26 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

a m a a TAN e — X-10-996 ' BÜYÜK ui LAN No, 85 Milli Hü feransın Kararını kümetin Murahhas'arı Kon- Samimiyetle Kabul Etmişlerdi — Pek alâ, mükemmel... Di; yukabele göstermişti... Leyit Gar, telâş içinde idi. e bul ve Anadolu murahhaslarının Suretle müttehit bir cephe göster - meleri, itilâf Devletlerinin plân ve taşavvurlarını altüst edebilirdi. Bil- hassa Ingiliz himsyesi altında bu Fa- dar muvaffakryetlere nail olan Yu - Dan Hükümetinin vazıyeti müşkül bir devreye girecekti. Onun için bu meşhiir İngiliz diplomatı, Tevfik ie şaya sözlerini geri aldırmak, ve > nadolu hey'etinden ayirmak istemiş: ti. Fakat Tevfik paşa, €n küçük bir ricat bile göstermemiş; — Hayır. arkadaşlarımın söyle - diklerine ilâve edilecek bir tek sözüm yok. Demekte sebat etmişti. ği Fakat Tevfik paşanm b tari! hareketi, Istanbulun (Saray) id (Muhalifler) muhitinde, ne büy bir Kiraz husule getirmişti: Tevfik bala ve Hilhfe- tin hukukunu müdafas: etmedi: Sö - zü, ihtilâl erkânma imi etti. iye, bir velvele pr il ei müteakip bir hafta kadar (Nis) d€ istirahat © den Tevfik paşa Istanbuls avdet NE tiği zaman, başta Padişah olmak re muarırlarile hayli çetin bir mücar ve ancak de müdafsamı YA ra terk ettim. e ie iz bulunarak, meseleyi geçiştirmişti.. Mamafih, b meselenin ZATAYAIZ bir surette geçmesine, Tevfik past - ve teminatından ziyade (ikinci Inönü hafbi) ile bunun meti- DeniyeL VETDUŞL. ni Dena hiçbir esaslı netice vermeden , hitama ermişti. Konferansta cereyan eden müzake - Konferans hey'eti, Türk bida dinlemişler; ve sonra: ekseriyetinden Pek alâ. Biz, bunu ts Fakat siz de neticeyi k misiniz? Demişlerdi. Türk heyeti, Ankara: Ea yarn kabul ederiz. Ancak, oralardan, Yunan idaresi Ki z tan sonra... cevabini vermişlerdi. til Sonra. Konferans hey'eti; Z muahedesi ahkâmmın in e temişlerdi... Türk murabhi , le bir muahededen hal dıklarını söylemişler, bu demişlerdi. nu tahkik edeceğiz « abul edecek dan sorduk- olma - teklifi - de reddeyi Yunan murahhasları İ59 yi xi Devletleri tarafından yep Zükere etmek İçin *ylemişlerdi. Yunan mi bir işle- da artık Londrada yapıcık Vr Bi Fi kalmadığı için, Lojt Cor ondradan hareket Vel de son vaziyeti “a sifreyle Yunan Bagveklline bildir | ginlik husule «| vermişti. erdi. Işte; Lolt Corçtan ilham ei çekilen bu şifreli telgraf ne tcesidir ki; Anadoludaki Yunan or- dusuna yıldırım sür'atile emir veril miş; bütün ordu, bir anda breleğ helerine karşi tanrı. geçirilmişi Fakat bu taarruzdan zag e u arzedel meden evvel Vi m "TİYE belirmişti. a ıtüâf Devletleri m yi igafer ve galibiyet) İR yarattığı ne- e yavaş yavaş erimiş: ge ii bir üksülimel basgös- termişti. mleketlerinde, sütreliklerinder. re değildi ik Asyada, Yuma: karşı a edilen lütufkârane vazi- yetten müteessirdi. | Fransada da Loit Corcun siyaseti şiddetle tenkit edilmekte. Bilhassa hilâfet ve saltanat meseleleri etra- fında çevrilen