30 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

mim 3 Ankara mektupları Ceza evlerinin ıslahı Başvekille Adliye Vekili on beş Eylülde İmrali adasına gidecekler İmraliye 4000 liralık hayivon alınıyor. Hapisane- lerin ıslahi üzerinde tetkikler yapılıyor A nkara, 29 (Hususi muhabiri - mizden) — Adliye Vekâle-! ti bu yıl içinde, ceza evlerimizin 15-| lahı üzerinde çdk ehemmiyetli ka - rarlar almağa hazırlanmaktadır; bu gün için, memlekette sıhhat ve içti- mal geye itibarile henüz geri bir va- ziyette bulunan ceza evlerinin, hiç olmazsa, tedricen tatbik edilecek o » lan bir programla, daha sıhhi ve bu- günkünden daha çok içtima! ve ah- lâki gayelere hizmet edebilecek ş6- kilde tanzimi bu kararların başında gelmektedir. Hapishaneler umum müdürünün memleket içinde bir tet- kik seyahatine çıkmış olması bunun bir delilidir. Salâhiyet sahibi bir makamdan haber aldığımıza göre, eylülün orta- larma doğru Başbakan İsmet İnö- nü de Adliye Vekili Şükrü Saracoğ- lu İle birlikte, bu mesele ile yakın- dan âlâkadar olmak üzere, İmrali a- dasile Edirne hapishanesini tetkik edecek ve Kamutayın önümüzdeki toplantısma yetiştirilecek olan ka - nun projelerinin esaslarını tesbit 6- deceklerdir. Geçen sene çıkarılan bir kanunla İmrali adasına muntazam elbiseler giydirilerek 70 mahpus gönderilmiş- ti, Ceza Kanunumuzun, ceza evi def nilen müesseselerden beklediği ga - yenin, cemiyete faydalı insanlar ye- tiştirmek, mahkümları, namuslu İn- sanların çalışma sahalarında kulla - narak, onların menfi ruhlarını bu suretle terbiye etmek olduğunu dü - günen hükümet, İmrali adasına yol- ladığı mahkümlara arazi dağıtmuı bunlar da, tarlalarını kendi vasıtala» rile ekip biçşmeğe ve demir aletlerin- den “bazılarını “kendileri yapmaya başlamışlardır. Sırf bir tecrübe ma- hiyeti taşıyan bu 70 kişilik ekipin gönderilmesinden alman neticeler umulduğundan çok müspettir. Bu| itibarla, bu sene İmrali adasma ve münasip görülecek diğer yerlere, 200 800 mahkümun daha gönderileceği tahmin edilmektedir. Ziraat işleri B armacakları yerleri bizzat ken dileri yapan Imrali adı n bu iyileşen insanları bu yıl kendile- ine dağıtılmcak arazi İçinde geniş zirante başlıyacaklardır. Yine Adüye Vekâletinin aldığı kararlar cümlesin- den olarak bu yıl bütçeden ayrılan 4,000 lira kadar tahsisatla hayvan almacak ve mahkümlara dağıtılacak tır. Böylece; dün cemiyet içinde &- Imlarma birer kara damga vurul! rak hapishanelerin rutubetli köşel rine atılan insanlar, yarın Imrali a- dasinm tertemiz namuslu ve çalış - kan sakinleri olacaklardır. Hüküme- tin dağrttığı arazi ve hayvanla kendi mealşetlerini çıkardıktan, ve hükü - mete büyük bir yük olmaktan kur- tulduktan sonra, memleketin bakim- sız kalmış bir köşesini imar etmiş ve cemiyete birçok bakımlardan fayda temin eylemiş olacaklardır. Hapishane binaları bugünkü ceza evleri, mücrim- lerin, yaş ve redaeti ahlâki- ye farkları gözetilerek ayrı hücre « lere yerleştirilmelerine imkân vere- cek vaziyette değildir. Bunu açığa vurmak bir memleket borcudur. Fa- kat bunun yanında alınmasına karar verilen tedbirleri zikretmek te ayni derecede yüksek gördüğümüz bir vazifedir. Mücrimleri mütecanis zümreler halinde ayrı hücrelere yerleştirmek ve bu suretle bir katille, bir yanke - siciyi, aç kaldığı için fırından bir ekmek çalan çocukla, hırsızlığı mes- lek edinmiş hir ahlâksızı biribirinden