12 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

ez ? Filistin Mektubu Filistin Me Bir Dönüm selesi Tam Noktasında KIYAMCILAR Bunların Bir Ibtilâl Hükümeti Vücude Getirdikleri Anlaşılıyor Kudüs, 6 (Hususi muhabirimizden) — Filistinde va - ziyet bir dönüm noktasına varmış sayılır. Çünkü bir ta - raftan Arap çeteleri ile İngiliz kuvvetleri arasında mu- harebe devam ediyor, bir taraftan da sulh müzakereleri yapılıyor. Filistinin mukadderati bu iki cereyana bağlı - dır. Fakat burada son günlerde yayı ——— lan bir habere göre, yedi aydanbx Filistin Arapları namına mücasle- ye giren ihtilâlciler son günisde bir kongre yapmışlar ve bu ko”gre ye 50 bin ihtilâlcinin mümessilleri iştirak etmiştir. Ihtilâleiler kolug-* -| de bir ihtilâl hükümeti vücuda xe - Üirmeye karar vermişler ve bu hü- kümetin temelini atarak obükünet reisini ve hükümet Azasmı seçmişler ve ihtilâlcilerin başkumandan! 84 - yılan Fevzettin Kavukçu hakkında i- timatlarmı yenilemişler, daba &on - ra yüksek bir müdafaa komitesi seçe rek bütün Filistin halkmı İÜ bü. Kümetine vergi vermeye davet eden beyannameler yazarak dağitmişlar « dır. İhtilâlciler tarafından Bâğdat -| ta neşrolunan bir gazeteye göre, ih- tilâl hükümetinin hedefi mücâdele- yi her ne pahasına olursa olsun do - nuna kadar idame etmektir. Diğer taraftan ihtilâl hareketi baş kumandanı ünvanmı taşıyân Fev - zettin Kvukçu bir beyanname neşre- derek İngilterenin Araplara r'ta- kil bir devlet teşkilini, yahudi mu - haciri Filistin Araplarına zarar ver- diği takdirde bu muhacereti durdur- mâyı vadettiğini, fakat verdiği sözü tutmadığı için Arapların kıyam et - tiklerini anlatıyor ve şimdiki ihtilâl | hareketlerinin hedeflerini şu şekilde | , tavzih ediyor: i — Mili ve mes'ul bir hükümet tesis etmek. 2 — Yahudi mühaceretini tama - mile durdurmak . 3 — Filistin topraklarının Yabu - dilere satılmasını menetmek, Beyannamede bu esaslar kabul 0- Bunmadıkça, iki tarafm barışmasına | İmkân bulunmadığı söylenmekterir. Çete muharebelerinin devamı ih- tilâlgilerin kuvvetli teşkilâta dayan dıklarını apaçık gösteriyor”*Bu mu harebeler son günlerde sıklaşmış ve şiddellenmiştir. Fakat öbür taraftan da sulh mü - zakereleri başlamış bulunuyor. Sulh hareketine önayak olan Arap Kral - larının maksadı, mücadeleye sön ve rerek müzakere masasına geçmek ve Filistin meselesini halledecek bir tesviye sureti bulmaktır. Filistin u- mumi grevini Idare eden komiteler - le Arap hüklimdarlarının murahhas. ları arasındaki müzakereler nenlz bir netice vermemiş bulunuyor. Fa- kat bu müzakereler bitince verdiği ve umumi grev nihayet bulduğu tak- tirde emniyetin teessüs etmesi, yine beklenilmemektedir. Çünkü kıyam ve ihtilâf hareketi büşka, umumi grev hareketi başka- dır. Umumi grevden maksat hak çalışmaktan alıkoymak ve bu suret- ie bütün halkın manda idaresinden memnun olmadığını göstermektir. Grev eden komiteler aşağı yukarı yedi aydanberi bu İşi başarmaya