HABER — Akşam Postası — ÇEM IkInci teşrin 1984 : Bunları VWWsunug | ı Faydalı ve meraklı bazı küçük bilgiler Haliçte ilk defa köprü kuran, Di, dünyâ;ım bütün işlerini tan hy, YÖT hapi, M Üteğ "“!'uhaıır(ı'rlrıdo mahpusla: r, ziyaretçilerile, merdivenle duvara Yanda; Mahpuslar parmaklık arkasın (( .. .. .. |“Düşündüren ve a getiren evler,, de âpishane hayatı, baş- tırmanarak bir delikten başlarını u - da,, klı başa hayat? | Fatihtir. İlk köprünün uzunluğu | yüz gez, genişliği beş gez idi. 4; Bir gez, parmak uçlarından dir- | | seğe kadar olan uzunluktur. Bu köprü biribirine demir halkalı la- ta ve kirişle bağlanmış varil ve mancanalardan ibaretti. Bunla- rın üzerine kuvvetli bir döşeme döşenmişti. Köprüden, ancak beş kişi yanyana geçebiliyormuş. Bu köprünün ne kadar kaldığı malüm değildir. Yalnız 1252 hic- köprü yapılmamıştır. Bu tarihte ikinci Mahmudun kaptan derya vekili Fevzi Ahmet paşa, köprünün plânmı çizerek Unkapanı ile Azapkapı arasında altı yüz arşın uzunluğundaki köp- ri yılına kadar Haliçte başka bir | zim eden bir melek ismidir. * * * Istanbulda harap ve tamir © dilmiş sekiz yüz kadar cami ol- duğu tesbit edilmektedir. Bunla- rın yirmi üçü çift veya daha zi- yade minarelidir. ... Şirketi Hayriye 1888 de dok- san dokuz sene müddetle ve iki yüz bin lira sermaye ile teşekkül etmiştir. Şirket sonra sermaye sini bir misli daha arttırmıştır. ö üü Haliç vapurları 1907 yılmdan- beri bir şirket tarafından işletil- mektedir. Harbi umumide bir kı- sım vapurları zayi olmuştur. ... Karyola 1881 yılında icat edil- emlek Bi AL, miştir. Fransanın beşinci kralı Klk büyük salların üzerinde yapılmış- d;“ yatağıma iki metre yüksekli- ğinde yaptırdığı merdivenle çı- tı. Üzerinden iki yüklü araba ge- | kardı. Bu merdiven safi altın- çi)vuı:du: Köpr örün BYrUĞü ufafx | dandı. Karyolanım icadı fikri, bu gemilerin geçebilmeleri için .brı— yataktan çıktığı rivayet edil- yük bir gözü, büyük gemiler için | 7 y v gir. de açılır kapanır kapıları vardı. etlerdekinden farklı- Man gazetecisi, Çung- tindeki — hapishanı p Feisinden müsaade ala- ":n“' gördüklerini gaze- Ha Müştır. Gazeteci, B . 1 söyle anlatıyor: ç Sekle,, rüyü — yaptırmıştır. Bu köprü eleri, gör- 4 ... € mahsus hapishane, Lîn:um Orta yerinde upuzun bi ” Bu binanm dört duva- ha olunan insanlarm, bonu, Sünlerde ziyaretçileriy- İ NA "“ııürına mahsus yerin, üi îl V_udır. Mahpuslarla | » birbirlerinden Avru- ada olduğu gibi, ka- tel örgülerle değil, biribirleile trkasmdan konuşuyor- | b.""'lr arkasından nasıl ko- ?.Bu duvarlarn yukarı üÇ birer delik buhunuyor. | NLA5 İçeri kısma konulan — iz- îb*_ Merdivenle deliğe tırma- N likten başmı uzatarak, da yani avluda duran N AA | Mahpusların isimleri yazılı kâğıt ludur. Ben ziyaret ettiğim sırada, yılbaşı şenliği yapıldığından, bah- çe, hurma dallariyle kâğıttan fe- | nerlerle ve renk renk - örtülerle | süslenmişti! Çungking'de bundan başka bir hapishane Buna “Fan Sen,, diyorlar. Bu Çin- ce tabir, “Düşündüren ve aklı ba- | sa getiren ev,, mânasınadır, Bu a bulunmaktadır | | dir. Burası Ekzotik çiçeklerle do- ! parçaları.. bu mevzuun muhtelif safhalarına | ait dersler üzerinde bilhassa ehem miyetle durulmaktadır. Her gün, en az iki saat bu mevzuda ders ©- kutulur. Burada gençlerle konuştum. Suallerime verdikleri cevaplar- dilen usulün - faydası | 'ılokundugu neticesine — vardım. “Buda,, dininin esaslarını benim- semişler ve bu benimseyiş, onları içtimat