entrikalar; e m ve müttefik ça ger getirmekte âdi e i ü ingiliz varlığı- İngiltere ise, bütün İngili ği nı tehlikeye sürüklemek iL e teren bir tehdit altıma girmi zi : tik; harp ruhü, birdenbire sönüver- a harbin sebep Ol teşrinisaninin 11 inei günü (Meçhul Asker) merasimi yapılırken, matem elbisesi taşiyan ailelerin muazzam kütlesi, halkın ruhları ve sinirleri Ü- zerinde çok acı bir tesir husule ge- tirmiş.. Harp hissi taşıyanlara bile acı bir nedamet vermişti. Harp yarattığı büyük aşk, feragat, vatanperverli İade bunlar kıymetini kaybetmişti Ve şimdi herkeste; bir maddilik, keybe- dilen şeyleri kazanma, ticaret ve, sumet hisleri Danger İnieyvelin 16 imc zili iki kömür ameleleri, ke miyetsiz bir sebepten dolayı (grev ilân etmişlerdi. Şurada burada top- lanan amele kütleleri arasında da, birdenbire (kızıl bayraklar) yükse - Bütün bu hareketleri el altımdan idare edenler, — menfaatleri sek olan — yahudilerdi. pe zançları felce uğrayan birdenbire Ka; i bu Yahudiler, amele ve avam gürü: hunu kanlı ihtilâllere silrüklemekte - bei ) da birdenbire müthiş bir Büylik Britanya karşıya her ni ihtilâl alevleri sarmış; torluğun kudret ve mevcudi- ine iiyk bir tehlike içinde kal - , şiddetli ten- Adam, (Yakın Şark) 1 hiç Bü Mami yere Türkleri İn - islâm âleminin nefretini. üzerine selbe sebebiyet ve- Angilkeri e Çorç, tamamile Venize- lek tesiri altma girmiştir. Onun muhteşem ve hayalperverane proje - Orta Asyada beyhude kan döktürmektedir.. e Yerangel) ordusuna yardım etmek- > adeta bir cinnet göstermektedir. Fakat bütün bunların sonu, hezimet ve felâketle neticelenecektir. Diyorlardı ve bu sözleri söyliyen- ler de hiç aldanmıyorlardı. (Sovyet) orduları, Verangel ordu- sunu bir Mal ge dola; de (ini sal ni e ağır bir darbe indirmişler- di. Loit Corç, bu darbenin sersem gi altmda bocalarken — maddi VE manevi, o derecede himaye gösterdi” ği — Yunanistanda da, garip bir $*- gmet zuhür etmişti. itmekle, TArkası var) kazançlarına engel olanlara karsı hu-1. a 30: günü, bütün Bugünkü program Istanbul Öğle meyriyatı — Saat, 12,30: Türk müeikisi; 1250: Havadis Plikla bafii müzik; 13,25 - 14; plâk neşriyatı. Akşam neşriyatı — Saat, Plâkla 13,05: uhtelik ve halk şar la solalar; 21,30: | — Suppe: (Pikdam) uvertür 2 — Jos: Gangi (iidropatben) vi 3 — Srendven: (Zorahuyda) le'an 4 — Tebalkoweky: (Gugular gödü) suvit, 1. Scene 2. Macar dansı, $ — Lehar: (Sarı Ceket) operetinden parçalar. & — Brahms; İng dans No. $). 2230; Ajans havadizle 4 Son. 5 235 » Günün program özü Senfoniler: 20 Paris P. T. Tç; 21,16 Budapeşte: (Fil. harmoni Bah, Mozart, Mahler) ; 21,10 Lâyp. sig: (Solist marcel Vitrich): 23 Varşova: (Pitelberg idaresinde). Hafif konserler: 13 Pari — Kolonyal: Konser; 15,15 Pa. ris — Kolonyel: Komser; 16,30 Paris Ko- Tonyel: Konser; 17,30 Varşona; Askeri ban. do: 18 Bilir. 