mu vaffak olmuş ve bütün halk arasın- da bu yolda vahdeti muhafaza et »| miştir, Komiteler umumi, eş vermeyi Kabul ettikleri hareketi idencanlanacak, vara cadeleden vaz geçmeleri ihtimali son derece şüphelidir. İngiltere hükümeti de bunu anla dığı için fevkalâde askeri tedbirler almış bulunuyor. Neticenin ne olacağımı kestirmek mümkün değildir. Fakat Filistin me selesinin tam bir dönüm noktasmda Jolduğu şilphe götürmez. ———— ——— Kadıköy ünde Tramay- Kamyon Kazası O! du Hâdisenin tam vukuu anında Dün sabah Kadıköyünde bir trani vay - otomobil kazasi oldu. Hiçbir İnsanm burnu kanamadan geçen bu kazada bir kamyon tramvayın üstü- ne çıktı. Şimdiye kadar hiç bir eşine rastlanmayan bu garip hâdise şüyle olmuştur. Fenerbahçe tramvayı, stadm ö * nünden geçerken arkadan gelen bir kamyon öne geçmek İstemiş ve son süratini vermiştir, Bü sirada karşı dan da bir taksi otomobili geliyor - müş. Kamyon, tramvayla taksi oto- £nobili arasına sıkışmış ve şildetli bir çarpışmadan sonra da kamyonun sağ tekerleği tramvayın yan kapı - sından İçeriye girmiştir. e alınmış enteresan bir resim vatman Hayri kamyonu da Ahmet isminde birisi kullanıyordu. Polis tahkikata başlamıştır. Yaralandı Çocuk Tramvaya Asıl- mıştı, Sonra da Düştü Dün saat 14 de Kabataş Lisesi tale- besinden 14 yaşlarında Şükrü oğlu Orhan mektepten çıkıp evine gider-| ken Beşikteşs gelen tramvaya asilâ- rak yere atlamak istediği sırada mu- vazenesini kaybetmiş, düşmüştür. Bu | esnada sağ ayağının iki parmağı ezi- lerek hastaneye kaldır tir, | | | aleni Misafirlerimiz Yalovada Sün Büyükadada Neşeli Saat er Geçirdiler — Ben bir daha Nise gitmem. Benim Nisim bundan sonra Büyük- ada olacaktır. İyi bir Balkanlı, Bak| kanlarda tedariki mümkün olan bir| nevi eşyayı, bir. ihtiyaçı, bir zevki Balkan Rudutları arasında aramaz, Bu sözleri Romanyalı misafirleri-| mizden biri, dün Büyükadada bi muharririmize söylemiştir. Misafiri» miz Adada yaptığı turdan son derece memnundu. Bu memnuniyete, arabaçısının da! ortak olması İstemiş ve bahşiş diye Cocuk Bab Fiatlerinden Şikâyetçi ÇOK PAHALI! Maarifin Kitapları Ile Kitapçıların Bastırdığı Kitaplar Arasında | Uçurum Farkı Var | iki lira uzatmıştır. Arabacı Balkanlı! misafirden bahşiş kabul edemiye- ceğini vaz'ı ve ta nazikâne an» latmıştır. Balkan birlik duygulafına halk arasında da verilen kıymeti gös-| teren bu hareket, misafirimiz! mütehassıs etmiştir , Öğle yemeği Yat Wübünde cok neş'eli bir surette geçmiştir. Yeme » ğin sonuna doğru Neş'e artmış ve se- sine güvenenler kendi memleketinde ki halk şarkılarından nümuneler te - günni etmiştir. Genç doktorlarımız &- rasında da güzel ses sahipleri bulun- duğu bu vesileyle meydana çıkmıy tr, Yemekten sonra misafirlerimiz bu- susi vapurin Yalovaya gitmişlerdir. Yalovada banyo tesisatmı tetkik et mişlerdir. Dün akşamı Yalovada ge- çirmişlerdir. Program mucibince bu sabah Bursaya gidecekler ve akşam gehrimize döneceklerdir . Parti