23 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

İlmin Meraklı Bahisle ÖL Ü M Vücudumuzun heruzvunu . 6d © ri — NE aa birden öldürmez Vücudumuzun ölüme en dayanıklı kısımları : Saçlarımızla tırnaklarımızdır; biz öldükten sonra günlerc” müddet uzamakta devamı ederler. Insan öldükten sonra Beyin on, kalb yirmi dakika, adaleler kalmaktadırlar. ise on saat canlı İnsan öldükten sonra vücudu nun muhtelif parçalarının hep bir. 9 den ölmediği, iç ve dış uzviyetler dan ea e e 1 şu amin mütehsesısı ve sağ İk enstitülerinden bir çoğunun başkanı olân Doktor Albert $. Hy man'in Nevyork şehrinde verd ve sonra da birleşmiş Amerika balı «» riyesinin sağlık bülteninde neşre ç dilen konferansında bu hâdise u- zwn uzadıya anlatılmıştır. * Sabit olduğuna göre kalb dur. Gl. mis »sertyk iele mez olduktan sonra ca i yetler saatlerce ve günlerce müd. . detle yaşamaktadır. Kalb bile hen birden ölmemekte, kısım kısım ha yatiyetini kaybetmektedir. Hattâ kalb durduktan sonra tam vaktin- de müdahale yapılacak olursa mü» vakkaten işlediği de vardır. Kalbin sinirleri, kalb çarpma. sı durduktan birkaç saniye sonra ölmeğe başlar; öyle ki kalbin için den lâzım olan oksijenle geçecek kan cereyanı durur. Bununla be- raber kalbin adalesi çarpıntıyı büs bütün durdurduktan ancak 10 ilâ 20 dakika sonra tamamiyle ölür. 10 dakikaya kadar yapılacak bir müdahale, durmuş kalbi tekrar iş letebilir; lâkin 10 ilâ 20 dakikalık tam durmasından sonra işletilme- si imkânı yoktur. Beyin ise kalbten çok daha ça: buk ölmektedir. Kalb durduktan ve kan akmaz olduktan 8 ilâ 19 dakika sonra beyin (o ölmektedir Beyin ve kalbten sonra vücu- dun geriye kadan kısımları gayet yavaş ölmektedir. Kol ile bacak ları, yüzü ve vücudun başka kı - sımlarını hareket ettiren sinirler kalb durduktan sonra ikiden 4 saate kadar yaşıyabilmektedir. Mide, bağırsaklar ve diğer da" hili uzviyetler ölüm hâdisesini ka bul etmekte çok daha yavaş dav- ranmaktadır. Bunlar ölümden son © ra 6 dan 10 saate kadar yaşarlar “ Mafsallarm kıkırdakları 10 saat ten 24 saate kadar yaşamakta de- aka tecrübe için öldürmüş olduğu köpeği La” zarus'ün ölümünü muayene ve tetkik ediyor, Dr. Roberi E. Korniş, vam ederler ve kemiklerin içinde- ki canlı hüceyreler kan cereyanı tamamiyle durduktan sonra üç gün kadar yaşarlar. Nihayet deri ve saçlarla tır nakları büyüten canlı hüceyreler vücutta her şey öldükten sonra bir çok günler yaşarlar. Bunlarm ölüm hâdisesinden sonra kaç gün yaşa” dıklarını kimse bilmiyor; (o fakat saçların ve tırnakların vücut me - zara gömüldükten sonra uzamak ta devam ettiklerine dair gayet ka- ti ve hiç şüphe götürmiyecek ka" yıtlar vardır. Ölümden sonra saçlarm bü yüdüğüne dair hiç yalanlanamı - yacak biçimde isbat edilmiş hâ - diselerden birisi de Elizabett Sid - dall vakasıdır. Bu kadın Refai! çağından önce gelen harikulâde şair ve sanatkâr Rante Gabriye! Rossetti'nin karısı ve “Dantenin rüyası,, gibi en büyük eserlerinde modeliydi. Rossetti modelini ni kâhlamış ve ona tapınmıştır. Ka- dın evlendikten iki sene sonra 1862 de ölmüştür. Sanatkâr bu ölümden duyduğu büyük acı yü- zünden “Mukaddes kadm, adlı e serini tabutun içine koymuş ve me- zara gömmüştü. Yedi buçuk sene sonra arka- HABER — Alisam postası 19 Dakika : 7 — Kalb adelesi Aİ 3 — Gözler (Şüpheli) w . 