Bazetelere de teşmil olunacaktır. Bütün departman ve belediye mec Tslerinin feshine müteallik bir ka - . e isdar edilmiştir. Hıüıîiıh;ıd;l:m kırk yaşından aşağı & hizmetçi kullanmaları menedil Miştir, : mipükreş, 5 (ALA.) — Bükreş polis Üdürü ve kralm mütemetlerinden : ş;nw Gabriel Marinesco'ya bir | hiliye müsteşarınm haiz olduğu | Yetlere müşabih salâhiyetler İştir. İngiltere - Romanya Londra, 5 (A.A.) — Oğrenildiğine Te, İngiltere hükümeti sefiri vası. &, Romanya hükümetine dosta. g nota vererek, Londra kabine. ::*n 9, 12, 1919 tarihinde Pariste im €dilmiş olan ve ekalliyetlerin hu. yngı.“nu kefalet altına alan muahede te " A büyük bir alâka göstermek- Olduğunu hatırlatmıştır. FİLISîlN : k Bir Beyaz Kitap Neşredildi sakePdra, 5 (TAN) — Filistin me. Pu . Sin neşrolunan beyaz kitapta, Röngile yeni bir tahkik heyetinin im < leceği, heyetin Filistini tak - . M:faelesini tetkik edeceği ve re. | %efewuau ile meşgul olacağı bil ' Pazn ştedir. Ingiltere müstemlekât Vükuh Üükümetin, heyet tarafından | Ulacak tavsiyelere kabule mec. '] den t:;’ı'îladığım. fakat mevzuun yeni Pm.ü:âîki gerekleştiğini ve heyetin Teylerini” Mükim — bütün heyetlerin de alacağmı, taksim neticesin. hudj ? mmtakasında kalacak Ya - mmhîmyeüerinin; yahut Yahudi leri,uu mda kalacak Arap ekalliyet öim. Mükadderatı ile alâkadar ola- Ü me; Pündan başka mali ve iktısa Arlan 'leri tetkik edeceğini ve ha. —. p uY -.. Ku Faşist Suçlular Mahküm Oluyor Paris, 5 (A.A.) — Totaliter tema. yüllere sahip siyasi bir teşekkül olan “Rassemblement Français,, meselesi hakkında mahkeme tarafmdan bir karar verilmiştir. Mahkeme, bu teğ- kilâtm ihtilâlci birlikler hakkında ki kararnamenin tatbiki neticesi ola. rak feshedilmiş olan “Fransız tesa. nüdü,, teşkilâtından başka bir şey ol. madığı mütaleasında bulunmustur. Mahkeme, teşkilât reisi binbaşı Renaud'yu üç bin frank para cezası. na ve diğer zimamdarlardan her biri. ni de biner franga mahküm etmistir. BİR İSTASYONDA İNFİLAK Paris, 5 (TAN) — Bir istasyona meçhul bir adam tarafından bırakı. lan cehennem bombaları infilâk et. miş, bu yüzden çıkan yangın hemen söndürülmüştür. T” KISA eee TA İSPANYA: Teruelde Asilerin Hücumları Boş Çıktı Londra, (RADYO) — İspanyada asilerin Teruel'e hücumu son üç gün laşılan, kışın şiddeti yüzünden mü - him bir ilerleme hareketinde buluna mamıştır. Asiler gson resmi tebliğle- rinde, muharebenin Teruel etrafında devam ettiğini ve 11 hükümet tayya resi düşürdüklerini bildiriyorlar ve sis ile şiddetli soğuğun haekâtı güç- leştirdiğini ilâve ediyorlar. Barselonanın resmi tebliğine göre, âsielrin Teruel'e karşı bütün hücum ları akamete uğramıştır ve âsilerden şehir içinde vali konağmna iltica eden ler de teslim olmuşlardır. Hararet, sıfırdan aşağı 27 ye kadar inmiştir. Asilerin bir tayyaresi düşürülmüş - tür, Paris, 5 (A.A.)