16 Mayıs 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 7
Hrm İdaresi altında, Trablus Üre, başa manzarasını de- orası, Avrupalıla. de mina İle, BE mü ney ğildir. Burada müstem. vey olduğu gibi kolarmın haz, © * Salışan ve zengin ol- Bez yin İnsanlara rastgelin. “try eti Baker İetaleriyle dolu. Müz; m ğarpta sapan bulun. vi 9tör vardır. Vaka İtalyadan Trablusgâr. İnsan muhaceret etmiş. İtalyan membalarna 20.000 İtalyan, 1539 beri de gene 20.000 kz, YUH topraklarını beraka" bünia, a be göçmüştür. Fa. “ir, ia kai maksatlarla bu Seçmiş ferdler deği! Mn Bâyet kolay şekil! irin #dilebilecek insanlar | vve Yanın Trablusgarpiz “adaş, 8Sİ İçin ikmal ve ihtiyat Sie, Mâhsulleri itibariyle Müş yetdinleri cihetinden daha ki, Tr, E“S*be kabilelere mes ğu ihtiyaçsız. bir “yay, Satm alma kabiliye-) »ep, © Binaenaleyh İtalya Jmak İstemesi ihtimali daha kuvvet Midir. Mısırın hayat ve mematı Çad ve Udayi mıntakalarının işgali İtalya için her bakımdan kıymetli olacaktır. Italyanlar bu- raların oİktisaden o Trablusgarbe bağlı olduğunu şimdiye kadar bir çok defa söylemişlerdir. Fakat bu muntaka iktısadi sebeplerden zi” İ yade siyasi ve askeri bakımlardan taydalıdır. Buraya yerleşecek İ- talyan ordusu, yürüyüşü Gine körfezine ve Hartumdan Nil isti. kametine tevcih edebilir. Sudanın ittisali yalnız Trablusgarp ile Ha beşistanı birleştiren yolu açmak. la kalmaz, Mısıra hâkim askeri noktaların İtalyanların eline geç- mesi demek olan bu hareket İtal yaya daima Mrsrı tehdit etmek in kâmlarını verir. Hartem baraj. lari dolayısiyle Mush su deposn. nun anahtarıdır. Bu anahtarlar ber hangi devletin elinde bulunur. sa Mısırın hayat ve mematı o dev- letin elinde olmuş olur, İtalyan imparatorluğunun bu emelleri Fransanın Afrikadaki a. rarisinin birliğini parçalar ve Ital. Pizar olabilir, ne de k b Müge iye deposu. Burası faz “tagı NİN bir iskân sahası da vi Bağ si “ediz bütçe. v ana vatan ed iri; etmez, bili TİnİN bir kasmı bu Ma sariolunur. Eğer p harb bakımından çök ve i bir memleket olmasa Muhafaza için emek ye etmeğe değmeyen bir Sayrlabilirdi. iy İazarp, İtalyaya, Afrikanın ig azenesi balr * 1 İlgar hudutlariyle torluğunun yeni gan arasında İktisal YA bu ittisali tamam. la VE Afrik, topraklarının Miray Tümak için bugün ken- | ap, altnda olmıyan diyar | kiç Tünsanın Mısır Cenubur İş İl Udayi denilen toprak. “eye tâbi Sudan arazi. Mağ, eh İtalya Trablusgar- y “ğu için Habeşista- ne, Myler, Sulh zamanında m ie ve Fransanın elinde Yol ©, İ©ldan istifade eder. ng talyaya bilhassa harp | Yükiç © İzin ve kiymetlidir | Ney, © Trablus garpteki İtak e İ bu yollara hücutr Ve İstilâya çakışacaklar Tak daş zarda tabye bukimın Simay ,5 faikiyetirden istifa SS kay SİN İtalya bu kataya'ta etine malik kuvveti! kuvvet ie Yapmakta küsur Üvvetlerin Mirir ©. ali İçin hazırlandı. i Möeüaiye yor, Fakat İta' ! » any vğten Pıravunları l Maç İzavü zefmeden ev bade ve. Çad gölü ZErikden, Habeşistar | Ve tealikesiz bir ittisa" w Yukuunda Süveyş ka" aa bilir, Cebelüttarık Yan, , 8*$mek imkânlar: da vi Vasıtaları