3 Ağustos 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4
KA ni sğ'e TU el ae d FF ee KASİP LA —4 ğ #CGEĞUREUNUYĞCUNU UNG RUCLACURRU Sabık Belgrail elçimizin beyanatı (Baştarajı 1 incide) raya hareket edetektir. Haydar Aktay, bir muharririmi - Z6 şu beyanatta bulunmuştuür: — Yugöslavyada, memleketimin mümtessili olâarak il sene bülun - dum. Bu müddet içinde pek çök döst kazandım, Çok sevdiğim ve kendileriyle fevkalâde iyi — teşriki mesai ettiğim bu dostlardan aytı - lirken bittabi büyük bir ıztırap duydum. —Aynı hissiyatıı müteka- bil olduğunu gördüm, Bunu gördü- ğüm zaman bu memlekete ve onun asil insanlarına karşi yalnız Türk mümessili sifatile değil, şahsi ola- rak da beslediğim sevginin yerinde olduğunu anlamaklâ bir bâhtiyarlık duydum. Halefim sayıtı Bâay Teyfik Kâmilin Belgrâttâ çok döst bir mü- hit bulacağma ve benim gibi âynı geökilde dostlük havası içinde iki hü, Kümetin münasebetlerini kolaylıkla Ve kargilıkli bir samimiyedtle idame edeceğine eminim, Yugoslavyanmn, bize doöst ve sa - dıik bir müttefik olduğunu efkâtı u- mumiyemize temin ötmek isterim, Balkan Antantı, olduğu gibi de - Yam ediyör, eski küvvet ve #ami < miyetini muhafaza ediyor.,; Değerli diplomatımız, Yugoslav - yadaki Türklerin vaziyetini öğren « mek isteyen muharririmizin Sualle- rine göyle cevap vermiştir: — Yugoslavyada mevcut 250,000 irkdaşımızım anavatana gelmeleri i- çin iki hükümet arasımnda yapılan t©müzakereler neticelenmiş ve muka- vele parâfe edilmiştir. Yakinda im - zalanâcik ve bu buhranit günler geçtiktön sonrü fatbikmia başlana - taktir. Be$ sene zarfmda Yüugöslav. | yadaki Türkler anavatana nakledil- miş olacaktır. Mukavelenin Yugoslavyada sayısı bir buçuk milyonu bulan diğer müs- lüman nüfusa şümulü yoktur.,, Yeni Moskova elçimizle görüşmek ten isitfade ederek Avrupa vaziyeti hakkmda ne düşündüğünü öğren - mek istedik, * Yolculuğa ait —meğguliyetleri ve İtrenden yeni İnmesi dolayısile biraz yorgun olması tabil bulunan Hay - dar Aktay bu hususta beyanatta bulunmamış, sadece Avrupada va - ziyeti sakin gördüğünü, yakında bir harp olacağını zannetmediğini söy. lemiştir. İngiliz amiralı Abıdeye (Baş turafı ıi incide) Zlyafetı bir suâre takip etmiş ve - geç vakta kadar sürmüştür. Amiral Cunningham, buü Sabal - onda yanmda mihmandarları öldu - gu halde Taksime gitmiş ve Cum- huriyet âbidesine .çelenk koyarak; defteri mahsusü imzalamıştır. Çe- “ JTenk koyma merasimine Türk - İn . giliz bahriyelileri de iştirak etmiş- lerdir. Saat 13 de de Amiral Şükür O - kan tarafından Yavuzda misafir a- miral şerefine bir öğle ziyafeti ve - rilmiştir. Öğleden Sonra boğazda motörlerle bir gezinti yapılacaktır. Bu gece saat 22 de de İngiliz sefa, rethanesinde bir kâbül resmi tertip edilecektir. Misafir İngiliz amirali Sir Cum - rüngham yarın sâbah saat 8,30 da Yözilköyden hareket edecek Husüsi — bir tâyyare ile Ankaraya gidecek- O0 tir. Dört mötörlü olan bu Hüususi tayyare dün — Yeşilköye gelmiş ve ya.