24 Ocak 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 12

b M Ja MA L” DY Tef aa l ı Hükümetten dilekleri Hükümetçe resmi tahvllâtla tebdili mevzuubahs olan gayrimübadil bo- nolarmın son günlerde kıymetlenme l firar! emlâkinoe ait satışların ha. raretlenmeşlae sebeab olmuştur. Bo« noların fiyatının yükselmesi bittabi ellertnda bono bulunan gayrimüba- dilleri memnun ettiği gibi, bonoları- nt önce yok pahasıma elden erkarınış olanları da müteessir etmiştir. Yontığımız tahkikata göre, gayri- mübadli bonolarının henüz ttfa edil- miş kısmımmın yarışı başkışlarının e- lindedir. Gayrimübadiliğr, bono kiy- metlerinin artıp eksilmesinden ziya- de bakiye istiğkaklarının verilmesi- ni istoemektedirler. Gayrimübadiller cemiyeti umumi| kâtibi Şahap. gerek bonoların — yükselmesi, gerokse is- ihkak işleri etrafında bir muharri- rimize taabhatı vermletir: *#—- Bonoları veren — ve itfa oden hükümettir. Binaenaleyb,. bu temev- vüçlerin hakiki sebeblerini bittabi resm?! makamlar daha iyi bilir. Be- nim şahsl kanaatime gelince bu bir arz ve talep meselesinden başka bir şey değildir. Bono çok miktarda ltla edilirse bittabi fiyatı — yüksolir. Az mal satılırsa düşer, Şimdiye kadar bono kıymetlerinin bu kadar — fazla düşmesi, itfa işinin çok yavaş gitmiş olmasından ileri geliyordu. Satışa çr karılan mallara yüksek kıymet ko- nulmuş olmasının da bunda büyük tesiri vardı. 934 senesi nlsan ayında rosmi bir ilâna göre, ilk purti bono- Tarın ltfa işi bu tarihten İtibaren al- t ay zarfında ikmal edilecekti. Hal- buki aradan seneler geçti. HAlâ bo- nolar itfa edilemedi. Daha ortada bir çok bono vardır. Mevcut bonolar itfa edilemediği için de yeni tevzist yar pıilamıyor. Komisyon işleri ağır gidiyor Devlet mevzuatına göre, bu işlerin süratle ve verilen müddet ve mühlet sartında ikmal edilmesi lâzım iken bu: yapılmamıştır. Gayrimübadil- lerin zararına olan bu vaziyotin sa- iklerin! çalışma tarz ve sistemlerin- de aramak lâzımdır. Cayrimübadil- ler komlayonu, İşlerin — biran evvel tasfiye edilmesi için — kurulmuştu. Fakat bu gaye tahakkuk etmedi. On bin gayrimübadil senelerdenberi haklarını almak — zamanını bekli- - Çin - Japon harbi Şanghay, 24 (A, A.) »e Tlentsin - Fukcu demiryolu indeki sükün, bugün Çin kıt'alarının âni bir taarru- zu Jle Ihlği edilmiştir. Çinliler bu taar- Tuz nettessinde, Yençov'un 20 kilomet- Ye cenubunda kâln Liangstatlen'i geri almışlardır. Çin kıt'aları garplan ve oonuptan Tulöjng üzerine de taarruza geçmiş - lerdir. Yanan Sovyet konsolosjuğu Hankeu, 23 (A. A.) e« Nankinin tahliyesinden Honra Sovyet büyük el- çiliğinin yerleştiği Sovyet başkonao, losluğu binası, dün akgam şiddetli bir yangın neticesinde — mahvolmuştur. Yangının kasdi olduğu kuvvetle tah- min edilmektedir. Milli Çin hükümeti ve Japonya Tokyo, 28 (A A.) — Dün öğleden s0arş bazi mebuslar, mareşa| Çank - Kay - Şek bükümetine karşı Japonya- Dıp ileride ittihaz etmek niyetinde bu- dunduğu hattı hareket hakkında hükü- mete bazı sualler tevcih