6 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

PERŞEMBE | 6 İKİNCİKÂNUN 1938 Hatay d Balkanlarda İktısadi İş Birliği - — Ahmet Emin YALMAN R omanyadan iki iyi haber geldi: Bunlardan biri harici siyasete aittir. Romanya- dm yeni Başvekilile Hariciye Nazırı bir defa daha kati bir li- sanla tekrar ediyorlar ki eski it- tifaklarına sadık kalacaklardır ve dahili siyasetle harici siyaseti biribirine karıştırmıyacaklardır. İyiliğini istediğimiz bir dost mem- leket sıfatile Romanyanım demokra- Siye bağlı kalmasını ve dünyada nü- süren ifrat hastalıklarından ken i tamamile korumasını elbette is- terdik. Fakat bu hissimiz dostça bir Arzu mahiyetini geçemez. Romanya- D dahili işleri ancak Romenlerin bi lecekleri bir şeydir. Romen devlet â- mMmlarınım, harici siyasetin, i Siyasetin tesiri altında bulunmıyaca ve Romanyanın ittifaklarma Bağlı kalacağına dair tekrar ettikleri Sözleri memnuniyetle karşılarız. Ak- Si meydana çıkmcıya kadar bunlara nmak canımıza minnettir, İkinci haber, bizimle Romanya &- Yasmdaki iktisadi münasebetlere ta- âllük ediyor, Bu maksatla Bükreşte Uzunca bir müddettenberi müzakere- ler devam ediyordu. Bunlarım yeni YurAa : —— “amanında neticeye var- Masr memnuniyetle karşılanacak bir ö ir, Hiç şüphe yok ki, böyle bir anlaşma, iki tarafın menfaatini karşılıyacak bir alış veriştir. Bunun beraber bunu, yeni Romanya hü- Metinin bize karşı dostluğuna ve İkan birliğine olan alâka ve bağlı- îîı bir delil diye karşılamak ta ca- B iz bugün petrolümüzü ve ben- zinimizi tâ Amerikadan alryo- Tüz. Dövizle ödüyoruz. Mesafenin u- Zünluğu dolayısile yol masrafı da da çok oluyor. Romanya ile takas diye kadar işlemediği için memle- ııâîmizdeki Romanya petrol d!'!'eu burada sattığı petrolü Amerika- Betiriyor. hPeÜ'Ol ve benzin için bizim hw Yüağımız Romanyadır. Bu ihtiya- ::m"l döviz vermeden tedarik etmek Yakın bir yerden, az yol masrafi- kayı Mak elbette bir. kârdır. Buna ü TSI Romanya da pamuk gibi ülk ih Yaca ait bir ham maddeyi yakm bir Olu N dövizsiz almayı temin etmış ihuyor' Biz de petrol ve kereste gibi Yaçlarımızı, pamuktan — başka î""ç- zeytin, zeytinyağı, kuru balık bi Zer gıda maddeleri ile de ödiye- “Cek bir mevkideyiz, Romanya bu mqı,,:h'ddel"î de hariçten âlıyor. İki tam €ket arasında yiyecek şeylerde Bunu zevk ve itivat birliği oldu- Ro; Unutmamak lâzımdır.. mın,:.“"“ ile varılan ticari anlaş- &tler tlki taraf icin karsılıklı menfa- madnfı €min ettiği âsikârdır. Fakat Kat ::merden en büyüğü, iki Bal- Tünaş leketi arasındaki iktisadi Sövye €betlerin yeniden faal bir dev- tefik a Mesidir. Balkan birliği, müt zittikç:lka'" memleketleri arasmda dır. B fazla yakmlıklar yaratmalı- h,ma':"“n icin de vakit vakit top- k“ahmyafî'lmam ve nazari müna- İk İş R?'Nsiımesî kifavet etmez. daki lk ğ AAkan memleketleri arasm- t Badi münasebetleri artırmak- aT D B 'kan memleket'erinin biribirle TiDe Sattıkları eşya hudutsuz de Bilâr. Çü - Çünkü dö ihra- Cat Maddeleri ört memleketin i nger, Rmca, biyi yUnla beraber İyice arğr, mgîbı, Mmübadele Pekâlâ müm * BASMUHARRİRİ: AHMET EMİN YALMAN : N Vekiller Heyetinin İçtimaı Ankara, 5 (TAN muhabirinden) — Vekiller He- SnA$: n yeti bu akşam, Meclis iç lantı yapmıştır. Bu kıp bir top- ürmüstür. toplantı geç vakte kadar davamız için notalarımız Hariciyemiz Diyorki: Türkiye Hükümeti, Anlaşma Esaslarının Gelişigüzel Tatbikını Kabul Edemez! Ankara, 5 ( TAN muhabirinden) — Hatay- da yapılacak seçim hakkmda Türiye Hariciye Vekâleti muhtelif tarihlerde Milletler Cemiye- tine protestolar çekmiş ve taleplerde bulun- muştur. Türkiyenin inkâr kabul etmez hakla- rını ifade eden bu protestolara Mi'letler Cemi- yet'nden cevaplar gönderilmiş ve mesele Ce- miyetin 17 İkincikânun tarihli ruznamesine alınmıştır. Milli Türk davası halini alan Hatay mesele- si üzerinde hükümetimizin görüşünü ifade e- den bu notaları ve gelen cevapları bildiri- yorum. BİRİNCİ - NOTAMIZ. Türkiye Hariciyesinin ilk notası Milletler Cemiyeti umumi kâtipliğ'ne geçen ayın on beşinde tevdi edil. mistir. Hariciye Vekili Dr. Aras Cümhuriyet hükü- meti adına kaleme aldığı ve telgrafla bild.rdiği bu ilk notasma şu sözlerle başlamaktadır: *“Milletler Cemiyeti nezdindeki Türkiye daimi de. legeliği bana bildir:yor ki. 15 Nisan 1938 tarih'nden evvel Sancakta yapılması lâzım gelen teşrii seçimle. rin icrası suretlerini hazırlamak üzere oraya gönde. rilmiş olan kom'syon yakında vuku bulacak olan u. mumi reylere müracaatin şekillerini tesbite mahsus 87 maddelik bir ni me projesini konseyin şim. diki re'sine tevdi eylemiştir. Bundan maada delege. miz bu nizamnamenin icap eden idari tedbirler alm- mak üzere Fransa hükümetine, mandater devlet sı. fatile resmen tebliğ olunacağını bana bildirmektedir. Sulh Yolundan Gidiyoruz, Fakat Hakkımızı Müdafaaya Muktediriz Diğer taraftan bu nizamname projes'nin bir suretini Türkiye Cümhuriyeti hükümetine sırf bilgi olarak ve gayrı resmi surette tevdi ettirdiniz. Münderecatı bence henüz meçhül olan bu projeye karşı hiçbir vaziyet almamakla beraber Türk'yeyi bir teşekkülün emri vakii karşısında bulundurmak ister gibi görünen — Milletler Cemiyeti uzuvlarınca itt:haz olunan hareket tarzından mütevellit hayretı. mi izhar etmiye ehemmiyet veriririm. Bu hareket tarzına karşı hükümetimin en kati ihtiraz kayıtları. nı dermiyan ettiğ'ni s.ze beyana mecburiyet hissedi. yorum, Milletler Cemiveti komisyonu Santakta mandater devletin fili iştirakile etütler yapmıştır. Bu çalışma birliği net:cesi olan n'zamname projesi bu işte en zi. yade alâkadar devlet olan Türkiye hükümetine “sa. dece bilgi için ve gayri resmi surette,, tebliğ olun. muştur. Demek ki, proje bu gibi ahvalde tak'p edi'len usule göre M'lletler Cemiyeti konsevi reisi tarafmdan sırf şeklen kabul edilmesi suretile kati mahiyetini ik. tisap edecektir. Bay umumi kâtip; Elbette teslim edersiniz ki, konsevin 29 mayıs ta. rihli kararlarınm icrası bu yüzden hükümetimin mu. rakabesinden tamamile kaçtığı halde diğer zâmin devlet icra keyfiyetine en sıkı bir şekilde karıştırıl. mıştır. Halbuki konseyin yukarda anılan kararmndan biri manda organları Sancakta hayırhah ve bitaraf bir hâmi otorite gibi değil. belki