'onstantinesku orkestrası; 18,30 Moskova: Hafif musiki; 19 Stutgart: Askeri bando; 19,15 Bükreş: Konstartineş- ku orkestrası; 10,45 Moskova: Komser; 20 Varşovat Eğlenceli musiki; 20 Rikreş: Dala orkestrası; 20:30 Varşova; Salon mu- siki 11,15 Prag: Vals ve marşlar; 2115 Surasburg: Asskeri marşlar; 21.30 Tetenbal: Radyo orkestrası; 21,25 Bükres: Daia or. kestenası; 22 Paris P. T. T. : Kartşık kon. ser; 2245 Bükreş: Kahvelmne musikisi; 5.30 Budapeşte: Çizan musikisi, Oneralar: 21,10 Roma: Puccini'nin “La Carrtalla del Vest,, operası. Operetler: 21,40 Milano; Rafaelli'nin “La sarridente Firenze, öpereti. Desitaller: 18 Budapeşte: Piyano « Kemal, şark: 20 İstanbel: Türk musikisi; 2040 Bükreş: Ko. ro konseri; 20,50 Belgrat: Şarkı, orkestra; 2315 Prag: Piyano - Kemal sonatları, On musikisi: 23,20 Belgrat: Popüler düs masikisi. 1830: Istanbul; 23,45: Roma; 24: Varşo-f wa (Pilk); 24,15: Budapeşte. Plâk konserleri: e 9: Paris - Kelomyel; 9.85: Paris - Ko 30: Istanbul; 13,10: Bükreş: 14, Berlinde bir resmi tebliğ neşredildi Başı 1 'İnölde) lerine almış olması keyfiyetine da - yanmaktadır. Lokarno münahedesinin tadilini is- tihdaf eğen bugünkü müzakereleri, işte bu çerçeve dahilinde tetkik et. tk. Biliyorsunuz ki Almanya ve İtalya e hükümetleri İngiliz mubtırasma ce - “İ vap vermişlerdir. İki hükümet garbi Avrupe için bir garanti paktından doğabilecek bir tarzda münasebetlerini takviye etmek hususunda çok kat'i azimlerini bil. hassa kaydetmişlerdir . Tuna meselesi Hükümetlerimiz mazide olduğu gi- bi çok dostane surette teşriki mesai- de devam edeceklerdir . Tuna havğasma gelince ,şurasımı size temin edebilirim ki vaziyetini Roma protokolları, ve 11 temmuz ta» rihli Almanya - Avusturya anlaşma» m zeviyesinden yaptığımız tetkiki memjeketlerimizin politikasından A- vusturya lehine elde edilmiş müspet ve pratik avantajları büyük bir memnuniyet ile müşahade etmemize sebep olmuştur. Hükümet. lerimiz, Tuna havzası meselelerini dostane bir teşriki mesai zihniyetiyle halle çalışacaklardır. İspanyaya karşı * Ayni zamanda Ispanyadaki, vazi - | de tetkik ettik, General Franko. hun milli hükümetinin, sükün ve ni- zamı tesise muvaffak olduğu büyük araride İspanyol milletinin kat'i azmi ile takviye edilmiş bulun- | duğunu tanımak hususunda mutabık kaldık. Ayni zamanda İspanya da - hili işlerine ademi müdahale prensi- pini yeniden teyit ve bu cephede bey nelmilel taahhütlere hürmet azmimi- zi kaydeyledik. Şurasmı söylemeye dahi lüzum yoktur ki, Italya ve Al - manyanın, Ispanyayı mümkün oldu ğu kadar çabuk bir surette ve anava- tan arazisinin ve müstemlekelerinin tamamma sahip olduğu bir halde mil | tetler camiasında kendisine alt mev - kii işgal etmiş olmasını Başka arzuları yoktur. Komünizme karşı Diğer taraftan Führer, baron Fon Nörat ve ber Avrupanın sosyal bün- yesini tehdit eden tehlikeler karşısın- görmekten SAGLIK ÖGÜTLERİ Portakal Geçen gün gazeteler iki haberiN birden vermişlerdi: Adana tarafla- rında portakal ağaçları, uzun Z& mandanberi beklenen o güzel mey- valarını