3 Ağustos 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

PERaben AKŞAM POSTASI bibi ve Nejriyat Müdürü Masan Rasim Us DARE EVİ: istan Ankara caddesi Mami m UM Tanyer esi MARE 1g leri Helelonu: 23872 İD, Nes E ler, Di konuşurlarsa Yer, meselâ muy a eserler meydar: m rm öğrenecekl *Yle muhtelif nesillere aş, varım konuşmalarındı.” hiç Yir gı a, Zelmiyeceğini iddia etmiyw >irlerinden haberleri olur, ları kimselerle konu - ekseriya etraflarını görmeme ii nın kendileri başlayıp ileri ile biteceğini zannetme” Mlarlar, Bilhassa yaşlılara, kendi den başka türlü Sa işünen, baş OEBİYATA heves iy AK çok şöhi eden te ermiş bir menin sanırl, mensu; aşlı muharrirlerle tanış- tladeleri daha li ler. . #kat bu faydalarm yanında bir“| un zararlar da vardır k * üzerinde dur istiyorum. bir muharririn, kendini gelen bir gençle konuşma hiç hazır o bulundunuz mu? a onu hayran etmeğe, hay» r. Belki kendi Ihassa e muharrir hak) m Yanlış bir fikir edinir; hele İk iyetsizliğin, yapmacığın ça” arkına varan insanlarsa ondar ” “Beğendiğimiz, yazıla- kı md 1 Zevkle okuduğumuz adam bu sin mıydı?,, der, O konuşmadan uharrir de içinde ar; sözlerinin sar mm, caliliğe düştü tendi de farkma varır ve ENİ, kendi gözünde küçük dü- va olan | © gence bir nevi husu ei ti Onun bütün akranların ie a alkar, ypuharrir hay © mda değil, tta, konuşma" yazılarında Ni tir, Onu tanımak istiyorsa» > ni okuyun, kendisinden ka- kay o aşlıca bir muharrirle i nuşan genç için, başka bir Mike de vardır: onun yanında * ayıverir, İnsan oğlunun, » Stştikten sonra, bazı teşebbüs” , Bihza ile bakması tabiid” de sizin gibi düşünüyorduk a le şeylerin imkânsız oldu MU #nladık!... Bir gün siz de an m, diyenler az mıdır? Orle & ,>'€ zevk kıran sözlerir taç kbildir.. Bunun er, Kendilerinden yaşi der, erihden ii Ai ; Günkü ekseriya tan t İmal bildik s öt kk ig Mek e » R © tecrüben me 2 elk ilah ATAÇ kan — zahl Basın Birliği kanunu! iz wn Birliğinin faaliyete geçme- Sine Tata meyi Tarık VON bm ölçüde izahlariyle birlikte bas- in sr. Pia "atı Basın tüpha- fiş yi terkolunan bu kabın f mıntakası reisi birlik kanununu * Kan seçilecek kazaya iştira -İ za telâkkiyatı dini safh Türk Adliyesinde jüri teşkiline lüzum var mıdır ? Bir kadın avukat jüri fikrinin şiddetle aleyhinde! (Baş tarafı 1 incide) | sebeple: tetkik ederek o mem, İleketlerde doğruduğu mahzurları tahlil ettikten sonra o memleketi- İmizde tatbik edilecek olursa de- ğücak mahzurları anlatmağa çal zurlu görüldü. Esasen an'anevi olan bu müesseseyi tamammen kaldırmak © imkân çindir ki şekil değiştirmek mec, İ buriyetinde kaldılar. O şekilde de evvelkine nazaran daha mahzurlu İolan hâkimlerle birlikte cezayı ta- yin etmelerine müsaade edikli, ya şacağım. Yeminliler meclisi jüri, halk arasından usulü dediğimiz tevfi- ettiri,, len ve sululuk ve onun dereceleri hakkında yalnız vicdanlarının tel»İ Kanun ve hukuk adamı olmıyan inatı ile karar vermeğe davet o | bu azalara hukuk sahasında böy lunan hukuk ve kanun adamı ol.İle geniş salâhiyet verilince kanu, mıyan yurddaşlardan müfekkep | nu tatbik etmekle mükellei ol. bir heyettir. hâkimlerin bu salâhiyet karşısın: Binaenale; rolleri, delilleri toplamak, duruş- denilince ilk hatıra bir demokra- j mayı idare etmek, kanuni usul si mücesesesi gelir ki âmme vic-/ ve mera: tatbikine nezarst danını her türlü tesirlerden azâ-| etmekten ibaret kaldı ki hâkimli - de olmak şartiyle hâkem yapmak | gin kendisine has olan mümeyyiz di sahada değil, hukuki sahada da kullanmağa salâhiyet verildi. yoktur, Jüri vedani