24 Aralık 1942 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 8

Ölümünün 41541-nci — , M O İlâhlar sevdiklerine yılı y 4 a Bütün sevinçlerin sonsusunu Bütün namütonaklliklerin! | Ve sonsuz isirapların hepsini bahşederler, — Geçen sayıdan devam — Münihte, operada parlak bir ücretle iş bulmuş olan sevgilisi Alo- isn Webere tekrar tesadüf etti, Bu seferki karşılaşma acı bir hayalinki. garına sebep oldu, Zira Aloisa kıya- İetsiz ve içtimai mevkiini kaybet- miş olan bu orkestra şefi ile alay etti, Bu hadise Wolfgangı derin bir surette saratı, Elem içinde Salz- burga dönerek baş peskoposluk maiyetinde org ve konser üstadı .ünvanile vazifesine başladı. Allahın bir lütfu olarak, Mü. nihten 1781 karnavalına bir opera hazırlaması teklif edildi, Peskopos- luktan kurtulmak için bu mükem- mel bir vesile idi, (İdemeneo) operası erbabı tarafından büyük bir hayranlıkla karşılaşmasına rağ- men, bu zümre dışında ekseriyeti teşkil eden halk tabakasına az bir akis yaptı, Eserin musikisine çok yenilik ve yabancılık vardı. . Baş peskoposun Woligangı Mü- nihten Viyanaya çağırması, her ikisi arasında mevcut garginliğin büsbütün artmasına sebep oldu. Münasebetleri kat'i surette sona erdi. Mozart Viyana ssrayında çok iyi tanınmıştı. Bu yüzden en güzel emellerini kurmamışmıydı ? . Viyanada kendine bir oda aradı ve bunu Weberlerde temin etti, Aloisa bu sırada Josef Lange is- minde bir tiyatro aktörü ile ev- lenmişti. İhtiyar Weber ölmüş, ve karım odalarinı kiraya vermek suretiyle üç kızı ile geçinmekte idi. Wolfgang ateşin ve hafif meg- rep gönlünü Aloigsanın küçük kız kardeşi Constanzeye kaptırmakta gecikmedi. Sslzburga kadar akseden münasebeti aşıkanelerinin dediko- dusunu duyan babası, Wolfganga hiddetle yazdığı bir mektupta evi derhal değiştirmeğe şiddetle davet ediyordu, Babası hoppa ve uygun- sik P9) Bu yazı bir Alman kadın mecmu- #kında İmzasız olarak neşredildiğinden, ki- mlu tarafından yazıldığı belli değildir. 66 — Serretitinmm — 2416 ki e münasebetiyle. R T" —Çevirenr: Niran T. YETMEN suz Weber ailesi ile ilişiği olan her çeyi reddediyordu. Wolfgang Contanze ile evlenmeğe zsten ka- rar vermişti. Ve böylece 3 ağus- tosta Leopold Mozartın muvafakatı alınmadan düğün yapıldı. Wolf. gang Contanre ile birleşmesi baba ile oğul arasındaki münasebete kat'i olarak nihayet verdi. Filvaki arada bazı mektuplar gelip gitti ama samimiyet kayboldu, Bir gok biograflar, Mozartın, ne zarif nede zeki olmayan Con- tanze ile evlenmesini, hilehara ken- dini idare için düştüğü sıkıntılı hayata sebep olarak gösterirler, Zira Contanze idare işlerini nizama koymakta Wolfgang kadar âcizdi. Evle alâkadar değildi, ancak bir sevgili, Taşkın aşkın kargı göster- diği rikkat ile Mozertı mesut et- miş olduğunu, şefkat ifade eden sevdalı mektuplarının bir çoğunda okuyabiliriz, Lİ Mozart Viyanada serbest bir sanatkâr olarak yaşıyabilmesi için bazı talebeler edinmişti. 1782 se- mesinde İmparaıorluk ve Krallığın tiyatrosu olan Burgtheaterde de kendi eseri olan (Belmont und Contanze) diğer ismi (Entführung ans dem GSerail - saraydan (kaçırı- dış) temsil edildi, Bir muharrir bu mevzuu (hakkındaki yazısında : “Halkın umduğundan ve müelli- fin zevkinden üstün olan (kaçır. lış) operası güzelliklerle doluydu. Yeni fikirleri taşıyan eserin sürük- leyici tesiri, ekseriyetin yüksek alkışlarile karşılandı.,, demektedir. Saraya sik sık koneerler,verme- ğe giden Mozartın üstadane çalış- larını sevgi ve hayranlıkla dinle- mekten tarifsiz bir zevk duyan Kayser, onu ciddi bir işe tayin etmemişti. e (Kaçırılışşın hasılatı çok farla değildi. 426 Gulden 40 Kreuşer tatan bu'yekân ona beste ücretinden fazla bir şey getirmedi. Mozart bundan sonra maişetini temin edebilmek için ders ve kon- ser vermeğe meobur oldu. 1783 genesinden 1785 senesine kâdar, çok sevdiği üstad Haydne ithaf ettiği altı barikulâde Streilchguar- tette yaylı - sazlar Kuarteti, bir kaç piyano konsertosu, e-mol metse, Linzer senfonisini, Almanca türkü ve şarkılar, bu meyanda güftesi Götenin olan ge) eğerlerini vücude geti Salzburg Yağlı kısa bir se- yahatten dönmekte olan Mozartın Viyana'ya uğraması, san'atkârı hiç bekienmedik bir şöhrete eriştirdi. Çok ani rağbete mazhar olan konserlerini sonsuz takdirlere bo- guyorlardı. İdari vaziyeti evvelki- nin aksine olarak, oldukça yoluna girdi. Bu seneler zarfında (Figaronun düğünü) ile (Don Juan) adlı üste- dsne operalarını besteledi. (Fige- ronun düğünü) Viyanada müthiş bir rağbet gördü. Bu operaler Prağda da halk üzerinde sürükle- yici bir tesir yaptı, Mozart yazdı- ğı bir mektupta: .,. Burada Figa- ro'dan başka bir şeyden bahte- dilmez olmuştur, yalnız Figaro çalınıyor, yalnız onun şarkısı söy- leniyor ve ıslıkla terennüm edili- yor. Hiç bir operayı Figaro ve ebedi Figaro kadar kimse ziyaret etmiyor.» demektedir Mozart (Don Tümü) operası ile meşgül olduğu &ıralarda babası Leopold Mozart hastalandı, 1787 senesi 28 Mayısında Wolfgang onu bir defa olsun göremeden vefat, tti, 1787 senesi İlkteşrininde Prağ- da (Don Juan) operasının ilk tem- sili verildi. Prağlılar üstadı bir ilâh mertebesine kadar çıkardılar, Bu devir Mozartın en mesut se- neleridir, Bilâbare Viyana'ya dön- dü. Orada kendisini &oğuk karşi- — Devamı 71 ingi sayıfada —