ı'mki uçuşa hazırlanmıştır. 45 da- kikada Ankaraya gidecektir. Amiral Yeşilköyde askeri mera- simle uğutlanacaktır. Misafir amiralin beyanati Misafir amiral dün akşam güzete- tilere beyanatta bulunarak demiş . tir ki: « Memleketinize ayak bastiğim andan itibaren gördüğüm her şeyi, tasavvurun fevkinde buldum, İs - tanbül çok sevimli ve güzel bir ge- hirdir. Mühterem İstanbullulardan gördüğümüz nazik hüsnü kabul, be- ni mütehassis etmektedir. Memle - ketinizi ziyaretimin mahiyeti hak - kmda fazla bir şey söyliyecek de . gilim, Biliyorsununuz ki öbür gün Ankaraya gideceğim, Ankarayı bir | an evvel görmek, benim için hakiki - bir sevinç vesilesi olacaktır.,, — —— Ağöker gözile yakında bir harp — olacağmı tahmin ediyor musunuz? < Va Hayır, bunu hiç zannetmiyo- rum. Genç Türkiyeo Cüumhuriyeti, -— İngilterenin yanı başında sulh na - mina harekete hazır — bulundukça — yakm vakitte büyük bir harp ola - cağma ihtimal vermiyorum, Her halde Türkterin sulh cephesine ilti- hakları ile dünya sulhüne yaptıkla- rı hizmet, çok büyüktür. Merd Türk milletine, selâm ve muhabbatlerimi “ iblâğ edebilirsiniz. ,, Amiral gemisini ziyaret Limanrmıza İngiliz - gemilerinin gelişi şemrimizde umumi bir alâka — ile karşılanmıştır. koydu Birçok halk, dost ve müttefik memleket donanmasını gezmek is- tiyor. Donanma başkümüandaninin Bulunduğu Vorspi t gemisini cu - martesi günü sdat on altıdan öni sine müsaade ediletektir. — Köprüden mötör bulanlar bu ge- miye giderek ziyâaret edebiletcek - lerdir. Yarin akşam - Vorspitede Türk dönânmasi kumandanı ÂAmiral Bulduğu — Vörspite gemisini — cu- ve sudâre tertip edilecektir. Bu merasime İstanbul Vali ve Belödiye Reisi Doktor Lütfi Kırdar da davet edilmiştir. Sergiyi ziyaret İngiliz filosunuh zabitan ve efra. dı dün öğleden sonra gruplar halin- de il inci yerli — müllar uergisinî gözmişlerdir; Gene şehrimizde bulunat Yügös- İav talebeleriyle Romanya sporcu - lart da dün akşam üzeri sergiyi do- İuşmişlar ve çök " beğenmişlerdir. Yübancilar yerli eşyalarımızm nü - münelerini inceden inceyo tetkik et. meökte ve bünlariı Avrupa mallarin- dan ayırt edemediklerini itiraf et.-- mektedifler. Malaya İzmirde İzmir, 2 (Hususi) — İngilterenin Akdeniz donanmasına mensup ve fırkateyn kaptanı Toverin kuman: dasında bulunan 31.100 tonilâtoluk Malaya sâffıharp gemisi, saat 9,30 da Kösten adası açıklarında “Uya- nı,, gemimiz ve havadan — Kara - deniz tayyarelerimiz tarafından kar- şılanmış, saat 10,30 da limanımıza vasıl olarak 21 atım topla şehri se“ lâmlamıştır. Sahil bataryamız aynı atımla mukabelede bulunmüştür. Büyük bir halk kütlesi, müs. tahkem mevki halini alışmdan. beri bu