delil usulü, bir nün samimi kanaat sisteminin en! oldu. yüksek bir tatbik vasıtası gibi gö-) Ve bu suretle bariz mahzurlar ür. Fakat hakikat halde jüri! ortaya çıktı. Jüri müessesesi bu le değildi Jürinin bugünkü /lunan adli teşkilâtta meslek ve medeni memleketlerde sebebi ih- | hukuk adamt olmıyan Jüri azala, daşı içtimai bir zaruret olmaktan|rının hassasiyetleri ( kolaylıkla #iyade dini ve an'anevi bir mec-| tahrik olunabildiği gibi hisler ve buriyettir. Çünkü ceza nazariyatın | duygular şüphesiz her şahsa gö- da ilkçağ nazafiyeleri ne kadar!re ( değisebiliğinden jüri ka- ahlâki ve gayri mantıki ol. | rarlarının hemen hepsinde ittirat u halde sırf dine muğayir ol-| bulunmadığı meydana çıktı, duğu içindir ki değiştirilmiyor| Jüri azaları, ekseriya harici te- du, sirlere ,efkârrumumiyeye, matbu. Cemiyetler tekâmül etikçe ce-latın neşriyatına kapılabiliyorlar dan, biraz Ve iyi müdafaa eden bir avu- içtimai sahaya geçti ki işte o sa". | köln belâ pekâlâ vyürmayrrarırrata | TAYT FEnciğe”editen “Kasten © adan m sahanın öldüren bir maznun bir “ha; mıbaşında kalmış olmasıdır. Bu| karatiyle kurtulabiliyordu. suretle dini akideler yerine halkın) Bu suretle jürinin biribirine İ ceza nazariyatında hâkimiyetinin| benziyen hödiselerde davanın ve devir doğurmuştur. müdafaalarınn sureti cereyanma asen jüri Avrupaya F ik inki ndan sonra girmiş *ir. Bugün Türkiye, Felemenk tisna edilirse bütün Avrupa dev” etleri jüriyi şekilleri arasında bazı farklarla kabul etmişlerdir. Hepsi dint telâkki ve an'anelerin tesiri altında kalmıştır. Bu müessesenin adli vazifesi nedir?, Diye düşünecek olursa görü rüz ki mahkeme heyetinin tertip edeceği suallere göre işin maddi © taallük eden suallere mu, cip sebep söylemeksizin evet ve ya hayır diye cevap vermesi, yani (Veo) hakkını kullanması üzeri- ne mahkeme hukuki cihetlere ait clan beraet veya mahkümiyet ka mıyan vaziyete (o düşmüş bi satiyle hissiyat- ya ar verdiği pek çök oluyordu. Gene ayni kaza dairesindeki jü- rilerin verdiği kararlar arasında ittiradsızlık göze çarpardı. Ada- | kanun kaidelerini kaldırarak müsavatın kazada | imkân bırakmamaktaydı. | İ : “ kemede israr edildi et karariyle neticelerdiği çok de fa görülmektedir, Kanunu hafifletici sebep bu lurmıyan bir hâdisede ve bil 1hassa | ı sebep bulunan suğla çok defa kanunu hafifle- vici sebep kabul edip cezanın azal ına sebep oluyor. Bu de bittabi cezalarm halk üzer dek: tesirlerini azaltmış oluyord: Bi ract kararı verdikleri pek çoktur. Kocasının , Üzerine metres tu tup yaşadığını gören kadın ko- | rarını vermesidir . İ Şu halde cezanın tertip ve tayinine çalışmaz. Medeni memleketlerden rında jüri teşkilâtı bu şekilde ifa- yı vazife etmekteyken dini safha, dan insani safhaya inkılâp eden bu şeklin münhasrran maddi ci- hette jürinin müdahalesi mah- jüd bazıla- bulunmadığı | ni yalnız vicdani kanaatlerini mağ| ködar onu tatmin edecek bir şey| vasıf ve otoritesiyle kabili kıyas| göre sebepsiz olarak miltebayin ka İdoğuran kızın kendi İ yen sevgilisini etin her suçluya karşı koyduğu | da jürinin suçluluk mevcut değil, kırıp ortadan | dir demesi üzerine mahkeme tatbikine | Çünkü | ve adzlet kaideleriyle kabili jöri sabit ve muhakkak olan bir | clmadığı gibi bugünkü ceza na -'m suç faili tarafmdan huzuru muba, | zariyatına da tamamen muhaliftir, i halde bera.