etmişlerdir. Ezbümle Minseito partisi şeflerin - den Kavuski, Japonyanın artık bun - dan böyle milif Çin hükümeti ile alâ- yapılan | yorlar. Şimdiye kadarç istihkakların yüzde kırk beşi yerilmiştir. Emlâk gatışları bitirilemediği ve — mavaut bonolar tamamnen itfa edilemediği tçlbv hükümet yeni tevzlat yapmıyar. Cemiyetin teşebbüs ve dilekleri İşte bizim cemiyet cephesindep (- tediğimiz (stihkak bakiyesinin biran evvel verilmesidir. Gayrimübadiller bir taraftan İstihkaklarını alamıyor lar, bir tavaftan da islerinin tekril için kurulmuş olan, fakat filliyatta bu netleceyi temin edemiyen komla- yon masraflarını ödiyorlar. Bonola- ven (tlası gayrimühadiller için — çok pahalt olmaktadır. Senelördenberi yüz lirglık — bonolarım tedavüldeki kıiymeti 11 Ura idi, Bu 41 Hraya mu. kabil mal verildiktan maada İtfa masarifi olarak gKüyrimübadi!'er He- sabına bone başına 6-7 Hlra hesabı- mırrzdan masraf olmyor. Bu daha he zamana kadar devam — edecektir? İşte, bunun için diğerus ki, gayrtimü- badiller komisyonu müsmir bir petl- ce vermemiştiy. Cemiyelimiz son defa — hükümet nezdinde yeniden teşeabbüslerde bu- Tenmustur. Reisimiz mebus — İamgsil Müştak Mayakon ile mebus — Mitat Rükrü, General Beşim Ömer ve bir de bendaen mürekkep bir beyet Baş- vekille, maliye vekilini ayrı ayrı ti- yaret ederek tasfiye işlerinin üza- MASMIR Kayrimübadiller zümresi i- çin telâftisi gayrikabil zararlara ge- beb olduğu İzah edilmiş ye — işlerin teari| Istirhâm — olunmuştur. Bu te- şebblis ve istirhamlarımıza — karşı kat'i vaitlerde bulunuldu, Bizce, hükümetin gayrimübadiller işini derha! devletleştirerek en kısa zamanda kat'i bir neticeye bağlama- sı zamanı gelmiştir. Cumhuriyet rejimi, hor — cephede büyük muvaffakiyetler göstermişilr. Yalnız, bu gayrimübadiller — işinin bükümetin yüksek arzularına uygun gitmediği görülüyor. Fakat, bunun du pek yakmda hayırlı bir neticeye raptedileceoğini umuyoruz.., italya Macaristanı ikna edememiş ! * Budâpeğta, 23 (A. A.) — Ayan ve mebusan — hariciye — encümenlerinin müştecek bir toplantısında Göz söyli yen hearleiye nazırı de Kenya excimle demiştir ki: "— Budapeşte Üçler konferansı, İ- talyanın, Akdenizde meğgul bulunma- Bt dolayısiyle Orta Avrupa meselele- rile uğraşacak veziyette olmadığını ve bu sebepten Roma - protokollarını imza eden devletler arasında — tecssüs eden irtibatın mahsus sürette gevşe- miş bulunduğu hekkındaki gaylaları tamamiyle takzip etmiştir. Hiç kimse bizden anti komünistle- rin paktıng iltihakı ve yahut milletler cemiyetinden çokmaşı taleb etmeamiş- tir, Milletler cemiyeti, bizi her çeyden evvel Macar akalliyetleri bakımımdan alâkadar eylemektedir, Milletler cemi- yetinin fealiyeti hakkındaki hükmü - müzü, cemiyetin bu akalliyetler me- seleşindeki müstakbel hati harçketi. ne bakarak vereceğiz. General Franko hükümetisin hu - kukan tanınması, geçen - eylülde ka- rar Verilen filen tapınmanın mantıki bir neticesidir ve bütün Macarların Frankoöya karşı hissettikleri cempa - tiye