21 Ağustos 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 4

ayi döğüşmeleri çok sürerse, kolay ko lay bitemez. Onun içindir ki bu ya zıh başındanberi geçen haftolar çok acı ve dehşetli levhalar gös- teriyor. Bu levhalardan diploma» tik olanlarına bir göz gezdirirsek hiç birisinde sarih ve samimi alâ- imetler göremiyoruz. İngiliz başve- kilile Amerika Cümhur Reisi bir zırh lıda üç gün konuşmuş; dünyaya rahatlık vermek için çareler ara- mışlar! sözler güzel, fakat bugün insablığa lâzım olan icraattır, ku- ru Iâf değildir!i Afrikada ve As- yanın uzak çarkında asırlardır ken- di hallerinde asude yaşayan Çin gibi Japon gibi milletlerin başına güllanıp ellerindeki yeni icad gi- lâhlar sayesinde oraları geçmişde işgal ile müstemlike kuran Avru- palılar bugün, uzak çşarkda sessiz ve sedasız surette işe başlayıp ken- dinl çok kuvvetli hazırlayan Ja- pouya ile karşı karşıya geldiler; Japonya şimdi kendi zırhlılarına ve silâhlarına güvenip vaktile ken- dilerine tahakküm edenleri uzak- laştırmak için saatın geldiğini pek âlâ anladı! Bu da Avrupa ihtilâli- nin gok vahim müstemlike safha. sıdır ki buna dahi kolay kolay hal şekli bulunamaz. Çünkü hakikati çıplak ve olduğu gibi görüp karsr verecek ve söz söyleyecek yerde daima eski sistem lâkırdı şamatası içinde gidiyorlar. İşte Avrupa me- deniyet tarihinin en acı sahifeşin. den birisi budur! Meseleyi teşrih e- debilmek için 7 Ağustos tarihli jurnal DöJenev'de okuduğum «dün- ya sulhu» adlı makaleden şu &a- tırları alıyorum ; «Hiç bir zaman korkutmak veya korkmak gulh ve müsalemeti tesis edememiştir. Müthiş sefalet- ler, yakımlar ve yıkımlar hangi sahnede tatbik olunursa olunsun bir milleti kendini korumaktan ve boğuşmaktan alıkoyamaz. Kitle halinde alırsanız insanlar asla korkmazlar. İnsanlar alçak olmak- tan siyade yırtıcıdır. Yaptıklarının neticesi olark #onradan karşıla- rına çıkacak felâketler onları kor. kutmaz | İçine düştükleri felâket- ler ise insanların azgınlığını art- tırmaktan başka bir şeye yaramaz. Tahrip vasıtalarını icat eden fen adamları çog müthiş bir silâh veya bomba keşfettikleri zaman bir ümide düşmüşler idi. Bu kadar müthiş silâh bulaşumuz çok isa- bettir. Çünkü insanlar bunu kul- lanmaktan korkarlar, barpler ol- maz demişlerdi! Bu düşünce en büyük hata idi ve insanlığın Z7e- kâsına itimad etmek idi. Halbuki insanlar bütün tarihde zekâlarının ve merhametin değil, kin ve ga- razın ve intikam hırsının ispatını âleme göstermişlerdir |» s y* Şimdi Avrupa ihtilâlini kendi mevcudiyetimiz noktasından tah- lil edince ihtilâlin büyük ve sal- gın ateşinden uzak fakat her türlü tecavüze karşı hazır olmak siya- setimizin nekadar isabetli olduğu bütün kuvvetile bir daha sabit olüyor. Bu çok düzgün ve yüksek siyaset hepimizin candan malımız» dır ve tarihin bize verdiği dere- leri de her an göz önünde tutma liyız, kendimizden bağka güvene- cek bir şeyimiz olmadığını iyice bilmeliyiz. Fakat kendimize gü. venmek prensibini şahsi olarak yalnız nefse tatbikten uzak fut malıdır. Çok eskiden kalma tarihi ve ahlâki prensiplerimizi asla unut- mamalıyız. Avrupada müthiş yi- kım ve yakımın hangi kaynaklar- dan geldiğin. bize izah eden İş- viçreli muharrir pekâlâ anlattıki şahsi menfaat peşinden koşmak yurdda umumi selâmet ve istiklâli fena halde sarsar. İşte bundan dolayıdırki atalarımız «İki el bir baş için çalışırsa kıyamet kopari> demişlerdir. Daha açık olarak de- rizki nefsini düşünmeği her şeye üstün tutmak ve mesaisini sade kendi şahsına bağlamak en kor- kunç felâket alâmetidir. Ahmed İhsan TOKGÖZ Sual İyi gözler tanıdım, hülâsa.. xe Mevi, sonra siyah, gene mavl; İyi gözler tanıdım, bak, sahi. Neden mesud olmadım ya? Gavsi OZANSOY 159 — Servetifünun — 2348 | Harb Vaziyeti | Alman ordusu lehine geçen bir hafta - Ukranya harekâtı - Leningrad tehlikeli vaziyette Geçen haftaki yazımızda şark cebhesindeki 7 haftalık harekâtın kıss bir tahlilini yapmış ve bazı hükümler çıkartmıştık. Bu arada Alman ordusunun $molenak cep- heainde kat'i bir netice alamayın- ca cenubda büyük bir taarruza giriştiğini, Kiyef ve Odesanın teh- likeli bir durumda bulunduklarını söylemiştik. Cenubda başlıyan bu harekât, bir hafta zarfında Alman ordusu lehine büyük inkişaflar gösterdi; bu inkişaflar Kiyefin va- ziyetinde yeni bir değişiklik ya- Pamadıysa da, Nikolayef liman ve şehrinin sukutu, ve OÖdesanın mu- haşarasına kadar vardı. Yakın gün- lerde Odesanın'da sukutu bekle- nebilir;ş mamafih, bu mühim lima- nın daha uzun müddet bir köprü başı halinde kalması ve Şimeli Afrikada Tobruğun o vaziyetine müşabih bir vaziyetle karşılaşma- mızda mümkündür. Müşahede olu- nan bir cihet varsa, o da şudurki, Budienni oOorduları (oUkranyada plânlı bir ric'at yapmağa muvaf» fak olmuşlar ve çekilirken nisbe- ten az zayiat vermişlerdir. Şimdi, bu kuvvetler büyük Dinyeper nebrinin gerisinde mevzi almış bulunuyorlar. Almanlar ileri hare- kâta devam etmek isterler ve Dinyeperi geçmeğe teşebbüs eder- lerse, yeni muazzam bir meydan muharebesi daha başlıyacak de- mektir. Çünkü, Rus plânı Dinye- per gerisinde tutunmağı istihdaf ediyor. Alman ordusu, şimaldeki Fin kuvvetlerile mesai birliği halinde Leningrad bölgesindede şiddetli bir taarruza girişmiştir. Bu taarrüz neticesinde Mareşai oVorogilofun kumandasındaki Sovyet kuvvetleri Leningradın 100 kilometre cenubu garbisinde Kingiseb şehrini terk- etmişlerdir. Bu kuvvetlerin İenin- gradın dış müdafaa hatlarına çe- kildikleri bildiriliyor ki, bu, büyük şimal şehrinin nazik bir durumda bulunduğunu ifade eder. Yakında bü mtutakada da çok şiddetli mu- harebelere intizar etmek lâzımdır. Kudret Cemil