3 Ağustos 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

F T a— —a & — T eeT K— CG S a GA KS z l .î:'î—_—_ BEÇ n K 5L * L b y â 3 HABE R — Akşam Postası Trakya, İzmir, k Maarı f Vekılı tetkik seyahatinde astamomi mek- feplerini teftiş edecek — Ankara, 3 (Hususi) — Maarif — vekili*Hasan Âli Yücel yanında ilk _ tedrısat umum müdürü İsmail Hak- — kı ve müfettiş Osman olduğu halde — dün Eskişehire hareket etmiştir. Ve — kil orada köy öğretmen okulunu telf- — tiş edecek, sonra İstanbula gelecek: K tir. İstanbulda üç gün kaldıktan son- ra da Trakya, İzmir köy öğretmeri okullarını görecektir. Hasan Âli Yücelin bu seyahati ön beş gün kadar sürecektir. Vekil An- karaya döndükten bir müddet son- ra Kastamonuya gidecektir. - Dahiliye Vekili cumartesi günü şehrimize gelecek Ankara, 3 (Hususi) — Dahiliye vekili Faik Öztrak yarın akşam İs- tanbula hareket edecektir. —— Ankara Parti Idare heyeti reisliği — Ankara, 3 (Hususi) —C.H. FPartişi Ankara vilâyet idare he- yeti reisliği —seçimi dün — yapıi- — mıştır. İdare heyeti toplantısın- da Parti müfettişi Esad Oras da — bulunmuştur, Reisliğe ittifakla Azadan ve beledıyo meclis reisi vekillerin:- 'den Ibrahim Rauf Ayaşlı seçil- Hiş: tir. İdare heyetinde âza iken ist.ıfa. ,eden Üç mebusun yerine yedekler davet edilmiştir. Köylerde demircilik dersleri Ankara, 3 (Hususi) — Maarif Vekâleti köy kalkınması meyv- zuu üzerinde pek mühim bir İ- şin başında bulunmaktadır. Ve- kâlet bütün köylere sanayi kül- türünü sokmak maksadiyle mü- fettişlerinden bir ikisini Etime- sud köylerine göndererek ted- kikler yaptırmaktadır. Bu tet- kikler müsbet bir netice verdik- ten sonra demir işlemesini bil- miyen köylere münevver bir de- mirci Öğretmen gönderilecek, bu öğretmen tarafından köylü- ye demircilik dersleri verilecek- A V Tedrisat birkaç ây içinde ihtiya- er karşıladıktan sonra — demirci öğretmen bütün alât ve edeva- tını o köyde bırakacak, diğer köylerde de aynı şeyi yapmak Üzere oradan ayrılacaktır, M. Zekerua Sertel sinir harbi *..J hut beyuı harp adını verdiği ve to- tılıter devlellerin' ııısanlığıu korku- sundan ne ümümi harbin acı ve feci elıcesı üzerine bugünkü vaziyetten hnzursuzhıt. duymasından istifade e- “derek kan dökmeden yapılan fetih- derden bahsetmekte, bu sinir harbi- niu mucidinin Almanlar — olduğunu söylemekle ve demekledir ki: “Avusturya böyle alınmıştır, Çe- koslovakya böyle parçalanmıştır, Me- mel böyle elde edilmiştir.,, — Bündan sonra 7ekeriya Serlel bu- güne kadar totaliterler taarruzda de- mokrasiler müdafaada idi. Fakat Sov setlerin sulh cephesine illihakı ha- bevlerile artık demokrasilerin de ta-| arruzda (olduklarını ve totaliter dev lellerin bütün ümitlerini — kırdığını, ve lelâşa düştüklerini söylemektedir. CUMHURİYET — — Nadir Nadi imızalı başyazı “bir sü- ku'lurı izahı,, adını taşıyor. Bunda lhxer devletlerinin birkaç ay ev- woline gelinceye kadar ki bağırıp ça- Bırmalarından birdenbire hiçbir e- ser kalmamış olmasının dikkate de- '_er bulunduğunu, bazilarının buü sü- kültu “hazırlanmalarına,, bazılarının da “korkltuklarına,, yorduklarını söy dedikten sonra bu kabukları içine çe- kilmiş olmanın sebebini Alman mat- buatından öğrenmeye çalışıyor ve gö- rüyor ki malbuat lisanını değiştirmiş ve Almanyayı, Alman milleline karşı “mazlüm bir memleket halinde göster —miye çalışmaya başlnmışur.hadır Na i bu süküt devresinin kendileri için zıımhı olduğunu kaydetlikten son- ra ;uınları ilâve etmektedir: — #Gerek Hitler, gerek Musolini vak- tile halka çok şeyler vaadettiler. Şim li, bunları yerine gelirmemek mev- kiinde bulunuyorlar, Karşılarına di- “kilen sulh cephesi, plânlarını allüst etmiş, onları yeni kömbinezonlar a- İ mık mecbüriyelinde bırakmıştır. ısmak bir takım müsait fırsatlar 4 ur:ıtıı'.