SER VE TI FU NUN Sahibi ve müessisi A, İlksan Tokgöz Neşriyat Müdürü : H. Fahri Ozansoy Fiyatı 15 Krş. UYANIŞ SİYASİ— EDEBİ —İLMİ—SOSYAL— HAFTALIK GAZETE “ Kuruluşa 4891 Ya 5) —cau 9 Ne. 2362 Telgral : Sersetifine istendi Telefon: 31013 4 Birincikânun 1941 Perşemhs MAFT A HA S B I HALİ Pahalılığa karşı cezri tedbirler — Tatbikatta zorluk — Elbirliği lâzımdır — Temiz idareciliğe dönmeli. Yazan : Muhterem Başvekilin Mersinde olan beyanatında mühim bir söz var: “Koca milletin sırtından ges çinmiye ve biranda zengin olmak için onun parasını çalmağa çalı- şanlara asla müsaade göntermiye- ceğiz,. Bu çok doğru ve çok yük- sek bir mefküredir. İnsanların yan- yana yaşaması, ancak birbirinin malına ve canına hürmet ve tia- yet etmesine ve malının canının mahfuziyetine bağlıdr, İşte bu ga- yeye varmak için devletler, hü- kümetler kurulmuştur ve kanunlar, nizamlar yapılmıştır, Fakat bun- ların hepsi normal zamânda yürür şeylerdir. Muharebeler, hele bü- yük muharebeler sade iktisadiyatı ve ahlâkları değil, kânunları ve nizamları da kökünden #sarsmak- tadır. Muhterem Başvekil böya- natında birde şunu söylüyor: «Bunun iğin yeni kanunlar çika- racağız ve ihtisas mahkemeleri kuracağız.» Bu da yüreklere çok ümit verici bir sözdür. Fakat burada dahi çok nazik bir nokta kârşısınde kalırız. Tari. hin bize verdiği değişmez dersler srasında birde şu hakikat vardır: «Kanun ve nizamlarla yasaklar kurulup bunlara kaışıağır cezalar konuldukes, o yasak ve cezaları Ahmed İksan tatbike memur olauların mutlaka sullstimalleri artar. Ben kendim de tecrübelerim ile bilirim. Her hangi bir memnulyeti kuran nizam, o memnuiyöti resmi elde tatbik edilirken, masum halkı ezen fena memurların sayısı derhal çoğalır. Onun için, yasaklı ve cezalı ni. zamlar ne kadar az olursa, yurd daki kardeşler o kadar daha rahat yaşar. Buna karşı çare olarak sıkı surette teftiş ve murakabeyi ileri sürerler. Buda memur &ayisi- nı arttırmaktan başka keskin ne- ticeler veremez $ Fazla olarak müfettiş raporu ve dosyalar diye, hele harp zamanına, hiç yakışma- yan kırtasiyeciliği arttırır. Kırta- siyecilik normal zamanda işleri sü rüncemede bırakır ama muharebe- nin iktisat fırtınalarında işleri kö- künden sarsar ve namuslu iş adam» larını batırır! Onun için buda gok korkulacak bir noktadır. Mu- harebenin iktisat fırtınaları diyip geçmiyeliri. 1914-18 muharebesi- nin içinde yaşamış olanlardanım. Dört yıl süren o muharebe bunun yanında çocuk oyuncağı idi. Bü- tün gürültü ve patırdı Belçikanın ezilmesi ve Fransanın kısmen işga- lile Ren sahiilerinde yerleşmesidir. Rusya tarafı Hindenburgun 1916 TOKGÖZ İstanbul - 3 Birineikânün « 797 gaferile ortadan kalkmış ve çarlık devrilmişti, Umumi harp bunlar. dan başka etki Avusturya Ve İtalya arasında oluyöt ve nihâyet bizim topraklarıtntzı korumak için Türk evlâtlarının kan dökmesine kalmış bulunuyordu. Çok kan dök: tük, çok ezildik Süveyş kanalında vuruştuk, Suriyede vuruştuk, Hif- vazda boğuştuk; Bağdatta gıttlak. laştık. Karadeniz Rusyâ& hududük: da müthiş muharebeler oldu. Nü. fusumugun mikdarına ve maddi kuvvetimize kıyaa edersek, 1914 muharebesinde en büyük fedakâr- lık yapan, kan döken Türk milleti olmuştur. Hem o kadar ki ta Ga- liçya Ohudutlarına kadar asker gönderip orada dahi Türk oevlât- larını feda öyledik!! İşte bütün bunlar Türklüğün gözünü açtı. Atatürk ruhu doğdu; Müterekeyi müteskıb Milli mücadele başladı. Milli mücadele sade silâhla öolma- dâ; ahlâk taşfiyeri de kuruldu. Büyük Millet Meclisinin ilk yilları Türk dahili idaresinin en düzgün ve en temizidir demekte asia tereddüt olunamaz. Milli mücade» lede ahlâk tasfiyesi olarak harp zouginlerin ve vaâgon tacirlerin ortadan kaldırdı. Sonra 1917 — Lüsfen sahifeyi çeviriniz — 25 — Servetifünun — 2963