—Teruel cephesinde maktul düşen ikisi Amerikalı, biri In giliz üç gazetecinin cesedi bu sabah Parise — getirildi — ve gazeteciler tarafından karşılandı. İngiltere - Portekiz Londra, 5 (A.A.) — Bir İngiliz as keri heyeti, Portekiz erkânıharbiyesi ile şubatta görüşecektir. Görüşmele re ehemmiyet verilmekte ve İspanya meselesinin iki taraf arasımdaki itti “—HABERLER ANKARADAN: * Münhal birinci smıf adliye mü fettişliğine Tunceli müdde'umumisi Yusuf Hatemi tayin edilmiştir: * Turgutlu kazasma büyük bir is tasyon binası yaptırılması kararlaştı rılmıştır: * Merkezi Ankarada bulunan Mısır Iş Limitet Şirketinin tasfiyesine baş lanmıştır: * Maraş vilâyeti dahilinde Aksu, Alikaya, Suçatı, Tekir ve Sinop vi lâyetinde Karasu betonarme köyrüle rinin yapılmasına ilkbaharda başlana caktır: HARİÇTEN: * Londra radyosunun arapça neşri yatı üzerine Romadaki Ingiliz elçisi Italya hariciye nazırile bir saat kadar görüşmüştür: * Peştede ayın 12 sinde toplanacak olan Roma konfı fakı sarSmadığı ileri sürülmektedir, Umumi kanaate göre Ttalya,Almanya ve Portekiz arasmdaki yakınlık, İs - panya çerçevesini aşmamaktadır ve İngiliz - Portekiz münsebetleri ideo- lojik mülâhazalardan müteessir olma maktadır. İngiliz askeri heveti. iki ta rafın mütekabil ihtiyaçlarını tespit ile mesgul olacaktır. Madrid, 5 (A.A.) — Bir karatna- me mevcudiyetleri harp servisleri i- çin zaruri olmıyan bütün sivillerin o- tuz gün zarfında şehri terketmelerini emretmiştir. AMERİKA : Harp Gemisi İçin Yeni Program iştirak' etmek üzere Avusturya Baş vekili Peşteye gitmiştir: * Kent Dükası ve zevcesi, Yunan KM Y ı' * y CX L üze Londradan Atinaya hareket etmiş re tir. Vaşing 5 (A.A.) — M. Roose. velt'in yakımda kongreye hususi bir mesaj göndererek bahri inşaata mü. tea”ik bir program teklif edeceği söy lenmektedir. Bu yeni programın ma- sarifi bugün tevdi edilmiş olan bütçe tahammülü haricindedir. de zâfa uğramış ve her iki taraf, an- | - 3 — Meşhur AÂlimler Japonyaya, Boykot Kararı Verdiler angehow <— Bunlar Arasında Einstein, John Dewy, Bertrand Rossel! ve Romain Rolland Var Nevyork, 5 (Radyo) — Meşhur riyaziyeci filozof John Dewy, Bertrand Rossel, ve Fransız muharriri Ro- main Rolland Japonyaya karşı boykotaj tatbiki için bir beyanna- me imzalamışlardır. Beyannamede bütün milletlerin bu boyko- taja iştiraki tavsiye olunmakta ve bu boykotajın, bütün Japonla- rın, Çini kâmilen tahliye etmelerine kadar devamı istenmektedir. Profesör Einstein, Londra, 5 (Radyo) — Uzak Şark. yareleri bugür. Vuhu'nun üzerinde uçmuş ve bombalar atmıştır. Zayia.. tın miktarı henüz anlaşılmamış bu. ; lunuyorsa da Şanghaydan bildirildi. ğine göre, Japon ordusu, çekilen ve alman telgrafları kontrol etmek mak — sadile Eastern Northern ve Commer ,, €ial Pacific kablo kumpanyaları bü. rolarına sansür memurları koyrauş. tur, Dün Japonların nöbetçiler ikame etmiş oldukları International Raılio'. Çinde bugünkü harplerin vazi- yetini bu haritadan iyice takip edebiliriz MİSİR — Veft Partisi İkiye Ayrıldı Kahire, 5 (Hususi) — Veft Parti- sinin uğradığı ayrılık bir emrivâki teş kil etmektedir. Veft partisi dünkü parlâmento toplantısından sonra iki kişiyi daha partiden çıkarmıya karar vermiştir. Bunlar, meclis reisi Ahmet Mahir Paşa ve doktor Hâmit Mah- muttur. Fehmi Nokraşi Paşa geçen İlkteşrinde partiden çıkarılmıştı, Bu üç eski Veftçi bugün Mısırlılara hi- taben