vermeye başlamışlar. Bu portakallar şimdilik yeşil imiş â- ma elbette sararacaklar... Bir de şekerin daha ucuzlatılması için tetkikat yapılıyormuş. Allah vere de portakallar iyice oluncıya ka - dar bu tetkikat tamam Olsa. Vakıâ, portakal sadece de yeni- lir. Hem insan onun on tanesini bir günde, bazıları bir oturuşta bi- le yiyebilir. o Rivayete göre eski zaman güzellerinden biri hergün bir düzüne portakal yiyerek kendi güzelliğini muhafaza eder, erkekle” rin de aklını kaybettirirmiş. Portâ- kalda bol nisbette bulunan vitâ- minlerden olsa gerek. Portakal dilim dilim — ayrıl rak değil — kesilerek üzerine şeker ekildikten sonra da yenildiği vakit — bilirsiniz ki — pek lezzetli olur. Fakat portakalı yemenin en iyi W sulü portakal reçeli yemektir. O - nun için portakal mevsiminde $8-. kerin de ucuzlıyacağı haberi pek hoşa gidiyor. Bazıları portakal reçeli biraz acımtırak olur diye onu sevmedikle- rini söylerler. Bu bir haksızlıktır. Çünkü kabahat portakalda değil. ondan reçel yapmasını bilememek- tedir. Portakalın kalın kabuklarından reçel yaparsanız reçeliniz sibotte acımtırak olur. Reçelinizin hem nefis kokulu olmasını, ham de aci olmamasını isterseniz şöyle yapar- sınız. Inca ve pârlak kabuklu, ağırca ba- Yazan: LOKMAN HEKİM Reçeli san ve irice portakallardan on iki tanesini seçer ve bunların yanını iki de büyücek Portakalların da, buklarını bıçakla — yatates soyar gibi — hafifçe soyduktan sonra hepsini bir tencerede soğuk su içi- ne koyar ve bir gün bırakırsınız. Ertesi gün suyu boşalttıktan son- ra tencereye yeniden su koyar ve bir çeyrek saat steş üzerinde kay- natırsınız. Daha sonrt suyu gene boşaltıp bir daha kor ve kaynatır- sınız. Böylece üç defa, Meyvalar yumuşak olunca süz - Eeçten geçirir, herbirini dörde bö * ve çekirdeklerini o ayıklarsınız. Bir taraftan da içinde asıl reçi kaynatacağınız. tencereye — on İki portakal için — bir kilo ve iki yüz #ili gam kristal şekerle — aman toz şeker olmasın — beş bardak su koyarak kaynatırsınız. İyice kay - hayınca portakallarla limonları ve onları dörde ayırdığınız, çekirdok- lerini ayıkladığınız vakit çıkan su le birlikte kaynamış şekerin içe- risino atar, hepsini yarım saat, üç $eyrek saat yeniden kaynatırsınız, Bu sırada, reçelinizin daha gürel kokulu olmasını isterseniz, bir par- $a da vanilya katarsınız. & Portakal reçeli pişmiş, hazırdır. Onu yalnız küçük kavanozlara a - Yırmak işi kalır, Bu reçeli yemenin en iyi usulü de nasıldır, bilir misiniz? Sabahla- ri kızarmış ekmek üzerine tereya- ğu daha üzerine bu reçelden sür - mek, , , Çocuklar için, hele kış mevsi- minde, en lezzetli, pek iyi baslive- cek, hem de iştah açacak ve kıy. vet verecek bir kahvaltı. liman koyarsınız. da Avrupa medeniyetinin mukaddes mirasını, bilhassa sile ve vatan mües seselerini esa4 halinde alıkoyarak mü dafaâ etmek hususundaki sarsılmaz kararımızı yeniden tekrarladık. Habeş ve Almanya Dün ilân edildiği gibi Führer