26 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 Te Bükreş Mektubu Romanyada Hükümetin Siyaseti ve Gazeteler Petrol Şirketinin Türkiyedeki Para- ları İçin Konuşmalar O'acak Bükreşte Karol Parkta göl ve cami Bükreş, (Hususi muhabirimizden) — Romanya 8a - zeteleri son günlerde dahili siyasete taallük eden mesele - ler hakkında dikkate çarpan yazılarla doludur. Fırkaların faaliyeti, hükümetle fırkalar arasındaki münasebet, bu yazıların başlıca mevzuları arasındadır. Büyük gazetelerden Universul şöy- le yazmaktadır: “Muhtelif fırkalar arasındaki ihti- lâflardan, Tataresku hükümeti isti- fade ediyor. Aleyhinde yapılan bü- tün propagandalara rağmen hüküme- ti idarede devam ediyor. Başka va- kitlerde muhalif fırkalar birleşerek hükümeti istedikleri zaman devirirler di. Simdi muhalefet birçok fırkalara bölünmektedir. Bu halden memnun olan hükümet erkânı, bir ay sonra parlâmentoyu açacaklarını ve gele- cek senenin bütçesini tasdik ettire- ceklerini ilân ediyorlar. Mübalâğa, edilmiyerek denilebilir ki muhalif fırkaların anlaşamaması yüzünden hükümet iktidar mevkiinde bir müddet daha kalacaktır., MILLI KOYLÜ FİRKASİ" M e Sola mensup halk m'kuımâ orga!; nı Iıiâreptarea gazetesi, milli köylü fırkasının bir an evvel iktidar mevki- ini elde etmek için hükümeti hazıra aleyhine giriştiği mücadeleden bahse- derek yazdığı bir makalede şöyle di- or: “Milli köylü fırkasının, hükümetin asayişi idameden âciz olduğunu gös- termek için kavgalar ve sokak mü- nakaşaları ihdasma çalıştığı bir .ha- kikattir. İşin gidişatı bunu teyit et- mektedir.,, HARİCİ SİYASET L'Independence Roumaine gazetesi, (Harici siyasetimiz) başlığı altında yazdığı bir makelede şöyle diyor: “Bir zamandanberi harici siyaseti- mize müteallik meseleler pek açık münakaşa edilmektedir. Hemen he- men hiç bir husussi içtima yoktur ki ondan bahsedilmemiş olsun. Parti zihniyeti onu kendisine mal etmiştir. Bunun izahı pek basittir. Harici Biyaset, iktidar mevkiini ele geçir- mek için sabırsızlanan politikacılar arasında dahili mücadeleler için bir silâh makamında tutulur. Bu her va- sıtaya baş vurularak ortaya atılan ve sun'i bir surette gıdalandırılan bir münakaşadır. Romanyanın siyasi istikametinde bir tahavvül vukuunu tahayyül bir tehlike farzedilmekte ve buna karşı yürümek için ileri atılmak lâzım gel- diği söylenmektedir. İşte bu suret- le hiç olmazsa haftada bir defa mem- leketi kurtarmak hayaline vücut ve- rilmektedir. Maamafih hakikati bilmiyen kimse yoktur. Herkes, memleketin mena- fiine muvafık yegâne harici siyasetin bütün hariciye nazırlarının yirmi se- nedenberi tatbik ettiği ve garahet meraklısı veya gayri mes'ul politika- e olmıyan her şahsım tebeddiülünü düşünmediği siyaset olduğunda müt- tefiktir.,, TÜRKİYE — ROMANYA Argus gazetesi, Türkiye ile müza- kereler, başlığı ile yazdığı bir yazıda göyle diyor: Romen şirketlerinin bil- hassa petrol şirketlerinin Türkiyede biriken paraları mühim miktarlara baliğ olmakta ve bunların