12 Ekim 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGUN 2 nci sahifede: Sovyet Rusya intibaları Abidin Daver Dav'er 5 inci sahifede: Suriyede kısa tetkikler Akverdi 6 ncı sahifede: İranda 3 ay Mu rad Sertoğlu, Spor haberleri 7 nci sahifede: Ava ve avcılığa dair Bedri Ziya Aktuna )fll umhuri : 4460 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrlr heyetl: KEMALİZ Yazan: Tekfn Alp Türk inkılâbı hakkında ş kadar yazılmış eserlerin en m melidir. Fransız parlâmentosu İrej^iHerriot ve doktor Köprülü Fuaq eger için birer mukaddeme yazmı Her gencin elinde bir tane malıdır. Telgraf ve mektub suiresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul, No 3 « PaZ3l1eSİ 12 24298. tdare ve matbaa tasmı 24299 . 24290 Hâlâ o hikâye: Ekonomik siyasetimizin Temel yolu nedir? e ne olacaktır?.. Çoktan hallolunup geçildıği zannolunan bu meselenin henüz memleketimizde en kat'î şeklini almamış olduğunu söylemekte büyük hata yoktur. Her sahada çok ihtiyach bir ülkenin her el ahlacak işi ehemmiyetli görülmemek ihtimali olmadığmdan elzem faaliyet yollannm bu çokluğu içinde hâkim vaziyetlerin tayini çok kere gözden kaçabilse mazur görülmeliyiz. lmparatorluğun altı asırlık istilâ ve ricat med ve cezri arasmda Nafıa Vekili Amemleketin umranı ve ondan daha fena li Çetin Kaya Traksı milletin irfanı çok ıhmal edilmiştir. Bu yadan başlıyarak koca maziden ancak harabeler tevarüs Çanakkale üzerin etti: Maddî ve manevî harabeler. Bere den lzmire ve lzmir ket versin ki elde ılk hamuru hemen hiç den Afyon yolıle bozulmamış cevherli bir millet vardı. Bu şehrımize kadar de özlü asıldan şimdi istediğimiz gibi yeni vam eden bir teftis bir varlık yoğurup çıkarabihrdık. Reji ve tetkık seyaha • min büyük muvaffakiyetlerle yapmakta tinden tekrar şehri mize dönmüştür. olduğu budur. Bir muharririmİ7 İnsanların hayat faaliyetlerini hulâsa dün Alı Çetin Ka eden ekonomik hareketlerin Türkiyemizdeki tecelli şekillerine aid umumî çizgileri ya ile görüsmüş ve seyahati tayin edebilmek, öyle sanıyoruz ki, bu Vekilimiz ile nafıa işlerine dair ilk hararetlı tecrübelerimizin bellibaşh şu beyanatta bulun nirengi esaslannı teşkil edecektir. Zamuştur: ten bunun üzerinde olduğumuzu da gö« Nafıa Ve rüyoruz: Meselâ dokuma endüstrisinin kâletinin yol, köprü, memlekette kurulmasını ilhzam ederken Vekili Ali Başbakanın Merinos koyun cinsine ehem demiryolu, posta ve Naha telgraf gibi memleketin her tarafında miyet vermekle işe başlamış olduğunu ve leri ve vazifeleri olduğu malumdur. şimdi de hep pamuk istasyonlan üzerinde Trakyada durmakta bulunduğunu hatırlıyoruz. Bu Bunun için îstanbulda bulunduğum son tnüşahede bizı hemen şu hakikate götüniyor: Türkiyede yapılabilecek esaslı endüstriler, ancak ham maddelerini gene memleketten almak itibarile esasen ziraatle sıkı alâkalı endüstriler olabilecektir. Endüstrilerin bu çeşidlerine teşekkür etmelidir ki bizi zirai istihsalde ıslaha ve tekemmüle sevkediyorlar ve sevkedecekJerdir. Lâzkıyedeld Alevî meb'uslar Türkiye mandasını istiyeIran transit yolu çalışmağa açılıyor. Elektrik ceklerini bildirmişler Şirketinin sermayesi meselesi halledilecek «Manda devam etseydi, Sancağm ayn bir idared Vekil Ali Çetinkayanın beyanatı ilerlemektedir. Bu sene Çorluya, önü müzdeki ilkbaharda ve yaz aylannda da Lüleburgaza kadar bitmiş olacaktır. Lüleburgazdan hududa kadar olan kısmm da Nafıa Vekâleti tahsisatile yapılmasına devam edeceğiz. Alpulludan iti baren Karıştıran Muradlı Tekirdağı, Gelibolu Maydosa kadar olan şoseleri de gördüm ve yapılmakta olan Ergene köprüsünün ve Çetinkaya lzmir havalisindeki tetkikleri esnasında diğer köprülerin Halebde, geçenlerde Pansten dcnen ettnn. Bu yollann günlerde fırsattan istifade ederek Istan yerlerini teftiş Halebde çıkan Vahdet