12 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
12 -10- 836 TAN Gündelik gazete Başmıuharriri Ahmet Emin Yalman Tan'ın hedefi: Haberde, fikirde, herşeyde temiz, dürüst, samimi olmak, kariin gazetesi olmaya çalışmaktır. Günün Meseleleri ma a Prensip meselesi Geçenlerde bir Fransız Türkiye ile Fransayı biribirine yak- laştıran sebeplerden bahşettiği sıra - da, bunları iki esas mekta üzerinde toplamıştır: Biri, Fransa ile Türkiye. nin müşterek dostları gittikçe artı - yor. İkincisi, Türkler revizyoncu de- gi gazetesi irler. Biraz hakikati hersek; Türkiyenin andlaşma, anlaşma bütün teahhütlerindeki imzalarma ne kadar kıskanç bir hürmet gösterdiği- ni tasdik eder. Biz hiç hesapta olmi- yan ve çekinilmez ihtilâfların dahi, uzlaşma yolu ile hallounmasından daha doğru bir tedhir olmuYacağnda rar etmişizdir. Konuşmakfa, hattâ münakaşa eimekte bibir tehlike yoktur. Fakat ilk defa Montrö konferan - amda Türkiy€nin de revizyoncular rasına katıldığı şüphesini uyandı malt menfaat bulanlar görülmüş - *ir. Montrö konferansı, barış dava- seven ve sanm müstesna bir hüdisesi idi: Yi) veya bir kaç taraflı bir tenhhüt de - mek olan bir munhedenin herhangi bir hükmü üstünden bir veya birkaç teahhüt zall olursa, ve bu hüküm, müuahedeci devletlerden birinin doğ- rudan doğruya milli emniyetine te - mas ederse, ne yapmak lâzım Türkiye en sade usulü tercih etti, Mu- ahedi çağırdı. Ve kendilerine sordu: “Siz Boğazlar hakkındaki hükümlerin ga rantisiz kaldığı hususunda benimle bir fikirde misiniz, değli misiniz?.,, Türkyenin hâdise hakkımdaki gö- Küs ma anlayış. tarzı, kal, edildikten, sonra, karara varmak asla güç olmi- yacaktı. Nitekim güç olmamıştır. ve Montrö konferansı, Türkiyenin barış- çı ve uzlaşıcı politikasına delil ola - rak alınmıştır. Şimdi de Antakya ve İskenderun meselesi hakkında ayni şüpheyi yandırmak isteyenleri görüyoruz. E- Bs revizyonenluk bir anlaşma “hil kümlerim, herhangi bir tarafin men. faati hesabın Wemak demekse, bu itham, Türkiyenin bir manaya © hi, kümlerini olduğu gibi tatbik Eral, gelir? hususundaki ısrarma karşı koyanlar | için doğru olmak Jâzım gelir, Biz, Antakya ve İskenderun davası ile, revizyofcu olmıyan ve muahedelere bağlı kalmağı hayat menfaati sayan Fransanın prensipi üstünde duruyo. ruz, Biz kendi barışçı usullerimize sadık kalarak herşeyin iyi netice alacağı hususundaki kanaatimizi muhafaza edip gidiyoruz. Fakat politikamızm sarsılmaz dürüstlüğü üzerinde oyna nılmasıni dâ &Fzu etmiyoruz. Kasti » miz, Fransa - Türkiye muahedeleri nin yeni tahaddüs elen yaziyete uy gun olarak tatbikinden ibarettir , (Ulus) tan: o Falih Ray Atay i imza edenleri masa başına| İ TA ADLARI GEÇEN N GEÇEN BIR HAFTADA SİYASET ADAMLARI — MÜTEVEFFA BASVEKİL GENERAL GÖMBÖŞ (| eçen haftanın baş a- damı, Macar Baş - İ vekili General Gömböştü. Umulmayan bir yaşta ölü mü yüzünden mevzubahs olan General Gömböş ev- velki gün bütün Macaris - tanın mâtem tezahürleri arasında mezarma tevdi edildi. Gömböş, 1932 yılı- nın eylülündenberi