ayırmak ve biribirinin kötü tesirin. den kurtarmak mümkün olacaktır. Bunlar için hazırlanan muhtelif tip- te hapishane plânları kanun projele- rine iliştirilerek Kamutaya sunula - caktır. Bugünkü vaziyetile müerimlerden ıslaha kabiliyetli olanlarile olmıyan larmın biribirinden ayıramıyan, hat. tâ en küçlük suçlar yüzünden hapis - haneye dilşmüş çocukları azgın suç luların kötü ve tehlikeli tesirinden : . yat Türk Limtet şirketi müesslsle- kurtaramıyan hapishanelerimizin en yakm zamanda ıslahı, memlekette vatandaşm sabırsızlıkla beklediği bir reformasyon olacaktır. Ceza Kanu - numuzun 54 Ünel maddesinde şu hüküm yardır; “, .. . Işbu cezalar çocuklara mahsus yerlerde çektiri - ir." Halbuki, bugün, hapishaneleri- mizin yüzde sekseni “çocuklara mahsus yerlerden” mahrumdur. Ve bu mahrumiyet, cemiyet için doğur- duğu acı neticeler ile birlikte, dört gözle beklenen ceza evleri islahina kadar devam edecektir. Adliye Vekilimizin bir münasebet- le Kamutayda verdiği müjde bizi o zaman çok sevindirmişti. Edirne ve İmralli hapishaneleri mevcutlarını| beşer yüze iblâğa çalışırken, diğer taraftan Eskişehirde zira! faaliyete geçmek ve çocuk mahkümları, bir devlet fabrikasında toplamak, bir iki maden ocağı işletmek için çarele- re baş vurmak gibi tedbirler tatbik sahasma konulduğu gün yurdun en| büyük dertlerinden birinin devası da bulunmuş olacaktır. Esas prensipi, mücrime çektirilen cezanın şiddetini onun ahlâki vazi - yetinin İyileşmesi ve cemiyet | için tehlikeli olmak vaziyetinden uzeklaş- masile mütenasiben azaltmak ve bu suretle kendisini ahlâki bir tas- fiyeden geçirdikten sonra cemiyete iade etmek olan progresif sistem; memleketimizin bünyesine ve yaşa- yış şartlarına uygun bir şekilde tat bik edilirse, bir mücrimin, iyi bir aile babası olmasına hiçbir mâni kalmamış olur. Temiz havada, her türlü kötü ve tehlikeli fikirlerden u zak bir sahada çalıştırma menfi ruh lar Üzerinde yaptığı ıslah edici tesir- lerle cemiyetin elinde en kuvvetli! tedip vasıtasıdır. Başbakanla o Adliye Bakanımızın.| seyahatlerinden çok faydalı netice - ler elde edileceğini umuyor ve sevi » niyoruz. İki yeni arkadaşımız Zekeriya Sertel ve Halil Lütfi Dördüncü “Tan,, ailesine karıştı (Tan) gazete ve matbaasının sa- hibi bulunan Matbaacılık ve Neşri” rinden Neşet ve Ahmet Beylerin his- seleri en İiymetli gazetecilerimizden M. Zekeriya ve Halil Lütfi Dördüncü tarafından satınalmmış ve bu iki ar. kadaş Tan nilesine karışmıştır. M. Zekeriya, gazeteciliği dünyanın ilk gazetecilik mektebinde tahsil etmiş, | senelerce bu meslek İçinde muvaffa- kıyetle çalışmış tam bir gazetecidir. Mesleğe candan bağlıdır. Halil Lâtfi Dördüncü, eski bir ga- zetecidir. Yazı mesleğinden yetiştiği halde gazeteciliğin idare sahasmda ihtisas sahibi olmuştur. Gazete İle muhabirleri, okuyucuları ve'bayileri arasmda dürüst ve muntazam mi nasebet tarzları kurmaya muvaffak olmuştur. Bu kıymette iki arkadaş kazandı- ğımdan dolayı (Tan) yazı ve idare ai- tesi çok derin bir sevinç duymakta- dır. Okuyucularımızın da bu sevinç- te bizimle beraber olacaklarına Şüp- hemiz yoktur. Milletler Cemiyeti toplantısı Milletler Cemiyeti konsey ve asam blesi 18 Eylülde toplanacaktır. Mu- rahhas heyetimiz Harleiye £ Vekili Tevfik Rüştü Arasın relsliği altında Dahiliye Vekili Şilkrü Kaya, Riyase-| ticümhur kâtibi Hasan Rıza, Millet- ler Cemiyetindeki daimi