Sancakta faik olan Türk unsuru zararma olarak intihaplar net'cesi Üüzerine geniş mikyasta tesir hâsıl edecek mahiyette daima müdahalelerde bulunan işte ilgili hir taraf cib: hare. ket etmişlerdir. (Arkası 6 mcıda) Vatandaş.. Türkçe Konuş! Bütün Vatandaşların Türkçe Konuşmaları Için KanunTeklif Edildi Manisa Mebusu B. Sabri'nin Takriri, Adliye ve Dahiliye Encümenlerinde Görüşülecek nden çoğu biribirine |.: izimle Romanya arasında Yüf Ankara, 5 (Tan muhan!ır'nden) — Geçenlerde, Yahudilerin Türxiyedeki vazıyetleri hakkında Millet Moclısine bir kanun lâyihası teklf eden Manisa — saylavı B. Sabri Toprak, Meclis re. isliğine yeni bir kanun âyihası teklii etmiştir. İlk teklifile, Türkiyeye Ya- hudi muhaceretinin tahdid'mı .siiyen B. Sabri Toprak, bu yenı *eklifile de türkçe Lonuşma meselesi üzerinde durmaktadır. B. Sabri, bu yeni teklifi ”e, Tür. kiyede bütün Türk vatarıdaşlarınım türkçe konuşmaları merburive*inin kanun halinde tedv:n edilmesini lü. zumlu görmektedir. Manısa mehusu, —-& vatanmda oturup, Türk ekmeği yiyenlerden milli Türk dili yerine yabancı dil kul lananların şiddetli cezalara çarptıru malarını istemektedir. " Bu yeni kanun teklifi, tetkik edil. “mek üzere dahiliye ve xdfiye encülmen Otobüs yolsuzluğunu tetkik eden müfettişler: B. Abidin ve B. Seyfi Müfettişler Faaliyette Hamallık İşi İçin Bir Müracaat Otobüs yolsuzluğu tahkikatile mes gul olan mülkiye müfettişleri dür nep bir arada vilâyette kerd'lerinı tahsis edilmiş olan dairede sabahtaı akşama kadar uğraşmışlar, buzüne kadar almmış olan ifadeleri karşılaş lerine havale edilmiştir. tırmışlar ve mesailerini bir araya top (Arkası 8 incide) KS VE FIRTINA Karada ve Denizde Ko kunç Kazalar Oldu Hava son birkaç gün içinde lodos- tan poyraza ve poyrazdan lodösa dö ne döne, nihayet dün sabahtan itiba ren tekrâr karayelin tuzağına düştü Uzak Avrupanm birçok tarafların da, Balkanlarda kış çok şiddetlidir Balkanlarda müthiş bir kar fırtma Bir Motör Karaya Vurdu, Tayfaları Güçlükle Kurtuldu, Beklenen Vapurlardan Bazıları Gelemedi “Denizde korkunç bir fırtına manzarası sı hüküm sürüyor. Memleketim'zde de, umumiyet itibarile hava çok bo« zuktur., Birçok yerlerde kar yağıyor, dereler ve nehirler taşıyor. Son yirmi #ört saatin kar ve fır« tına habelerini buaya sıralryoruz: | (Arkası 8 incide) | — Hava Şehitleri İç'n Mecliste Bir Münakaşa Ankara, 5 (Tan muhabirinden) — Millet Meclisi bugünkü toptas' — »da hava şehitlerimizin a:lelerine ikramı ye verilmesi hakkındaki teklit üze rinde candan münakaşalarla meşgu! oldu. Vazife esnasında şehit olan pilot Ekremle mak'nist Saminin a 'ielerine Nafıa Vekilinin Verdiği İzahattan Sonra Lâyiha Kabul Edildi beşer bin liralık ikramiye verilmesi hakkmdaki kanun görüşülürken Bay Refik Şevket Ince.söz alarak ezvilm. K dedi ki: “— Bugün Ekremle Sami ;e4'* Olu muştur. Türk'ye tayyarecil:3i yarın da, öbür gün de, bun'-> &'hi. -- *ler (Arkası 8 incide)) Milli Bayram Günlerimizden Adanada Atatürk heykeli ve Zafer âbidesi Adananın kurtu'uşunu kutladık LA — (Kutlama töreninin tafsilâtı 6 ncı sayfamızdadır.)|