bir beyanname neşretmişler ve milletin yeni teşkil edecekleri fırka ya müzaheretini istemişlerdir. Uçü de, fırkalarının yeni programının ha zırlamaktadırlar. Eski üç Veftçi, neş rettikleri beyannamede Nahas paşayı ve en kuvvetli arkadaşı eski maliye Nazırı Makram Ebeyd Paşayı Veftin prensiplerine muhalif hareketle itti ham etmektedirler, Kahirede tam bir sükünet hütüm sürmektedir. “Veft,, in icra heyeti bugün toplanmış ve yakında umumi bir kongre toplamayı kararlaştıı'mış tır. Bundan başka “Veft,, bütün Mı- sırda yeni bir siyasi hareket yapma- ğa karar vermiş bulunuyor. Veftin ica heyeti Nahas Paşanım riyaseti âl- tımda toplanmıştır. nun ları, bu sabah vazifeleri başma gelmemişlerdir. Bu yüzden tel siz servisi bozulmuştur. Londra, 5 (A.A.) — Sart ırkım be. yazlar boyunduruğundan kâmilen ha lâs bulması lâzım geldiğini söyliyen Japonya Dahiliye nazırı Amiral Su. etugu'nun beyanatı Londrada tees süfle karşılanmıştır. Fakat amiralin bu sözleri, dahil'ye nazırlığına geti. rilmeden evvel söylediği ilâve olun - maktadır, Fakat bu sözlerin İngiliz - Japon mü: betlerinin İ engel teşkil etmiyeceği söyleniyor. Ing'liz mahafilin'n bu sözlere göster diği kayitsizlik. Japon hükümetinin verdiği teminata atfolunuyor. Anla. şılan Japonlar bu beyanatm şahsi kanaat mahsulü olduğunu bildirmiş. ler ve bu suretle hâdise hemen kapan mıştır. Fransız gazeteleri de ayni mevzu ile meşgul olmakta ve Figaro muhar riri Cormesson, Japonyanın Çini sa. nayileştirdikten sonra Almany'a ve İtalya da dahil olmak üzere garp devletlerile rekabete girişmekte ge. cikmiyeceğini söyliyerek “ekilen biçi. lir,, sözlerile yazısma nihayet veri - yor. Epogue da ayni fikirdedir. Ordre ise beyanatı Almanya ile İtalya için ihtar mahiyetinde telâkki , etmekte. dir. M ah Amerika mahafili, bir şey söyleme mekte ise de beyaz sarayın izahat is. temesi muhtemel görünüyor. Hâd'se, Ingiltere ile Amerikanm arasını aç. mıya matuf bir teşebbüs başlangıcı sayılıyor. Panay hâdisesine müşabih başka bir hâdise vuku bulduğu tak. dirde, bu beyanat yüzünden Amerika efkârı umumiyesi daha kati bir hattı hareket istiyecektir. üzq.e projenin tetkik edilmek lüsa ceneVlreye gönderileceğini, hu. tüni!i:yet tarafmdan yapılacak bü. lıtmqh:etkikten ibaret olduğunu an JTALYA, . :o"“lldq ve Habeş ?mfAA.) — Resmi “İnfor- Miz olduş. ” Omatica,, gazetesi neşret Kümetini” bir tebliğde, Hollanda hü hi It'“ya.nın Habeşistandaki haklarını tanımış olma * mmenuniyet beyan et - »»a —w dolayısiy Van Zeeland '—Ondradc YaLııı (A.A.) — Van Zeeland ildinğe gö::eket etmiştir. Zanne - Tetini » Van Zeeland dünya daki raşıal etmek çareleri hak- Ya daypelünun tetkiki için Lon- ©* edilmiştir. ö e Ankara, 50Ye Dokları Hükum“; x'ah TMuhabirinden) — %h'ke'dıin Satın alman İstinye Dok / Yü J , , Brü lüm : efd partisinin dünkü topl tıdan sonra Vefd'den ayır. mıya karar verdiği üç kişi, yani to reisi Ahmet Mahir Pa. şa, eski Vefd kabinesinde muvasa. Jat Nazırı Mahmut Fehmi Nokraşi Paşa ve doktor Hâmit Mahmut ye. ni bir fırka teşkilini kararlaştır. mışlardır. Vefd'in eski liderlerinden olan bu üç kişi neşrettikleri