Maca- ristanın Başvekili ve milli müdafaa nazırı idi, Vahim hastalığı yüzünden geçen Eylülde müdafaa nazırlı- ğını bırakmaya mecbur ol muştu, Keris tam bir Ma - car vatanperveri İ- di ve tepeden tırnağa ka - dar askerdi. Büyük Har - bin sonunda sol cephenin sağındaki (o milliyetçilerle beraber olan Gömböş, Ma caristanda kizil ihtilâlin baş göstermesi üzerine sağ cephenin en müfrit tü- rafına geçmiş, fakat Kont Betlenin intizam ve âsa - İ yişi sağlamlaması üzerine ona müzaheret etmişti. Mu. sırada. Hababurgların. Macar, tahtma yeniden oturmaları ileri sü- İ Füldüğü için Gömböş buna Karst sö 41âhh bir muhalefet teşi bis 1932 de Macaristan iktisadi buhran ve siyasi karışıklık yüzünden uçuru- mun kenarina gelmiş ve © zaman ancak Gömböşün vaziyeti kuctara- ak işbaşma getitil ömböş 186 da Garbi 3 G ristanm Tolna kasabsında Babası bir mektep mualli- 1. Evyelh Zâgrepteki Hırvat alaymda hizmet etmiş. Büyük harp B-aamda erkânharp zabiti vlmuş 1918 de-iiont Karolye'nin ihtilal hükümetini töşmi etmesi üzerine Gömböş Kont Karolje'ye muhale- fet etmiş, ve ordu #abitleriyl# bir. likte bir mukabil ihtilâl hareketi vücuda getirmiş, bir müddet için | Viyanaya çekildikten sonra Pes | yö asnerek Amira! Horti e birlik» te milli öfüuyu teşkile çalışmış. Bi lakun tarafından Höşmü edilen * İ iâl hükümetinin düşmesi üzere İ 1920 de meb'us seçilmiş! G mböş, Habsburgların avda. tine muhalif olduğu İçin MUHARRİR Radek MUSTAKBEL BAŞVEKİL Çemberlayn İmparator Şarl 1921 de Macar tah için yaptığı teşebbü 1923 te milli » en bariz gahsiyet- lerinden oldu sene içinde Koht Be rak Rasist parti, kat bu partinin nu geçmiye partiyi nab'us du. Gömböş 1928 de bu nedlerek mildafaa bakan- tığın de etmiş ve 1951 de Betlen hükümetinin İstihlâf eden Karolye kabinesinde bu mevkii mu hafaza etmiş Körolye'nin başvekil ru! istifası fizerin 1035 te kabi, olanua, sini tadil etmiş, fa. kat siyaset memişti. General Gö anın siy ve idaresini deği nböşün ölümüyle M bir tahavı benziyor yasetin teme Ti e de gçirmiyece Bi Almanya, vusturya i Macaristan tan ve A- MUHARRİR RADEK H afta içinde adı ehemmiyetle ni m bir şahsiyet te Rus rlerinin en parlaklarından yılan ve bir zaman Sta Mini'nin Sesi, Karl Radek'tir ar * ünv Verilen kab Zinovvef - Tr ne dahil old muştur. Rad lâl içinde Geçiren şahsiyetlerden biridir. 1585 te doğmuş olduğuna göre, Sİ yaşındadır. Radek Krn- xov ve Bern üniversitelerinde tah- sil görmüş ve 1004 ten başlıyarak Lehistan ve Litvanyada Sosyal - Demokrat partisine girmiş, te hapse atıldıktan sonra gez«'eri likle Lehistanda, .