hayatın değişmesi yolun- | da sınıf mücadelesine girmek ar- | zusundan uzaklaştırmıştır. Islâhhane, altı aylık bir faali- | yetle bu neticenin elde edilmesine yaramıştır. — Islâhhaneyi kuran, | Marşal Liyu Çang'tır. Bu ıslâhha- Bu köprüden, müruriye alınma- ması için ferman çıkarıldı ve köprüye hayratiye ismi verildi. Karaköy köprüsü 1261 hicri yılımda yani Unkapanı köprüsü- nün yapılışından — tam otuz yıl sonra birinci Abdülâziz tarafın- dan yaptırılmıştır. Bu köprü on sekiz yıl sonra yenilenmiş ve es- | kisi Unkapanma kaldırılmıştır. Şimdiki köprü, Meşrutiyetten sonrâ 14 nisan — 1328 de yerine konmuştur. Bugünkü köprü 237,000 liraya Almanyada Noremberg — şehrin- de yaptırılmıştır. Uzunluğu 418 na götürülen köprünün uzunlu- ğu 418, genişliği 16 metredir. Bu iki köprüde- başka 1279 genişliği 25 metredir. Unkapanı- | Çin imparatorluğu Son - Kong 753 yılında gayet beyaz ve par- lak bir nevi elması yuvarlak su- rette yaptırarak hükümet adam- larına hediye etmiş ve bu suretle nişan usulünü icat etmiştir ... Frenk gömleği dediğimiz ko- lalr gömleğin Avrupada icat tarihi 1826 yılı olarak gösteriliyor. Göm- leğin İstanbulda kullanıldığı ta- rih 1836 yılıdır. Bu hesaba göre gömlek Avrupada ica tedildikten on sene sonra Türkiyeye gelmiş- tir. K ... Nebatf maddelerden yapıla- rak iki taşın çıkardığı şerarelerle yakılan kav ilk defa Fenikeliler tarafından icat edilmiştir. ... N İt ile konuşuyor. F; » Fakat, K y xğ:dnk; delik avludan haylı N Açıldığı gibi duvarlar da '.'ı.ı“ ğundan, mahpus boynu- N '&r uzatsa, aşağıda duran Yüzünü seçemez. Yü- | ::"::;:k değil, şöyle tepeden | Veit Ça hicri yılında Ayvansaray ile Has- köy arasında Cezairli oğlu Mığırdıç isminde bir ermeni ta- rafından da bir köprü yaptırıldı. Fakat bu köprü, tahtadandı. An- cak on gün deniz üzerinde kala- bildi, on günden sonra battı. nede bulunan mahpus gençlerin bir gazete çıkarmalarına müsaade olunmuştur. Bu gazetenin mahpus | gençler tarafından yazılan maka- | lelerinde onların komünistliğe zıt fikirler ileriye sürdükleri görülü- | yor, Demek ki tatbik olunan usu- lün neticesi, müspettir. Bu şehirdeki “Fan Sen,, , Pekin de bu ismi taşıyan ıslah —mües - sesesinden çok farklıdır. Burada mahpuslara karşı nisbeten yumu- şak hareket ediliyor. Halbuki, Pekinde vaziyet aksinedir. Pekindekinde mahpuslar serbest çe dolaşamıyorlar. Daracık höcre- lere beşer beşer hapsedilmiş ola- rak, berbat bir hayat geçiriyorlar. Aynı höcrede hem çalışıyorlar, hem de sabahlıyorlar. Höcrede “Emanet Bankası,, ilk defa 1617 yılmda Venedikte — kurul- muştur. Bu bankayı iki sarraf muamelelerini birleştirerek kur- muşlardı. İstanbuldaki Emniyet Sandı- ğt 1907 yılında kurulmuştur. ... Yahudilerin Almanyadan kö- | wvulmaları, tarihte yeni — görül. müş bir şey değildir. Gerçi Al- | manyadan ilk defa kovulmuşlar- dır. Fakat, bu kavim, zaman Ve Fezsernt Döğümlaycüle zaman nıı.ılıkcl'ıf memleketlerden ı_rinnıî:îr.on manasına gelen D,eı:m | Serdetiğeletir. 1522 gÜÜ l'.. kelimesinden gelmektedir. Esi panya kralı Ferd_ın.ınd da ıevc'eıı Fariside bu aya Mahi Di derleri I.ııbelluı_m lqvılınylı_ yahudile- ritardetti. Bu yahudiler oradan Tz T eeef | SYA DiL gehrine geldiler. 