Nahiye çok Kongreleri Dün usküdarda Merkez! Nahiyesi Top'andı C. H. Partisi Üsküdar nahiyesi kon gresl dün toplaridı. Saylav Behçet, Vilâyet idare heyetinden Faruki, Be- lediye azalarımdan Makbule Beat, Mehmet Ali, İsmail Şevket, Celâl ve Muharrem Nail ile Üsküdar kayma- kamı kongredp hazir bulundular, Ön- ce üç senelik Marti çalışma Fapotu 0- kundu ve kabul edildi. Bu afâda hal- kın dilekleri tesbit edildi, kaymaka - mın izahat: dinlendi. Müteakiben & dare heyetleri seçimleri yapıld: Ve so- nunda da kaza Parti başkanının tekli. file Parti varlığınn Büyük Şefi Ata- türkün yüksek katma bir tazim tel. grafı çekilmesine karar verilerek kon greye nihayet verildi. Romanya, Afgan Hariciye Nazırları! Ankarayı Ziyaret Ederek Temaslar Yapacaklar Bir middettenberi Sovyet Rüsya - hin muhtelif merkezlerini #iyaret et- mekte olan dost Afganistanın Harici- ye Nazırı Feyiz Muhammet Han mem leketine dönmek Üzere yarın şehrimi- 7» gelecektir. Birkaç giin memleketimizde kala - cak olan Afgan Nazırının Ankaraya iderek hükümetimiz, erkânile de te - maslarda bulunacağı zânnedilmekte « dir. Diğer taraftan, Romanyanin yeni Hariciye Nazırı M. Antoneaku'nun da Ankarayı ziyaret edeceği bildiril - mektedir. Kalp Para Bir Köylü, Kalp Bir Yarım Lira Sürüyordu Çatalcanm Deniz köyünde Oturan V Halil oğlu Ali dün Kocamustafapaşa pazarında kalp yarım liralık sürer - ken yakalanmış, ifadesinde'bu parayı Yedikulede oturan Çarşıda manifatu- racı Sergisten aldığını söylemiştir, Ve suçlu yakalanarak Adliyeye verilmiş» tir. İ | Yeni okuma mevsimiyle beraber halı satıldığı iddası ve şikâyetleri o, Orta ve lise mektepleri kitaplarmın bir kısmını Kültür Bakanlığı hesabı- na Devlet matbaası basıyor ve kıy - metlendirerek satıyor .Bir kısımın: da kitapçılar basıyorlar. Hem Kültür Bakanlığınm bastığı ve hem de hususi müesseselerin çi - kardığı kitaplar hakkında ayrı ayrı| âyetler vardır. “TAN” muharriri bu vaziyet etra- Tre tetkikler yaprr ez da görüştü. FAHİŞ FİAT! Yeni Kitapçı Kenan Yusuf, kendi- siyle görüşen muharririmize başlıca şikâyetleri şöyle anlatmıştır: — Vekâletin bastırdığı kitapların pahalılığını söyliyemeyiz. Fakat bun- ların fistları tesbit edilirken sabit bir İ esasın kabul edilmediği görülür, bu yüzden de Kitap fiatları arasinda mantıkla telif edilemiyecek bir his - betsizlik göze çarpar, Meselâ büyük tarihin Üğüncü içindeki iyi kâ - ğıda basılmış bir çok tabloları, re - gimleri enkli minyatlirleri, harita - ları ve bezli cildiyle 150 kurusa satı- lrken 64 sayfalık zehirli gazlar ve korunma çartleri adlı bir kitaba da! (15) kuruş kıymet konmustur, Birf hesaba Vurulursa tarh 150 ye satılır- | ken bu kitabım azami beş kuruşa sa - tılması lâzım gelir, Bu Nisbetsizlik başka kitaplarda da vardır. Hususi müesseselerin bastık- ları Kitaplar içinde fahişdenecex ka gaf pahali. olanlar vardır. Meselâ bir kitaphanenin bastığı ve 150 kuru- şa sattığı atlaslar çok pahalıdır. Yi- ng