gazetesinde buldan itibaren Alpulluya kadar yapıl yapılması için icab edenlerle yer makta olan asfalt yol inşaatım görmek lerinde görüşerek icab eden tedbirleri okunmuştur: Elifba gazetesinin 7 teşrinievvel 936 lArhast Sa. 1 sütun 4 te] Utedim. Bu yol Nafıanm istediği şekilde ve 4739 numaralı sayısında münderic Lazkıye muhabirinin mektubunda şu haberi okuduk: Nafıa işlerimizde alınan çok büyük neticeler Suriyede muhalefet olacaktı. Şimdi Sancak tamamile hür olmalıdır. Çünkü Suriye ve Lübnan müstakil olacaklardır» i Suriye heyetını karştlıyan Çerkezler Biz eski devirden birkaç dokuma iabTİkasına ve tezgâhına tevarüs ettik: Devede kulak kabilinden iki üç ve tabır mazur görülsün yarımyamalak fabrika. Endüstrinin esasen iyi birşey olduğuna aid fikirlerimiz ve kanaatlerimiz vardır. Eldeki fabrikalar iyi ışlesinler ve iyileşerek çoğalsmlar dedığimiz zaman ilk gördüğümüz hakikatler şunlar oldu: Ileri memleketlerin mümasil müesseselerı mamulâtma benzer dokumalar verebilmek için kendi yünlerimiz, kendi yapağılanmız, kendi pamuklanmız iyi neticeler almağa müsaid ve kâfi değillerdir. Biz genc endüstrilerimizi mütemadiyen dışarıdan satın alacağımız ham maddelerle gıdalandıramazdık. Derhal bu maddelerın memleket dahilinde ıslahına el atmak mecburiyetini hissettik. Böyle yaparak bir taşla iki kuş vurmuş oluyoruz: Yalnız ve kısmen kendi ihtiyaclarımızı karşılıyacak endüstriyi yürüteceğiz, fakat ona temeltaşı olan ziraati ıslah ederek. Madride yapılacak hü Hatay Türkleri sapka giyiyor cum çok şiddetli olacak Antakya havalisinde bü Alsas Lorende komünist ı Oviedoda sokak muharebeleri devam ediyor. tün halk fesi terketti nümayişleri başladı [Arkasx Sa. 5 sütun 3 tei «Dün öğleden sonra hâkimin köşkünde bütün infisalci meb'uslar toplanmışlardır. Içtimada M. Kiver, David ve komiserlik tercümanı Anton Rızk bulun * muşlardır. Nimresmî bir membadan öğ« îhtilâlciîer karargâhlarını değiştirdiler Antakyada çıkan Yeni Gün gazetesi 6 ilkteşrin tarihli sayısında ;u havadisi vermektedir: Bilhassa son hafta içinde gerek şehrimizde, gerek civar köylüler arasmda şapka giyenlerin sayısı birdenbire artmağa başlamış ve şapkacı dükkânlannda ha raretli bir ahşveriş göze çarpmakta bulunmuştur. Dün şehirde esnaftan birçok kimselerle tanınmış ailelerden bazılannın daha şapka giydıkleri memnuniyetle görülmüştür. Irktaşlarımızın, geç olmakla beraber, soysal sahada gösterdikleri bu uyanıkhğı takdir eder, kendilerini kutlulanz. Memnuniyetle haber aldığımıza göre, Şeyhköy genclerinden büyük bir kısmı dün şehre gelip başlanndaki fesleri atarak şapka giymişlerdir. Halk ta mukabil nümayişler tertib ederek komünistlerin faaliyetini protesto etti Bu vesile ile şuna dikkat edıyoruz: îspanya harbinin feci sahnelerinden: thtilâlci kur şunlar ile Demek kı bizim yapabılecegimiz endüstrilerin en makul olanlan, ham maddesi öldürülen iki hükumetçi kendi memleketimızde çıkan endüstnler Salamanque 11 (A.A.) Havas le vakti Monasteriodaki kuvvete mülâki olacaktır. Bu düşünce bizi ham madde Ajansı bildiriyor: olmuş ve bu suretle şimal ve cenub ordukaynağı olan ve Türk memleket ve mil[Arkası Sa. 7 sutun 3 tei General Valeranın sol cenahı dün öğletinin en büyük meşgalesini teşkil eden ziraatin ıslahına sevketmeli ve bilhassa ziraî san'atlar üzerinde durdurmalıdır. Işte size bir memleket ki bellibaşh meşgalesi olan ziraatten ayrılmaksızın, bilâkis hergün onu daha fazla ıslah ve ikmal etmek ihtiyaclarını duyarak elzem endüstri hayatını sağlam surette kendisine maledebilir. Burada ziraati endüstriye mukaddem görüyoruz. Bizim memleketimiz itibarile ziraat endüstrinin dahi her manasile mesnedidir. Her manasile, yani: Şeykköylü kardeşlerimizi geç te olsa gösterdikleri bu soysal hareketten dolayı tebrik ederiz. Balkanlı