23 Mayıs 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 7

No. 1710—25 UYANIŞ 389 dolayıdır ki eski ahşap vapurları arkada bıra- kan 37 ve 38 İstanbula gelip de ilk seferlerini yaptıkları zaman çok büyük bir alaka uyandırmıştı. e Bahariye ile Asayış zarif Kemane başına rağman gözden düş- müştü; 28 numaralı « Meymenet» ve onun çifte sakallı ve çok bağırıcı kaptanı kenarda kalmıştı: Abdülaziz zamanında kurulan büyük donanma ile beraber İngiltrede yapılmış olan ve hâlâ bir tanesi işleyen araba vapurları unudulmuştu. Yenimahalleden kalkıp 'Tarabyayadan Bey- koza geçerek İstanbula kadar Anadolu yakası- nın her iskelesine uğrayarak gelen vapurların İskelelere muvasalat dakikaları, o tarihin ilân varakalarında gösterilmemiş olduğundan iskele- lere vaktından çok evel gelmek adetti; 37 ile 38 in işlemesine başlamasından sonra iskele- mizin kalabalığı bu yeni vapurların seferlerine bağlanmıştı. numaralı Zamanlar geçiyordu ve ortaya yandan çarklı vapor mu? yoksa uskur vaporu mu? mücadelesi çıkmıştı. Şirketi Hayriye meclisi idaresiyle bütün kaptanları ikiye ayrılmışdı. Muhafeza- kârlar uskur vapuru istemiyorlar görenekten ay- rılmak istemiyorlardı. Bu mücadele ve ictihad meselesi nihayet uskurun zaferile neticelendi ve şimdi yandan çarklılar antika oldu. Uskurlu vapuru gene eski zamanın tabirince «<dilenci»yani zıkzak postalara vermişlerken sonra ve tekamül kanunu tabi cereyanyle Şirket inkişaf eyleyordu; hisse senetleri çok kıymetli olmuştu tevzi olunan temettüler herkesin yüzünü güldü- rüyordu; aziz mal gibi tutuyorlardı; ve bütün muvaifakıyet- ler ihtiyatlı, dikkatlı, tecrübelere ınüstenit idareler sayesinde temin olunuyordu. Hiç terettüt etme- den diyeceğim ki «Şirketi hayriye» iktisad ale- minin en ciddi kanunlarına uyarak Türkün ticaret ve senayi aleminde bir muvaffakiyet numunesi olmuştu. Bu hâl umumi harba kadar muvaffaki- yetle devam etti. Umumi harpte «Şirketi Hayri- ye » Vatan vazifesini en parlak surette yaptı, ge- milerile Çanakkalenin müdafasina kıymetli yar- dımlarını temin eyledi. Eski araba vapurları cüsselerinden çok yüksek işler gördü. Ve tabiati- yle bu fedakârlıkların içinden Şirketi hayriye mecruh çıktı. Vaporlarından haylısını kaybetti, elindekiler muharebenin bakımsızlık devrininde kıymetinden düştü. Bu maddi zararların yanında harpten evvel İngiltereye ismarlayıp parası ve- rilmiş olan bir vapurun düşman tarafından İstan- bula getirilip aleyhimize kullanıldığını görmek umumileşti Şirketi Hayriyede yuruyordu. hisse hamilleri ellerindeki kâğıtları en acılarına katlandı, bütün bu felâketler içinde «Şirketi hayriye» gazasını, vazifesini görmüş olmakla ciddi surette iftihar eyleye bilir. İstanbulun Düşman ayağından kurtulmasın- dan sonra, Şirketi hayriye yaralarını sarmağa dertlerine çare bulmağa savaştı; fakat tekâmül ka- v 8 —.. .. “nununun tedrici yürüyüşünden ayrılmadı ve bun- dan dolayı şirketi hayriyeyi idare enden tetbirli ve iyi görüşlü ve tucar kafalı amirlerini canı gö. nülden tebrik eylerim. Pek çok iktisadi yeni te- şebbüslerin menfi neticeler verdiği bu hengâmda Şirketi hyriye yüzümüzü ağartıyor; çünkü onun faaliyet sahası olan Boğaz içinin düşkünlüğile beraber o gene yavaş, fakat sağlam adımlarla ileri yürumekden durmıyor ve bu gün yeni ya» pılmış «Altın kum» vapurunu İstanbul sularına getirmiş bulunuyor yeni vapur yapdırmak yeni vapnr getirtmek çok mühim bir iştir; Şirketi hayri- ye daima «yenicilik» yapmıştır ve bundan dolayı alkışlara lâyıktır. «Altın kum» yeni yaptırıldığı için çok altunlarla satın alındı, fakat bilhassa kendisi için yaptırılmış yeni bir gemi olmasını Şirketi Hayriyeye azamı istifadeyi temin ede- cektir. Şirketi OHayriye'ilk vapurunu, 1851 de İnğilteredeWWight adasındaMaundsley tezgâhları- na yaptırmışdı. Bu ilk vapurun pilakı yadigâr olarak mahfuz duruyor. Altın Kum 1929 da İs- tanbula geldi arada 78 sene vardır. Bir ticaret ve çok büyük bir yaşayış devresidir; Şirketi Hayriyeyi 78 sene yaşatan- sanaat müessesesi için ları harbi umumiden sonraki tabii sarsıntılardan kurtarıp eski muvaffakıyet zirvesine doğru çok akıllıca onu yükseltenleri tebrik bir vazifedir. Ahmet İhsan Altınkumun ebadı Uzunluk 158 ayak En 28 “> Tonilato (net) 236 Sür'at 13, 16(Buğaziçinde sür'at rekorudur) Makina kuvveti Biz saata yaktığı kömür 577 beygir kuvveti 488 kilo İhtizaz katiyen yoktur. Hiç bir zaman istim düşürmez. : Makinesi tripl fakat her turlu tekâmulu haiz modern bir gemidir. İşciliği birinci derecede, zariltir. 19 Mayıs 1929 da ve İstanbul limanında teslim muamelesi ikmal edilerek türk bayrağı çekilmiştir. eşyası künd ve —i-—