âypzig'de, Bremen'de çıkan Sos- yal - Demokrat gazetelere yazdığı makalelerle şöhr lariyle bilhassa Demokratlı 1905 eŞgul ola t kazanmış, yazi» Alman Sosyal - wn 8ol cenahına mü Meşhür Sovyet muharriri Karl Radek A takya veCivarı Türktür Haydarpaşa caddesinde 40 ükkünda Münir Bahaeddin K numa, yalı â yıran, gönderdiği mektupta » .. Jr bir Türk olduğunu Türk bayrağının gölgesi altın: da yaşamaya ahdettiği için on dört il evvel oradan Ayrılıp İstanbula geldiğini söyledikten sonra: “Antakya ve Iskenderun Türktür, Türk bayrağı altında yasıyacaktır. O havilinin öz evlâtları başka bayrak istemiyorlar, Antakya ve civarında, yancı bayrak altında yaşamıya ta- bammül edecek bir fert yoktur.,, de- mektedir. ve . Bir tasdiknamedeki silinti Usküdarda Paşa limanı caddesin- Ae Nacak sokağında 8 numarada Mumtafa oğlu Sabahatti: zasile a dığımız mektupta deniliyor ki “Ben Gazi Osman Paşa orta okulu» ha gidiyordum. Sonra ayrıldım. Ab| İdağım tasdiknamede küçük bir silin- H vardı. Bir müddet sonra Yeni Liseys gir- . Annemin hastalığı m. Döndüğr Yeni Lisenin lâğvedilmiş ve nm mâarif dairesi la | üzerine de| niş olduğu pü anladım. Evrakımı almak için maarif idaresine gittim. Fakat tas diknamemdeki silinti görünme key fiyetini Osman Paşa &mektebinden sordular. Silintinin mektep t İHalbuki mekteplere kayıt müddeti bitmek üzere, Ya tasdiknamemi bana ler, yahut ta tekrar Osman Pa şa mektebine alınmamı temin eyletin* | ler, Istanbul m dikkatin ar nszari celbe idaresinin riz. . Türkçeye hürmet isteriz Bir okuyucumuz yazıyor: larda haliş Fransizca bazı kelimelerin “Türkçeleştirildiğini görüyoruz. Yeni açılan mağazalara “Titan,, “Rönesans, gibi isimler konu luyor, Kadıköy #inemalarından biri tertip ettiği ucuz müsamerelerin Halk günü,, yerine “Turpublik yor, Hem üstelik bir cümle edatı ve ederek "“Turpublikler,, haline koy» muş! Biraz insaf mı, demeli?., zaheret etmiştir. B'“ Barp strasında milita- rişm aleyhinde faaliyetler» 8 bulunan Radek Alına 1917 de Rus n kop Rade n, Zinovyef, r ihtilâlcilerle birlik yla Rusyaya s1 üzerin Martov ve Almanya yi ten sonra E i #rfatiyle Stokholme g ne Ri 1918 de Almanyada tilâlin kopması üzerine der- Almanyaya koşarak oradaki nistlerle birleşmiş, fakat 1919 atılmış ve ha- komünist enternasyon. nin başında fakat 1023 te Alman komilnistlerinin muvaffak yetsizliğe uğramalarmdan mes'ul lışmı M. Neville Chemberlain tutulmuştu. b ında il irme 192 sön- dar mevktini ele ge- Alman ko- enesinin k için kalkınan münistleri, Radek'in sağ gruplari- zahereti yüzünden muvaffak iklarını iddia etmişler; bu lek'in itibarını sers disi bu yüzden komünist « ol da ternas- yonalindeki mevkiini kaybetmişti. Fakat Radek çok geçmeden me kilni istirdat ederek Pravda gaz tesinin bag muharrirliğine olunduysa da iki yıl sonra grupuna karşı Troçki müzaheret etmesi yüzünden tek- fakat 1929 alenen İtil rar vaziyet nü va yeniden kabu eski siyasi nü sdememisti. Kamenef vesair terö. nü geçenlerde yapıla hakeemsi sırasında müd: Radek'in bu sulka methaldar olduğunu söyl ve bunun üze- rine Radek'in vaziyeti de tahkik e» dilmişti, Yapıları tahkikatın m cesi, onun da edin niş bulunuyor. mim, tevkif netic MÜSTAKBEL INGILTERE BASVEKİLİ CHAMBERLAİN ir hayli zamandır İngilterenin müstakbel başvekili sı ter Neville Chamberlain çinde Asıl Ingiltere Baldvin'in uzunca bir lamasi dola. ete göre Mister Baldvin Ingilte- re Kralı Sekizinci Edvardın tetov- bu dostuna ve gina bırakacaktır, ister