memlekete ithali zorlaşmaktadır. Yakında Ankaraya gidecek olan — Tabildir ki bizim coğrafi vaziyeti- | miz ve Tuna münakalâtı, petrolleri için Yugoslavyanın mühim bir mahreç olmasımı icap ettirmekte- dir. Meselenin esası hükümetimiz Yu- gaslavyaya, olan havalide istismar “explotation,, edilmek üzere bir miktar yer göster- mesi olsa gerektir. Belgratta bir pet- rol tathir müessesesi tesisi düşünül- mekte ve ham petrolün boörularla o- raya nakli teemmül edilmektedir.., bir miktar düşmüştür. bilhassa Eylül ayında müvaridatın birdenbire artmış olmasından gelmektedir. memleketin senelik ihtiyacı olan 2 milyon tonu temin ettikten başka göriye ihraç etmek üzere 700 - S00 bin ton bırakmaktadır. büyük istihlâk merkezi olan şehri - mizde değirmencilerin ve kırmacıla- rın stok biriktirmelerine - yol aç - mâktadır. Bükreşteki Türk elçisi milli banka ta- rafından teklif edilen üç sureti halli Türk hükümetine bildirecektir. Neti- cede bir sureti tesviye kuvvetle ümit edilmektedir. bulunacağı Yine Argus gazetesi, Romanya ile Yugoslavya arasındaki petrol anlaş- ması başlığı ile yazdığı bir makalede şöyle diyor: Yugoslavyanın senelik petrol sar- fiyatı yüz bin tona baliğ olmaktadır. Bunun yüzde 96,7 si Romen mahsu- lüdür. Son zamanlarda Romanya ile Yugoslavya arasında endüstri için bir teşriki mesaf meselesi ve komşumu- zun bize bir mümessil gönderdiği söy- lendi, rek ecnebi memleketlerde bu iş için birçok mütalealar yürütüldü. Mese- Gerek memleketimizde ve ge- .| kadım tayyareci ile diğer arl L AN e TESLHIR HADLELEİ General DünŞereflerine Ziyafetler Verildi Akşam Sovyet Konso- loshanesindeki 4 iyafet Çok Samimı Oldu lki —gündenberi memleketimizin kıymetli misafiri olan dost Sovyet |Rusyanın sivil hava teşkilâtı Teisi General Aydeman ve refakatindeki A la- Sovyet misafirimiz Aydeman Misafir General ve arka- daşlarının dünkü gezintile- rinden bir görünüş rı dün sabah şehrimizde gezintiler yaptılar, Kıymetli misafirlerimiz dün sabah saat T de Büyükdereye gittiler, SOV- yet sefaret köşkünde bir müddet is- tirahatten sonra Türk hava Kurumu tarafından Trabyada Tokatliyanda şereflerine verilen öğle ziyafetinde bulundular. Öğleden sonra da Sovyet konsolo- sunun Moda deniz klübünde şerefle- Istanbula ğeçerek inmiş oldukları 0- telde istirahat ettiler. Dost mişafirlerimizle beraber Türk dostları şerefine dün akşam da Sov- yet konsoloshanesinde bir çay ziya- feti verildi, Ziyafette misafirlerimiz- le Türk meslektaşları, matbuât erkâ nı hazır bulunmuşlar, görüşülüp ko- nuşularak dans edildi ve bu dost top lantısı çok samimi oldu. Bilhassa ye- ö Romen petrol ihraç edilmekte Buğday Fiyatı Son zamanlarda buğday fiyatları Bu düşüş, ileri Yeni yıl rekoltemiz Bu bolluk Bu yıl hükümetçe bı.