doktorlar dün Yalovaya gittiler Mîsafirler şerefine Büyükada ve Yalovada ziyafetler verildi, doktorlar bugün Bursaya gidecekler Mets 11 (A.A.) Komünistlerin iç dilmişlerdir. îçtima, normal bir surette timaı, takriben üç bin kişi hazır olduğu başlamıştır. Salonda ve dışanda mün halde saat 20 de başlamıştır. Takriben ferid bir takım protesto sesleri işitil . Diyarbekir 11 (Hususî) Şeyh Sa" üç yüz kadar mukabil nümayişçi, içti miştir. Salon, tamamile seyyar muha < id isyanmda medhaldar olarak idam e ma salonunun önünde toplanmışlarsa fızlar tarafından ihata edilmiştir. Mu < dilmiş olan Cemil Cetonun oğlu İzzet, da seyyar muhafızlar tarafından defe [ArKasi Sa. 3 sütun 1 de] Siird civannda Beykent dağında jandar IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIMHMItllHIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIllinilllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllimitninilI malarımız tarafından bir müsademe ne tıcesinde imha edilmiştir. Izzetin avenesinden Resul Sofi ile Mehmed ve diğer iki kişi de ayni müsademede maktul düşmüslerdir. Siirdde azılı bir haydud tenkil edildi Geçenlerde Pariste Frannz milliyetçilerinin yaptıkları bir nümayiş Türk Dili üzerinde TETKÎKLER 1 : Endüstrinin ham maddesini vermek suretile vatandaşa fazla iş ve ham maddeye fazla kıymet vererek, 2 : Endüstri metalarımıza memleket pazarlanmızda bulunacak revacın menşei olarak çiftçi olan ve olmıyan vatandaşlann sahnalma kabiliyetlerini artırarak. Burada endüstrinin başlıcası maliyet fiatı olan kendi şartlarından bahsetmiyoruz. O uzun ve ayn bir meseledir. Biz Türkiyemiz için ziraatle endüstrinin ahenginde ziraate verilecek önemin ilk geldiğine ve ilk gelecegine aid kanaatimizi tekrarhyoruz. Bunun bize mahsus bir kanaat olduğu iddiasında değiliz. Bu herkesin üzerinde itrifak edeceği ve şüphesiz etmekte de olduğu çok açık bir hakikattir. Fakat hayatta türlü görünüşx Izzetin kardeşi olan Felemez de on beş gün evvel imha edilmişti. Diğer k a r deşi Abdi de şiddetle takib edilmektedir. Bütün bu civar az vakitte haydud ve eşkiya döküntülerinden tamamile temizlenmiş bulunmaktadır. FİZİK Kelimenin muhtelif dillerdeki şe Bunun, ifade ettiğini gördüğümüz killeri: husul, doğuş, tenebbüt, çıkış, teces Fransızca : (I ) Physique süm manalarına gelmek üzere, türkAlmanca : (2) Physik çede (fi), (fı) ve (f) sesinin daha lngilizce : (3) Physic (s) orijinel bir varyantı olan (b) ile Italyanca : (4) Fisico (bi) f (bü), (bu), (bo) gibi bir Rusça : (5) Fizika çok mütenazırları var. Grekçe : (6) Fisiki Umumî anlamları, varlık mefhu Bu kelimelere, orijin olmak üzere munun bir süje veya obje üzerinde (fisikos = naturel) sözü gösteriliyor tecellisi, tecessümü olan bu unsurları ki, o da (fisis = nature) den, fisiste taşıyan kelimelere bir göz gezdire hasıl etmek, doğurmak, doğmak, bit lim: mek, çıkarmak, mahsul vermek 1 (fi), (fı) (Lexikon Homerikan. I. Pantazidu) Fi de = fide ı gibi manalara gelen (fi ein) mastaFi dan = fidan;= nihal, şüceyrından çıkmıştır. Bu mastarda asıl re mana (fi), veya eski söylenişi veçFi Kz filiz = malum hile (fü) unsurunda toplanır. Fi lizlenmek = nabit olmak Fi ğen = fiğen = demet Bu sözlerde esas olan (fi)» (fü) unsuru üzerinde durmak gerektir. [Arkası Sa. 3 siltunA te] Yarım Adam Büyük içtimaî roman Yazan: Hilmi Ziya Sakat kalmış bir şahsiyetin ve daha doğrusu tekemmül etmek ten uzak kalmış bir cemiyetin hakikî tecellilerini bu eserde okuyacaksınız. Balkanlı doktorlar Büyükada iskelesinde YUNUS NAD1 [Arkası Sa. 3 sutun 6 da\ Dö'rdüncü Balkan tıb haftasına iştirak bah dokuz buçukta Kınalıada vapurile eden Balkanlı doktorlar beraberlerinde Büyükadaya gitmişlerdir. Türk meslekdaşjarı olduğu halde dün sa. LArkası Sa. 4 sutun 3 te] Çarşambaya başlıyoruz