5 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Baş ve diş, Roma> tızma ve siyctik ağ. rılarını geçiren en tesirli ilâçtır. Lutf \\ fen ismine ve «akallı markasına dikkat, Her eczaİÇ nede bulunur. ALGOPAN Kutlu bir kurum: Türk Kuşuf • 0000 tSTANBUL CAĞALOĞLU P Q Q P C MOUIC IQQK Sayil O a O ? Telgraf Te mefetup adresl: Cumhunyet, Istanbuı . Posta kutusu: Istanbul, No. 248 i d Z a i 0 ITİciyiS I OOO Teıelon: Başmuijarrir ve evl: 22366. Tahriı beyetl: 24298. Idare ve matbaa kısmlle Matbaacılık ve Neşrtyat şirsen ^4299 • 24290 7 umhuriyef Karstaki zelzele İç Bakanı Kamutaya Gazetemiz bugün sahifedir 1 6 Balkan siyaseti için mühim bir gün ! Sofyayı işgal eden hâdise vvelki gün devlet merke7İmizde Tiirk Kuşu Kurumunun açılma ve başlama ayini yapıldı. Cumhur Başkanı Atatürk bu ayinde verdiği bir söylevle yeni kurumun ve genel olarak havacılığın yüksek ve geniş önemi üzerine ulusun dikkatini çekmiş ve toplamıştır. Elbet bütün ulusun sıkı ilginlıklerle karşılamakta ol[Belgrad hususî muhabirimizden] duğu havacılık, işlev olarak gencliğin Belgrad 3 5 mayısta yapüacak çalışacağı bir alan olduğu için Atatürk yüksek değerli sözlerini, en so olan ıntıhabm arifesinde, Yugoslav yanm siyasal vaziyetinde, iki esash nunda, Türk çocuğuna çevirerek şöyhâdise göze çarpmaktadır. le bitirmiştir: Evvelâ, intıhabat M. Yevtiç hüku «Türk çocuğu, meti tarafmdan yapılıyor. Bu hâdise «Her işie olduğu gibi havaal k'a intihabata hususî bir mâna vermekteda en yüksek düzenle gökle seni beklidir. Siyasal bakımdan, bu hal, büyük inkılâbcmın kurduğu millet ve devlet yen yerini dolduracaksm. birliğimn, hiçbir değişikliğe ve teca«Bundan gerçek dostlarımız sevivüze uğramamış olduğunu gösterir. necek, Türk ulusu mutlu olacaktır."» Bundan başka, M. Yevtiçin iktidar Atatürkün bu söyîevi natür içinde mevkiine gelmesi ve kabinesinin u insan hayatile insanın natüre karşı üsmumî sıyasası, enerjilerin artması, tün savaşının yalın ve yalçın anlayıslan Kral Aleksandr teçafından Yugos nı görünüste sade, fakat gerçeklikte lavya sıyasasma bir vedia olarak bı engin ve derin anlatan bir bas izerdir. rakılan büyük programın tahakkuku Karada ve denizde olduğu gibi hava için yeni kuvvetlerin vücud bulması demektir. larda dahi Türk çocuğu kendi yeterliklerinin canh örneklerini zaten verHulâsa, M. Yevtiçin iktidar mevkiine geçmesi, Kral Aleksandrın bu simiş bulunmaktadır. Ulu Kılavuz bunyasasının, demir bir irade ve sarsıl lan kıvancla anmakta ve bundan domaz bir kararla, sonuna kadar götü layı şimdiye kadar bu yolda çalı«anlan özmektedir. Şimdi Türk Kusu ile ya rüleceğini gösterir. İntihabata takaddüm eden bugünkü pılmağa başlanılan iş daha ileri bir aM. Yevtif vaziyetin ikinci hususiyeti de, eski dımdır. Havacıhk bundan sonra Türk partılere mensub bütün eski politikaBu grup, «birleşik muhalefet» adı hayannda bütün ulus gercliğine malecıların, birkaçı müstesna olmak üzere, nı almış ve başında M. Maçek olduğu dilmis bir durum alfnağa götürülüyor. namzed gösterilmiş olmalarıdrr. halde intihabata dahil olmuştur. Bundan sonra çocuklanmız göklerde Bu politikacılar, bariz iki grup teşİkinci grup, kendi listelerini ayn ouçuculuğu, yerleree futbol oynar gikil etmektedir: Bir taraftan, 6 ikin larak veren birkaç eski siyasa adamı bi bsnimsiyeceklerdir. Ancak bu işin cikânundan evvelki bütün partılerin tarafından teşkil