4 — Kulaklar (Şüpheli) 1 Sant 5 — Kol ve baraklarm adeleleri 4 5 — Aç uzuvların adeleleri ğildir. Bu kan serumu elverişli bir surette, tıbkı diğer (o kimyevi mahlüller gibi muhafaza edildiğ” fakdirde uzun uzadıya bozulma Kalb durduktan ve kan da akmaz ok dukt0* sonra muhtelif uzucların daha ne kadar P€ şadıklarını gösteren tablo. (Rakamlar yakar” deki resmin muhtelif yerlerine konmuş #” ! Müş ! Olüm tarifesi | yılara karşılıklır.) 7 Kan hüceyreleri (Ştpaeki) 18 * $ — Matsollarm kıkırdakları — İl i 9 — Karaciğer hücryreleri (Şüpheli) 2 * . 10 — Kemikler 5 11 — Deri vE 13 — Sap kökleri ve tırnaklar 7” .wlacak keskin bir yumrukla we zan tekrar işletilebilmektedir. Kalbin ölümünün ikinci saf? ilk duruştan 90 saniye sonra ber Dante Gabriyel Kossetti'nin ken di eliyle yaptığı karısının resim erindenm Kiri, Du kailıris Miki; açıldığı zaman saçlarının tabutu yarı yarıya kaplıyacak kadar bir vümüş olduğu görülmüştür. daşları bu eseri mezardan çikar mağa onu kandırmışlardı. Meza: açılırken * İngiliz romancısı : Hal! Caine bulunmuş ve hâdiseyi yaz mıştır. Ölü kadının muhteşem kı zıl saçları tabut kapağından dışa rıya çıkacak kadar uzamıştı. Ta but açılınca eseri bulmak için saç ları kesmek mecburiyeti hasıl ol © muştu. Saç ve tırnak hüceyrelerinden başka kara ciğer hüceyrelerinin ölümden sonra uzun müddet yaşa- makta oldukları son zamanlarda isbat edilmiştir. Mide hüceyre leri ise isbeten erken ölmektedir. Kalb durduktan sonra bile mide de kalan, yahut da birkaç dakika içinde ifraz olunan hâzım suları bazan midenin bizzat kendi cismi * ni hazmetmektedir. Demek ki mi- denin kendi kendini hazmetmesi hâdisesinin olabilmesi için © önce mide hüceyreletinin ölmüş olma sı lâzımdır. Hayvanlar üstünde yapılan tec» rübeler göstermiştir ki, henüz öl- müş olan vücutlardan çikarılmıs! göz ve kulaklarm canlı imiş gibi işledikleri o görülmüştür. Ancak insan oğullarının göz ve kulakla- rında beyin hüceyreleri gibi fazla oksijene muhtaç o kadar çok ve karışık sinir büceyreleriyle sinir ler vardır ki, bunların bağlı bu tunduklar' beyinden daha fazla yaşamları pek şüphelidir. Nihayet bizzat insan kanmın ölümü meselesi gelmektedir: Ka- nın vücul öldükten sonra da bir rnüddet canlı kaldığını Sovyet fen iAbaratuvarları isbat etmistir.” Kanın bir parçası serum deni len vücudun muhtaç olduğu ma: deni tuzlarla diğer kimyevi cisim- leri. ihtiva eden su kısmı canlı sordu. “* Doktor Robert, öldürdüğü köpe Büsbütün durduktan dört v4”. gi dirilitikten sonra onu bir cam beş dakika sonra başlıyarak bef boru ile besliyor. “ka kadar süren kalb ölümünü” durur. Ancak kanın vücudu 'jsn taşıyan kırmızı küreyvatı ile, vazifeleri mikroplara © karşı ssvaşmak olan