AYNİ müessesenin 113 kuruşa sa - tılan “oğrafyalariyle Devlet Basrme- vinin 65 kuruşa sattığı (Yeni Biyo » loji), baska bir kütüphanenin 68 ku- ruşa Sattığı (Okullarda Musiki) ve yine kütüphanelerden birinin 54 kuruşa sattığı (Solfej dersleri) pa - halı satilan kitaplara birer örnek o- larak Eösterilebilirler, fik mektep kitaplarının en büyüğü- nün kıymeti 30 kuruşu geçmediği için bunlardan şikâyet edilemez. VELİLERİN ŞİKAYETLERİ , Bir kütüphanede yavrularımızın kitap alışveri: Mektep kitaplarının, bilhassa orta mektep ve lise kitaplarınm çok pa - aları Kitap ortaya bir kitap meselesi . çıktı, rtaya atılıyor. kâyeti, Maarif Vekâletinin bastırdığı kitaplardan hariç olarak bazı hoca - İsvin yardımet kitap adiyle bastırıp lüzumu olmadığı halde bu kitapları almıya talebelerin mecbur edilişlerin. de toplanmaktadır. Bu kitapların daha Kültür Baka bastırmıştır, Çocuklar bir kitapları çök ucuz tes darik ededildikiemi., aaide.. hocaların könâi Kitaplarmı daha yüksek bir fi. ıtla satmıya kalkışmaları doğru ol- ucuzlarını mıyan ve üzerinde durulması lâzım-| gelen bir meseledir.,, Bizim haber aldığımıza göre, bazı talebe velileri bu hususta Maarif Ve. kâletine de müracaat ederek şikâyet- lerini bildirmişlerdir. Navlunlar Tarifede Terzilât Yap- mak Mümkün Görülüyor Vupur acentelerinin ticaret emti- asr nalenden fazla Hicret aldığı hak- kında ihracatçılar tarafmdan yapı lan şikâyet üzerine Ticaret Odasi ted- kikata başlamıştı. Bu tetkikat tamamen bitirilmiştir. Bundan birkaç #che evvel acenteler İlenz itin bir tarife yapmışlar ve bir milddet sonra da malları bu tarife den dıha ucuz nakle başlamışlardı. Acenteler bu sene rekabetten vazge gerek aralarında bir anlaşma yap- mışlardır. İhracatçılar, acentelerin bu tarife: den daha ucuz mal paklettikleri za- manları gözönünde tutarak itiraz et- mişler ve Ticaret Odası da dün ikmal ettiği tetkikatı sonunda tacirleri hak- kı bulmuştur. Kömür fiatlarmda son yıllarda bir yükselme olmadığı tesbit edilmiş ve acentelerin eski tenzilâtli tarifede yeni bir tenzilât yapabilecekleri neti- ceslne varılmıştır. Bugün çocuk velilerinin başlıca şi- 2 aesii Mamma gün memleketimizde gökyüzü değişik e talutlu geçecektir. Rizgürlar gürbi ist- 'ametteten, Şarki Anadoluda kuvvetli, di- ğer yerlerde hafif esecektir. DÜNKÜ HAVA Dünkü hâva tazyiki 764 milimetre, hava harareti 17 santigrat, sicaklik en az 16, en fazla dışarıda 20 derecedir. Buhar tazyiki 241. LODOS KESİLDİ Rürsür saat dokuzda İodostan saatte or . günkü Hava : DEĞİŞİK Gün: 288 Hımır: 160 1332 Rumi 29 Eyi 1201 30 420 10 uncu ay 1355 Hierf Retepi 25 Güneş: 6,08 — Oğle: İkindi: 18, 9 — Akşam: Yatsı: 19,06 —Imsâk. 