24 Haziran 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Valânsiya Yazan: Şelzıp Gündüz Valünsiya... Valânsiya!.. Umumt harpte yıpranan sinirlerile, ne yapacağımı bilmiyerek bozuk düzen bir sulho kavuşan dünyanın, an Üç on (dört yıl önce, İmparâtor Timur tara. fından talan ettirilmiş bir Sırvas hem- gerisi gibi nasıl birdenbire zıplayıp oynamağa başladiğını, — saksofonlara vezilli davullara ayak uydurarak dur. madan, yorulmadan nas:) dansettiğini, ne kasırgali bir raksa kapıldığını ha. tırlariz. Valânsiya! Valânsiya! Bu, en kanı soğük ve bel kemiği bü. Xxülmez sanılan kadmma birdenbire bir Karmen kıvraklığı, bir hattrüstüva sı caklığı veren,dans salonlarının ter ve pudra kokularına gaşyedici bir karan- fil katan bir havaydı. Şimdi de işte iki günde bir Hâdisele. rin içinden bir başka “Valânsiya!” Yyükseliyor. Gazetelerde “Valânsiy radyo- larda “Valânsiya!”, ağızlarda “Valân. Biya! Bir “Valânsiya!” ki “Almanya Ha. riciye Nazırı ven Noyrat Londraya gidiyor”, “Belçika başvekili Birleşik “Amerika Camhürrelsi Ruzvelt'ten bü. yük bir müzaheret temin edebilecek”, *“Hatay artık Türkiye ile Fransa ara. sında bir münaferet mevzuu değildir” derken ve dünyada sulhe doğru niha- yet bir sağlam ağım atılabileceği sanı. lırken, birdenbire tehditler, ölümler ve ulumalarla karışık korkunç bir gü- rültü ile başlayıveriyor. Bu Valânsiya kadımlara karanfilli bir işve, örkeklere ateşli bir gençlik sunan o kıvrak Va, lânsiya değildir. Bu en ateşli erkeğin kanını haşyetle ğonduran karanfil ye. rine barut, dinamit ve gaz kokuları saçan, insana bütün insani lezzetleri ve duyguları unutturan bir başka Va. Tânsiyadır. Bunü ilkönce İspanyanın -Almeriya #ehrindeki saray, konak, müze, kilise, mektep ve kışla damlarmı ağır obüs. leriyle uçurarak ve kimi bir medeni- yet, kimi bir tarih, kimi bir akide, ki. mi bir şefkat ve hayat ocağı olan bu damların yıkılışmdan çıkan başka başka sesleri cehennemi bir orgun nağmeleri gibi kullanarak Doyçland adlı Alman zırhlısımim — süvarisi dün- yaya duyurdu. t Bu, notalar en gizli harb sırları gi. bi Alman ceb gemilerinin zırhlı kule. lerinde saklanan bik yeni san'at eseri. dir Ki aletleri üçer toplu zırhlı taretler dir, muüsikişinasları Alman nişancı onbaşılarıdır. Ve bu korkunç orkestra- lara ancak 10,000 tonluk son sistem barb gemilerinin süvarileri maestroluk edebiliyorlar. Yeni Valânsiya dünyaya Almeriya gehrinin harabelerinde tüten duman. | larla yayıldı. Ve insanlık öyle yürek- let hoplatan bir heyecanla sarsıldı ki sulbün çürük temeli bu sarsıntıya ar. tık dayanamaz sanıldı. Ve hakikaten de bu cürük temel bu sarsıntıya daya. namıyacak, yıkılacak ve dünyanım her tarafı Almeriyaya dönecekti. Fakat İngiltere ve Fransa diplomasisinin e. linde her çatlağı yapıştıran öyle es. rarengiz bir tutkal var ki sulh bu zel- zeleden de kurtulabildi. Şimdi, kırk sekiz