beyan. oamede Mısırlıları kendilerine yar dıma davet etmekte ve Nahas Pa. şa İle sağ kolu sayılan Makram E- beyd Paşanın Vefd prensiplerine karşı geldiklerini anlatarak ikisini de itham etmektedirler. Demek ki, Vefd partisi kendisinden umulan kiyaseti gösteremiyerek par tinin en kıymetli unsurları arasm. da sayılan adamları toplamıya im-. kân bulamamıştır. Bir kere Ahmet Mahir Paşa, Vefd'in parlâmento re. isliğine getirdiği bir şahsiyetti. Ah YAZAN: ÖMER RİZA DOĞRUL du ve kendisi Vefd'in genel sekre. teri idi. Yani Nahas Paşadan son. ra Vefd'in en nüfuzlu ve en kıymet. li şahsiyeti idi. Bu iki şahsiyeti fe. da etmek için çok esaslı sebepler bulunmak icap eder. Vefdi'n en yük sek önderi sayılan merhum Sait Zeğlülün itimat ettiği bu şahsiyet. ler, anlaşılan Nahas Paşa ile bazı noktalar üzerinde ihtilâf ettikleri i. çin fırkadan atılmıya lâyik görül . müşler, geçen ilkteşrinde Nokraşi Paşa fırkadan çıkarılmışlar ve bu hâdise parlâmento reisi Ahmet Ma hir paşayı muhalif vaziyet almıya sevketmişti. Çünkü Ahmet Mahir Paşa, Nokraşi paşanın mânasız ve âdeta sebepsiz olarak fırkadan çı. karıldığına inanıyordu. Ahmet Ma. hir P: bu vaziyeti alması üze. pariğâi “ rine onun da baş lidere sadakatsiz liğine hükmediimiş, fakat son da. kikaya kadar fırkadan çıkarılma. sıma cesaret edilmemişti. Nahas Paşanın azli üzerine yeni hükümein meclisle ilk karşılaştığı sırada hü. DU Söz söyletmek ( ş üzerine Mahir Paşanın süküneti te. mine çalışması ve buna göre tedbir alması Vefd Partisini bu çok eski mücahidine karşı vaziyet almıya sevketmiş ve nihayet Vefd bu zat- leri fırkadan çıkarmıya karar ver miştir. u üç zatin Nahas Paşa ile birlikte Vefd prensiplerine muhalefetle itham ettikleri Mak « ram Ebeyd Paşa, Mısır kıptilerine ptur. Nahas P öted beri bu zatin tesiri olduğu söylen. mekte ve kemdisi bu yüzden muva. haze olunmakta idi. Bu defa Na. has Paşa aşağı yukarı yalnız bu zat İle başbaşa kalmış gibidir. Vefd'in diğer güzide simaları birer birer Vefd'den ayrılmış bulunuyorlar. Acaba Nahas Paşanm şahsiyeti Vefd'i kurtarmıya ve ona tekrar ek seriyet kazandı kâfi gelecelk Mısırda Yeni Bir Fırka mi? Yoksa bu iftirak hareketleri, Vefd'in tarihe karışmasına sebebi. yet verecek mi? “Vefd,, partisi, daha doğrusu Mı. sır milletinin tek başıma mümessili olan ve Mısırın istiklâl mücahedesi ni idare eden “Vefd., yani “Mısırm mümessili olan heyet, in tarihi va zifesini yapıp bitirmiş bir teşekkül sıfatile bugünün ihtiyaçlarına uy - gun yeni teşekküllere yol açmak ü. zere tarihe geçmesi için Ahmet Ma hir ve Nokraşi gibi şahsiyetlerin Nahas Paşa şahsiyetini söndürecek kuvvet ve kudrette olduklarmı gös termeleri icap eder. Şayet her ih. timale rağmen Nahas Paşa tekrar kazanacak olursa, onun da artık Vefd reisi sıfatile değil, fakat yeni bir parti relisi sıfatile kazanacağı muhakkaktır. Çünkü Vefd, bütün unsurlarını kaybetmiştir. Nahas pa şa ise Vefd'in temeli değildir. Te. mel merhum Sait Zeğlüldü. Ve Vefd'in içinde Sait Zeğlülün yerini tutacak bir önder yoktur. — Hulâsa, Mısır yeni bir olgunlaş. manımm arifesindedir. Netice merak ve alâka