limana ilk resmi ziya- reti yapan müttefik bahriyeli- leri alkışlamak için sahil boyu. na dolmuş bulunuyordu. Gemi, demir attıktan sonra mihmandarlarla İngiliz Gene- ral Konsolosu, bir motörle Ma- layaya gitmişlerdir. Kumandan Tover, beraberinde İngiliz Ge- neral Konsolosu, maiyeti erkâ. nt ve mihmandarları olduğu yedi buçuğa kâadar halkın geıme - halde, Konak iskelesinde kara. Üğ kişilik bir İrigiliz tetkik hey- eti İtalyan bardıralı Rödi vapuri. le şehtimize gelmiştir. Heyet, İngiliz sötyâlist mebus- larındâan M. Jöhn Pâarker'in riyı- setinde gazete imuharriri Çaârles Smith ve Kristöfetr Maâyhevtlen mürekkeptir. Hükümetimizin misafiri olan bu heyet azalarının mihmandarlı - gını İstanbul mebuslarından Sâ, lâk Cimcoz yapmaktadır. Heyet reisi M. Parker bu sâbah bir muharririmize şu izahatı ver- miştir : “— İngilterenin büyük döstu ve müttefiki olan Türkiye hakkın- da iki hükümetin müzaheret ve yardımiyle esaslı tetkikat yapârak büyük bir eser hazırlamağa ka- rar verdik. Tetkikatımıza; dünyanın — en güzel şehirlerinden olan İstanbul cikaları, mektepleri, içtimaf, ziraf,, askeri muhtelif müesseseleri gez- dikten sonra pazar günü Anka - raya gideceğiz. Ankarada dört gün kalarak Cüumhurreisi İsmet İnönü, Genel Kurmay başkani, vekiller ve askeri erkânla mülâ - katlar yapmağa çalışacağız. Bunu müteakip Kayseri, Koti- ya ve Edirneyi dolaşarak tetkik- lerimizi tamamlayacağız. İki haf- tada bu işleri bitirerek Londraya hareket edeceğimizi umuyoruz. Esetimiz, Türkiyeye dair bir çök resimleri de muhtevi buluna, caktır. Bu resirmilerin mühim — bir İasmmanı kendimiz çekeceğiz. İstatibulüu, evvelce bildiğimiz- W v V___I.._A J_ı.__ıl__ı.. MPUNUNÜNERERUBUĞCUĞUCUCARĞGÜRGRLENUYUNUU D GRRU CU WrE Ğ « 'hârp çikâcağını hiç da başladık. Burada, başlıca !aıb—-ı 'Ugununmhılaber ve hadıselerı oe GERTNEŞFUY ..dascer Şehrimize gelen Ingiliz mebusları den çok değişmiş bulduk. Ve Türizm bakımından bütün dün- yafım sofi derece alâkasını celbe- detek ctazip hususiyetler gördük, Türkiye hakkın'laki kitabımız, Ingilterede büyük bir merakla bekleniyor. Bu kitapta Türkiyeye dair baş. İrtcâ sınai, mali, tarihi, zirai ve ağ&- keri malümat bulunacak, memle, ketfe kısa zamanda yapılan ye- niüikler — tebarüz — ettirilecektir. Türk edebiyatı ile de meşgüul ». lacağız.., Şiüdetli harp aleyhtarı olan İn- ziliz mebusu, Avrüpa vaziyeti et- rafindaki suallere şu cevabıi ver- miştir ? “— Hitler isterse harp clacak, tit. Fâakat Türkiye ve Sövyet Rus- Yanın iltihakiyle sulh cephesi çok küvvetlendiğinden — şimdilik bir zannetmiyi- füm. Bütün harp hazırlıklarına Ve fmafi:vralara fağmen Âvrupa gittikLe sakitileşmektedir. Hirbin 930 âe değil, 940 yılın- ölacâzyini zâannediyoruz.,, M. Parkerle Beraber gelen bü İngiliz gazetecileri, İngiliz sos. yalist partisi tâaralından — gelecek