ığday ihracatı için hiçbir tahdit konulmadığından stoklarmız ile bu yilki istihsal faz: lasmı elimizden kolaylıkla cıkar- mak imkânı bulunacağı alâkadarlar tarafından söylenmektedir. İstanbuldan Konyaya Telefon Nafıa Vekili Ali Çetinkaya tara - fından Ankaradan ilk konuşması ya- pilan Konya telefon hattı cümhuri - yetin yeni bir eseri olarak 29 ilkteş- rin bayramında umuma açılacaktır. Konyanm Ankaraya raptiyle kon- ya - Afyon - Eskişehir - Ankara ve İstanbul arasında telefon mükâle - melerine imkân verilmiş olmaktadır. Nafıa Vekâleti, Konya ile Afyon, Es- kişehir, Ankara arasında telefon mü- kâlemesinin beher üç dakikasından 75 ve Istanbul - Konya konuşmaları- nm beher üç dakikasından da 100 ku rüş Ücret alınmasımı münasip gör - müstür. edilecek. sihi, değilm rine verdiği çay ziyafetine giden Mi-| | safir General ve arkadaşları akşam Bir Sinek ŞikâyetiDaha Galatasaray lisesinin Ortaköy üsmiyle Rober Kollejin Maarif nüdürlüğüne müracaat ederek *Öp işinden şikâyet ettiklerini bi- iyoruz. Kadiıköy ikinci orta mektebi nüdürlüğü de Maarife başvur- nuş ve yakınındaki meydanlığa :*öp döküldüğünü, bu yüzden nektebi sinek istilâ ettiğini bil- lirmiştir. Kariyede Define Aranıyor | Defife aramak üzere Edirnekapı- da Ka'riye camii civarında bir şahıs Vilâyetten müsaade istihsal ederek | hafriyata başlamıştır. Hafriyatta Maliyeden, Emniyet Müdürlüğünden ve Maariften birer memur bulunmaktadır. | Bundan başka o semtin âsarıâtika | mahallesi olduğu nazarı itibara alı- |narak kıymetli eski eser çıkınca ha- rap edil i için Müzeler İdaresi Bir Çocuk Yandı Sarıyerde oturan balıkçı Hüseyi- nin iki yaşındaki çocuğu Kemal, man- gal üzerinde bulunan sıcak çay üzc- rine dökülmek neticesinde. fena hal- a j | İ Mı'ıafî_n'mîz General Aydeman di bin metro yüksekten paraşütle at- lamak hususunda büyük bir muvaf - fakıyet göstermiş olan Sövyet Ba- yan tayyâreci akşamki ziyafette bu muvaffakıyetin alâka akislerine şa - hit olmuştur. KABAHAT DEĞİRMENDE MIİ FIRINDA MI? Ekmeklerin muayene ve tahlili için şimdiye kadar yalnız ekmekler- den nümune almmakta idi. Tahlil neticeşinde bozuk ekmekler den doğan cezanın fırmcıya mı, yok- sa değirmenciye mi ait olduğu bir hayli tereddüde meydan vermekte idi. Bunu gözönünde tutan Daimi Encümen bundan sonra zabıta me - mürlarının yalnız ekmekten değil, o ekmeğin imal edildiği undan da nü- de haşla İ ae de bir toplantıya davet edilmiştir. ak yanmış ve hastaneye| n ae gt a * Bir Facia Mehmet oğlu Irfan adında bir Geb- zeli, dün Karaköyde şoför Nevzadın ' idaresinde bulunan 2155 numaralı 0- tomobilin sademesine uğrayarak ağır suürette yaralanmış, hastaneye kaldı- rılmıştir. Suclu goför yakalanmış- tır. Boğuluyordu Evvelki gece Bebekte Cevdet Paşa caddesinde oturan Vladmir isminde- ki bir şahıs deniz kenarında dolaşır- ken Hher nasılsa müvazenesini kayhe- derek denize düşmüş, zavallı boğul- mak Üzereyken etraftan yetişenler tarafından kurtarılmıştır. Sarnıca Düştü Heybeliadada ameleden Hüseyin temizlik yaparken merdivenin kay- masiyle kazaen su sarnıcının - içi e düşerek başından ağır surette yara- lanmıştır. ge Terziler Cemiyetinin Hesapları . üzgün Değilmiş Terziler Cemiyetinin hesapları ü - zerinde yapılmakta olan tetkikler ıkmal edilm.