ile takip edilmive değer. #ELEK Balık Karaya Vurmuş! (”azan: B. Felek) Birkaç gündür alabildiğine esen şimal rüzgârları denizi altüst, kara. dakileri da hasta etti. Kar mu, yoğ. mur mu bir türlü hüviyeti anlaşıla. mıyan bir yağış her tarafı sırsıklam ederken: — Balık karaya vurmuş! Diye bir havadis çıktı. Köprüden geçen, ve u. zanıp denizden balık avlıyamları gö- renler bu havadisin doğruluğunu gör düler. Bu yüzden balık ucuzlamış, müptezel olmuş denildiğimi — işitince hemen Balıkpazarma gittim. Umma. dığım manzara karşısında kaldım. Beklemediğim dostlara rastladım. Ma yısta selâmlamıya alıştığ Kat balıklarını, hazır elbise mağazalarım. daki kostümler gibi dizili dizili gör. miyeyim mi? Sordum, balıkçı: — Ey! Hava bu! Balığı bozdu. Dal yana düştü, dedi. * Hamsiden, toriğe kadar beyaz kırmızı etli yirmiye yakm balık. tek. nelerde gözlerini açmışlar bana bön bön bakıyordu. Acıdım hallerine. Ya. zık dedim; zavallılara! Fırtınadan ka raya düşmüşler. Bari bir kilo alsam da kızartıp yesem, diye söylenirken bir kefal balığı dile getnez mi? — Bana bak delikamlı! Dedi ve ben cevap vermek için hazırlanırken: — Siz de havalar sıcak olduğu za- man denize vurursunuz, Bizim soğuk havalarda karaya vurduğumuz gibi. Lâkin biz de sizi yemek için tuttuk. Fakat bir türlü kızartamadık. Onun için siz bizden rahatsımız! Demez mi? Balıkpazarından kendimi dar attım dışarı. Kefaldam azar işitmek ne ber. bat oluyor yahu! BirHeyetimiz Londraya Gidiyor Milli Bankalar Umum Müdürleri Bu Heyete Dahil Olacak Ankara, 5 (Tan muhabirinden) — Milli Bankalarımızın umum müdürle rınden mürekkep hr heyet ay sonun da Londraya harrket edecektir. U« mum müdürlerle hirlikte Maliye Ve« kâleti ve bankalar mütehassısların « dan bazı zevat ta gedecektir. Heyet, Londrada, bundan bir. mücdcdet evvel nükümet merkezimizi ziyaret eden İn giliz hazine müsteşarı Bay Valey ile, burada başlıyan müzakereleri tamam rvacak, hükümet rmcalile de mati ve iktısadi mevzular üzerinde temaslar. da curunacaktır. Öğreni' tiğine göre, bu temaslar, Ingiliz sermayesinin Tür kiyenin ekonomik nayatında daha ge niş bir surette iş a.mas: esasını ıstih daf edecektir. Gidecek heyet, Merkez Bankası u. mum müdürü Salâhaddin VÇam, Iş Bankası umum müdürü Muearimer Triş Sümerbank umum mitdürü Nu. rullah Esat ve Etibunk umum müdü rü Ilhamiden mürekkeptir. Bugünlerde tayin edi'ecek slan De nizbank umum müdürü de vU Feya « hate iştirak edecektir, "Dank, a Karşı Tedbir Aldık Ankara, 5(TAN) — Mısırda Dank hastalığı salgım bir hal aldığı için sıhhat vekâletimiz tedbirli dav ranmak ihtiyacını duymuştur. Bu cümleden olarak Mısırdan limanları- mıza gelecek — gemiler — muayene olunacak, hastalıklıların Türkiyeye çıkmasma müsaade edilmiyecektir. Bu arada hastalıksız yolcular da bir hafta müddetle karantinaya tâbi o- lacaklardır. Mahut Hoyboncu Müfettiş Olmuş! Antakya, 5 (Hususi) Mahut Hoybon cemiyetinin eski umumi kâ. tibi Selim Memduh ikinci smıf ma. liye müfettişliğine tayin edilmiştir. Suriye hükümeti adliyesine nakledi. len Sadi Sultan da garip bir emirle tekrar münferit hâkimliğe nakledil. miatir.