25 Eylül 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 3

ig SE R Sahibi ve müessisi A. İhsan Tokgöz Naşriyat Müdürü : Sd. Fahri Ozansoy Fiyatı 15 Krş. VE TI FU UYANIŞ SİYASİ —EDEBİ—İLMİ—SOSYAL— HAFTALIK GAZETE » Kuoruluşu 4891 NUN ya 5) —ciw 90 No. 2353 Telgrat : Sarvaliltnon İstanbul Telefon: 21013 25 Eylol 1941 Pergembe HAFT A HA S B I HA Lİ Ramazan — Eski Ramazanların iftar tepsisi — Beyazıd camli sergisi — Ramazanlarda yapılan milli ve içtimai yardım âdetleri ve bunların ehemmiyeti Yazan : Bugün Ramazan bir. Eski Ra- mazanların lavhaları ve benim çocuklukda gördüğüm Ramazan- lar gözümün önünde canlandı. Sevgili Refik Halid'in geçmiş Ra- mazanlara ait tatlı makalesini 0- kuyunca daha mütehassis oldum. Buj hâtıralar etrafında dolaşıyor» dum, odamdam içeri bir eski dos- tum girdi, Beraberce ayni hâtıra- ları karıştırmağa istedik, onun ilk sözü şu oldu: — Ah kardeşim Ramazan de- yince eski vaktin iftar gofrasınde- ki türlü türlü yiyecekler gözümün önüne geliyor da ağzımın suları akıyor. Arkadaşım biraz boğazına düş- kündür. Bu düşüncesini gülerek karşılndım ama kendisine biraz da hek vermedim değil. O gittikten senrs& rahmetli büyük anamın Ra- mazanlarda her gün ikindiden son- ra hele misafir olduğu günlerde kilerde hazırladığı iftar tepsisini karşımda buldum. Yuvarlak çok büyük bir tepsi. Orta yerde iki ta- ne meşin nihsli, bunlar çorba kâ- selerine mahsus, ondan gonra ufak gözel tabaklar içinde yeşil ve ka- ra zeytinler, balık yumurtası ve havyar, Kayseri pastırması ve 8U- cuk, kaşer peyniri, beyaz peynir, Arnavut peyniri, Hünnap reçeli, gül reçeli ondan sonra kaysi viş- Ahmed İhsan ne erik ayva reşelleri... Kenarda Çakmakçıların yağlı simidine mah- sas bir tabak. Direklerarasının pidesi için başka bir tabak... Rah- metli Haminnem bunları büyük itina ile başırlardı, bazılarından bana birer parça tattırdır ve ben sonra iftar sofrasında karnımı do- yururdum. İftar tepsisindekiler ak- şam yemeklerinin çerezleri idi. Çor- badan başka et ve sebzeler, pas- tırmalı veya kıymalı yumurta, su böreği yahut tepsi böreği, ekmek kadayıfı yahut güllâç veya mub- telif hoşaflar yemeğin listesini ta- mamlardı. Ne tuyaf zamandayız. Eski bir Ramazanda bir orta balli- nin evindeki yemek listesini şimdi bizde değil Avrupada harp mah- rumiyetindeki yerlerde gösterebil- sek acaba neler düştinürler. Yemekten sonra lalamla Sara- çanedeki Karagöze gidip görecek. lerimi düşünür sevincimden bir yerde duramazdım. Bazı gün Ba- yezit camisinin avlusundaki sergi- ye babamla giderdik orada yiye- ceğe ve içeceğe müteallik en ne- fis şeyler göz Hg dizilmiş du- rurdu, Bayezit camii avlusunun dört inizi direkler araları Ramâzanlık dükkânlarla müzey. yendi Şam kaysıları, pestilleri, Kastamonu üryani eriği muhtelif, kadayıflar bilhassa yer tutardı ya- TOKGÖZ İstanbul 24 - Eylül - 1941 hut bunlar benim daha giyade gö- züme garpardı... Tarihe karışan bu manzursların Ramazana taâllâk etmekten giyada çok milli bir e- hemmiyeti vardır. Bu ehemmiyetin başında aile evlerinin kiler sahibi olmaları gelir, Kadınların ev idaresini bilmeleri göze çarpardı. Her şey boldu yal. nız güs ile lükş yoktu, Ramazanın başka bir meziyeti de içtimai yar- dım tarafıdır. İstanbulda biç bir mahalle yoktu ki orada iftar za- manı kapısı açık içerde yemek &of- rası kurulmuş bir iki ev bulunma- sın. Bu yemek sofraları ekseriyetle fıkaraya mahsustu. İftar topu atı- iacağı zaman kapıdan içeriye gi- ren fakirler avludaki hazır sofraya otururlar Allahın verdiğini yerler karınlarını doyururlardı. Vükelâ vey& zengin evleri başka türlüydü, Benim size anlatmak istediğim bü- tün köylerimizde dahi mevcudiyeti görülmüş olan ve hâlâ görülmekte bulunan fakir doyurmağa mahsus Ramazan sofrasıdır. Dünyanın geçirmekte olduğu müthiş inkılâb ve mahrumiyetler içinde bizim eski içtimai teşekkül- lerimizin kıymeti daha iyi tebarüz ediyor ve atalarımızın vaktile ne güzel âdetler kurmuş oldukları an- — Lütfen sayıfayı çeviriniz — 217 — Servetifunun — 2353