tesceman olmaktadır. İtalyanın ve Avusturyanın gilâh lanma meselesinde Macaristanım hu « kuk müsavatını tanımaları, üç devlet arasındaki bakik? tesanüdü gösteren mühim bir keyfiyettir. Macar harici siyuseti, müstakardır. Macar menafine - kargı anlama zihniyeti gösterdiler, Macaris tanın dostluğuna itimad edebilirler.., Encümen, de Kanyanm beyanatmı tasvib etmiştir. Sabık başvekil kont Bethlen, Budapeşte konferapşı nvetiçe- ümerikad faşistlere hücum ! Amerika Dahiliye Nazıri güzel bir butuk söyledi Vaşington, 28 (A. A.) — Burada bir toplaytı esnasında nutuk söyliyen dahiliye nazırı İckes, şiddetle dikta- türlüklere hlücum etmiş ve ezcümle de- miştir ki: “.— Kendi memleketlerinde fikir ve kelâm hürriyetine malik olmıyan ve bizzat kendi — vatandaşları üzerinde ırk, din ve siyasi kanaat dolayısile siddetli tazyikler yapan milletler, ha- riçte de bittabi iyi komşu olamamış- lardır, Kendi memleketlerinde kendi hareketlerini müdafaa etmeye alışma- mış olan fasist liderlerinin dünya ef- kârı umumiyesine aldırış etmemeleri bir tosadüf eseri değildir. İnsanlar, ancak ümitleri kesildiği zamandır ki, hürriyetlerini, yaşamak için boş bir ümid mukabilinde sağ ve- YA BOl diktatörlüklere terkederler.,, İckes, ayrıca, damokrasiyi tehdit e- den tehlikeyi de tebarüz ettirerek de- miştir kiz “— Bu tehlike, diğerlerinin mesal- gi, hayatı ve malları üzeyinde tesirini Bösteren ekonemik kuvyetin otokrar tik küçük bir &mıfmm elinde gitgide daha fazla bir suretto tekâsüf arzet- mesidir.,, Tuncelinin imarı Ankara, 24 (Hususi muhabirimiz- den) — Tuncelinde başlıyan büyük ba- yındırbk hareketleri, dev adımlarla ilerlemektedir. Bugüne kadar yol, mek- tep, kışla, karakol, hükümet binaları, köprü, Hise binaları, sn, hastane, dls- panser ve yeni hayatın eterleri olan mü esseseler veya baymdırlık hareketleri için 9 milyon liralık fazla para sarfedil. miştir. Sön iki aylık cürümler statistiğine göze, bugün Tunceli kanuna aykırı fer- di hareketler bakımından örnek bir ha- sür ve sukün içindedir. Bugüne kaklar sapan yüzlü görmemiş olan topraklarda ekim vardır. Bugünlerde Maden Tetkik Enştitüşüzün bir araştırma kolu Tun- celine giderek maden araştırmaları ya- pacaktır, Bu havalide zengin demir madenleri bulunması ihtimali çok kuvvetli görül- mektedir. Tuncelindeki su vaziyetinin tanzimi için Bular umum müdürlüğü teşkilâtı içinde ayrı bir iş dairesinin burada ku- Tulması muvafık görülmüştür. Muhtelif kaza merkezlerinde leyli mektepler â. gılacaktır. Elâziz Halkevi, Tunceli ka- zalarında birer kültür hareketi yarat - mak için sık şık seyahatler tertip etmek- teklir, Umumi müfettiş general Abdullah Alpdoğanın yakında Ankaraya gelece- ği haber verilmektedir. * YUGOSLAVYA'da 8 teşrinievvel 996 anlaşmasile milli anlaşma bloku namı ah toda toplanan müşterek muhalelet partisi ile Sırp - Hırvat köylü toplanlısı; — siyasl faaliyetlerinde birliği temin etmek üzere bir komite leşkil elmişlerdir. Bu komile dün llk delfa toplanmış ve G şubatta