ş - Öğrendiğimize göre, Cemiyetin he saplarında bazı kanunsuzluklar bu- lunduğu tesbit edilmiğ ve bir rapor hazırlanmıştır. Cemiyet umum? heyeti, yakmda bu hususu konuşmak üzere fevkalâ- kontrol yaptırmaktadır. İzmir Lisesinden Yetişenler İzmir lisesinden yetişenler ce - miyetinin dün senelik kongresi yapıl- mıştir. Kongre öğleden sonra cemi - sratim Cakıransdakrcrn eda toplanmış, evyelâ ce rından ölenlere hürmet için bir daki- ka süküt edilmiş, sonra İstiklâl ve İzmir lisesi marşları dinlenmiş, da - ha sonra da cemiyet idare heyetinin senelik raporu okunmuştur. Cemiyet İzmir parti ve vilâyet bütçelerinden yardım görmüş, bununla birçok ihti- yaçlar temin edilmiştir. Dünkü top- lantıda nizamnamenin bazı maddeleri nin değiştirilmesi mevzuu Üüzerinde de hararetli münakaşalar olmuş ve yeni maddeler kabul edilmiştir. Bun dan sonra da yeni idare heyeti seçi- lerek toplantıya nihayet verilmiş - ir. € Yaşlarını Küçültmek İstiyenler Nüfus işlerine bakan Asliye dör- düncü hukuk mahkemesi hemen her gün 10 kadar talebenin nüfüs kayıt- larının düzeltilmesi için kararlar ver mektedir. Yaşlarmı mektep kayıtla- fına uydurmak istiyen talebe şahit- lerile beraber bu mahkemeye mMüra: caat etmekte ve düzeltme kararı al- maktadır. Bu sene düzeltmelerin çok ları küçültme şeklinde olmaktadır. Bilhassa Heybelideki deniz lisesine girmek için 150 kadar talebe yaşları- nı küçültmüşlerdir. Yaşlarını küçül- tenler arasında ilk mektebin son s- nıflarına geldikleri ve yaşları da on yediyi geçtiği için mektepten çıkarı- lanlar da vardır . Müracaat eden talebederni birçoklarınım kütük kayıtları da A - nadoludadır. Mahkemenin yerlerine yazdığı tezkerelere bazen bu çocuk- ların öldükleri hakkımda da cevaplar geldiği için bunlar yeniden diriltili - yorlar. Rasat merkezlerinin tesbit ettiğine göre, bugün hava bulutlu ve mütehavvil gececek- tir. Memleketteki hava vaziyetine gelince; ekseriyetle yağmurlu ve kapalı geçecektir. Dünkü hava Dün sabah biraz yağmur yağmışsa da öğleden sonra hava tamamiyle - açmıştır. Dün rüzgâr cenuptan esmiştir. Sür'ati sa- mune almalarına karar vermiştir. niyede 8 milimetredir. Sıcaklık en çok 16, l’%îîîîz“%“â's”îıı Bugünkü Hava: Bulutlu Mütehavvil 10 uncuay — Gün:300 — Hızır: 174 1355 Hicri 1352 Rumi Şaban: 9 13 Birinciteşrin Güneş: 6,24 — Öğle: 11,58 İkindi: 14,53 — Akşam: 17.14 Yatsıt: 18,47 — İmsâk: 4,45 en az 8, hava tazyiki 776 tır. MA a ll iyet mensupla-.| 26 -10 - 936 Siyaset âlemi Fransa Hükümetinin Atlattığı Buhran T oplantılarına son veren Fran- sa radikal sosyalistleri M. Blum hükümetine dahil olan mümes- silleri hakkında itimat beyan etmek- le, kabineyi bu sarsıntıdan kurtarmış oldular. Radikal sosyalistlerin kon- grelerini akdettikleri sırada, bunların Blum hükümetinden ayrılmaları mev zuu bahisti. Sebep, radikallerin, kabi- neyi müfrit sollar tesiri altında gör- meleri ve bu tesirin bir takım esaslı değişikliklere-yol açmasından kork- malarıydı. M. Blum geçen hafta ve