25 Eylül 1941 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

PERŞEMBE 25 EYLUL 1941 | son Tetgne | 'EM İZZET BENİCE Sahip ve Başmuharriri: Hi..— SUALİ EN &uıunTA H.rbı.ı başındanberi en $ok sual ve merak mev- Zuunu bir araya topla - Yan bu hafta kadar hiç bir hafta — olmamıştır. Her halde dünya yeni Yeni hâdiselerin inkişa - fina namzet bir halde lıuluııuyoı— Ü xrnı İZZET BENİCE, .."'vıı harbi başlıyalıberi için. Ganl Tühduğumuz kadar heye - ı_ | ve bir çok morak mevzuunu .“ toplıyan hafta yoktur. ,— ta umumi çehresi ile bir bü. hııbnı maçının birinci baf . “'—.. bitiş anlarına yakla . devredeki tezahürleri h seyredenlerin içinde bu. ları merak sahnelerini an. ıııan, ı.,.’ Üa ya hükim olan sualler? c abiliriz: —_ Sovyetler, cenup cephe - Almanları — tutabilecekler —Leningrad düşüyor mu? | hnl Almanlar Kafkas, Mosko . D Tarını açıyorlar mi?. &nn e İngiliz ve Amerikan yar » lSyaya yetişebilecek mi Elar — Japonya harbe gü iyor mu? 5,* Bulgar ordusunun bütün ları Bağgaatt niçin silâh altına ça . ı;._* Almanyanın yeni büyük K Barruzu nedir?. ş,. _ıknıeı.ıı. harbe girmek ü İtalya Kr. N“" hakikat mi ı.ı.' Sövyet Rusyenın — bütün "üğ et küdreti şimdi harp q"_lıhııı. üzerinde mi tekâ. 'u— Üş bulunuyor? Bu bölge - 'q* P Alman ordusunun mu. | m. ıı. nihayetlenirse Rus n sülh te » ziyade ço - Ve sıralamak mümkün. or ki, hakikaten bu l.___“rıı..ı.ı—n daha büyük e- Tt € arzeden meselelerin bi. | Süğgaltmma halinde biri! Ve Eümiş bulunduğu bafta - AŞ U dünya efkârı / wmümiyesi Müşelsel soruların ceva - B lit arnda aydınlatabilmek Vazi, İfindedir. HL ğEt her bakımdan o kadar Prize müsaitlir ki, yalnız | yat küvvetleri SENE 5 TELGRAY İstanbul " RUSLARA GÖRE Almanlarla hâlâ Kerson önlerinde mu- 'harebe oluyor Burada Almanlar müdafaa hatlarını yardılar, fakat püs- kürtüldüler Moskova, 25 (AA.) — Odesa cep- nde faaliyet yine artmıştır. Sov- tinde Kerson Tebeler cereyan etmekledir. Düşman bu cepheye yeniden takviye kıt'aları göndermiş İse de Sovyetler bu - kat'a- ları kanli bir muhârebeden sonra geri püskürtmüşlerdir. Tank tuzaklarının içinde düşman 1500 ölü burakmıştır. N> moklasında Söyyeller Alman müdafaa mevzilerini işga) etmişlerdir. Düşmüan zaylata bakmıyarak arka ar kayâ yaptığı tasrruzlar neticesinde ilk defa müdafas hatlarını yarmağa mu ise de Sövyetler İhti. müharebeye sökürak ları geri püskürtmüşlerdir. Hak olmu Almaş İki Fransız| müstemlekesi 'işgal edilmek üzere mi? Okyanusta Martinik ve Afrikada Dakar- dan bahsediliyor Roma, 25 (ALA.) — Atlas ki Fransız müstemlekelerine da- ir olarak Birleşik Amerika lle İngilte- Te arasındaki projelerden — bahseden Popolo di Roma gazetesinin - Lizbon mubabiri, Birleşik Amerikadan Liber- (Devami 3 üncü Sahifede) eli Okyanı- Benzin tevzi- | atında yolsuz-: luk var mış? | Şehrimizde benzin tevzi edilen yerlerden bazılarında bir - kısım şoförlerin ayni karne ile iki defa | & benzin akdıkları anlaşılmıştır. Bun. dan başka benzin tevzi merkez - lerindeki tulumbalar