yapı- lacak ayan seçimi mesglelerile meşgul ol- muşlur. * Yuzoslavye başrekili — Stoyadinariç, 19 gün şüren Almanya seyahatinden dün ak Ş şaal 90,00 da avdet etmiş İstasyon- gda bütün hökümret azalırı ye Almanya mas tahatgüzarı tarafından karşılanmıştır. * Yağgoslar hükümeti, Almanyada yeni konsolosbanecler açısak niyetindedir. Bu kıtalar, Alman Atarak geçeceklerdir. Bu kıtalar, şimdiden bu siztem yürüyüşe alışmak üzere ialiy- lere başlamışlardır. * Yuğoslavya valide kraliçesi, yanınılp oğulları küçük Tomislay ve prens — Andre * olduğu halde, dün geç vakit Londraya gebk miştir. Prens Pomislav ve Prens Andre tah #illerini İpgilterede yapacaklarından mek 400.000 kişilik r lî m a ordu sevkettiler ŞEr Boştarafı 1 incide Pek yakinda Peruclin zaptı için bü- yük muharebeler olacaklır. Bu mın- takaya pek mühim kuvyetler getir - miş olan aâ&ilerin mücadeleye şiddetle devam edecekleri mubakkaktır. Muharebe şiddetini kaybetti Barselona, 24 (A, A.) ... Resmi teb liğ: * 1 cophesinde muharebe gid- detini kaybetmiştir. Asilerin bütün hücumları tardedilmiştir.., Denizden bombardıman Valensiya, 24 (A. A.) — Resmi bir tebliğe göre, beş harb gemisi dün sa- bah şehre 40 obils atmışlarsa da ni- ganda isabet olmadığı için bunlar büyük tahribat husule getirememiş - lerdir. Bu ö gemi arasında son zamanlar- da asi filosuna iltihak eden iki İtal- yan müuhribi bulunmaktaydı. Asilere göre Salamanka, 24 (A. A.) —- Rosm! tebliğ: Muhtelif cephelerde kayda değer bir şey olmamışlır. 3 düş$man avcı tayyaresi düşürülmüştür. Salamankanın bombardımanı Cebelüttarık 23 (A A.) — Evvel: ki gün saât 11,30 da müteaddid cum- hüriyet tayyare filoları tarafından yapılan Salamanka bombardımanı, ev- yelki sanıldığından daha fazla hasa- rı ve zaylatı badi olmuştur. Salamankada bombardımana şahit olarak bugün Cebelüttarıka gelen sö- züne İnanılır kimselerin — ifadelerine göre, ölü miktarı 225, yaralıların mik- tarr 400 dür. 20 bomba gehir dahiline, 15 bomba da surlar hariçine düşmüş- tür. Bombalardan ikisi, general Fran- ko nezdinde bulunan yahancı devlet mümessillerinin. oturmakta olduğu büyük otel civarında patlamıştır. Septeyi bombardıman Cobelüttarık, 24 (A, A.) —. İzpen yol cumhuriyet tayyareleri dün öğ- leden sonra Septe limanmı bumabardı- man etmişlerdir. Fransız köylerini bombardıman Perpignan, 98 (A. A.) — Bugün öğleden sonra. hücum bombardıman tayyaresinden mürekkep iki Franko haya filosu iki defa Puigoerda üze - rinde uçarak şehri bombardıman et » mişler ve gehrin birçok noktalarma 30 kadar bamba atmışlardır. Bu bom- balardan birkaçı hedefe isabet etmiş ve birkaç kişinin ölümüne sebebiyet vermiştir. İstasyonun bazı müştemi - lâlı ile uzaklarda bir çiftlik binası yıkılmıştır. Pulgoerdayı bombardıman ederken Franko tayyareleri iki defa Wransız toprakları üzerinden geçerek Ömeja- ya bombalar bırakmışlardır. Burusda hudut muhafazası kıt'asından — iki Frunsız neleri yaralanmamak içit ye- re yatmak mecburiyetinde kalmıştır. Angoustrine'de bir tarlaya