saattenberi me. deni âlem Ürkek ürkek bekliyor: Acaba cehennemi orkestra yeni V lânsiyayı bir defa daha çalmıya te. şebbüz edecek mi? Hâdise malüm: Lâypzig adlı Alman kruvazörü bir eT tr gemisi tarafından taârruza uğramış. Doğru mu yalan mı Allah bilir. İngiltere İle Fransa “böyle bir taarruz vaki olup olmadığını sormıya Tüzum görmüyorlar, iddia edilen taar. Tuzun bir İspanyol hükümet gemisi ta rafından yapılıp yapılmadığını anla. madan hükümetçi İspanyaya hücum edilmesini doğru bulmuyorlar, Alman ya ise bir Alman gemisi süvarisi ta. rafmdan söylenen söze dünyanın İnan- ması lüzımgeldiğini söylüyor. Yani “Deutschland Über Alles! (*)” diyar, başka lâf etmiyor. Fransa ile İngiltere Almeriya hâdi. | gesine benzer bir ikinci tecavüze mü- saade etmiyeceklerini söylediler. Al. manya buna Berlinde fevkalâde aske. ri toplanmalarla ve İspanyol suların. da bir donanma topluluğu yapmakla mukabila atti. . “Acaba-Almanya Akdeniz kıyısında. ki İspanyol limanlarından birini daha harab etmeyi göze alacak mt? Kimbilfir. Dünya o kadar sürprizle- re alıştı ki... Şimdi Avrupt kırk sekiz saattenberi, kulağı kirişte Garbf Ak. denizden haber bekliyor. Hitlerin ti- yasetinde Berlinde toplanan harh mec lisinin kararlarını İspanya -kıyıların. da —Alman zırhlılarımım — toplarımdan dinliyeceğiz. Şekip GÜNDÜZ (*) Almanya hepsinin üstünde! l Hâdiseler karşısında ı Dersimin sonu ... Bu vahşet naşırının ortadan kalkmasından en büyük bayramı, Arapgirliler, Eğinliler, Gebanlılar ve Kemahlılar yapacaklardır Yazan: Nizamettin Nazifj Tuni de haydutluğun sön dakikası gelmiştir. Elli bin insanm beyni İçinde bir kara engerek gibi bağdaş kurmuş olan seyitlerin en azılışı da işte dün . denberi aman dilemiş bulunuyor, Ne Kutuderesi, mutuderesi, ne Sarı Saltık türbesi, ne and, ne yemin, on para etmedi. Ve on para etmez. Türki- yenin Ber tarafında, herkesin ancak 'Ankara tarafından irade olunan şekil . de, Türk kanunlarının çizdiği medeni proğrama uyarak, Türk rejiminin gös - $ terdiği vatariıdaş 2ümunesine benziye. rek yaşamaları mümkündür ve Türki - ğ İ yenin-bu şartlara _riıyet eden temiz ve şuurlu vatandaşlarına bahşettiği men. faat ve hürriyet bugünkü dünyada bir başka devletin vatandaşlarına meçhul - dür. * “Bunu Anadolunun içinde, orta çağ. 'dan kalma taşlaşmış bir nasır gibi du - ran Dersim kayalığı bir türlü anlamak istememişti. İşte nihayet © da öğren . di. Türk rejimi hâkim olduğu kıt'a Üze- rindeki vatandaşların hakları, menfaat. Jeri ve medenf seviyeleri lzerinde ga - yet kıskanç bir dikkati ifade eder. An . kara memleketin herhangi bir nokta - Artık Dersimli başkalarının ektiğini talan edemiyecek... sında derebeyliğe, imtiyazlı aykırılığa Moris Şövalyeden Janet Makdonald'a açık mektup Meşhur ve çok güzel Amerikalı sinema artisti Janet Makdonaldın evlendiği malüre dur. Bu kadın artistle dalma birlikte görme ge