Üa © Cilt 1, Sayı iğ Ve SEBILÜRREŞAD 255 Tarıhin acıklı sahıfelerı L Kerbela hadıSğsme csıd îüfsı!qîm 'îı ' ihî mchıyeiı Yazan ÖMER RIZA DOGRÜL Kerbelâ hâdisesine ait olarak tarih kitapla- iının nakil ve rivayet ettiği tafsilâtı kaydetmiş bulunuyoruz Fakat bu tafsilâtı bir kere de ta- 1 bir gözle tetkik etmek, bu tafsilât içinde i hanrtı kısmın dog*ru, hangi kısmın mahsulü ha- . yal olduğunu tahkik ile vakayı hakikt bir su- rette tasfiye etmek icap eder. Her şeyden evvel göze çarpacak nokta şu- dur: Hazreti Hüseyin ile maiyeti yetmış, yetmiş heş kişiden fazla değillerdi. Bunlara karşı «Hur bin Yezid»in kumandasmda, tarassut ve Hazreti Huseynı Küfeye sevk- için gonderılen ve her- hâlde Hazreti Hüseynin maiyetinden çok fazla - olduğu anlaşılan bir kuvvet vardı. Sonra Amr binı Sa'din 4000 atlıdan müteşekkil olan kuvveti de Bu vaka mahallinde bül unuyordu. Demek ki hukumetın kuvvetlerı Hazretı Hüseyirni kuvvet-. “kıyamı dar bir çember içine alarak heps “tan imha edebilirdi. Onun bu sekılde hareket dinîn intişarı içinıkıh_nca dayanmamıştır ve Hhiç bir zaman dünya menfaati için veya bir milletin diğer millete efendilik, yahut bir ta-: -bakanın diğer tabakaya karşı ustunlugu 1cın harbı reva' görmemiştir. - Müslümanlar nazarında harp, sonradan ârız olan bir haldir. Barışın hayatı ise devam- hdir. Bundan dolayı müslümanlar nazarında milletler arası: munasebetler beşeriyet .için - de daimi bir barış esası barışı yalnız tecavüz ve zulüm bozar. Bina- enaleyh Daveti Muhammedıye, ahitlerin: ve yeıhinlerm hurmetı üzerine bu daimi barısı bütün kuvvetile korumağa ehemmıyet verdi. : «Sizden her hirinize bir şeriat, bir açık - yol kıldık, Allah d.ıleseyüı sizleri tek bir üm: : met yapardı Lâkin size verdiği şeylerle $ imtihan etmek istedi, Binaenaleyh hayırlı iş- ; lere koşunuz Hepıııızın mercıı (Maı 49). Z uEger Rabbin ıstese, yeryüzünde nlanla- rııı hepsı toptan * ıman ed . uBız, seni, butuıı ınsanlara mu]decı ve korkutueu olarak gondeıdık M (Bakara 28).. üzerine dayanır;-0 - Allahtıı n erlerdi. İnsanları. "” imümin olmaga sen mi zorluyuısun'ı» (Yunus “99) : Ieıme m';beth_, e]h aîtmlş kere faık hulunu— “yordu Hazreti Hüseyin 'müst.—ıhkem bir mevkı İş- gal etmiyordu: Bilâkis kendisi susuz, çorak bir * yere sevk edilmişti. Hükümetin kuvveti bu- derece büyük ve Hazreti Hüseynin kuvveti bu derece küçük'ol- duğu halde hükümet bütün bu serbabı kıyamı niçin bir anda imha etmek siyasetini takıp Biİ- 'medi.ve onları uzun uzadıya imhal etti? Filhakika bü, büyük küvvet bütün erbabi ni top- etmiyerek . âdeta her kısıye karşı birer kişi isti- mal etmesi ve nıhayet vakanın sonuünda iki ta- rafın hemen müsavi denecek derecede telefat vererek işi bitirmelerinin sebebi ne olabilir? . Muhakkak ' ölan Bir nokta, bu hattı hareke- — tin sebepsiz olmadığıdır! Tarih kitapları, mâa- lesef, bize, bu sebebi sarih-bir Sürette naklet- miyor. Bu sebebi, biz aıamak mecburıyetmde- yiz. erbe]a faciasına takaddıım eden hacfısatı şerhederken Küfe Valisi İbni Ziyadın Hazreti - Hüseyin tarafından dermeyan olunan şeraite mukabil bir şart teklif ettıgmı görmüştük. Bu Şart, evvelâ hükümete 'itaatli ve bu itaati gös- termek İbni Zı.yadın hükmünü kabul etmekti. İbni Ziyad bundan sonra Hazretı Huseym.n ar- zulaıı.nı Nnazarı dikkate alacaktı. İbni Ziyadın. bu teklifi. Hazreti Hüseyne | teblıg olunduğu zaman, Hazreti Hüseyin bir gö- celik: mühlet talep etmiş, ertesi sabah müca- deleye hazulanmıştı Demek.ki Hazretı Hüse- yin, hükümete inkıyat ve'itaati kabul etmeme- ğe-karar vermişti; Buna rağmen karsı 'carafm kumandanı olan" Anir bin Sa'd son dakıkaya |- kadar “ahun ifaatini ilân etmesini Ümif etmiş-. . olacak ki Hazreti. Hüseyne karşı ümumf taar- ” » ruzda bulunmamış, ferdi mübarezelerin deva-: , Tama, kucuk kıtalar tarafından küçük mikyasta Ühucumlaım yükuuna müsaade etmiştir.. Belki Hazreti Hüseyin taraftarîarmm birer birer mak- ful duşmesı manzarası 'kar; şısmda harbe nıhayet“