10 Aralık 1942 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 8
| Fenni müsahabeler İ FENNİN RUHİYATA TESİRİ İYAZAN: BAŞLANGIÇ. Hepimizde mad- diyatı aym, ruhiyyatı ayrı birer âlem olarak telakki etmeğe alış- mışıs ve bundan dolayıdır ki bu iki âlemin hakikatte bile tek var- lık olduğunu farsedenlerimiz pek azdır, Bir çok ilim ve fen adam- İarı asırlardanberi türlü türlü ba- kımlardan çalışarak canlı ve can- siz bir gok geyler hakkında kısmen sihhatlı kısmen de muğlak pek çok bilgiler toplamışlardır. Yalnız şimdiye kadar hiç bir kimse bu iki âlem arasındaki münasebeti ve rabıtayı tayin edememişdir. Seneden seneye artmakta olan bir © ehemmiyetle bu köprü aranmakta ve muvaffakiyette ümid edilmek- tedir, Böyle bir izin esası ye başlan. gıcı iaboratuarlardan çıkacak bir .takım yeni hakikatlerdir ki elde mevcut ve nisbeten mufassal mad- âiyyat bilgileriyle, can ve ruha , âsir bicloji, psişik, psikoloji, gibi .bası fen ve ilimlerin meydana koyduğu iddialarla karşılaştırılmak suretiyle zuhur edecek geniş bir manzara elde edilebilecek ve ni- hayet fenni ve realist bir feleefe kurulabilecekdir, Canlı cannz meni Fen ve tp adamları bazan öyle şeyler buluyorlar ki bunlar begeri tefek- kür yollarına yepyeni ufuklar açı yorlar. Bunların en s0n ve ebem- miyetlisi (virus) denilen ve birçok hastalıklara sebeb olan ve ancak yeni keşlolunan elektron mik- roskobuyle görülebilen, bozan can- lı bazan de cansız haller gösteren sörrelerdir. Tecrübe edilmek üzere lâsım olan virusları mebzulen el- de etmek usulünü ilk defa olarak Rokfeler Tıb Enatitüsünden Doktor - Sienley meydana koymuşdur. Mo- 42 — Servetifümen -— 2416 R A: Iİ. F zaik hastalığına tutulmuş bir tü- tün nebatını parçalayarak presden geçirmek suretiyle suyunu toplis- mış ve bir santrifüj makinesinde yüksek süratle çevirerek canlı vi- rus molekülünü kristal halinde meydana getirmiştir. Virusler üze- rinde yapılmakta olan en son tec- rübelerde artık uzvi ve göyri uzvi madde, moleküller ve uzviyetler, .canlı ve cansız varlıklar arasında ki fark görülmez oluyor, çünkü bunların her iki âleme de müşte- reken mensub bulundukları görül- mektedir. Stanley'in tecrübelerine göre virus'lerde teneffüs ve canlı maddeyi teşkil eden hücreler bu- İunmamakla beraber bu iki veafın canlı addedilen diğer bir takım cisimlerde de bulunmadığı bir ha- kikattır. Virus'lerin canlı olânğuna delalet eden vasıflardan biri te- Gelecek sayıda: Emin BÜLENT Yazan : Hallt Fahri OZANSOY © KİLİKADİ Yazan; CAVİT YAMAÇ Te, ME İİ kesşüir ve üreme kabiliyetidir. Bun- ler hariçten canlı bir takım höc- releri temasa getirildikleri takdir- de stomların esasını teşkil eden pazı elektrik hadiseleri sayesinde bir adedinden milyonlar meydana gelmektedir. Canlı çisimlere ben- zeyişinin ikinci bir delili de tehav- vül ve tevarüs vasfıdır. Virus'ler tekessür halinde bulundukları bir sırada bunların bir kısmı bir te- havvül neticesi olarak yeni bir seyir slabilirler ve' kendisinden üreyenlere naklederler. Böylece zararaız bir hastalıkdan öldürücü bir hastalık, veya bunun tam aksi meydana gelebilir, Bütün hayvan ve nebatların höcrelerinin nüvesi içinde kromo- somlar, ve bunların da içinde (gene) denilen ve cismin esas evsa- fını tayin eden zerreler bulunduğu malümdur, (Gene) ile (virus) ara- sında şayanı dikkat bir müşabehet görülmekde ve iddia edildiğine göre (virus) muhit ve rabıtalarının tesirinden kendini kurtarabilmiş ve muştakil bir hale gelmiş bir (gene) den başka bir şey değildir. Bon keşfiyettan biri de virus'lerin ayni zamanda hayvan ve nebat vücudlarında yaşayabilmek ve te- kessür etmek kabiliyetidir. Netice olarak Stenleyin iddis- sına göre hayat ansızın meydana gelen bir şey olmayıp esasen gay- ri faal bir helde mevcud olduğu yerlerden uyanarak bildiğimiz can- h cisimler haline gelmesidir. Yani şimdiki halde hayvan ve nebatat- tan mada cansız İfarzedilen diğer bütün maddeler böyle gayri faal ve bellisiz bir hayata malikdirler ki şüphesiz meçhul kalan bir çok tabil hadiselerin işah edilememe- sinin sebebi de budur.