alıştığımız Fransız artisti Moris Şövalye arasında tde aşk oldüğu Tivayet ediliyordu. Son posta ile gelen Franatz gazeteleri bu ize divaçtan Morls Şövalyenin bir hayli sinir lendiğin! güsteren şu açık mektubu nesrete mektaedirlar.) Azizem Janet; ğ / Herkes parmak rerrdif 5 — Nasıl Janet Makdonald evleniyor ha? — Yok canım.. Litife ediyorsunuz! — İmkânı yok! Hiç şüphesiz, hadiseniz böyle bir he, yecan uyandırması Fransada sizin çok s#evilmekte olmanıza delâlet eder, Hem siz bir parça da buralısinız Janet! Zira burada iki defa şahsen sahneye çıktığı. nız Unütülmaz bir muvaffakiyet karan- dınız ve birlikte dört büyük film yaptık ki bunların Üçü ayrıca Pransız dilile de çevrildiler. Hatta sırf bu filmileri oyna. mak için Fransız dilini de öğrenmişti- niz. Eh işte.. Paristeki temsilleriniz, sine. mada devamlı surette beraber bulunuşu muz, Fransızcayı Söyleyişinizdeki tatlı. hık sizi bizden addetmemize sebep oldu, Fakat ben hörhalde sizi en iyi tanıyan Fransızım, Çünkü bahsettiğim dört fil- | mi yumurtlamamız İçin aylarca ve ay. larca birbirimize kur yapmamız, birbiri. mizle kavga etmemiz boğuk sesler çır kararak yaşlı gözlerle çok kere sarmaş dolaş olmamız içap etti. Bütün bunlar hep stüdyoda cereyan etti, Şüphesiz,. Ve, vazifeler!miz bittikçe dalma: —— Geceniz hayırlr olsun Janet, — Geceniz hayırlı olsun Moris. Diyerek stüidyoyu ayrı ayrı terkettik. ve ikimiz de ayrı ayrı Beverley Hilsdeki evlerimize gittik. Ş DÜE , Kademki sizi bu kadar iyi tanryorum, size diyebilirim ki olan İiş genç, güzel, | sanatkâr ve,,: teki bir kadının hayatının tamamile tabü neticesidir. Sizi çok tor bir çalışma içinde gör* düm, ne güç işleri başardığınızı bilirim. Sizi Holivutta çok yükselmiş bir ar- tistin nasıl çalışması lâzım gelirse öyle çalışır gördüm. Sizi, daima en iyi gekli. de kalabilmek için kendinize dikkat ederken gördüm. Bedevi Araplar Antakya, 24 (Hususi) — Bin- den fazla müsellâh bedevi arap A- mik ovasınt tamamen istilâ etmiş- tir. Türk, Alevi, Ermeni kadınları dün ekmek fiyatlarının yükselmesi dolayısiyle Antakya hükümet binası önünde nümayi$ yaptılar. Çetelere silâh dağıtılıyor Arap çeteleri hazırlanmaktadır. Hedefleri ordu ve Hüseyr nahiye- lerindeki Türk köylerine saldırmak- tır. Çeteler, bu hazırlıklarını tamam: lamak için Suriyeden silâh almakta- dir. Ordu ve Hüseyr köylerinin ile- | ri gelenleri vaziyetten mahalli - hü- kümete şikâyette bulunmuşlardır. Sancak muhafızının emrine ye- niden tahsisat gönderilmiştir. Bu tah sisatın hedefi Sancaktaki arap köy- lerini silâhlandırmaktadır. Âneze aşireti reisi Hacim oğlu Halil Antakyaya gelmiştir. Ağiret kafileleri Sancak hudut- Tarındadır. Hareket için şeyhlerin- den emir beklemektedirler. disiplinsizliğe müsamaha edemez. Tür. |Şapka traftarları ve aleyhtarları kiye, vatandaşlarını grup grup iltiza - ma veren, satan veya kiralayan bir