intıihabattâa Mmtbus namzedi gös- cerilecek'erdir. Muhtelif İngiliz — gazetelerine yazdıklarrı mâkâlelerle —tanınmiş, olan Bu faal gazetecilerin mem- leketimizdeki tetkiklerine &hem - thiyet verilmektedir. İngiliz heyeti azalâri bu sabah şehrimizdeki Sümerbank fabrika. larıtıda etüliletre başlâmiışlardır. Yarın bazi mektepleri geze - ceklerdir. Yartın akşami saat yirmi buçukta Parkötelde da de vali Ethem Aykut'ü, , müs« tahkem mevki kömtütanı Tüm« general Rasim Aktoğü'yu ve belediye reisi Döktör Behçet Uz'u ziyaraet Getmiş, vilâyette bir polis müfrezesi; kumandan« lıkta bir Bölük asker ve muzikâ tarafından ihtiram resmi ifa o4 lunmüuştur. Rıhtımda, konak meydanıns« da ve caddelerde biriken halk, müttefik bahriye mümessilini hararetle alkışlamışlardır. İzmirliler — misafit denizcilerine İzmir mahsullerniden üzüm ve in- cir gibi taze meyyalar ikram — etti. Albay Tawer kendisine gösterileri samimi hüsnü kabulden mütehassis Alduğunu söyliyerek: — Halka teşekkür — etmek için türkçe öğrenmek istetim dedi. Malaya zabitan ve efradı öğ- leden sonra şehti gezdiler. Halk, yarin gemiyi gezecek. Sâaât yirmide şehift — gazinosunda 120 kişilik bir ziyafet verildi. Ziyafetin sonlanna doğru Vali Ethem Aykut ayağa kalkarak dost ve müttefik İngiliz bahris yelilerinin İzmiri ziyaretinden dolayı kendisinin ve İzmirlile- rin duyduğu memnuniyeti an- latarak İngiliz milleti ve İngil- tere kralı şerefine kadehini kal« dırdı. Bundan sonra Albay Tüver ayağa kalktı. İngiliz de- nizcilerinin İzmirde gördükleri hüsnü kabülden çok mütehas« sis olduklarmı söyliyerek iki millet arasındaki samimi dost-| luğu tebarüz ettirdi. Kuman-| dan sözlerini bitirirken kadehi- ni İnönünün şerefine kaldırdı. Yarm öğle üzeri Orduevinde “arafından bir ziyafet verilecek, ıkşam Şehir gazinosunda İngi- sektir. İngiliz fatbol takımı ile sancak stadında — Mustafanım ha-' kemliğinde bir maç yapacaklardır. Müstahkem Mevki kumandanı. 'iz konsolosu bir ziyafet vere- 'zmir muhteliti yarın 17 de Al. et azafari şererimt sü ve Türkiye Basın Birliği Reisi Falih Rıfkt Atây tarafımdan bir ziyafet verilecektir. nisafir hey- | ietülrta mesir Yanlsle sötürülmesine müsaade ediliyor. BLLLI LT ADT T L ... * vx——ı—,—-.qı,.ş——,' 3 & —. # yer S0N DAKİKA İngiltere Lehistana Bi milyon sterling veriyi Londra, 3 (A.LA.) — Londrada deniğaşırt ticaret nazırı B. ile Polonya büyük ölçisi Kont Raczynöki arasmda bir itilâfnamt edilmistir. Bu itilâfnameye göre İrigiltere hükümneti, İngiliz emtiâöı alması için Pölonyayâ 8,1638.300 İngiliz İira&i ikrat «detektir. Polofnya hükümeti, ikraz edilecek para miktarma tekabül © esham çıkaracaktır. Bu eshamin sermayesi ve faizleri lngiltefi ret nezareti tarafından garanti edilöcektir. Esham yüzde 5 faiz getirecek ve İ9di tarihindön itibaren İG içinde itfa