delegemiz Necmettin Sadıktan mürekkeptir. | | Ambalâj mütehassısı geldi | İktısat Vekâleti ambalâf mütehas- sım Bade, İzmrideki tetkiklerin! biti- rerek şehrimize gelmiştir. İ siz olarak bütün kadrosu gelmiştir. ra Sultanahmette bir! Bizans mahallesi! kuruluyor teşhir edilecek Sultanahmet civarındaki tarihi| hafriyat sona ermek üzeredir. Haf-| riyatr idare eden Profesör Bakateğal Eylülün onunda menileketine döne- cektir, Mukaddes sarayın çevresi ii ne, gömülü bulunan Bizans kiymet leri yeniden meydana çıkarılmakta» dır. Önümüzdeki sene kazısında da- ha etraflt çalışılacaktır. Burada bu- lunan mozayikler çimento ile örtül- | mektedir. Bu sayede mozayikler hiç bozulmadan beşyüz sene muhafaza edilebilecektir. Hafriyat mıntakasın- dn bir Bizans mahallesi yapılması düşünülmektedir. O mıntakada bulu nan mozayikler, kıymetli çanak ve çömlekler, sütun parçaları ve saire bu mahallede bulundurulacaktır. Ci vardaki surlardan istifade edilerek mutelif bölmeler yapılmıştır. Bu böl meler, sonradan bu işe tahsis edilece ği için Üzerlerinde ufak birer değişik lik yapılaacktır. Profesör Bakster, Müzeler Umum Müdürü Aziz ve mu- ayini Arif Münirle temas ederek Bizans mahallesi etrafında görüş. müştür, Mahallenin esas plânı hazır. lanmıştır, Yalnız, bu mahallenin te- | sis edilebilmesi için civardaki evlerin istimlâki lâzımgelmektedir. İstimlâk işinin bir an evvel tamamlanması te min edilecekti Sigorta rezaleti On üç suçlu dün adliyeye veri'di Sigorta dolandırıcılığının Ilk saf- hasta nit tahkikat dün neticelenmiş ve suçlulardan 13 kişi Adliyeye veril | miştir. Tahkikata altıncı Sorgu hâ- kimliği elkoymuş bulunmaktadır. 13 suçludan beşi mevkuf, diğerleri| serbesttir. Evvelce tevkif edilen Dr. | Asaf, Onnik İpekçiyan, Peştema! yan, Bakkal Dimitri ve karısı İzma- ro mevkuflar arasındadır. Evrakları tekemmül ettikçe, diğer suçlular da peyderpey Adliyeye veri leceklerdir. Maliye kadrosu tamamlanıyor İstanbul Maliye teşkilâtının isim- Kadro isimlendirilerek 1 Eylülde itibaren tatbik edilecektir. Memurların Eylül aylığı salı günü verilecektir. Mezar taşları müzesi | Edirnekapı dışındaki şehitlikte bir | mezârtaşları müzesi yapılması ka - rarlaştırıMmıştır. Bu İşe şehitliğin bir kısmı tahsis edilmiş ve hazırlik- lara başlanmıştır. Civarda bulunan | zetesi, diğeri Berline Çaytung gaze -| almak için Amerikalı film mütehas kiymetli taşlar buraya taşınmakta. | dır. Balkan festivali başladı i Dün açılan halı sergisinde yarım Çıkan eserler birarada milyon altınlık halı teşhir ediliyor j Hah sergisinden bir görünüş İstanbul sezonunun Balkan festi- vali haftası dün akşam başlamıştır. Bu hafta, Taksim bahçesinde Vali - nin şehrimize gelen Milli Heyetler şe refine verdiği bir ziyafetle açflmış, ve bu ziyafeti milli heyetlerin siva- resi takip etmiştir. İkinci müsamere bugün Sarayburnunda verilecektir; Festivale iştirak edecek olan heyet- Torden Bulgarlar altver kağm onu kek olmak üzere ve bir profesö başkanlığında dün sabahki konvan- siyonel ile gelmişler ve belediye ile Turing klüp tarafından karşılanarak Galatasaraya misafir edilmişlerdir. Romenler de saat 14 de vapurla gele- rek ayni şekilde karşılanmışlardır. Romenler 20 kişiden mürekkeptir. Yunanlılar evvelce festivale işti - rak edeceklerini mükerreren bildir - dikleri halde bilâhara yorgun olduk- larını ileri sürerek bundan VezEC-İ yarı bilhassa