No. 1718—33 yıp hakki olan memesini verebilmesi, <iç- timai muavenete> mazhar olması lâzımdırki bu- da ancak valdeliğin himayesi ile kabildir. doğuracaklara, doğan çocuklara mahsus muayene haneler, müessiseler, doğum evleri dispanserler, bakım yerleri lâzımdır. Kadın gebe kaldığından itibaren tabibe mu- racaat edebilmeli ve bunun için danışma yer- leri meydana getirilmelidir. Valideliğe dair sıhhi tedbirlerin, fikirlerin «âile içine kadar neşri» ve maddi muavenetin temini için ictimai teşkilât lâzımdır. Gebelik zamanında tıbbi muayaneden, istişareden maksat: Gebeliği sonuna kadar nezaret altında bulundurmak, Çocuğun fena gelişlerini daha evvelden anlayarak tashih etmek, Güç ağ sebeplerini bularak münasip bir zamanda çaresini arama Gebeliğin zarar verebilecek hastalık hallerini gidermek, e babadan veya ecdattan gelen hastalıkların, “hususile frenginin izini bularak hemen tedavisine girişmek,verem hastalığını teşhis ile on sirayetten muhafaza eylemek, Doğ manında ve doğduktan Sonra çocuğa âit faideli her türlü sübirler almak. k ve doğum zamanında çocuğun gelişini ve duruşunu hayat ve iztirabını yoklamak, idrarda albümin, ve kanda «Vaser- amülü » aramak, kırmızı kan damarlarında gerginliği ölç- mek, bazen Rontkene, « Radiyoskopi » ye müraceat eylemek. > Çocugun ölü ve ya çok zayıf doğması sebepleri arasında en sık olanı ve hemen daima tesiri görüleni ana ve babadan geçen hastalık- lardan firengidir. Bu müthiş hastalığın tohumu, mikrobu senelerce taşınır ve taşındığı bilinme- dığı halde tesiri, kötülüğü daha şiddetli bulu- nur; lâkin kanın muayenesi, « Vaserman - teamülü » taharrisile teşhisi tedavisi kolaydır. Fen bu son zamanlarda çok ileri gitmiştir; ve denilebilir ki bu terakki sayesinde irengi teşti- ye olunabilir. Görülüyor ki daha valde karnın- dayken çocugun vefatına sebep olan ve en sık ve hepsinden ziyade görülen bu hastalık zama- nında teşhis edilirse dâima teşfiye olunabilir. Lâkin her halde düşürmeden, ölü, çok zayif, eksik, biçimsiz çocuk doğurmadan evvel hemen bütün gebelerin kanını muayene etmelidir. w Gebenin yorgunluğu çocuğa pek fena tesir eder. Yorgunluk bir taraftan valdeyi za- yıflatır. düşkünleştirir, yıpratır; diğer cihetten çocuğun vakitsiz ve eksik doğmasına sebep olur. Bu halde anne olacakların bahusus gebeliğin son haftalarında, vc loğusalık za- manında istirahat etmeleri ve bu yolda hi- için teşkilat ve niza- Gebelere, mayeye mazhar olmaları UYANIŞ 521 mat, lâzımdır. Gebeliğin sonuna ve ilk doğum ağrılarına kadar çalışmağa mecbur olan anneler çok defa vaktinden üç beş hafta evvel doğurur- lar, doğumdan evvel bir iki ay istirahat eden- lerde ise gebelik tabii zamanına kadar irişir. Bu iki türlü şart dahilinde doğan çocukların arasında büyük fark vardır. Gebeliğini istira- hatla geçirenlerin çocuktarı 3200 - 3600 gram geldiği ( hali tabiide 3000 - 3200 ) halde gebe- liğin sonuna kadar çalışmağa mecbur kalanların yavruları ise çok defa 2200-1800 gram gel- mektedir. Sıkletleri noksan olan bu çoçukların zâfını gordüğümüz zaman çok yaşayamadıkları- na, ömürlerinde daima sefil bir hayat geçire- ceklerine taaccüp etmezsiniz. Dâima ayakta çalışanların ( uşak, hizmetci, satıcı ), her yakit sarsıntıya omâruz kalanların ( tramvaylarda hizmet edenler ), eşya taşıyanların, eğilüp kal- kanların, ( çamaşırcı ve yıkayıcı) çocukları küçüktürler. İşte bu çalışkan halkın gebeliğin son altı haftasında istirahatları temin edildiği gün çocukları, refahı halde yaşayanlarınkinden daha güzel, daha zinde olur. Kanun bu gibilerin istirahatlarını (altı hafta kadar) ve fakat aynı zamanda maişetlerini te- min etmelidir. Bu gün Fransada kanuna ittibaen gebeler dört hafta istirahat ediyorlarsada ancak 0,50:1,50 frank istirahat tazminatı alıyorlarki bu miktar taayüşlerine kâfi gelmediğinden yine azçok çalışmağa mecbur oluyorlar. > Kanda ki albüminin idrara geçmesi, anne olacaklar ve çocuklar için tehlikelidir; bu hal dehşetli,vahim bir zehirlenmedir; çocuk büyü- yemez, gebe sık ve çok kan gayp edeceğinden ziyade zayıfladığı gibi çocuğu da ya ölür ve ya vakitsız doğar. Ondan başka bu zehirlenme âsâba da tesir ederek havale ye, «Sar'a> gibi çırpınmağa, nihayet ölüme sebebiyet verebilir. Bunun için gebelikte hiç bir hastalık hali görülmediği haldebile idrar sıkça muayene ve albümin taharri olunmalıdır. 'Tahlil için el veayağın şişmesine, yüzün sararıp uçuklama- sına, baş dönmesine, göz kararmasına, göreme- mezliğe intizar etmemelidir. Şurasını daima hatırmızda tutmalıyizki idrarında albümin bu- lunan bir gebenin bir hafta yalnız sütperhizine devamı çok defa havalenin, her türlü arızanın önünü almağa kâfidir. — devam edecek —