ık lâzım, O zamana kadar da Hem hullü öyalamak, -hem de.şayel iktinden evvel beklenmedik bir hâ- ilise karşısında kalırlarsa mesuliyeti üzerlcrııulc.ı atmak ümidile bu gekil- di “hareketi münasip — görmüşlerdir. dikleri neticeye kavuşmadıkları h dirde de şimdiki taktik işlerine yi geleceklir,a YESXİ SABAH Hüseyin Cahit Yalçın İngiliz: do- Çaîı,e[e e /7 c,ı_],- ) ıımnssımu ziyaretinden — bahseden r “Türk - İngiliz — yakınlığı- F, GS —O K a Yaritir l%îi y L e vp Büyk $ gö A LO Zd MA l donanmasının bundan ; Wi«dolsan . bu kadar sene evvel de gene Türk — su- lorma bir müttefik sıfatile gelmiş ol- duğunu işarect ettiklten — ve yakınlığı icap eltiren siyasi sebebleri anlattık- tan sonra şöyle demektedir: “Son zamanlarda Brilanya impara- torluğunun geniş — mesuliyetleri ile mütenasip bir kara ordusu teşkiline karar verilmiş olmakla beraber — İn- gilterenin asıl şevket ve kudreti do- nanmasile tecelli eder: Bugün bütün cihanda bir sulh âmili olan bu do- nanma müstevliler karşısında endişe- ye düşen küçük milletlerin sempati ile baktığı bir garantidir. Biz İngil- tereyi temsil eden bu — donanmayı vatanımız sularında görmekler duy- duğumuz meserreli ilade ederken ve kahraman İngiliz denizcilerine hoş geldiniz derken — kendilerini hiç de bir yabancı addetmiyoruz. Yüksek, insani bir idealde iştirak iki milleti kardeş haline getirmiştir.,, İKDAM İkdam gazetesi bugünkü başmaka- lesini Türk - Yunan dostluğuna tah- sis etmiş ve Ruşen Eşrefin başka bir vazile ile Yunanistandan ayrılmasını bu dostluğun yeni bir tezahürü ola- rak göstererek demiştir ki: “Türk - Yünan doslluğu geçmiş acı ve neticesi, iki taraf için faydalı ol- mıyan mücadelelerden, ihtllâf, husu- met kinlerinden sonra kurulmuş, kıy met ve ehemmiyeli senelerin verdiği tecrübelerle takdir edilmiş, anlaşıl- mişlır.,, VAKİT Asım, Us, bugünkü — makalesinde Garp memleketlerile iktisadi münaşe- betlerimizin islahına ihliyaç olduğu-| nu bahs mevzuu yapmakladır. blanbu! gazelesi başmuharririnin Fransız - Türk ticari vaziyetinin çok fena olmasını kaydeden — bir yazısı münasebelile ele aldığı bu mevzuda şöyle demektedir: “İhgiltere hükümeti Türk - İngiliz iktisadi münasebellerine inkişaf ve- rebilmek için on allı milyon slerlin- lik bir kredi açmıştır., Bir taraftar da İngilterede Türk tütününün revacını temin'için alınacak bazı — tedbirlere müzaheret göslermek kararı vermiş- tir. İhlimalki İngiltere gibi yeni Tür kiye ile Yakın şarkta mütlefik — olan Fransa dahi bu gibi bazı mali ve ik- Hsadi kolaylıklar göstereceklir. Fakat Türk - İngiliz — ve Türk - Fransız dosşllukları ve iltifakları ikti- sadi temellere istinat ettirilmedikçe İebil-katdla avatt arlilan İnbilonfle aARelar |de meşgul olmaktadır. Evlere hiz- Poölis Müdürlüğü —mahallelerdeki bekçi teşkilâtında yenilikler yap - maktadır. Muhitinde uzun seneler kalmış olan bekçiler başka taraf - lara nakledilmektedir. Ayrıca yaş- lr bekçiler kadrodan — çıkarılmakta ve bunların yerlerine gençler alm- maktadır. Belediye zabıtası kadrosu da ge- nişletilmiş ve hemen bütün polis memurlarımın belediye işlerile alâ, kadar olması temin edilmiştir. Bunlardan başka zabıta son za - manlarda fuhuşla mücadeleyi de çok arttırmıştır. Bilhassa gizli randevu evleri sıkı takibata tâbi tutulmak - tadır, Zührevi hastalıklarım siraye- tine mani olunması için tedbir a - lmmaktadır. Polis müdürlüğü hizmetçi işiyle &oi diya: ginom ekagala klmaalürin hırsızlılı yaptığı görüldüğünden ,hiz. metçiler hakkımda sıkı takibatta bu