beyaz (o küreyvatı i kısmı canlıdır. wmızı küreyvalin kendileri lar ve üç dakika kadar devam * der. Bu safhada kalp adelesi ç lâ hassastır ve vurulduğu yahut * 1 mas edildiği zaman tekrar tekek lisa. başlar, fakat normal gbi ve tekallüs etmez. Kanım pori o.sijene muhtaç değildir. Bun J palanması için lâzım olan düzen” ların vazifesi oksijeni taşımaktır | çarpıntı yerine, ölüm halinde P“ ve taşıdıklarından pek çok çal ğ mazlar. İşte bunun için, ölmekte olan bir vücuttaki kırmızı kürey | İvna nadale sadece titrer ve dü” üz bir surette çarpar ve kalbi" pormal ahengi yeniden 9) Kaliforniya üniversitesi rr yoloji tecrübe enstitüsünden vw Röbert E. Cornish, mali age e ye 5 ölümden üç dakika sorra : İe sun'i nefes vermeğe başlar tr. Bir dakika sonra da bir kuşığı dolusu, oksijene vE tozlu su ile canlı köpekten ali o kan ve epinefrin denilen ilâe! “luk şahdamarına şırınga “ Bundan yarım dakika sonra * köpek dirilmiştir; hâlâ da 7815 maktadır. Geçen nisan © 8! l Lazarus diriltildiği zaman kalbi, Hümün ikinci safhasında bulu” i üçüncü safhasında bile kalbi takım sun'i vasıtalarla diriltme” imkânı vardır. gr * Nihayet kalbin ölmesini” gi düncü safhası gelir ki bunda ği adalesinin elektrik ve sinir Ms keti tamamiyle kaybolmuştur “ ferit hüceyreleri hâlâ 5 belki de daha on dakika hatti ha fazla yaşıyabilirler. : Fakat bu münferit hüce! yi işleten ve birlikte işliyen z nizma artık ebediyen bazalt. Bu dördüncü ve son safhada” ir ra artık hayatı iade ii kânı yoktur. Deri ve siniri”, bi diğer uzuvlar birkaç gü” yabilirler. Fakat onları hi ge vat yavak yavaş ölür. Ölümden evvel şiryanlarda ve pıbtılaşan da marlarda kalan kırmızı küreyvat canlı bile olsa vücudun başka yer- leri ölürken onlar da bu pıhtılar tarafından yakalanarak yavaş bir ölüme mahküm olurlar, Beyaz küreyvat hakkında faz» la bilgi olmamakla beraber bun- ların kırmızılardan daha (o çabuk öldükleri sanılmaktadır. Bütün bunlarm ölümü ise kalbin durması yüzünden olmaktadır. Duran kalb ayrı ayrı ve birbi. rinin arkasından dört muhtelif kademe ile ölmektedir. Kalb dur duktan sonra ilk bir buçuk daki kada kalb sinirlerinde gittikçe a.) 167 kurtaramaz; Güniz orf « zalan oksijen o siniri çok hassa. sijen vermekte dn Beki yapar. Eğer bu siniri, göğse vu sty artık büsbütün ar. rulacak âni bir darbe yahut batı rılacak bir cerrah iğnesi gibi büs bütün bassaslaştıracak bir hâdiss olursa sinir normal biçimde olma makla beraber bizzat kalbin şir yanları içinde bir kan cereyar: gönderecek kadar takallüs eder vu Kalb durduktan sonra İlk ge dakikadır ki ölüyü dirilten öf kânları vardır. Çünkü beyin Jj oksijensizlikten ölmemiştir. ir adalesi tedrici ölümün henü? vir. ci, o yahut üçüncü de! , e İlk on dakikadan sonra is€ 3 dun muhtelif yerlerindeki Du va$ı rı hüceyre serilerinin de ze eğ yavaş ölmesinin önüne ge$! İşte bunun iiçndir ki elektrik târpmasiyle yahut birdenbire o an her hangi bir hevecan yüzün den duran kelbler ilk tehlike âni > olan 90 saniye zarfında göğse vu- Ve