da bir bomba düşmüş, fakat paflamamıştır. Fransız köylerinde hişbir yaralı yok- tur. İliç defa olarak kaya bombardımanına maruz kalan Pouigcerda ahalisi paniğe tutulmuş ve Bourgmadame Pransız kö- yüne kaçmağa başlamıştır. Yaralıların Baourgadamc'da ilk tedavileri yapılmış &p. — Feansanın garkı Pireene Prefesi, Fransız topraklarına 11 bombanın düş- mesi üzerine balkın heyecanı karşısında bükümçtten, sivil ahalinin müdalaasını temin hususunda lâzım gelen bütün ted- birlerin alınmasını, eyalete tayayre filo- lar; gönderilmesini ve hudut boyunca hava müdaftaa bataryaları kosulmasını istemiştir . m»îm i Paris, 24 (AA.) — "Oscuvre, ve *“Populaire,, gazeteleri, Franko kıtaları- nın Terue| önünde hezimete uğramaları İspanya işini bitirmek üzere Frankoya çok miktarda silâh göndermeğe karar verdiklerini çünkü “Frankonun muvaf- fakıyetaizliği — Musolininin inhitatına sebebiyet vereceğihi ve bu inb leri de sürükliyeceğini, yazmeN ları ; “Populajre,, diyor ki; “Bir gok yerlerden gelen göre, İtalya, asilere silâh ve dermekte devam :ylcmehe&' ” de Majorgire ismindeki ttalyan ** | derinin Valensiya, Barselon vt hirleri giddetli bir surette bomt? na devamları da bunu gösteri Müusolihi, İspanya işini çabak | mek,, ittemektedir. Her zamaf " | gibi, dahili ve harici .n;ıM ileri hareketle örtmek taşavvuf” | Teruei, İspatiyada Faşizm mud#” | de yeni bir safha açmaktadıraı “Ocuvre,, gı malümatı ilâvü “Bunun için 1 — san ren Âvusturya ve İtalya tarikiş” burg ve Münihten şimdiye kadi/ memiş miktarda bornba, tayyaft | Talyöş sevkedilmektedir. ,, Aym zamanda Ayvustur! Hong Kung ve İspanyay” hücüum ! Lendra, 23 (A-A. )i “Sundif Terree, ,gazttesi diyor kis Aünele partisi meb'uslarındkf g) Vilkınsou'un söylediğine Bgölt ile Musolini mart ayında Ansö” mak, ve İspanyada büyük bif ” geçmek hususunda mutaluk 8) dur. Bu faaliyetler Japonların telâşa düşürmek maksadiyl? konga yapacakiarı taarruza (€ tirilecektir. 4 *Ademl müdahale komt" Barçelona, 24 (ALA.) — Cu f çi İspanyayı ziyaret eden İngi” | mebusları matbuata aşağıdaki V | bulunmuşlardır ; “Bir komedi şeklini alan , İ dahale, şimdi ispanya içiü DÇ memat mosalezi balini A saklamıştır. Çünkiş buns riay* ğ le İngiltere, faaliyetle asilerit ” hareket etmiş oluyor., î/ Meb'aslar, sumhuriyetçi TÜ gimdi kuvvetlibir orduya ııd':# nu ve siyas! birliğin, !!.LW vetli bir şekilde kendipi e ve etmişlerdir . Istanbul muhte iti , İki müsabaka yapmak raya iş olan İstanbul ©* # bol takımı bu sabah şehrimi4t tür. — Mmtaka ikinci yeisi Mubtüf ıd' ajanı Abdullahın riyaset ettli »/ larımız Ankaradaki büyük İ' yetlerinden dolayı büyük bİF dedeler. Bilhüsa ikinci - yani düREİ gf son yirimk dakikayı dokuz Ç olan futbolt'ilerimiz şa: , muvaifakıyet söstetmişlerd” "ı Seyahat hakkıuda bu sabab y ğümüz mıntaka ilmci reki F” j €ç şunları söylediz — Ankara müsabal e memnunuz, Evvelce daye İ»* İ mühim mazeretlerle bü rihi tam münasiyle Bilhu—ikindo:ı;:a Ziyette iken dokuz kişi martesi ve şubat paza pılasaktır,