lunulmaktadır. Dilencilerin toplanmasımna da de- vam ediliyor. Şehirde dilenenlerin ekserisini çocuklar teşkil etmekte- dir. Bunların âileleri de mesul tu - tulmaktadır, Alman yerinde tedbirler üzerine son zamanlarda şehirde zabıta vu- kuatı da azalmıştır. Bu husu&ta polis müdürü Sadret- tın Aka diyor ki: '— İstanbul Emniyet Müdürlü . ehirde zabıta vakaları azaldı Bekçiler arasında yapılan tasfiyenin bu neticenin alınmasında âmil olduğu anlaşılıyor — ğünü derühte ettikten sonra kara - kollarım kadroları ve gündelik faa- liyetlerile meşgul olmağı kendime iş edindim. İtiraf ederim ki, bir kı- sım karakolların kadroları çok nok- sandı, Takip faaliyeti, pek de yo- lunda gitmiyordu, İlk işim, bu nok. sanların ikmali için çalışmak oldu, Müuhitlerile lâübali olan ve bir mev kide 10 - 15 sene gibi uzun müddet kalan memurlardan hemen hepsini değiştirdim. Karakol memurları a - rasmda yaptığım değişikliği, aynen bekçilere de tatbik ettim. Bu suret- le, muhitinde uzun seneler kalmış, bekçileri, birer ıkişer başka yerlere naklettirdim. Bunlardan bazıları işe yaramaz bir vaziyette idiler, Bun- lara, derhal yol verdirttim, İhtiyar ve malül bekçileri, tasfiyeye tâbi tutarak, bekçi kadrosunu genç ele- manlanrla d lerizem g aragal doşk eei rleş Mate yede, polisle faal bip.şekilde elele veren bekçiler, kendilerinden bek - lediğimiz yardımcı rolü, bu sefer da ha ciddi surette görmeğe başladı - lar. Netice gu oldu: Zabıta Vakala- rı, gereği gibi azaldı ve böylece mâ ni tedbirleri en geniş ölçüde tatbik etmek imkânı hâsıl oldu. Bununla beraber cürmü meşhut kanununun icaplarmı tatbik eden adliye mekanizmamızın seri müda- haleleri de, bu netice üzerinde şid. detle milessir olduğunu da ayrıca söylemeliyim.,, açılması Bundan başka yerlerinde 11 Şehrimizin orta tedrisat va- ziyeti etrafında Maarif Vekilli- ği tetkikler yapmaktadır. Bugünkü orta okul sayısı ih- tiyaca kâfi gelmediğinden şeh- timizin muhtelif kazalarında yeniden ortaokullar açılacaktır. Bu okulların mühim bir kısmı- nın yerleri tesbit edilmiş, bazı semtlerde de uyğgun bina aran- mağa başlanmıştır. Pendik ve diğer bazı ortao. (kullarn bulundukları binalar boşaltılarak bu okullar başka mez; onun için Fransız licari müna- sebetlerini arltırmak işini belli baş- lı bir mesele olarak ele alınması iktli za eder. Yukarda işaret etliğimiz gibi Türk- İngiliz ve Türk » Fransız ticari mü:- nasebetleri umumi harpten evvel bu- günkü gibi düşkün vaziyette değildi. Arada geçen zaman zarfında birla: kım değişiklikler olmuşsa — bunların neden ileri geldiğini tetkik etmek ve eskiden olduğu gibi normal vaziyetin avdeti için tedbirler almak her vakit mümkündür. Unulmamalıdır, ki bu tedbirleri almak uğrunda her mem leketin milyonlar ve milyarlar feda 'nuiğı sulha da hizmel etmek demek- Ih- Beşiktaşta ortaokul kararlaştı şehrin muhtelit ilkokul açılacak yerlere nakledileceklerdir. Beşiktaşta yeni bir orta okul daha açılacaktır. Bu okül, Dol- mabahçe sarayının müştemilâ. tından olan Baltacılar dairesi tamir ve ıslah edildikten sonra burada kurulacaktır. Beşiktaşta tütün deposu ola- (rak kullandlan Feriye sarayları Maliye — Vekâleti — tarafından ki: rtaya — verilmekte idi. —Bu saray- lar Maarif Vekâletine devredil- miş olduğundan Galatasarayın (Ortaköy şubesine eklenecektir. Bundan başka şehrin muhtelif seratlerinde || ilkokul açılması hususunda da tetkiklere başlan- rmiştir. İstanbul mebuslarının tetkikleri İstanbul mebusları dün Bakır. köye giderek halkla görüşmüş. lerdir. Bakırköylüler senelerden. beri müracaatta bulunmalarma rağmen Bakırköye hâlâ su veril. mediğinden şikâyette bulunmuş. lardır. Ticar vekâleti