28 Mart 1940 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 8

Bu varaka 16/28 Temmuz Sa- lı tarihli Servetifünunda çıktı. Hüseyin Cahit son derece ateşli ve gok müeşşir bir makale yazdı. Zaptiya Nezaretinin Abdülhamid devrinde ne olduğunu, en müthiş yarayı deşen bir cerrah kuvvetile, kalemile teğrih etti. Bu gazete nüshası 16/28 Temmuz galı sabahı dağıldı. Diyebilirim ki, İstanbul içinde bomba gibi patla- mıştır. Hafiyelerden, jurnalcılar- dan, Zaptiye Nezaretinin zulümle- rinden yılmış olan türk gençleri dehşetle kaynar bir vapur kazanı- na dönmüştü. Servetifünunun Hürriyet ve İn- kılâba hizmet hususunda Manyasi Refik merhuma verdiği bu sözü fedakâr arkadaşlar ile bu öurette yerine getirdik ve Servetifünun ogün siyasi bir mühim rol oynadı. Bu işin ehemmmiyetini anla- mak için Abdülhamid zamanının nagıl idare edildiğini yakından bil- mek ve bütüu dahili belâ ve felâ- ketlerin ahlaksız müstekreh jurnal- cılardan çıkmış olduğunu hatırla- mak lâzımdır. Yeni nesil bundan tam haberdar değildir. Servetifünunun yevmi nüshası- nıu kuruluşu, böyle büyük politika rolüne aslaması haftalık Servetifü- nunun muntazam neşriyatını sek- teye uğratmıştı, matbaa altügttü, matbaa bizimdi fakat içinde göz geçiremiyorduk. Matbaanın her ta- rafında kıyametler kopuyordu idare ve muhasebe bile alt üst olmuştu Haftalık Servetifünunu düzelt meğe çabaladık, İstanbulda muh- telif partiler, fırkalar ve didişme- ler baş göstermişti, siyasi katiller oluyordu; bunlardan istikrah ede- rek yevmi Gervetifünunu 1909 martı başında kapadık. Onun için 31 vak'asında gazetecilerin uğra- dıkları kaza ve belâlara biz uğra- madık; Kendim Değirmendereye çekilip memleketin selâmetini bek- liyordum. Babıâli hücumlarında onun karşısında bulunan matbas- mızın pencerelerine kurşunlar ve gülle parçaları da gelmişti. İstanbula intizam ve süküp geldikten sonra Servetifünun gene genç mefkürecileri topladı, «Fec- riati» kuruldu ve buular 1000 inci numarayı çıkacak Servetifünuna bir fevkalâde nüsha hazırlıyordu. 1909 danberi çalışau Fecriati bu nüsha için çok özeniyordu. Ve bu hal bana on sene evvel 'Tev- fik Fikret merhumun <«Servetifü- nun» uu 1897 Yunan muharebe- sindeki şehitlerimiz menfaatine yaptığı «nüshai mümtaze» hazır- lığını hatırlatıyor ve tekrar yaşa- tayordu. Edebiyatı Cedide'nin tek- mil evlâtları ruhlarile, fikirlerile iştirak etmişlerdi. 1910 Fecriati evlâtları, kendilerinden evvelkile- rin içinde çalışmış olduğu €er- vetifünun» un 1000 inci haftasını mükemmel surette kutlulamak is- tiyorlardı. 1000 inci nüşhamız 1910 senesi Temmuzunuu 22 isinde çıkmıştır. Servetifünun 1000 inci nüshaşile yirmi senelik hayatını tamamlı- yordu. Ogün Servetifünun 20inci yıla basmışdı. Gazetenin tesis tarihi olan 1891 den Meşrutiyetin ilânına kadar Servetifünun ailesini teşkil eden Edebiyata Cedide gençlerine 1910 da Fecriati gençleri halef oldular ve bunlar tekâmül kanununa ria- <a iğ