12-10-0636 Fistin Umumi Grevi | pit pe altı aya yakın Bi umumi bir gi ile geta muharebeleri devam ediyöli Umumi grev, Filistindeki o Araf halkın mandater devletin siyaseti den hoşnut olmadıklarını göstermi için tatbik ettikleri bir hattı hare * kettir. Umumi. grevden maksat, büt tün iş güç faaliyetinin, alış veriş het reketinin tatilidir. Filistin Araplar hoşnutsuzluklarını anlatmak için bU hatti hareketi takip etmiş ve mem $ leket altı aydahberi meflüç bir hal 4 de yaşamak sıkıntısına katlanmış * tır, Filistin Araplarının bu hattı hari keti takip etmekten gayeleri, hüki metin şikâyetlerile meşgul olması» ni va bu şikâyetlerin bertaraf edil sini temin etmektir. Fakat Filistinde umum! grevl raber birtakım çete muharebel haşladı ve bu çete muharebeleri, liştiain emniyetini altüst etti, Filistin Araplarının en belli şikâyeti, Yahudilerin kendi memle ketlerine fazlaca hicret ederek Fi listini baştan başa ele geçirecekmi gibi vaziyet Alırialarıdır. Araplı göre muhaceret, bugünkü ölçüde vam ettiği takdirde Yahudiler Fili tinde ekseriyet teşkil #deçek ve Fi listin topraklarının ÇOĞUNÜ sâhip lacaklar, bu yüzden Araplar “sit yurtlarında müstakil bir o ekalliyet, teşkil edecekler ve varlıkları tahli * keye girecektir. Bu yüzden Filisti Arapları, Yahudi muhaceretinin dul durulmasını istemekte ve bu dilek lerinin yerine getirilmemesi yüzün den isyan etmekte. Ingilterenin mandater devlet # fatile Araplara karşı aldığı vaziyi avvelâ memlekette sükü; yetin teessüsü, sonra tahkiki ve manda şeraitine uyg bir surette bertaraf edilmesi met kezinde idi. Araplar, buna mukabil, şimdi) Kağar erkayetterimin Trrgiiiz Kayar türafından birkaç kore tahkik dilâf ği halde heyetler tarafından verili taporların hasıraltı edilmiş ölması ünden artık tahkik heyetlerine | matları kalmadığından mücadele devamdan başka çareleri kalmadığı nı söylüyorlardı. Nihayet Arap hükümdarları iki rafı uzlaştırmak için tavassut et?” ler va Filistin Araplarını erval& sü künet ve emniyeti tesise, sonra in giltere taralından gönderilecek yi takkık heyetine itimat gösterme! davet attiler. ilistindeki umumi grevi idare © den komiteler, bu noktai nazarı bul ederek, en son haberlere gö! umumi greve son vermeye karar veli mişlerdir. Bügün buna dair olan b yanname neşrolunacak ve iş güç reketi, alış veriş faaliyeti memleket te yeniden başlıyacaktır. Umumi grevle birlikte çete müc delelerinin de durması beklenildiğifij den İngiltere hükümeti tarafınd şikâyetleri dinlemek üzere tayin lunan heyet te yakında Filistine gi decek va işini yapmaya çalışacak tif) Bu heyet son günlerde toplantıli yaparak hazırlıklarını tamaml, bulunuyor. Filistin meselesinin vaziyeti şim dilik bu merkezdedir. Netice #ahkl heyetinin mesnisina ve vereceği pora bağlıdır. Ömer Riza DOĞRUL | BIRKAÇ SATIRLA ehrimizde bulunan Irak riciye Nazırı Salt Paşa B dada hareket etmiştir *. asımpaşada Salih admde si bir arkadaşımı ölümle dit etmiş, yakalanmıştır * armara Hasan sâmdaki hur sabıkalı eroin kaçak yaparken yakalanmıştır . . ahiliye Vekâleti, bazı Ki kamlara, faaliyetlerinden tayı takdirname vermiştir . beş kilometre, saniyede altı metre olarak esmiş, saat 13,30 da lodos rürgir: tama men kesilmistir. EE