dikkati çekmektedir. mişler ve dün belediyeye gönderdik- leri bir mektupta özür dilemişlerdir. Balkan festivallerini tekip için Al - manyadan biri İllustrane Berline gü- tesi muhabirleri olmak üzere Ştan - hof ve Kahtutz isimlerinde iki ecne- i Takvim, Havaj| tugünkü hava Bugün hava, sureti umumiyede ka palı ve bulutlu geçecektir. Baromet- renin dün gösterdiği rakama göre, buğün yağış ta beklenebilir. Ancak, bu yağışın sürekli ve şiddetli olması ihtimali yoktur. Rüzgür, şimal İsti- kametindeh esecektir. Dünkü hava Dün öğleden evvel başlıyan hafif yağmur, kısa fasılalaria akşama ka- dar sürmüştür. Hava yağışlı ve bu- lutlu geçmiştir. Hararet en çok 22, en az 16 derece olarak kaydedilmiş- tir. Rüzgâr'yıldızdan 6 metre sür'at- le esmiştir. Tazyiki nesimi, tekrar tereffü ederek ©? 60 şa çıkmıştır. Sa- at on dörde kadar yağan yağmurun miktarı 21 milimetredir. Geçen sene bugün Geçen sene bugün hararet gölge- de en çok 30,7, enaz 193, güneşte Azami 61,5 derece idi, Rüzgür, sani- yede beş metre sür'atle esmiş, tavyi- ki nesimi 758,4 milimetre kaydedil miş, rütubeti nispiye “b S2 tesbit o- tuhmüştur. Hava, açık ve bulutsuz geçmiştir. # 1 — 30 Ağustos Büyük Zafer ve ö # 1 | | 2345878 l | 9 1011/1213 1418 16 1718 192021 22 Hizir: 117 1358 RUMI Ağustos 8 inci ay Gün: 243 1365 RIORI Cemasiyelâhır Tayyare Bayramı candân kutlulandı. 2 — Güzel San'atler Akademisi Di- rektörü Namık İsmaili kaybettik. 3 — Fransız — Habeş hududunda bir çarpışma oldu, 60 kişi öldü. 4 — Gilneş Klübüyün tertip ettiği bisiklet yarışmda Ankâragücünden | Eyüp birinci, Eskişehir Hava Mekte-| gelmiş ve İzmir sergisile meşgul ol- binden Halil ikinet oldular: küm edilmiştir. 08 bi gazeteci gelmiştir. Halı sergisi dün açıldı İstanbul sezonu mihasebetile ter. tip edilen halı gergisi dün Mimar Si- nan tarafından inşa edilmiş olan ta- rihi Ayasofya hamamının soğuk ban yo ve istirahat dairesinde sant tam 13.30 da açılmıştır. Açılış merasimi ne -Vilâ yet. -Belediye-erkânı” Matbu- vi Umuma Mill nan matbuat mümeâsilleri istirak et mişlerdir. Merasim Vali ve Belediye Reisinin bir nutku ile açılmıştır . Nutuktan #onra sergi gezilmiştir. Sergide yarım milyon altın kıymetin de halı mevcuttur. Bunlar 113 üncü asır bidayetinden bugüne kadar Ana dolunun dört köşesinde yapılan çok kıymetli ve antika eserlerden mürek keptir. Bu arada Konya, Uşak, Gör düs. Lâdik, Çanakkale, Şarköy halı- elemani mii Amerikalı sinemacılar Şehrimizdeki tarihf eserleri filme tıs Briyan ve arkadaşları dün, Sof- ya tarikile şehrimize gelmişlerdir. Rüşvet davası Birinci suçlu müdür muavini Sadullah bu suçtan beraat etti Neotof isminde bir Beyaz Rustan rüşvet almak suçu ile ikinci ceza mahkemesine veskedilen Emniyet Birinci şube müdür muavini Sadul - lah ve ayni şube memurlarından Ha sann duruşması, dün neticelendiril- miştir. "Mahkeme, bu rüşvet işinde hiç bir alâkası olmadığı için Sadulla hin beraetine karar vermiştir. Me- mur Hasan, iki ay hapis ve 20 lira para ceaasına mahküm oldu Matbuat Kanununa muhalefet Sartyerde tütüncülük eden Kâmil, Matbuat kanununa muhalif olarak Emniyet memurluğundan İzin alma- dan gazete sattığı için ikinci ceza mahkemesince pâra cezasına mah- Bir işten çektirme Üniversite Neşriyat memuru Re- fet, açığı çıktığı iddiasile zan altına alınmış ve kendisine işten elçektiril | miştir. Muhafaza altında bulunan ki tapların satış hesapları