1668 heykeli önünde saatlerce ib'd“*; yılında Edirnede dördüncü Mu- ettiklerine, istiğrak halinde, dal- | yadım huzurunda islâmlığı kabul gın dalgım düşündüklerine ve suç | ederek Mehmet ismi alan İzmirli ağırlığından kurtulup ferahlamak | Sabatay tarafından bunlara islâm gayesiyle sessizce oturduklarına | dini kabul ettirildi. şahit oldum. Bu sırada gözlerini ],_——_-ı—--x mabudun heykelinden hiç ayırme- | Ihsan YAVUZ yorlardı! l Çin hapishanelerine dair olan | Kadın ve erkek terzisi Bütün şıklar hep orada gi- bu yazımı tamamlarken, hapisha- nelerin iç kapısı yanındaki çivile- yinirler. Her keseye ve her re takılı dizi dizi kâğıt parçaları || x 2 ça uygun elbisenizi ancak gözlerimin önüne geldi. Bu müs- (H 34 yaptırabilirsiniz. tatil şekilde uzunca kâğıı'puçalı- İstanbul Yenipostahane kar- Kdmlar hapishanesine gelince, | rı üzerine mahpusların isimleri ya şısında Foto Nur yanında Leta- fet hanmda, burada mahpus kadınlar mümkün | zılmıştır. Yukarıdan aşağıya doğ- I—-——_—J Ez a Mahpus kadınlar Buda'ya yalvarı- yorlar. _İı'ıni görmesi bile müm- | * gi Pek uzun boylu olan- | '.m“?:-l!el bir dereceye ka- k,h'le de, Çinlilerin çoğu l ! V '_lıîy 8. .. Kânunuevel kış demektir. Kâ- nunuevel ayı hakkında tarihi ka- yıtlar şunlardır: Bu ay, senenin son ayıiken, sonra ilâve edilen ikinci kânun ile şubat, birinci kâ- sırasma indir- hapishane, yalnız genç komünist- hpusla ziyaretçinin, 'bu | lere mahsustur. Hükümetin yeni Olarak konuşmaları ka- | yaptırdığı bu binaya, on altı ya- &yj ic:'hda, gardiyanım işit- | sma kadar kimseler hapsolunabi- rh eden gizli bir şey ko- | lir. Bu genç komünistleri, hususi da, seslerini alçaltmala- | mahkemeler muhakeme eder. Bun t b Bf' kadar uzaktan / lara verilen ceza müddetleri altı İn T 'lNrEirlcrîno bir şey | aydan başlar. En fazla altı sene k Fhçlüğümi artık ta- ceza verilir. Ancak, bu cezalar, e edAncak ğ ni;îzler.in: komünistliği düşünenler, böyle bir H y Pa n p tkleri biî edc:_ ıİ'ıı_ırbıırk—ı'ıfıı: "fk'm ıemı):üller hcıl_îy?nler için- hf’ ul:“"' bl“i k'!":";(b'"ı ldltrı g]er.ı Biyür i şeyi bildirebilir- | dir. Komünistlik tahrikâtı yapan- | 8e ŞUD SAĞT CAİ ( GİRSEİGEi B dç) e.ı kısa kesmek ça- | lara, komünistl'k yolunda - faali- b,'“kı“f_”’f kısıyorlar, Ak'_' "_'k' M Cei :î“'yîe. her zaman | yette bulunanlara verilen ceza, dirde, EPDERU “n.ı"m üzerine .;7"" K de edemezler, Ko- | doğrudan doğruya ölüm cezasıdır. basacaktır. Höcre, işte bu derece Yamı, çok defa diğer | “Fan Sen,, yani “Düşündüren ve | (ör! 'hlnıâ l*flır. aklı başa getiren ev,,e konulanlar, | » _Höcrelcriı_ı ıf'lP"“" sımsıkı ki- et na eki yatmağa mah- | saptıkları yolun doğru yol olmadı- litli, kol demirli olduktan başka, k._ , 40 S'gd"? Uzunca bir | ğınr idrak ederek, komünistlikten | her birinin önünde birer nöbetçi , Hb“v'l’h mahpus yatıp knl-l vazgeçecekleri, uslanacakları u- bekler. Böyle olduğu halde, mah- h'*ı " Sira mo'"nü tahtadan ge- | mulan gençlerdir. Burası, bir is- Puslar, prangaya vurulmuşlardır. h—,"% D .de:c'“'hn. Bu srranm | lâhhanedir. Yeni bir takım usul- | Günde bir defa avluda gezintiye M hn..u b"'h:r!crîyle ko- | lerle komünistlere, bu temayülden çıkarıldıkları zaman da, ayakları k,îk v .nî“rl:ır. Koğuşta gö- | vazgeçmeleri luzumu anlatılmak- zencirli olarak dolaşırlar, uhvr, atılacak başka bir ta, komünistlikle meşgul olmama- ha Kekley, İları için, onlara “Buda,, dininin N— * S Mahsı M | 'Enin vs olan bu ha- | esasları aşılanmaktadır. Her gün ©$ Ciheti, bahçesi- | verilen muhtelif dersler arasında, * maj Git nunu onuncu ay Tden; İ G L e O olduğu kadar serbest vaziyettedir. | ru zarif desenli satırlar,.... Süslü Bunlardan bir kısmınım “Buda,, | Çin yazıları!