edılmiştir. Bunların kendine göre bilgisi daha ciddî, daha hemen hemen hepsinin mümessilleri arasuıda ikisi bir topluluğu temsil eve şefleri millî bir listede sıralanmış dıyor; fakat diğer ikisi, kendi şahsî derlitoplu olacak, bu yoldaki işlevlebulunuyor. (Arkan 9 anca aahifede) rimiz büyük ve sıkı bir disipîin altmda yürüyecektir. Yalnız bize buyurulan Trrelile kendi kendimizi ahşhracağırmz dikkat disiplini. Bu da bir spordur amma önderlerimiz havacıhk işlerinin diğer sporlardan ayırdımlı netikliğini (mahiyetini) belirtmeğe haklı olarak çok önem vermişlerdir. Başbakan îsmet tnönü bu konuda söze, çok açık konuşmakla, şöyle başlamıştır: «Haüa kurumunun açılmasmı yahvz bir spor kulübünün açılmasmdaki sevincle karşılamamalıyız, Türk Kuşunu büyük bir ulusu haüamn engin dünyasile lamşiınp ahştıracak bir ieşebbüs olarak aikışlamalıuız.» Gerçek, havacılığın büyük değeri yalnız bilgi ile ve yalnız bilgili dikkatle yenilebilen tehlikelerinin büyüklüğü ile ölçülebilir, ve nihayet hayat kavgasının göklere çıkan bu bölüğünde kesin bir başancıhk elde edilmesi bizim icin de bir yaşama şartıdır. Türk, uzun tarihinin hiçb;r devrinde ayakta durmasmı olagan kılacak herhangi bir şartı yerine getirmekten geri kalmamış olduğu gibi buqün bütün dünyayı uğraştıran havacılıkta da elbet gereği gibi çalışacak, bu alanda da herhangi bir ulustan geri kalmadığını gösterecektir. Bunda kimsenin kıymık kadar bile şüphesi olamaz. Yeni kurumîa bu yoldaki büyük üîküsünün yeni bir parçasma kavusan Türk Tayyare Cemiyeti başkanı Fuad Bulcayı bu yeni adımdan ötürü özel olarak kutlulamaktan ayn bir zevk duyduğumuzu saklıyamayız. Büyük işler, ancak uğurlannda onun yaptığı gibi hiç durmaz ve cuda kanmaz bir sürüp gitme ile elde edilebilir. Türk Kuşunu Türk sivil havacılığmm bir muştulayıcısı gibi almakhğımız da yanlış olmasa gerektir. Gerek sayın Atatürk, gerek saygı değer Başbakan Türk Kusu Kurumuna yardımlanndan dolayı büyük kcmşumuz dost Sovyetler hükumetine ve onun Ankara Büyük Elçisi Karahan Yoldaşa teşekkürlerini söylediler. Bütün Türk ulusu dilinden söylenmiş gibi alınması pek doğru olan bu teşekkürlere biz yeniden bütün Türk ülkesinin dost devlete olan güzel duyeulannı eklemekle yalnız gerçekliğe dilmaçlık etmiş olmak ödevini yerine getirmiş oluruz. Komşu ülke tayyarecilikte bugün dünyanm en ileri memleketlerinden biri bulunuyor. însan çalışmasmın nelere yeterlik gösterebileceğini önümüze açık seren bu parlak örnekten ders almak bile bizim yüreklerimize kuvvettir. Artık olarak dostlanmızm ustalıklanndan da faydalanıyoruz. Son so'z olarak Türk Kuşunun Türk gendiğine soosuz bir alan açağını be Yugoslavyada intihab bugün yapılıyor Kraia dair mektubu y azan hâlâ bulunamadı! [Sofya muhabiri mahsusumuzdan] Sofya 4 (Telefonla) Sofyada ve bütün Bulgaristanda dündenberi günün en mühim meselesi bütün siyasî adamlarla gazete idarehanelerine ve bircok zabitlere gönderilen esrarengiz mektublardır. Bunlarda Bulgar Kralı Borisin ilk gününden bugüne kadar tahtında geçirdiği hayat ve idare tarzı inceden inceye gözden geçirilmektedir. Mektub yazı makinesile yazılmıştır ve dört sahife tutmaktadır. Bu mektubla güdülen açık gaye kralın guya Bulgaristanın siyasî hayatında oynadığı çok fena rolleri, kralın yanlışlıklannı ve herşeye kanşmasını, siyasî fırkalan parçalayıp onlara hâ • kim olmak istemesini ve Bulgaristanın siyasî adamlarına