tarafından — gelen Dir emirle dün mıntaka ticare! müdürlüğünde, İtalyaya mal gönderen tüccarlarımız ve şeh. rimizdeki İtalyan ticaret ataşe. sinin iştirakiyle bir toplantı ya- pılmıştır. Toplantıda İtalvan — ticaret ataşesi bilhassa İtalyaya gön- derdikleri malların bedellerini alamıyan tüccarlarımıza bu işin halledileceğini vaadetmiştir. Ataşe, İtalyan bankalarında Tüccarlarımızın Italyada kalan — paraları Iialyan ticaret ataşesi vaziyetin düzeleceğini temin etti aileli olarak haciz altına mahiyette değil, bazı İtalyan tüccarları tarafından bu vazis yete sokulduğunu zannettiğini dildirmiştir. Şehrimizdeki İtalyan ataşesi vaziyet hakkında derhal hükü- metiyle temasa geçecektir. İhti- lâfin kısa bir zamanda halledi. lip tüccarlarımızın İtalyan ban. kalarmda biriken yüz binlerce 'iralık paralarmı alacakları kuv- — vetle emit edilmektedir. — —.i « —ila Bi Maarif Vekilliği öğretmen o. kullarının bugünkü miifredat, ça. lışma, idare ve her yı. memlekete vermiş olduğu öğretmen mikdar. ları etrafında tetkikler yanptır. maktadır. Önümüzdeki ders yılı başından itibaren öğretmen okullarının ça lışma teşkilâtı takviye edilecek ve daha ziyade öğretmen yetiş. tirme tedbirleri almacaktır. Muhtelif vilâyetlerimizde bu - lunan öğretmen okulları her yıl ancak 700 / 800 öğretmen yetiş. tirebilmektedir. Bu mikdarın ari tırılması çareleri aranmaktadır, Köy öğretmeni yetiştirmek üze re muhtelif vilâyetlerde köy öğ. retmen okulları tesis edilecektir. Buranın tedrisatmda bilhassa a. lmma kurslarında olduğu gibi zi. raat kısmı esaslı surette yer alacaktır. Diğer taraftan öğretmen okul. ları müfredat programına ziraat Bu sene açılacak Hayvan sergileri İlk sergi yarın Şilede açılıyor Yarın Şilede bu sene — vilâyetin tertip ettiği ilk hapvan — sergi- si açılacaktır. Belediye reis mua- vinlerinden Rifat Yenal ile dai mi encümen azalarımndan bazısı sergiye gideceklerdir. Bundan başka il temmuzda Beykozun Ömerli nahiyesinde, 18 temmuzda Kartal, Üsküdar, Pen dikte, 25 temmuzda Kemerbur . |İgazda, 1 eylülde Veliefendide, 8 eylülde Yalovada, 12 eylülde Çatalcanım Karacaköy nahiyesin de, 21 eylülde Çatalcanın Boya - lik nahiyesinde, 1 teşrinievvelde Silivride, 7 teşrinievvelde Çatal. Her sene 5000 öğretmen yetiştirilecek — * | kaldırılacak vapur bulunamamış, Muallım mektepleri bu gayeyi ’re-' min edecek şekilde genişletilecek dersleri ilâve edileceği gibi öğ . retmen okullarmın ziraat tecrü - beleri yapabilme bakımından ih. tiyaçlarını temin edebilmeleri i.- çin de yeni okullar geniş saha . larda açılacaktır. Yeni yapılacak teşkilâtla her yıl beş bin öğretmen yetiştirmek kabil olabilecektir. Karadeniz hattlında vapur noksanlığı “ Ankara ,, muayene için | sefere çıkamıyor Denizyolları idaresinin Anka - ra vapurunun,muayene müddeti gel dan seferine müsaade — edilmemiş- tir. Bu yüzden Karadeniz hattma nihayet Mersin hattı için Alman yada yapılan ve limanımıza ge- için ilk seferini Karadenize yap- ması kararlaştırılmıştır. cak olan Tırhan vapurunun kü. -| çük olduğu için bu hattaki ihti. yacı karşılayamıyacağından kor- kulmaktadır. 5000 tonluk olan diğer vapur- lar bile yukarı iskelelerden da : larak çok zaman bir çok Kara. cu alamamaktadırlar. Bu sebepten gelecek hafta de Karadenizde bir ilâve postasi yapılması ve Tırhanın bazı iske- lelerden alamıyacağı yükleri bu ca kaza merkezinde hayvan ser. gileri açılacaktır. suretle derhal diğer vapurla nak- | letmek düşünülmektedir. diği için liman reisliği tarafın. len Tırhan vapurunun bir defa Pazar günü bu postayı yapa - — deniz limanlarmdan eşya ve yöl — için — - — F—aği <i a- gi İman Türk paralarının, umumi