or. taçağ devleti değildir. Türk — vatanmını imtiyaz mıntakalarına ayırmayı düşün. Nizamettin NAZİF Y TSOA (Devamı 6 moıda) * Hama, 23 (Hususi) — Kefe- rolpte ve Ham köylerinde şapka ta- nıfi:ulan araplarla şapka aleyhtarla- rtarasında bir çrpışm olmuştur. Çar- pışmada iki taraftan 10 kı;ı / yara. lmmıgur. Yaralananlardan birl Uzun saman birlikte film çevirdikleri için biribirlerini çılgınca sevdikleri rivayet odilmiş ve hattd evlenecekleri santlmış olan meşhur — Moris Şövalye ve meşhur Janet Makdonala Gündelik rezaletlerin şehri olan Holi- vutta tam yedi yıl kendinize nasıl hür, met ettirdiğinizi bilirim. Ve nihayet, , Bir gün,. Ona tesadüf ettiniz.. Ona., Ve kendimi nasıl tanırsam sizi de öylece tanıdığım için, hükümlerinizin doğrulu. ğüna inandığım için onun hayatınızda “en büyük ehemmiyet,, haline yüksele- billmesine müsaade etmeniz için lâzım gelen meziyetlere sahip bulunduğuna kanaat getirdim, Zira siz delişmen ve kâçik denilen tipin tamamile zıddısınız ! Taliiniz açık olsun Janet! Size yeni temsilinizin ilk gecesinde on dela tek. rarlamak ve yirmi defa perde açılması (*) temenni ederim, İnşallah bütün rekorları kırarsınız!, Dostunuz Moris (*) Halk beğendiği eseri alkışlar ve Perde açılıp açılıp kapanır ya.. İşte onu söylemek istiyor galiba-. rabsaçımamt? Monteblankonun bekârları Montablanko yurddaşları yabancı Xızlarla evlenmiyecek kadar yurdserer Inaanlardı. Hir aene yapılan tahrir nüfusta bir kânın musani tarihinde erkeklerin 100 de 4.2 sinin ve kadımların 100 de 2,8 gizin müteakip on İki ayda evlenmiş olduklarımı göstermiyti. 1 künunusani tarihinde erkeklerin yüzde kaçı bekârdı? Bu bilmecemiz mükâfatlıdır. Halledenler. den İki kişiye hediyeler verilecektir. Cevap. larm (30 haziran) tarihine Kadar yollanıt. MBAT İüxzmdır. Bir hesap bilmecesi (348 haziran) tarihii Arap Saçı bilmece. MİZİN cevabıdır. Ziyafet sofrasına oturanlar 5040 defa yer dekiştirmiş olurtar, Mesaleyi bulmak için 1 sayısını müteakip altı sayı ile darp etmek kâfldir, T—T 11 .NİxSX4 £| !! e X5 X6 XT— 5010 Bu bümecemize gelen cevaplardan yalnız Cihangir tiyas Çelebi sokak 20 numarada Alman lisesi 10 uncu amıf talehesinden Gecrafarisla cevap doğrudur. Kendisi kitap kazanmıştır Eli açık amca Dünkü Arap Saçmım hallidir. Eğer kardeşim 19 yaşında ise benim yaşımı 11 den fazla olamaz. 192 — 112 — 240 ğ Bundan beş sene evvel de: M2— 6? — 160 Arap:saçı DA SSR AA 24 HAZİRAN — 1937, -- 24 HAZİRAN — 1937 Hayata dair F AT FY . . - Bir ihtiyar . .. söylüyor AKUP Kadti'nin Evrenlerin bit. gğından adı ile yazdığı mensur Şlir parçaları. gançliğimde n çok sev. diğim eserjerdendi. Sonradan onlar gönlüme bir şey söylemez aldu; tatlı ve ahenkli bir melâle bürünen o cüm. Teler eskiden verdikleri zevki esirge- meğe basladılar. Her şey gibi onlarda bir zamanın mahsulü idi: Yakup Kad- ri onlara umumil harb sıralarında haş. lamıştı; 