için kal » İmparatoru - Kl, marmdan tamamile #olacaktır.) Yolu ağ-/ İtal ? e a tay, a 2 yayı bilvasıta Mısıra hakim iılar. O halde harp halinde İtalyanın bu tasavvur ve arzularını yerine getirip getiremiyeceğini bir asker güzüyle tetkik etmek faydadan hali değildir. İtalya belki kemen »u arzularını tahakkuk ettirebilir Fakat s heyetir'umumiyesiyle bu imkânsız bir şeydir. Çünkü bu ge- niş programın noktası noktasına tatbiki, İtalyanın malik olduğu imkânların üstündedir. Bu havali üzerine ani bir baskın suretiyle taarruz etmek ihtimali varid değildir. Çünkü Kufra vadi ndan . o İsinden başlayarak Hartum üzeri, | Hebeşistandan bir taarruz hare -İhemlede çok ümüt verici gibi vaziyeti için lâzım -İne inkişaf edecek bir taarruz için | keti yapmağa imkân yoktur. Harp /ran bu tasavvur çölden geçmek lâzımdır. Bu çöl| geçişi ise İtalyan erkânıharbiyesi ;İisin çok güç halolunabilir mesele. | besiz olan Habsşistantlaki tebaa.-/ harbiyesinin lerden birisidir. Bu iş her şeyden evvel mübimmat ve gıda mad Je- | İtalyanın Habeşistandaki kuvvet”, hut hafif motörlü kitalarla kara - | himmatı taşıyan kamyonların ya-) Harp vukuunda Trablusgarp'taki Italyan ordusu ne yapabilir ? Trablustan yapılacak bir İtalyan taarruzunun hangi lerden olabileceğini / gösterir harita... lerinin nakli meselesidir. Kufra ile Hartum arasındaki me- garpten Laşlıyan hareket bitince. süle hattı müstakim ile hesap edi ye kadar İtalyanın & Habeşistana lirise 1500 kilometreyi tecavüz €.'asker ve mühimmat göndermek der. Tabii yol ivicacları yüzün -'hususundaki müşkül vaziyeti de den bu mesafe 2000 kilometreyi; Trablusgarptan yapılacak taarru - aşacaktır. zun, Habeşistandan yapi bir Bu szun ve gezi & müşkül hareketle takviyesine . yol üzerinden yürüyecek motör.| İtalyanın Sudan üzerine (olan Hü ktaların levazım, mühimmat! hareketi başlayınca “Sudenm ge ve İhtiyat âletlerini taşıyacak kam ' yet kısa zamanda imdat kuvvetleri yonetler âsıl kuvvetin bir kaç mis- İve takviye kıtaları ile dolması: da. Wi #azlalığında olacaktır. İtalyan ima mümkündür, Yardım O kuy. slmyongtleriğme kadarıçok olursa vetleri Şap' denizindeki (Port SE maxsala kâlg “dani . Bu dlarrtızü” yapmanın G3ilİ dane yin dösleyolindna isti geçmekten daha müşkül bir saf. şad. edeceklerdir. Bu yardım kol bası da harekete geçecek ordular | jar, eğer Mesir hücuma için istinadt üsleri olmamasıdır . uğrama « mış ise Mısırdan, Misir hücüme Trablus garptafi taarruz eden | Uğram ş ise Hindiştandan gele - İtalyan kuvvetlerinin hareketini | cektir. kolaylaştırmak için ayni samanda| Bu izahat gösteriyor İM ii Italyan erieini bağlayacağı bir İtalyan erkânı cephede Sudenda takyid için ki askeri üslere karşı havadan, ya balinde, bu barbi fırsat sayarak! harbiyesini İsyan temayülleri göstereceği şüp / hareket e; bel larının oKareketlerini Zira leri ancak kâfi gelecektir. Trablus bir baskın halinde yapabilirler. mından ve bu denizi Su. j En. : | ihtirak maddelerini bol bol bulmak ta İtalya için çok müş kü Jolacaktır. Diğer taraftan 1. talyanın ana vatanla Trablusgarp