olunacaktır. Büu eshamin satışımdan hâsıl ölan mebilâ mamen veya kısmeh İngilterede imal edilen maddelerin satin ali sma tahsis olunacaktır; Boynuna kurşunmi hür vurulan kope Sirköci garmdaki gümrük idâresi, Li bu sabah e&ki Belgtat elçimiz Hây- dar Aktayın Semplon ekspresile Ing“iz aSk e heyeti Yugoslâvyadan getirdiği küçük bir köpeği gümrük muamielesine tâbi rutmak istemiştir. Köpek için; memlekete idhal do- layısile, 27 lira gümrük resmi iste- | Haydar Aktay, yakmda Moskovâ büyük elçisi olarak Sovyet Rüsyaya gideceği için köpeğin müvakkatenfi burada kalacağını söyliyerek pek tabil olarak bu muameleye itiraz et miştir. Bunun üzörine gümrük resmi a « lmmasından vazgeçilmiş, fakat kö - pek, boynuna kurşun mühürlü bir ip geçirilerek sahibine teslim oölun- Muvakkatean, hal edilen öşyaya böyla I.:u.ı-ı_ı_ıu'n yaL hür konuluyor, memleketten ci « kârken Mühür sökülerek serbest Lötdra,, 2 (AA) — B kert heyetinin cumartesi veya Avam kâmarasıma bilditmişti Müzakereler neden u Möskoövâa, 2 (AA.) — Tas sı bildiriyor: Matbüuatifn bildirdiğine gört yaptığı beyanatta, İngiltere metinin Sövyetler birliği ile İf re arasıtida mevcut ihtilâfları ' (Büş tarafı 1 incide) Buğün bit general imzası ile in - tişar eden bir makalöde, bBü uğuşla- rin aslâ fevkalâde bit şey olmadi- ğt ve Almanyanmim hava hücumların- 'dan korkusu öolmadiği temin edil - ' “mekta ve Messer Şmit avcu tayya/. töleriyle Yunkers bombardıman tây yareleri süratlerinin 198 İtiğiliz tay yaresi tarafımndah elde edilen süra - tin mühim bir şey olmadığını isbata kâfi olduğu bildirilmektedir, Makale, “Alman hava kuvvetle - ri İspatıya havalisinde daha birçok işlere de kabiliyeti olduğunu gös- termiştir,, diyor ve şu suretle biti- yor. “Ayusturya ve Çekoslovakyanın Almanyaya ilhakı Almanyanın va- ziyetini ehemmiyetli suürette düzelt mişitr, Diğer taraftan Almanyanın garpte Fransa ile 60 kilometre ge. nişliğinde bir ölçüde müdafaa edile cek 850 kilometrelik bir hududu ve İngiltere ile de Sehlesyden Dol- lart'a kadar yalnız 200 — kilometre lik bir deniz hududu mevcuttur.,, Musolini Manevra sahasında Roma, 2 — Müusolini bizzat kul- landığı bir bombardıman tayyare- sile bu sabah askeri — manevrâüların yapıldığı sahânıt üzerinden uçmuş ve iki saat kadar harekâtı takip et- tikten sonra manevralarda — hazır- 'bulunmak üzere gelen kral ile ğö- lruşrnek için Cameri tayyare — mey- danına inmiştir. Musolini, kral ile bir saat görüş- tükten sonra tayyare ile Riminiye dönmüştür. Almanyanın plânı ne imiş? Paris, 2 — Bomutelleau, Löndrta: "dan Figaro gazetesine bildiriyor: | “İngiliz hariciye işleri komitesin- de yapılan müzakere esnasında ya_]- 'him raporları gözününde miyeti kolayca anlaşrlabilir. Bünun hedefi Romanyadan Polofiyaya her niz Moskova veya Tokyodaki İngi* liz büyük elçilerine gönderilecek