| İşte, jüriyi içtimai bir zaruretten suretle | bassa ibtirast cürümlerde be -| şüphesiz bizim içtimai bünyemiz İ meller casını öldürdüğü; ve gene vadı İz- dıvaçla bikrini izale edip çocuk den en ağır cezayı tatbik edenler ————— 1 Umumi kontrol ÜKÜMET, vatandaşm rahat ve ucuz eğlencbilmesi im » kânlarını temin yolunda azami titiz davranıyor, Neşre dilen talimatnamelerle, sık sık kuvvetlendirilen emirlerle eğ- lence yerlerinde, vatandaştan fühiş fiyat istenmesinin — Önüne “geçiliyor, Belediye memurları, sık sık ve apansız kontroller yaparak, tasdikli tarifelerin tatbikmı temine uğrasıyor... Bütün bunlara rağmen, sızıltılar ve ufak tefek hâdiseler duyuluyor... Meselâ, bir pazartesi sabahı rastladığınız ahbap- larınız, ellerini oğuşturarak, yaka silkerek, de geçen tatil gününün acıklı maccrasmı anlata anlata bitire- miyorlar: bir üztintü için, “Ploryanın falanca kır kahvesinde ailece oturacak olduk. Bir külüstür masa ve yime o ayarda dört İskemle için tam bir buçuk Hira vermemiz lâzımgeldi, Düyünü Öyle bir masa ve İskemle ki, Bitpazarına götürseniz lopuna birden yüz kuruş kimse vermez, #. “Rüyükderenin falanca zazinosunda hem hava alır, hem eğleniriz diye düşündük; karımla gittik. Hesabı görürken al- dığım hava burnumdan fili fitil geldi, Hafifçe, kimseye du- yurmamağa uğraşarak itirax clecek oldum; garson, “tarife böyle beyim!,, diye yüksek sesle itirazı meydana vurdu. Bir. denbire, bütün gözler tzerimde toplanmış gibi, kuyruk soku. muma kadar buz gibi ter döktüm. Ve, mümkün olduğu kadar Düşündüğüm gibi: İdam cezası etrafında SUAD DERVİŞ geçenlerde bir Yazan: İstanbulda bet- baht insan işlediği ödemek için ld inlazı bir Ginayetin am edildi, da kendini bilmezlerin o gösterdiği çirkin ve hissiz alâka pek haklı o is tanbul mürevverlerini sinirlendiz” suçunu icam İstanbul halkı cezasını sir içinde bazı k (Vas üzere diğer gazeteler de idam cezasının tatbikinde görülen batı man lar karşısında duyulan tercümanı oldular. anbul gazeteleri içirde kit) gazetesi başta olmak Belki daha evvelden düşünülen bir mesele ol muhtemel ki ğu için veya pek cfkârnımumiyeyi Türk matbuatının â- deta müşterek bir şe ie idam ce- ralarının aleni yapılması etrafın- menfi neş tesiriyle, temsil eden n çabuk uzaklaşabilmek için istenilen fiyatı derhal ödedim, Eğ- lence yerleri, kim ne derse desin, boğuntu yeri olmaktan kur- talamadı szizi: ... “Büyükndanın İskele gazinolarından birinde oturalım de- dik, Yanımızda, İstanbuldan misafir gelmiş, hürmet ettiğimiz bir ailenin mensupları da balanuyordu. Epey oturduk, konus- tuk. Yediğimiz dondurmaların hesabını görürken bende şafak attı, Garson, gerçi mizamiamelerle tesbit edilen tarife üzerin. den para istiyor, fakat buna yüzde 2,5 yerine yüzde 10 garson ücretini ilâve ediyordu. Nasıl ses çıkarabilirdim? Herkes, ba- husus hürmet ettiğimiz ailenin mensupları bana nasıl bir göz- le bakarlardı? sustum ve istediğini yerdim, Beyim efendim, balk eğlence yerinde hâlâ soyulmaktn devam ediyor!.,, ... Eğlence yerlerinde boğuntuya getirilenlere zerre kadar hak veremeyiz; onlara zerre kadar acıyamayız. Dediğimiz gibi hiikümet de, belediye de mimkün olan her seyi yapmış, halkın aldatılmasınn önüne o geçmek İçin tedbirlerini almıştır, Ani kontrollerle tasdikli tarifelerinin tatbikım temin etmiştir. Vatandaş, aldanmamak, aldatdmamak için bizzat kontrol vazifesiyle mükellef olduğunu unutmamalıdır. Belediye memu- runun her eğlence yerinde, her masa haşında, her dakika, her saniye hazır ve nazır bulunmasını nasıl isteyebiliriz? Mer vatandaşm, nizamnameler ve tarifeler hilâfmn. hare- ket etmek eliretini gösterenleri en yakım belediye makamma haber vereceği gündür ki, eğlence yerlerini boğuntu yeri ol. maktan Kurtarma mileadelemizde