şişe hacı (Devami $ üncü Sahife | Moskovada Bir pasif korunma tecrübesi Leningrad | varoşlarına girildi mi? Müskova lar Lenin; lerini iddi (A.A.) — Alman « aroşlarına girdik. ektedirler. Burad edildiğine göre, eğer şe kilometre mesa- fedeki bir mevki varoş addedili (Devamı 3 üncü Sahifede) SON TELGRAF EN SON TELGRAFLARI VE HABERLERİ VEREN AEŞAM GUAZETESİ Gazeteye gönderilen evrak iade edilmez. ! Murmansk'ta Almanlar 2000 telefat verdi va 25 (AA) — Mür « mansk üzerine yapılan yeni bir Alman taarruzu püskürtülmüş « ı Geçen ay, 24000 tonlük iki teansat. İ | Geçen ay 150 | ibin tonluk İtal- |yan gemisi batırıldı ASN | Batan iki transat- lantikte 5000 asker ve harp malzemesi bulunuyordu Londrü, 25 (ALA.) — İngiliz bühri. yesi ve tayyareleri Libyaya kıtaat ve malzeme naklöden İlalyan gemilerine ağır darbeler bsdirmekledirler, dantik dahil olmak üzere, 150,000 tan- Bik gemi tahrip edilmiştir. Transatlantikter — malzeme ve 5000 asker naklediyordu. ö | ya Sveda» gazetesi Ak atının 2000 e baliğ ol « Cenup cephesinde Almanların ( muhtemel yeni harekât plânı | (Yazan: EMEKLİ KURMAY SUBAY ) | i Merkez cephesindeki Alman ku - 'Ruzvelt Bita- ""it gee Cenup cephösinde, Poltava ile Harkof arasındaki sahada yeni bir meydan muharebes laması — muhtemeldir. um_aı Budiyeni bir taraftan geri çekilen kıt'alarına çeki düzen — vermeğe, diğer taraftan da Rostov ve Har. ımı umumi — istikametlerindeki san ileri hareketini dunrdurma. . Almanlar, ha- dalma bir nehir boyun - n Ölnkel Sübir boyuna kadar ilerliyebilecek şekilde tanzim €. orlar. Dnyestenden Dnyepere l #ıçrama bu sefer de Dnyeperden Don nehrine kadar ileri harekele devam etmeleri çok (Devami 3 üncü Sahifede) /raflık kanunu- 'nun ilgasını istiyecek Vaşington 25 (AA) — Gele « | çek hafta Ruzvelt'in — bitaraflık | kanununun bilkuvve ilgasını is - tiyeceğine dalr bir çok emareler mevcuttur. (Devamıi 3 üncü Sahifede) K ı""'"u maklettiğimiz mü . a4' Zuların pek çoğunun bir Nı__: irini takiben hemen €ri ihtimali de vardır. ğ:_ R bütün düğümlerin en vyet . Alman harbinin h Yediç. *Phesindeki durumu gel- N:'“ı Harekât Kiyef'de oldu. | Tit hamle ile Alman. | akiyetlerine doğru | H-ı eder, şimalde de Le. "Rnc veziyet birden - ir ve vukuat süz KÇA tamamlayıcı bir ma. | aktisap etmeğe başlıyabilir. | % Rus mukavemeti en son | devresine girmiş görün. üğer, Sovyetler ve So) ÖS Dtvamı 3 ünet Sahitedi ASINDA | Bj ' Amerika Cümhurreisi VİLSON'un Emuk Çantasını Çalan JAPON CASUSU GKL dünyanın ea deye M t €N korkünç eniri- Mâcera romanı., v Yinir Türkçeye Çeviren: ÜR.SERTELLİ Y “' A: — '!ıiı...ı...._ş.Ar B. Husrev Gerede şehrimize geliyor Haber alındığına göre — Berlin Büyük Elçimiz B. Hüsrev Gerede bugünlerde şehrimize gelecek ve kısa bir wmüddet kaldıklan sonra Alman Teblıgı | Berlin 24 ÇAA.) — Alman u « da imha edil- kaydedilmektadir. Alman öncü: leriHarkof'a varmışlar! 