ta- limatin görülüşmüş olmadığinı küv vetle zannettirecek deliller mevcut" tur. Lord Halifaks beynelmilel va- ziyet hakkında umumi beyanatta bulunmağa memur edilmiştir. Na: zır dışardaki İngiliz tmümessilleri ta rafından kendisine gönderilen mü- tutarak geçen — senenin aynı devresindeki intibadan daha nikbit bir intibaa vyerememiştir. Umumt dikkat bilhassa Darziğ üzerinde toplandığfı halde, hakikatte Almanyanın fiilen koritrolu altında oları Slovakyada mühim — miktarda Alman ajanları girmektedir. Alman Slani. Almanya tarafından mütlak kontrola tekâbül eden bir anlaşma müukabilinde, Slovakya topraklarını Vacaristana vermektir. Bu anlaş- ma mucibince Alman kıtaatı —Rö manya hudüdüna kadar Macaristâr da serbestçe dölaşabileceklerdir. Böyle bir hareketirn statejik ehetm tık memleketlerinin istiklâline Verip vermiyeceğimiz mevcuttur. Butler; “Bu istiklâle zarat deki geciktmenin başlıcâ bu ihtilâftır,,, demiştir. liğde bülunmaktadir.: lemişse, Sovyet hükümetinin hareketini tahrif etmiştir. mesi lehindedirler —, 'ioğnıya ölmryan,, taamız h le bir kaçamak imkânı - bırâa İire türlü müzaherete Macaristandâ her türlü isyan hareketine mani olmak ©- Bu vaziyet bilhassa Alman kı taatma büyük bir hareket kabiliye- ti temin edecektir..,, i Bugün Journal gazetesinden: Danziğde her türlü Alman harp|' mâalzemesinin depö edilmesi ve âske * hazıtlıklar, hiç şüphesiz ne Varşo- va, ne de Paris ve Londranm göz- dJen karırmadıkları bir vazivet ha- .Danziy - statüsünde dikkenli tel şebekesi himayesinde ya-| orlacak her türlü dezişikliğin bütün mesuliveti Almanyvaya ait bir taar- —as mahivetinde tet4-i edilecağinin "Berlina evve'dan haber verilgceğ“i tahmin edilebilir.,, TİNO RÖSSİ MICHEL SIMON a KARA ALAYI * B ci aa d ANN SHERIİDAN Yaz fiyatları: 20 - 25 - GT CK “İki güne kadaf| Moskovaya gidiyü Moöskövaya gidecek olan İngil günü Londradan hareket ede e parlamAmtö mitstezârı P X81 temmuzda Avam — kamara evvel ottadan kaldırmak için #j tedbirleri almakta olduğunu | miştir. Bu meseleler arasında Tiieseie tmekliğimiz lâzımdır ve görüşt Tas ajarıst bu münasebetle ? “Eğer Butler hakikaten böy' | katte ihtilâflar Baltık memlek€ hnin istiklâline zarar verilip vef| yeceği meselesinde değil — zif taraf da bu istiklâlin garantî | daki formülde Baltık memlekl ni istiklâline zarat verecek müf rız için hiçbir kaçamak yeri * 'aulmaması meselesindedir. Mi relerin gecikmesi sebeblerîndeiî' ; İnciliz formülünün mütearrızâ Londra elçimiz lorl Halifaksla görüştü Londra, 2 (ALA.) — Hariciy? zırı Lotd Halifaks bugün ölğü sonra Türkiye büyük elçisini * etmiştir. LÂLE' de“ 1 — YAKAN BUSELEF | VİVİANE ROMANCE Vü HUMPEREY — BOĞGARİ 3 — Yeni MüTtO GUT ») K at li | ' Mekt Gi Tüye tihdi Süt ( ©hla, Ten lt mi lat 1 K İzmi idim Zâm $lan Nâ « tiha G Bsit kürr hâs Tdet tah hal — *
