276 SERVETİFÜNUN RUHİYAT No. 1859—174 - İntiharın psikolojisi - Yazan : Sehap Nafiz Biz bu yazımızda hiçbir zaman tam bir ilim kisvesine bürünmeyeceğir. İtiraf edelimki builmin mütehassıs degiliz. Burada söyleyeceklerimiz sadece bir kaç vakıayı ve intiharın bir kaç nevini işaret olacaktır. Zaten «intihar muattal bir hadisedir ve ilmin bir kaç şubesini alâkadar eder.> (1| İntihar bazan bir salgın halini alır. Ve bilhassa tesirini bu salğın ânında gençler arasında gösterir, Pek mâruf ve herkesin malümu olan bir kaideyi burada tekrar edeceğiz. Evvelâ teşhis etmeli ondan sonra ortaya çıkan müşahhas derde deva bulmaya çalışmalı, İntihar her şeyden eyvel içtimai bir hadisedir. Ve intihara karşı alınacak bütün cepheler daha zi- yade bu essâ etrafında, teksif edilmelidir. Biz intiharın telekki tarzını tetkik ederek işe girmek istiyoruz. İlk zamanlar intihar bir cinnet olarak telekki edilmiş ve akli muvâzenesi yerinde olan bir kimsenin hiç bir vakit böyle bir harekette bulunamayacağı söylenmiştir. Bize göre yanlış olan bu nazariyeden sonra intihar diğer hastalıklarla rabtedilmiş, onlarla beraber seyir ve tekâmülü ferzedilmiştir. Daha sonraları ise intiharın de diğer ruhi hasta- lıklar gibi başlı başına bir hestalık olduğu ileri sürülmüstür. Fakat bütün bunlar hiç bir zaman inti- harın sebep ve mahiyetini gösterememiştir. Biz burada intiharı birçak kısına ayırarak müta- lâm edeceğiz: 1 — Taii insanlarda görülen intiharlar, 2 — Ruhi hastalarda görülenler. 3 — Bilhassa gençlerde görülen intiharlar. Şimdi bunlara sirasile göz gezdirelim: 1 — İçtima! ve ahlâki sebepler ile olan intiharlar en ziyade tabii insanlarda vuku bulur. Runlar inzi- vayı severler, her şeyden müteessir olurlar, kudretsiz kimâelerdir. Müteaddit şekilleri içinde depresif mizaçlılarda intihar çoktur. müntehirlerin ekserisi bu mizaçta- dırlar. Melânkolik şahsiyotlerdir. Bunların hayat larıuda k ve elem (hâkimdir. Hipomanyak mizaçlılerda ise en ziyade neşe hâkimdir. Çalışmayı severler, fakat bir gayeleri yoktar, Ve ekseriyetle bir gaye sahibi olmamaları kendilerini bu mühlik vaz- iyete sürükler. Depresit şekil intişar etmiştir. 2 — Ruhi hastalıklara müptelâ olanlarda görülen intibar daha ziyade şuurla olanlardır. Bunlar gayri ihtiyari bir surette «muhakkak yapmak» fikrindedirler. 3 — Bunlar asabi ve zaif iradeli kimselerdir. Hayattan bıkkınlık gösterirler. mütemadi iğtişaş içindedirler. Bunlar da şuurla hareket ederler, ve daha ziyade bekârlar arasında syapmamak» için nefislerile mütemadi mücadele için- dedirler. Fakat kararsız ve asabi oldukları için mücadelelerinde muvaffak olamazlar. Bunlar üzerin- de mubhitin tesiri büyüktür. Diğer kısımlar arasında veraset en mühim safı işgal eder. 1 — Bunlar gayrı iradi bir surette babalarından gördükleri fikri adeta «yapmak mecburiyetindedir»ler. Bunlarda sile terbiyesi en mühim âmildir. (2) 2 — İntiharların en mühim sebeplerinden birisi de şantajdır. Bsnemek, gülmek, ağlamak gibi intihar da garidirj3) Bu da «bir psikoloji meselesi», 3 — En sona bıraktığımız ve en ziyade üstünde durulması lâzım gelen gençlerin ve bilhassa kızların intiharı, Bu hususta hiç tereddüt etmeden diyeceğim ki gençlerin intiharlarına sebep cemiyettir. Çocuklarla ve bilhassa kız çocuklarla meşgul olunmuyor. Onlar zamanın en müşkül şeraiti içinde kendi başlarına yap yalnız kalıyorlar. Eğer cemiyet onlarla biraz meşgul olmak isterse tahakküm ediyor. Çocukların ve bilhassa kız çocukların izzeti nef- islerini hiç mesabesine indiriyor. Leyli talebe ve bilhassa leyli kız talebelerde görülen ruh gerginliği, şefkatsizlik emin olun onların cemiyetten gördükleri muamelelerin mukabilidir. Çocuklarımıza bir mütdhakkim değil, olmalıyız. birer dost & Ancak bütün bunlardan sonra iktisadi bnhranların tesiri gelir, Bu da bu seneki buhran hasebile bütün dünyada mütezayit bir şekil almıştır. * Yukardanberi saydığımız bu intihar şekillerine kızlarda 15—25, kadınlarda 45—60, erkeklerde 26—50 yaşlar arasında sık tesadiif edilmektedir. * Son bir kaç söz ile işi hülâsa edecek olursak inti- harlarda ekseriyeti ilk üç kısım teşkil eder. Gençler arasındaki intiharların sebebi de ozlars verilen terbiyede ve bilhassa gençlerin bir gaye sw hibi olmamalarındadır. Zira bir insanı hayata rabteden en mühim sebep sahip olduğu bir gayenin husulünü görmektir. Ta) M. Maks Bonafüs — İntihar ve İçtimalyat makalesi. (8)Veraset suretile intikal eden intiharlara (Geli) in (Dimağın ufuleleri hakkında) isimli eserinde güzel misailer vardır. 18) (F.abret)nin (Hipokondri ve intihar) isimli eserine bakınız Müracant edilen eserler: Tababeti ruhiye — Mazhar Osman B. M. Maks Bonafüsün İntihar ve İçtimaiyat makalesi ve bir konferansi, Dr. Fahrettin Kerim Beyin «İntiharlar karşısında ruhiyatçı> isimli makaleleri. Ve İstanbul Bimarhanesi faaliyet raporu..