karşı olan muhab bet ve husumetini açık bir tarzda ef kân umumiyeye göstermektir. Bu mektupta kralın îstanbuliski kabinesi za manında, 9 haziran taklibi hükumetin(Arkan 12 nci aahifede) izahatverdi Na«i*edler arasında bütün eski partüerin reisîe Felâketzedelere derhal Dünkü Vekiller içtimaına Çankof ta çağırıldı. Kralın yardım yapılacak ride var, M. Vevtiç dün mühim bir nutuk söyledi Londra seyahatinden vaz geçmesi muhtemel Ankara 4 (Telefonla) Ka mutayın bugünkü toplantısın da îç Işleri Bakanı Şükrü Kaya Karsta olan yer deprenmesi hakkmda şu iza hatı vermiştir: « Büyük Meclisi acıklı bir hâdiseden haberdar edeceğimden do layı çok müteesIç Işleri Bakam sirim. Güzel yurŞükrü Kaya dumuzun en güzel bir yermde yer deprenmesi oldu. Vatandaşlanmızdan birçoklan vefat ettiler. Ayni zamanda zayiat ta ehemmiyetlicedir. Fakat (Arkan 7 nci aahifede) Tuna devletleri ve Bulgaristan Silâhlanma meselesini tetkik için ayrı bir konferans toplanıyor Prag 4 (A.A.) Diplomatik mehafilde haber alındığına göre, Avrupa cenubu şarkisindeki memleketlerin askerî vaziyetlerini tetki kimkânı. Venedikte konuşulacakbr. Bu meseleyf tctfcik îçîn hususî bir (Arkan 12 nci aahifede) Bulgar Kralı iiçüncii Boris Mısırın gizli diktatöriı Ebraşi nasıl devrildi? Kabineleri parmağında oynatan Hassa Nazırmın [Kahire hususî muhabirimizden] Inhisarlar bütçesi Dün Kamutayda epeyce münakaşa lardan sonra aynen kabul edildi KENDİ KENDİMİZİ TENKİD Ankara 4 (Te lefonla) Kamu tay bugün Tevfik Fikretin başkanh ğında toplandı. Iç İsleri Bakamnın Kars zelzelesine dair izahab dinlendikten sonra bazı meb'uslann teş,rr masuniyetleri n i n kaldmlmasına da • ir Başvekâlet tez Dün söz söyliycnlerden Oümrükler YekilS Alî ttano, kereleri ve encümen Süleyman Sırn (Yoıgad) Ziya Gevher (Çanaklcale) HüsnU Kifabcı (Muğla) mazbatalan okundan teşriî masuniyeü'n kaldmlmasına du. Bunlardan şimdi saylav seçilmiyenlüzum görülmedi. ler hakkındaki taleblere aid evrak müInhisarlar bütçesi müzakereleri zakeresine lüzum kalmadığından iade Bunu müteakıb bazı münakaleler edildi. Diğerleri hakkmda Teşkilân kabul edildi ve înhisarlar 1935 büt Esasiye kanununun 12 ve 7 inci mad(Arkan 6 nct aahifede) delerindeki s u ç ı a r n a n c m a c o ı u u g u u d e l e r ı n d e k i suçlar haricinde olduğun^*»!«»••.«» »«».. . . . . ~ , m l l l l n ı m l Muhalefet liderleri için istenen cezaîar [Atina hususî muhabirimizden] Atina 4 (Telefonla) Muhtelif liderlerin muhakeme edildiği divanıharbde bugün hükumet komiseri iddianamesini okumuştur. Komiser davayı tahlil ettikten ve suçlulara isnad olunah cürümleri birer birer saydıktan sonra liderlerin isyan hareketinde alâkadar oldukları sabit olamadığını söylemiş, bundan dolayı beraetlerini, fakat isyan harek<"tine takbah etmemeleri dolayısile de Kafandarisin bir ay, Papanastasiunun 4 ay, Milonasm 5 ay, Sofolisin 8 ay, Gonatasm 8 ay hapse mahkum edilmelerini istemiştir. Bunu müteakıp avukatlar müdafalanna başlarmşlardır. Divan yann akşam hükmünü verecektir. Hükumet komiserinin bu talebinden itilâf taraftarlan çok memnun olmuşlardır. ıııuııııiHiıııınıiiiıııııııııniHiıııııınmnıııııiKiııtııııııııntıııınıııııııtııııııııııı m ıııııııııııııımıııııııııııııııııııııııiHiım Atina divanıharbinde Kafandarisin 1, Papanastasiunun 4, Gonatasm 8 ay hapisleri taleb edildi Kahire 28 nisan Tevfik Nesim Paşa Başvekâleti kabul ettiği