muvaffak olacağın. meyanındayız. Hemen bütün me- hâdise- * memleketlerde asmak sureti- lerinde suçlular huzuru mahke-|le ölüm cezası kaldırıldığı halde mede suçlarını itiraf ettikleri hal-| bizde devam etmektedir. İnsanlık hislerile telifi kabil olmıyan pek iyane alan bir cezanın tatbikin berâet kararı vermesi hakkaniyet | de israr ediyoruz. Sebebi; içtimai telif! bünyemizde bu nevi suçları işle - e mütemayil fazla fajl bulun- Onlara müessir bir ibret ndir ki taammüden a. ade dini bir mecburiyet telâk-| dam öldürme cürümlerinde asmak le kabul eden medeni devlet-| suretiyle ölüm cezası tatbik edi- yukarıda da İzah ettiğim mah, | 'iyor. Esasen ekseri zurlarla karşı karşıyadır. iuifak ettikleri tek gaye vardır Mis ki © da; suçluya tatbik edile- Türkiyede jürinin tatbikinde| cek ceza, onun ahlâki redaetinin doğacak mahzurlar? ölizelmesinden ziyade cemiyette Bizden daha medeni milletlerde | diğer suç işleyeceklere karşı bir # usulü tatbik edilince bu ka-| ibret olmasıdır. mahzurlar doğurduğu halde| B Türkü hudutlar: dahilinde yaşayan çok yurddaşlar, taammüden bir kimseyi öldürecek olurlarsa ce. yasını» idam olduğunu bildikler halle memleketimizde bu vak'a- yle evlenmi, öldürmesi masrâ, 284 cezacıların GK & o Cumhuriyeti saese daha fena aksülâ- apabilir, Bugün ceza na, zarivatımız göz önüne clursa bütün medeni memleketler- de bu mi alınacak İ şekilde 'mütalea etmiş ve ör) y ç Vekâleti bu işi ciddi bir Türk #lkini çok memnun eden bir ka- | İ cara ulaşmıştır i Kıymetli Fethi Okyarm birtamim o Cum umüumiliklerine gi gazetelerden tamim içinde! “mahiyeti icabı bu cezanın her ti rültüden azadı heyecan ve gür vak mutlak bir sükün ve itidal nde infazını arzu eden vaziı kanun, unda kimlerin hazır bulunması zımgeldiğini ve kimlerin bulun” raatma müsaade olunabileceğini kanun maddesinde tasrih etmiş tir, Denilmekte ve bu idam cezala- da gazetecilerle hal buluna, yarağını Temektedir . çeri: ZI sü Halkın — bulun idam cezalarında mahkümun son jestlerine kadar foto; lınmamasina ben de şahsen ta rafta; masma — ve en” jral a Fakat idam cezasının infazı ct. rafında, Adliye Vekâletinin nazarı | dikkate alması lâzım gelen bir nokta daha vardır, Bu da “cellâd,, meselesidir. İ- dam cezası, nce cezası değil dir. İdam edilecek mahküm, insan öldürmeği marazi bir zevk (o ve tecessüsünü tatmin etmek ve bej Uracık kazanmak istiyen 17 ya- şınidaki sadist bir çingene çocuğu, nün eline teslim edilemez. idam cezalarının kolay infaz €- dilmesi lâzımdır. Bir memlekette ya bu şekil te- min edilir, yahut ta idam cezası kaldırılır, Adliye Vekilimizin bu ile de meşgul olacağını mekteyiz. nokta ümit et Sunat DERVİŞ (Devami 5 incide) Ulus dağlı kızın türküsü Başımda duman var, kalbimde sızı, Yaktı beni ulus dağlı Türk kızı Elime alıp da üş telli sazı, Türküsün söylerken inlesin teller, Cihanda benzerin duymasın eller. Şu deli gönlümün güzelde zözü, Dinle beni yavrum bu ozan sözü, Dalları kurusa çürümez özü, Sevda yaylasmda bir çmarım ben, Suyu bulanmayan bir prmarım beni, Güzeller içinden ben seni seçtim, Aşkın şarabını elinden İçtim, Öyle mest oldum ki; kendimden geçtim Turna gözlü Sunam tek dileğim bu; Ölürsem gel beni göz yaşmla yut, çevirdin Örzeevreni, pmesin sakm gül teni, Lâle dudakları, zambak gerdanı, Ksskanırım yavrum bülbülden bila, Göğsüne taktığın sümbülden bile?. S. Örgeevren PAİR ELİ İN İEP İİ OİL Aİ — Onu seviyormuşsun öyle mi? — Ne münasebet canm! Suratı- na yedi sekiz tokat aşkettim, Kafa» smda şişe kırdım ama bu onu se diğimi migösterir? — Fransız karikatürü —