Ha- beşistandaki İtalyan İmparatorluğu- Bu tanıtmağa karar vermiştir. Bu ka- rardan ne derece memnuniyetle ha. berdar olmuş bulunduğumu söyle meğe bile hacet yoktur. İki hükümet arasında daimi ve ta mimi bir rabıta devam ettireceğiz. Ve Avrupada yapıcı bir sulh eseri karşısındaki teşriki mesaimize, son günlerdeki mülâkatların yapılması - na sebep olan syni zihniyet ve ayni azim ile, Romadâ ve Berlinde devam edeceğiz... İ M. Flumun Yen Söz eri Halt çılar n iw uvaffak O acağırı Söyledi Toulouse, 25 (A.A.) — Blum söy. lemiş olduğu bir nutukta “halkçılar cephesi,, hükümetinin bütün icraa - tında muvaffak olacağa kanaati ol duğunu beyan etmiştir. Başvekil demiştir ki: “Şimdiki tee. rübenin derin mânası cümburiyet de mokrasisi ile proletarya demokrasisi nin hükümet kualisyonunun demokra | $i usullerinin haricine çıkmaksızm ve bürriyet prensiplerini ihlâl etmeksi - zin müessir 'sirdtte faaliyette buluna- mıyacağını teyin etmektedir. Buru ispat etmek mevzuubahis idi ve zan- nederim ki, ispat ta ettik., Blum, bundan sonra spayalizm yer İ yüzünde teessils edecek olursa muhs- İrebenin imkünsiz ve hattâ tasnvvuru gayrikabil olacağı kanaatinde bulun duğunu beyan etmistir. | Hatip, netice olrak, Avrupaya mü. | teallik meselelerin umum surette Lo karno müzakerelerini tevsi Sayret göeceğtini, söylemiştir. Kö:tence Transit Yolile ihracatımız Ankara, (Hususi muhabirimizden) Köstence yolu ile Orta Avrupa şe hirlerine yaptığımız ihracat munta- zaman artmaktadır. Geçen ağustos ayındaki 1210.2 tonluk sevkiyat mu- | kabili eylül ayındaki sevkiyat 13255 tona çıkmıştır. Bu son ay içinde bi) hassa yumurta ve susam nakliyatın. da mühim artışlar kaydolunmuştur. Köstence transit yolu ile eylül ayı içinde 494.7 ton yumurta, 176 ton| seviz, 120 ton tütün, 7 ton incir, LIK buçuk ton fındık, 66 ton halı, 711 ton susam, 40 ton elma, 644 ton| barsak, 26 ton deri, 10 ton balık, 10 ton yün, 5 ton kestene, 5 ton buğ- day, 1.6 ton fıstık ve 089 ton da muhtelif eşya sevkeditmiştir. Portakal mevsimi gelmekte oldu - ğundan Köstence yolu ile bu yıl mü- him miktarda portakal sevketmek mümkün olacaktır. ispanyaya Mal Veren Tacirler Paralarını Aldılar İspanyadaki dahili muharebe yü - zünden bu memlekete ihracat yapan tacirler paralarını alsmiyorlardı. Fu- kat sonradan alınan bir karar ile bu! paralar merkez bankası tarafından | verilecekti. Bu husüstaki kararın tatbikine ge çilmiş ve merkez bankasına bildiril- miştir. Banka, İspanyada isyandan evvelki normal kur tüzerinden tediya ta başlamıştır. İhracatçılar bu vazi. yelten son derece memnun olmuş, ve | atıl bir vaziyette kalan sermayelerini | kurtarabildikleri için diğer memle ketlerle iş yapmaya başlamışlardır. | 14 Gün Helvacı dükkünma girerek iki lira para çalmak isterken yakalanan Ha san 14 gün hapse mahküm olmüş - tar. etmeye | kendimiz de 9 a Köylü Cephe Birliği (Başı 1 incid, bir zihniyet ifade ederiz. ||“) Tabü hedef a harp cehhesin. den