1918 den sonraki devrin ge. tirdiği endişeler onu da o bağdan u. zaklaştırdı. Şimdi o sayıfaları okuduk. ça belki kendisi de bir yabancılık du. yuyordur. Ersnlerin bağından'ı artık açtığım, aradığım olmuyor. Fakat ilk sözleri, o sadeliği, o pek kolay gibi görünen hali İle dalma dudaklarımdadır: “Yıl- lap yarlardan, varlar yıllardan vefa- sız.... Yarlardan bir şikâyetim yok; dostlarımdan güler yüz ve tatlı söz. den başka, iadesinden âciz olduğum iyilikler de gördüm. Fakat yıllar, ağır ağır peçecekleri, uzun sürecekleri ze. habini verip de birden bire sanuna eriveren yıllar... Gençliğimde “Erenlerin — bağından'ı fazla okurken o ilk sözler benim için “hoş bir seda” dan baska ne idi ki? Onların içindeki yürek parçalayıcı manayı kavramama imkân mı vardı? O zamanlar ben de, her genç gibi, kendimden çok geyler - bekliyordum. Adımı olgün, dolgün. ölmez eserler üzerine yazabileceğimden şüphem mi vardı?.. Andr& Gide: “Michel (belki de başka bir isimdir) alelâde bir adam olduğunun farktha otuz yaşına doğru vardı,, der. Ben o işi otuz yaşımda da anlıyamazdım; rüya uzun sürdüğü için uyanışı daha acı oldu. Alelâde bir adam olduğumuzun farkma varma ... Kendimiz hakkında bundan daha deh, getli bir haber olabilir mi? Yıllar vefasız... Hiç bir gey yapma. dan kaç tanesini geçirdim? Ömrümün muhasebesini yapar gibi düşünüyo. rum: bircok ümidlere, birçok tasav- vuralra mukabil buğün elimde ne var? Su Üzerine çizilmiş ve senelerle bera- ber biribirine karışarak akıp gitmiş satırlar... Onları, benim etimden, be. nim kanımdan birer parça oldukları halde bugün ben hile hatırlamağa pek tenezzül etmiyorum; kim hatırlı. yacak” Tembellik ettim, istidadımı körlct. tim de mi şimdi böyle ellerim böğrüm. de kaldım? Hayır, böyle bir şey söy. lemek kendi kendime iftira olur. Bel- ki de gayret gösterip istidadımı aş- tım, bonden hakkaniyetle umulabile. cek şeylerden fazlasını yaptım. Fakat, şimdi anlıyorum, istidadım 6 kadar yokmus, o kadar alelâde imişim ki kendi kendimi aşmak bile değerli bir #eye varmak değilmiş... Dönmek, vazgeçmek... Alelâdeliğimi anladıktan sonra isimsizler arasına karışıp tevekkülle son günü bekle. Tek... Belki, belki değil hiç güphesiz en doğrusu, yegâne doğrusu o ama kabil mi? bunca yılın, vefasız yılların Verdiği bir alışıklık var. Sadece ona uyup beyaz kâğıd üzerine birtakım şekiller çizmek, alelâdeliğe tahamml. Nü olmıyan bir işte alelâdeliğimi sü. rükleyip durmak... Ne yapayım” ale- Hideliğim! tamamile kavrayıp bu kav- rayıraı icablarına uyacak kadar da kuvvetim yok, Nurullah ATAÇ Tahran elçimiz Hariciye umumi kâtibi oluyor Numan Menemencioğlundan in. hilâl eden hariciye umumi kâtipliği- ne Tahran büyük elçimiz Enisin ve Tahran büyük elçiliğine de eski Mas erif Vekili profesör Hikmet Bayur"- un tayinleri mukarrerdir. Enis, Hariciye xekmmızle beıa- İ hex Tıhundın ayrılacaktır,