tetkik edil. mektedi Türkofis Reisi Türkofis Reisi Mecdet şehirmizea 30-8-936 Siyaset âlemi Tevellüdatı oçok olmıyaf memleketler imparatorlu rmı müdafaa edemezler Yukarıya kaydettiğimiz ciimle dü? Mussolini - tarafından söylenen bif Butuktan aynen almıştır. Bu sök ler bosuna sarfedilmiş değildir. Mus solini fikirlerini, | siyasi akidelerini daima açıkça söylemiş, bazan bünl# rı tatbik edecek kabiliyette olduğun! da ispat etmiştir. Bugün ortala apaçık bir hakiksi var. Almanya ve İtalya, İngiliz Fransız İmparatorluklarmdan ba iddinlarda bulunurlar. Bunların ba$” hcaları tevellüdatı fazla olan b memleketler için yeni arari talebi mevaddı iptidalye teminidir. Hele nilfus meselesi Fransa İÇİ! başlıaşma bir meseledir. Çünkü Ak manya ve İtalya senede yedi sekif yüz bin raddesinde artan milletlef dir. 1815 te 30 milyona yaklaşa Fransa bugün ancak 40 milyon nüfü” sa maliktir. Bu miktarın bir kısmi Alsas Lorenin istirdadiyle, diğer bif kısmı.da Frunsada oturan bir buçul milyona yakm ecnebinin, bilhassa İ talyan ve Lehlinin, Fransız yata” daşlığına kabul edilmesiyle temin © dilmistir, Hattâ Fransada yeni ks * bul edilen bir kanun, ecnebileri isimlerini bile değiştirebilmesini ki bul etmektedir. Almanyanın 1815 te ancak 25 mil yona yaklaşan nüfusu, bugün harbt ve kaybedilen araziye rağmen, 6İ milyona yaklaşmıştır. Almanyani9 haricindeki Cermenlerin miktarı 19 seksen milyondur, Kırk beş milyon İtalyan, sekse milyon Almana karşı kırk milyof Fransız... İşte günlin en mühim ge selelerinden biri budur. *. Diğer bir bahse, mevaddı iptidaly* meselesine Almanya ve. İtalya bi” yük bir ehemmiyet atfetmektedirlef” Bu memleketlere petrol, bakır, buğ” day, pamuk, hattâ İtalya için demif kömür, hepsi dışardan gelmektedir Işte Mussolini Habeşistan seferi” nl, hem artan nifusu gerleştirmelz. Mem ve sieyaüüi Ağam kismen temin için açmıştır. Hitler d€ başka gayeler peşinden koşmuyo” İtalya ve Almanyada gördüğümü hümmalı faaliyet ve gayretler be? bu uğurda sarfediliyor. ... Buna mukabil Fransa ve İngilter€ adeta müdafaa vaziyetindedirler, YU karda kaydettiğimiz. bahisler İngif terede ve Fransada çittikçe tebartf ettirilmekte, yarmın hüyük tehlik” lerine efkârı umumiyenin dikkati ce” bolunmaktadır, Bazı Fransız şahsiyetleri, ezelim amiral Casdex bu hususta birtaki” eafeler bile diişliniyor. Bu denizi nin yazdığı mühüm bir eserin Fra” sanın Asyadaki müstemlekelerind” meselâ Hindiçiniden çekilmesini ** bütün kuvvetini Afrikaya, Cezayif* Fasa, Tunusa, Madagaskara hasre” mesini alenen teklif etmektedir. Yakm senelerde yeniden bir MÜ” temleke paylaşmasma, bu yüzden d* rin ve kanlı ihtilâflara şahit hayret etmemeliyiz. Ralf N, METO Elişleri sergisi açıldı Elişleri kursuna İştirak eden mf” alimlerin Fındıklıda 13 üncü ilkin tepte tertip ettikleri resim ve elif leri sergisi, dün, İstanbul Maarif dürü Tevfik, Güzel Sun'atlar Müdü rü Ümit Toprak'la daha birçok 2“ tin buzurile açılmıştır. Sergide KU” su bitiren muallimlerin 500 kadar © seri teşhir edilmektedir. Sergide S ze çarpan başlıca güzel a baskıları ve ebu kâğıdı üzerine miş işler olmuştur. İnhisarlar Vekili gidiyor Şehrimizde bulunan Gümrük < İnhisarlar Vekili Ali Rana yarm Ankaraya gidecektir. «1, tereyağlı fasulye, kızılcık Hafif yemekler — Beyin yer Ağır yemekler — Mayonezli i mak üzere İzmire hareket etmiştir. balığı, etli bamya, sttlâç fırmd*”