cephesine koşturulan, boş bırakıldığı zamanlarda da istih. sal cephelerinde o memleketi Yaşat. mak için kirik ve İptidai bir silânı, tek başına döğüşen Ve süyinden kendi hesabına hiçbir anman müg. pet neticeler alamiyan köylünün | yardımma koşmak, inkdâp idaragi için en tabii bir hedefi. Çünkü memleketin bütün varlığı ve inkişa, fı da bu hedefe bağlı bulunuyordu. Bugün hükümet, müstahsilin ip. tidal silâhr yerine makine devrinin yüksek silâhlarmı ikame etmeyi, ucuz kredi bulmayı, ferdin tek başı. na mücadelesi yerine iş birliği esas. larmı kurmayı, sü kuvvetlerini yar. dımcı ve dost.bir amil haline getir. meyi düşünüyor. Bu maddi hazırlıkların tam verim İtemin etmesi için münevverle köy- İli arasmdaki manevi duvarın da yı- kılması ve arada tam sevgi, tam karşılıklı anlayış ve tam ahenk ku- rulması lâzımdır. Müşterek ruh B irkaç hafta evvel Cenubi Yu- goslavyada bir istasiyonda tanıştığım bir Yugoslav memurunun sözleri kulağımda çınlıyor: — Bizim sür'atle inkişaf edebil- memizin sırrımı, köylü ile temesi kaybelmememizde aramak lâzımdır. Köylerin ortasındaki şehir, iş bölü- münün icap ettirdiği müşterek bir sahadır. Işleri dolayısile buraya ge Wp giden köylünün şehre ve bize ya- buncı kalmasına meydan bırakmi- yoruz. Onu bize bağlıyoruz. Fakat köyü boş birakmıyo- ruz. Köylüye şehirden bir şeyler erirken, biz de ruhça köylü olmayı ve köylü kalmayı biliyoruz, Yugoslav idealistinin işaret et tiği bu müşterek ruh bizim için ta- wamile yeni bir şeydir. Bunu yeni- den kurmaya mecburuz. Türk münevveri, Türk köylüsü ında gârp seyyahlarının kilap- larında gördüğümüz sövgi ve düş- künlüğü gösteremiyör. çiinkü köy- tüyü yakmdan tanımıyor. Yugoslav. yadaki ruhu da yaşatamıyor. zira bu ihtiyacı Henüz kavramamıştır. Münevverliğiu mümessili diye kö- ye giden muatli sıymetli. çok azimli unsurlar var. dır Fakat bunlar köy âlemindeki mücadelelerinde yalnız ve bikes kac“ Uuyorlar. Ortada bir cephe birliği ida- me edilemiyor er Getin muhteği i Halkevleri köyle Ge öv şebbüsleri gösteriyorlar. Fakat bu güzel hareketler nisbetle çök «7 Metne vegi Hepimiz için senede birkaç gün çisun muhit değiştirmek bir ihtiyaç. tur. Bu ihtiyacı memleket içinde do laşmak, memleketi tanımak, bilhaş- sa köylü ile tanışmak suretile tat ir etsek yurdumuz hesabma © bü- Ne manevi kazanç temin etmiş Arnerikalı gazetecinin e Mümünli köyüne bağlılığı ve sevgisi giti, memleketin yirmi yedi bin köyüntün birer münevver dostu olsa umumi hayat için nekadar büyük bir kuy. vet kazanılmış olur! Ahmet Emin YALMAN h sok # Bu hafta çıkan Yeni K taplar Her Pazartesi bir liste No, g mani RUH HASTA LIKLAR; 4 Prof. Dr. Fahredgi, çe, 150 ddin Kerim e TİYATRO KONUŞMALARI gi, Selâmi Izzet ŞMALARI 50 iki ILK OKUL TARIM Iv zg Yeni Kitapçı Türkiyenin umumi kitap eyi. dir. Aradığmız her kitabı kitapçıda bulabilirsiniz. Ta dan sipariş alır ve yeni şra » gönderir, Ki. tap hakkmda izahat verir > Istanbul Ankara caddesi 85