70 günde Alman zayiatı 2 küsur milyonu bulmuş! (Yazısı 3 üncü Sahifede) MİLLİ Korunma Kanununda bazı ta- dilât yapılacak Milli Korunma Ka: nün ba- ' maddeleri, ihtiyaca ve zamanm hususiyetlerine göre tadil veya tefsir edilecektir. Bu husı kadarların — fikir ve n sorulmuş ve tetkiklere mımı) ğ mıştır, İstanbulun bazı lerine göre kanunun her icaba na- | zaran tatbikatının tesiri ile Ihti . rmiştir. Bu hususta - ticaret ayi erbabının da mütales. ları sorulacaktır. izahat veriyor | Sovyet Tebliği Moskova 25 (AA.) — Sovyet tebliği: Bütün caphede muhâre. beler devam etmişti —— Trende ve mo- törde yakala- nan kaçakcılar 'Toros Ekâpresi Nestoran Şefi Han- vi Draso İrak ve Suriyeden kaçak krem getirmiş, gümrük yi tartfından yakalaı tevkil olunmuştur, Limanımızdan thafaza memurla- Bulgaristana bare- 6 ve Bah motörlerinde de Ixi yüz on üç buçuk Ulra ile 3500 leva harice kaçıe rilirken tutulmuştur. Kaplan — Ahmet Özdemir İle İsmall, Murat ve Ahmet Yüzsek Adliyeye verilmişlerdir. verildl gtir, ngkn len itibaren de bak- kallar halka satışa başlamışlar . dır, Tevzlat, polis vasıtasile kon. tzol edilmektedir. Bununla bera. ber uzak semtlerdeki bakkalların bir çoğu petrol alamadığı için hal- kın şikâyeti bendevamdır. KİISACA Ak mnu, kara mı? Bulgaristan Bolşevik — düşmanlığinı Başvekilinin resmi - öili ile İlân etti. Bulgar ordusü - ihtiyatlarının da üç haftalık bir talim devresi için kâmilen gilâh altına çağrıldıklarını Dahiliye Nazıri şöylüyor. Bizim münut arkadaşla konuşuyor- dan Sövyeller aleyhinde harbe giriyor mu acaba?, Dedi, Gülenek: — Ne bükme varsak boş. Fili halini almadan şimdik Ihalde biç Bir şeye ne Ak, ne kara.. denemiyor. Cevabini verdim, Bilmem, siz ne fi- kirdesiniz?, rak mahkemece | Bakkallara Petrol | | aiya Ticaret ve Sanayi MEMLEKET MESELELERI Türk Maarifi memleketin umumi kalkınma mevzuunda iki ana yolu buldu |Bir üçüncü yolu da açmalıyız.. Yazan: ETEM İZZET BENİCE H | Memleketin; doktor ebe, sıhhat me- muru, eczacı, çocuk / bakicı, zirastçi, | veteriner, belediyeciye hükikâten çok | ihtiyacı var mu?, Bunları nasıl çoğal- tabiliriz. hangi —üsüllere — başvurabi. liriz?. Birlaci yazımızı bu soruları cevap- | İandırmiya — bağlıyarak - bitirmiştik. | Muhakkak ki Türkiyede — doktorların #n olgunu yetişiyor. Sılhhat memuru, yeteriner, eczacı, zirsatçi, ebe yelişti. ren mekteplerimiz de boş değil. Hep- Hinde talebe vâr, Hepsi her yı! boyun. '€x merum veriycr ve iyi eleman yetiş tiriyor. Fakat, yetişen ve ba meklep. deri bilürenler normal mtiyacın üstün- Ge değillerdir. KAfi derecede doktoru, ebesi, Bezacısı, baytar', riraz' Bat memuz mem kabil ihtiyacı karşılıyan nisbet ve mis- betler içindedir. Tar #ilamayı bu normal yetiş bağlarsak belki arım a: yine istediğ'miz kadar bu tp elemana kavuşmuş olmuyacağız. Köyde değil, bir çok büyük saydığımız meslek tmensupları yoktur, yahul ta bireri geçmiyecek sa. et bu ve aşıkâr olduğuna göre tiddeti d€ göz Ünündedir. iyet mevkli iktidarı ve hükü- met bu ihtiyacı görmemiş, takdir. et- tedbirlerin; 4 üncü Sahitede) Orta Okul ve Lise- ler bu sabah açıldı Vekilinin hitabesi okıındu Lise ve Ortaokullar bu sabah açılmış | 1961 — 942 tedrisatına — başlanmıştı. Deorslere başlanmazdan evvel İstiklâl Marşi okunmuştur. Bundan sonra da Müarit Vekldinin talebeye hitap eden bayanatı okunmuştu Almanlar 1370 tay- yare düşürmüşler Berlin 28 (A.A.) — 21 ağuttes. tan 24 eylüle kadar, Alman ba kuvvetleri 1236 düşman tayyaresi düşürmüşlerdir. 