bu hafta sonlarında söylediği nutuk- larla bu korkuların yersiz. olduğunu anlatmış, radikal sosyalistler de ver- dikleri kararda bu korkuları bir ke- re daha bertaraf etmek için madde- ler koymuşlar ve beynelmilel! sulhü muhafaza, Milletler Cemiyeti pakti ahkâmına riayet, milli müdafaayı takviye, umumi nizamı kanun daire- sinde korumak ve fesat cemiyetlerini silâhtan tecrit ederek dağıtmak, hü- kümet otoritesini her türlü tecavüz- den siyanet etmek ve bütçeyi denk- leştirmeye çalışmak meselelerine en büyük ehemmiyeti vermişlerdir. Radikaller, bilhassa mal ve nilk masuniyeti üzerinde israr ederek fab- rika, tezgâh, çiftlik, dükkân işgal et- menin hürriyete karşı tecavüz mahi- yetinde saydıkları hareketlere imkân verilmemesini izah etmekle grevler sırasında vukubulan bü çeşit hâdise- lerin tekerrürüne meydan verilime- mesini iltizam ettiklerini göstermiş bulunuyor. Blum hükümeti de bu çeşit hâdise- leri hoş görmiyeceğini ve kanuni ah- kâmı tatbik edeceğini söylemek, hat tâ göstermekle radikal sosyalistleri tatmin etmiş olduğundan, tesiri çok derin olacak bir buhranı savuşturmuş ve halkçı cepheyi dağılmaktan koru- muş oluyor. Berlin ziyaretinin neticesiş " talya Dışbakanının Berline vu- I ku bulan ziyaretinin verdiği ilk netice, Italyanını Haböş impara- VAİYEĞER - YONİNUZGA “ATTERDABANAK! elçisini çekerek -burada bir konsdlos” bırakmakla bu yolda ilk adımı atmış- tı. Bundan başka iki memleketin İs- panyaya karşı ayni vaziyeti alarak General Frankonun hükümetini ilk fırsatta tanıyacakları anlaşılıyor. Fakat bu da siyaset âleminde sür- priz yapacak bir hâdise teşkil etme- miştir. İki devletin İspanya faşistle- rine karşı temayülleri ötedenberi ma- lümdur. Ziyaretin üçüncü bir neticesi, iki devletin münhasıran Garbi Avrupa- ya ait bir emniyet misakına taraftar olduklarının bir ker& daha tezahürü- dür. Bu suretle ziyaretin Fransa — Sov- yet Rusya paktını yıkmayı istihdaf ettiği de bir kere daha anlaşılmış olu- yor. Bu da bütün Avrupayı emniyate ve sulhe kavuşturacak bir emniyet misakını başarmanın pek te mümkün olmıyacağını göstermektedir. Ziyaretin Tuna meselelerini İleri- ye bıraktığı Kont Ciyanonun gazete- cilere verdiği beyanattan anlaşılmak- tadır, Siyasi mahafil iki taraf arasında hiç bir muahede veya ittifak imz ıla- madıklarını temin etmektedirler. Almanyanın Habeşistanı ilhâkı ta« nımasından sonra ayni hattı hareketi hemen takip edecek bir devletin Ja- ponya olduğu anlaşılıyor. Almanya ile Japonyanın bu kare«- ket mukabilinde Habeşistanda imti- - yazlar temin ettiklerine dair birçok sözler söyleniyorsa da bunların kaki- ki değeri henüz anlaşılmamış bulu«- nuyor. Ömer Riza DOĞRUL Şark Demiryollarının MurahhaslarıŞehrimizde Şark Demiryollarının işletme im- tiyazınm satınalınması için Ankara- da cereyan eden Müzakerelerin ilk kısmı bitmiştir. Seçilen teknik komisyönlarım me- saisi bir müddet devam edeceği için komisyonlarda olmıyan diğer mu - rahhaslardan bazıları dün şehrimize dönmüşlerdir