Neville Chamberlain, M 1869 da doğduğunu yöre, altmış yedi yaşındadır. Ingiltere- nin en büyük siyasileri arasın mevki alan Joseph Shamberiain'in ikinci oğludur. Mister Ne Ingiltere hayati siyasiyesine ması nisbeten yenidir. Çünkü an cak 1918 senesinde meb'us seç di. Ve İş âleminde gördüğü tecrü. beden istifade ederek İktidar mev- kiine sür'atle kavuştu. Mister Ne. ville 1922 de posta umum mildür. lüğünü yaptıktan sonra 1923 de hhiye bakanlığına geçmiş, 1 senesine kadar bu bakanlıkta kat. dıktan sonra 1931 de teşekkill eden kabinede maliye bakanlığma geti. © O zamandan bugüne ka ille'nin Sağlık Oğütler! Çocuk Neden Parmağını burnuna Getirir? ini yumruklarını ) itürerek burnu ğuh bu harekı İburnunda hâsıl olan ve kend eden bir duy duygu çocu! âsıl © dâ raha jileri gelir. Böy | olmayanların burnu di için, çocukta İ olduğunu bilemeyi İcuğun uykudaki hare da ygunun Be e mugayirdir. d | da başım ne parmağını bu bu k nediktet man güyir bulduğ dir ederiz. Tekdir. ile köteğe kadar gideriz ve hi | hareketin çocuk için zaruri ç hatıra gelr Halbuki çocu, nuna götürmesi, hi İlarında, kendisi için zaruri bir kettir. Çünkü birçoğu bir yaşına yaklı bu - runlarmın içe va, çocukların tıkları vakit, nde adeta cerahatli O yaşta ço - nde bir mendil bulunma- akıntı peyda olur. cuğun ecel © yaştaki ç olmadığı gi- bi, olsa da burnunu ğ remez. Akmtı pek nundan dışarı çıktığı kendi mendi kat daha ön rundayken, vakit annesi e silmeyi düşünür. Fa- den, akıntı temizlemeyi a er. Akıntı silinmeyince kurur, bur - İnun içerisinde kabuk bağlar. Katuz gittikçe katılaştığından çocuğu w « kar. Onun için çocuk parmakını burnunu götürerek o kabuğu köpar- mak, Pahatlamak İster rmağını burnunu götürmesi zarurt bir harâ- ket ölür. Biz bunu bilemediğim için çocuğun hareketini sadece fe- na bir alışıklık sanırız, gördüğü vakit tekdir ederiz, eline y, ki, ne tekdi vurmak hiçbir fay anız: dönünce çocuk gene o devam eder, sonradan müz ruz, ne de da vermez, Vakıâ, K akını kesilir, Artık b rün içinde kabuk ta kal- j maz. çocuk 6 hareketini makta am eder, Ç tida 2x dan fena bir alışıklık, heki dediği bir sihir hastalığ nuna götü gene bir zaruri ha- rekettir, Fakat zaruretin şekli Ö Zişir, Tlkin zaruret sadece kabuğun bulunmasından İleri gelirken, | &et tik olduğu vaki! ni gö- e buha- emek İçin en ğını burnuna miye başladığı vakit onu bir mütehassısı hek göster. mek ve burnunda gerçekten kımtı ve kabuk J ettirmektir. | Nevli n müstakbel baş- bakan arak gö: nin en mühim sebebi, Ingiliz muha- fazakârları partisindeki gü nun kuvvetidir, Kendisi bu nilfy. Pu, Ingiliz halkırı hosnu geler hazırlamakla, bu büt zirlârken halkın ve bilhassa (akıp sınıfların kesesini “düşündüğünü göstermekle kazanmıştır. Neville Çemberlain In, liyesini buhranlardan ve İngiliz tiç iliesi. len Büt. leri ha, ere mâ» korumaya, etini kesattan kup, için İns si sayım i in'İn çok sevil mesire ve mütakbel basveh gösterilmesine seb tarmaya muvaffak olduğu giterenin refah müj de Neville Çemberi, >6p budur.