134 düşman tay- yaresi Alman deniz kuwvetleri dan düşürülmüştür. Finlandiya müntferit | sulh yapmıyor Presburg 25 (AA.) — Fnilan- Napırı, | Finlandiyanın Sovyetler - Birliği e münferit sulh akdetmek ni . | yetinde olduğu hakkındaki ha « beri tekzip etmiştir. Kiyef'te normal hayat başladı Berlin, 28 (AA.) — Kiyel'te normal hayat başlamıştır. ÇERÇEVE TREN ve ÖKÜZ NECİP FAZIL KISAKÜREK Arada bhir trenle Anadolu yol. culuğuna çıkan herkes gör. müştür: Çayırlık bir yerde bir öküz otlamaktadır. Tren — geçerken öküz, başını çevirip şöyle bir bakar. Duman, kıvılcım, çığlık ve kasırga içinde geçen tren, Göküzün — dikkatini bir andan fazla üzerinde tutamaz. Öküz yine başmı otlara gömerek de. vam eder gevelemesine... İşte bu defaki dünya harbi, siyasi, içtimal, ruhi, — iktısadi, askeri sebep ve neticelerile e kadar girift, muğdil ve ukdeli. i, bir çok idrak ve tefsir tarzı arasından, — öküzler i - çinden geçen bir tren gibi sdzü. «Mip gitmektedir. Bu idrak ve tefsir tarzları . nın sahipleri, önünde — kibrit yerine güneşi çaksalar yine pı. zıldamıyacak — olan loş ve boş güzlerile hâdiselere bir nazar fırlatıp peşinden başlarını mu- tad otlarına daldırmakta, bir şey halletmiş olmanın istira. hatile çenelerini — oynatmınkta Mektepleriz açıln bugün tramvay ve vap Ban'at, Kadıköy Kız San'at, Üskür e Haveten çi Beyoğlu Akşam Kır San'at, İstanbul Kız San'at Okulleriyle, İstanbul — Er- kek Terzilik Okulları da açılmış - bu- Tanmaktadır. Orta tedrisat kadrosundaki — mual- zamlarının — Birinciteşe MOBİLYA Almak veya görmek istiyenler HARAÇÇI KAR- DEŞLER Limited ŞİREETİ lonlarını bir defa gezmekle tut- nin edilirler. İstanbul, Fincancılar, Rizapaşa Kimya kâğıdları gihi sadece bamakat teşhirine iyan hâ. diselerin öksesinde, ve bütün dünya plânında amian Allahım, kaç başsız başmuharrir, aç e- meksiz emekli general, kaç m zaretsiz nazır, kaç — diplomasız diplomat!. 1929 Eylülüne ka'ar, bunlara göre aslâ harp olamazdı; Rus. Alman anlaşması bir sülh ve müvazene müeyyidesiydi. 1940 Mayısına kadar, bunlara göre bir anlaşmaya varılaraktı. 1941 Myısına kedar, harp - bunlara en Balkanlara gel . kti; ve İngiltere adasının istilâsına mutlaka teşebbüs e- dilecekti ve Sevyet — Rusyaya taarruz bahis mevzuu değildi vesaire vesaire... Bunların hususile şimdiki, şu andaki hamakatlerini — sayıp dökmek isterdim amma, buna, beynimin politika merkerin . deki rütubet ve halif nezle mâ- Malüm ya, havalur biraz nazik gidiyor. dece şunu belirtmek rim ki, harp ve politika seleri, duman, kıvrlerm, ve kasırga nde gere tren, mahut idrak ve tefsir tarza Tarı da, alacalı bulucalı bizer