arasındaki deniz yolunu tamami" le serbest olarak bulup bulamıya. Şimdi ikinci meseleyi tetkik icap cağı da ayrı bir meseledir. O hal. ederi Çad cephesinde de vaziyet'de İtalya sulh zamanında Trablus ayni midir? İ garpta tahşit ettiği kuvvetizr ile İ iktiza etmek mecburiyetindeğdir. dan yapacağı mevzü taarruzlarla | kacağı iktifa edeceğini tahmin etmek da ha makul olur, Çad cephesi İtalya hücum için bu cepheyi intihap ettiği takdirde ilk zaman.| Binaenaleyh müstakbel bir harp larda ciddi müşkülât ile karşılaş-| te Trablus garptan mihim taarruz maz. Taarruzun hedefi olacak nok | hareketleri beklemek doğru Ola- taile Fransız . İtalyan huğudulmaz. arasındaki mesafe 600 kilometre | Roma, Trablusgarptaki ordu. den fazladeğildir. Kuvvetli bir ha”) sunu tamamiyle motörlü olarak va hücumu ise bu mmtakadaki| kurmuştur. Habeşistanda karada Fransız o motörlü kuvvetlerinin |ve havada motörlerin hökimiyetin tahaşşiidüne ve hareketine çoklden ve tönden istifade ede" kuvvetli zararlar verebilir ve Fran| cek seri bir zaler kazanan Italya. sız ordusunun tecemmüünü ihlâl! sen, tecrid edilmiş ve muvaffak ol. müş bu nazariyeyi Trablusgarpta da tatbika kalkması tabiidir. Va. kın motörün zamandan ve mesa. İ Pakat bu ilk baskinın kazana; İfeden çok kazandığı inkâr edile - İ cağı muvaffakıyetten sonra taar-İlemiyecek bir vakıadır, Fakat mo İruz gittikçe artan mukavemetlerle | tör miitemadiyen yakan bir vası. İ karşılanacaktır. Fransa, müstemr | tadır. izi ittisal yollarını kes. İsmeğe matuf bu teşebbüsü İönlemek için hattüstüva Afrika - andan, şârki Afrikadan ve Sahra. yıkebizden getireceği kuvvetlerle 9u yolu müdalaya uğraşacaktır. eder. Binaenaleyh İtalyan kuvvet. leri bu cephede ilk taarruzlarını Benzin olmayınca ,motör hiçbir $ey yapamaz. Vakıa Habeşistan hareketi esnasında İtalyan kuv. vetleri bol bol benzin bulmuşlar « dır, Habeşistanda, çok gayri mü. savi silâhlarla dövüşen bir millet Taarruz eden İtalyan kuvvetle. | karşısında elde edilen seri zafe- them” bu kuvvetleri bozguna | ia muvaffakıyet sirrt buradadır. ol na yiğrükarak, bem de çephe gerisinin #iâyişini ve cephe girisiyle olan münekaleyi temin edebilecek ka- dar kuvvetli olursa bu hareket bir muvaffakıyet İle neticelenebilir. Yalniz yarın İtalyanın Afrika. da karşılaşacağı rakip kuvvet ta. blidir ki hiç bir veçhile Habeşis- tanla mukayese edilemez. Bu kuvvtin de motörlü vasıtaları, bil. hassa bitmek tükenmek bilmez yakacak maddesi olacaktır, Bu vasrtalârı ve bu maddeyi taşımak için serbest deniz yolundan istifa- de edecek, kuvvetlerini günden güne arttırabilecek ve müvazene. yi gün geçtikçe kerkli lehine çevi. recektir, Kat'i zafer gününe ka- dar bu vaziyet deva medecektir, — Fransızca Tan'dan — Fakat taarruz eden orduya mü. himmat yetiştirmek, ordu ilerle- dikçe daha müşkül olacaktır. Çünkü bu mühimmat 2.000 ki. İometre uzak ölen Trablusgarpta” ki mi ımmat ambarlarından kam. taşınacaktır. Gerek sarf olunacak mühimmat, gerekse mü. © ln Kaettnde, Hoteineiği iz için özümpat palaz pekaklarlk dolaşan lalyası meleri
