S E R V Sahibi ve müessisi A. İhsan Tokgöz Haşriyat Müdürü : H. Fahri Ozansoy Fiyatı 15 Krş. E Ti # UYANIŞ SİYASİ—EDEBİ—İLMİ—SOSYAL — HAFTALIK GAZETE © Kuruluşa 1891 ÜN U N yu 50 — cın 89 No. 2323 Telgraf > Servetifünun İstanbul Telefom: 21013 20 Şubat 1941 Perşembe HAFTA HASBIHALIİ Eski Avrupalıların muharebe kaynağı diye ilân ettiği Balkanlar sulh istiyor — Türkler ile Bulgarlar ilk sulh bekçiliği vesikasını imzaladı — Bu vesikadan sonra Balkanlarda daha kuvvetli teşek- küllerin kurulacağına inanalım. Yazan : Frenklerin yakın şark dedikle- ri Avrupanın Balkanlar kısmı ve bizim mubarek yurdumuz, 8on Za manın rahatını bozan ve daima mu- harebelere kaynak sayılan bir mu- hit sayılırdı; o zamanın Avrupa gazetelerine bakarsanız, bütün kı- vıleımlar Balkanlardan çıkmıştır, ateş Avrupanin çatısını sarmasın diye Avrupalılar yangını bastır- mıştır derler dururlardı! Güya Bal- kan hriştiyanlarını müslümanlar zulmünden kurtarmağa atılan Rus Çarlığı 1912 Balkan Harbine ka- dar yakın şark muharebe kayna» ğını ziyade körükliyen kuvvetti, Geriye doğru göz atarsak, vaktile adı «Memleketeyn» olan Romanya yı bize karşı ateşleyen, kezalik Sırpları ve ona yakın Karadağı 1877 de Osmanlı İmparatorluğuna karşı ayaklandıran Rus Çarlığı ve onu güler yüzle okşıyan Avustur- ya İmparatorluğu idi. Balkanları ve Osmanlı İmparatorluğunu tu- tuşturmak için en kuvvetli körük- leme 1912 de dir. Çıkan yanğının adı Balkan Harbidir. Avrupa Bi- yasetine hakim olanlar galib, mağ. lub yoktur: Oİstatük mahfuzdur dedikleri halde bizim taraf oezil- diği gibi: «Bu İş başka iş» diye bağırdılar ve Rumeli'yi parçaladı- Ahmed İhsan lar. Bunnn daha sonrası var: Rum- eli yağmasını müteakip balkanlı- lar birbirine çatıştı, kanlar dökül- dü, sefaletler çekti, komitecılik denilen siyasi haydudluk ortalığı kastı kavurdu! Bu saydığımız tarihi ve acı vakalar mutlaka, bir gün asıl Bal- kanlıların gözünü açacaktı! Bu mukadderdi. Balkan hududu Tuna ile çevrilmiş olduğu için Tunanın öbür tarafında kalmış olan Ro- manyayı Balkanlı olmak davasının içine tarih karıştıramaz. Son hadi- seler ile tarihin gösterdiği istika- met bir daha teyit olundu. Asıl Balkanlılar yani Yoğuslavlar, Bul- garlar, Yunanlılar ve Türklerdir. Bu Balkan bloku içinde Bulgarlar için uzlaşmağa, birleşmeğe meyil- leri yoktur diye propağanda yapılarak bu kanaatin umumileş- tiği bir zamanda dört gün evvelisi Türkler ve Bulgarlar sulha ve müsalemete (bağlılıklarını &leni olarak gösteren beyannameyi An- karada imzalayıp neşrettiler. Av- rupa ateş içindeiken, Türk ve Bul- gar milletinin ortaya koyduğu bu hareket sulh ve müsalemet severlik namına çok mühim bir alâmettir. Beyannamenin muhteviyatında fi- liyata geçecek büyük bir kuvvet TOKGÖZ İstanbul 20 - Şubat - 1941 yoktur, fakat bu hareketin manevi ciheti pek büyüktür; bunda &sla şüphe edilemez. Son asrın siyasileri tarafından (Avrupanın rahatını Balkan kaynamaları ve kıvılcımları bozar tutuşdurur, daha ileri gidip Balkanlar sulh kundakcısıdır der» lerdi. Tarih onlara, o siyaset adam- larına, yaptıkları telkinleriu sksini gösterdi. Türklerle Bulgarlar sulhu korumak için elele verdiler. Bu insani anlaşmanın Avrupayi yakan ateş içinde daha çabuk inkişaf ederek Balkanları birbirine bağlı bir sulh kuvveti haline getirecek- tir kanaatindeyim. Böyle bir kuv- vetin tam olarak kurulmasını can- dan gönülden temenni ederim. Düşünülecek bir nokta daha vardır. O da riyaziyecilerin isti- nade ttikleri muhasgala kanunudur. Bir kere muharebeden yıkma ve yakmadan, ölme ve öldürmeden bütün insanların usanmış olduğu: na ve yüreklerin huzur ve taâhata hasret çektiğine şüphe yoktur. İşte bu hasret, muhassala kanunu ica- bınca insanları sulhe doğru yürti- meğe icbar edecektir. Sulhun in- saniyet noktainazarından saadet ve rahatını pek çok acı tecrübelerle — Lütfen sayıfayı çeviriniz — 157 — Servetifünun — 2322