zaman, efkârı umumiye, halkı sinirlendiren bir takım meselelerin kat'î surette halledıleceğine inanmıştı. Bu sebebledir ki, yeni kabine her taraltan müzaBirdenbire size gülünecek bir sor heret gördü. gu gibi gö'rünür amma biraz aşağıya Fakat aylar geçtiği halde halkın ardoğru okursanız ona ne için müspet zu ettiği neticeler elde edilemeyince, 'olarak cevab verilebileceğini an Nesım Paşanın da müsbet bir iş gö larsınız: remiyeceği zannolundu. Bu zannı takBiz şekeri şeker olarak pek ihraç vıye eden sebebler eksik değildi. Başedemeyiz, çünkü şekercihkte bizden vekilin çekingen bir tavır alarak herçok eski olan memleketlerle rekabet kesten uzaklaşması, bilhassa gazeteedemeyiz. Fakat biz şekeri kompos cilere şifa verıci bir söz söylememesi to, reçel, marmelât gibi meyva tatlı iyiden iyiye dedikodulara yol açmışlan içinde ihrac edebiliriz, ve pek tı. Hatta, bir aralık kabinenin buhran çok. Hem bu ihracatta şekerle bera geçirdiği bile söylendi ve yazüdı. ber meyvalanm.tzı da çıkarmağa yeHalbuki, birkaç gündenberi vazl ni bir yol bulmuş olacağımız için bir yet birdenbire Tevfik Nesim Paşa taşla iki kuşa vurmuş oluruz. nm lehine döndü. Buna sebeb, Mısır Ancak bunun bir tek şartı vardır: ahvali siyasiyesinde hayret verici deMeyva konservelerinde kullanılacak ğişiklıkler vukubulmuş olmasıdır. ve bu yolla memleket dişına çıkarı Mühim ve şayanı dikkat istifalar çolacak şekerlerimizden istihlâk resmi rab söküğü gibi birbirini takib etmekalmamak, alınmışsa geri vermek lâ te ve gazetelerde esrarengiz neşriyata 'zımdır. İstihlâk vergisi bizim ken(Arkan 12 nci aahifede) *«W &>raş\ Paşa dimize mahsus bir vergidir. Bunu ınııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııımıııııımııınıınıııııııııııııııiMiıııııınııııııııiııiııııınııiHiııııııııı.ııııu ihracat mallanmızdan alamaytz. Meyva konservelerimizin maliyeti ucuz olmak için de buna kat'i bir ihtiyaç vardır. Her meyvanın bir kilosuna ne kadar şeker sarfolunacağı belli olduğundan teklif ettiğimiz usulün tat bikı asla güç değildir. Değerli bir teşekkülümüz olan Türkojisin bu iş üzerinde bir parça ve dikkatle durmasını dileriz. Biz şeker ihraç edebilir miyiz? İkincide Bugün Üçüncüde Dördüncüde Beşincide Yunanistanda muhakeme edilen muhalefet liderlerinden M, Kafandaris M. Papanastasiu Atina 4 Yeniden Maliye Bakanlığma tayb ©lunan Pesmazoğlu ile Hariciye Bakanlığ.na tayin edilrn Maksimos pazartesi günü umhurreisı huzurunda and içeceklerdir. örfî idare kalkıyor Atina 4 Örfî idarenin çarşamba gününden itibaren kaldmlması hakkındaki karamame imza edılmiştir. Altmcida Yedincide ıııııııııııııııııııııııınııııraııınııımııııııınııınıınıtııınınHiıınnııııiıııı Sekizincide : Dokuzuncuda: Onuncuda : On birincide : lirterek bundan dolayı asıl bu gencliğimizin kutlulanması lâzım geldiğini söylemeliyiz. YUNUS NADİ Lozan muahedesi Büyük zaferin bir se meresidir. Rusya Fransa and laşması. Bir Sorgu Geçidi: Halid Ziya Dikkatler, güzel Yalvacın derdi, îrfan âlemimize notlar kütübhanesi lâ zım: Dr. A. Süheyil Ünver, Görüşler ve görünüşler. Hıkâye: Perihan ö mer. Tahlil ve ten kid: M. Turhan Tan. Cihan Harbinin ta hakkuk ettirdiği kehanet: Staviski rezaleti, Almanya mektubları: Abidin Daver Spor haberleru Dünyanın en zengin adamı. Askerlik bahisleri, Haftalı radyo prog ramı. Şundaki surata bak! Kendini adam sanıyor; sanki bizden Bir farka varmi} gibi!