4 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

Cumhuriyet . 3B J Ingiltere hükumeti Versay andlaşmasma artık merbut değilmiş ^ Makdonaîdın Avam Kamarasmd» söylediği nutuktan bu mâna çıkarılıyor Londra 3 (A.A.) M. Makdonald, Avam Kamarasmdaki nutkunda Hitler tarafmdan yapılmıs olan tekl^fle rin iptal edilmiyeceği hususunu kaydetmiştir. M. Hitler, Sir Con Say monun Berlini ziyareti esnasmda komşularile ademi tecavüz misakları imzalamaya hazır olduğunu ve bü tün bu misaMarın bir araya getirile rek umumî bir ademi tecavüz pakti şekline konmasına itiraz etmiyeceğini söylemiştir. M. Hitler, bundan az zaman sonra hatta bu misaklara imza koyacak olan hükumetlerin kendi aralarında bir müsterek yardim mi sakı imza etseler bile kendi noktai nazarını muhafaza edeceğini de ilâve etmiştir. Bidayette Hitlerin bu tek liflerine büyük ehemmiyet verilmemiş gibi görünüldüğü halde şimdi kendisi ilk tekliflerini daha müs pet bir şekilde tekrar etmeye davet ed'lecek gibi görülüvor. Garbî Avrupa için bir hava muka velesl imzalanmasına dair olan tek lifi Makdonald bir kere daha Alman hükumetine teyid etmiştir. Ingiliz Başvekili, Almanyanın si lâhlanma hakkında aldığı tedbirleri muvafık görmemekle beraber bu hususta Almanyaya tarizde bulunma mıştır. Yalnız bu tedbirlerin bilhassa Ingilterede denizalü gemilerinin inşa karan dolayısile husule getirdiği tesirlere ve bunlann tam buna dair müzakereler başlıyacağı arada yapılmış olmasına işaret eylemiştir. Bu hareketi kendisine karşı pek nazik bir muamele addetmekle beraber îngil TEI.GRAF HABERLERİ Fransız Sovyet andlasması Andlaşmanın irnzası Avrupada nasıl karşılandı? Paris 3 (A.A.) Gazeteler, birinci derecede Fransız Sov yet mukavelenamesile meşgul oluyorlar ö v r gazetesi 2 mayıs tarihinin sulhü kuvvetlendirme mesele lerinde unutulmaz bir tarih ola rak kalacağını yazmaktadır. Maten gazetesi, en mühim bir mesele olarak bu mukavelenin Jenev ve Lokarno itilâfma ta mamen mutabık olduğunu kay • dediyor. Eko dö Pari, Fransa efkân umumiyesinin bundan 45 sene evvej imza edilmiş olan Fransız Rus ittifakı karşısında hisset miş olduğu heyecan ve meserreti bu sefer göstermediğini işaret etmektedir. Pöti Parizien gazetesi, FransızSovyet mukavelesinin iki memleket arasındaki hükumet siatem lerinin farklarına rağmen, de • vamlı olabileceğini ve dostça daimî bir tesriki mesaiye mey dan verebileceğini kaydediyor. Kotidiyen gazetesi ise, bu günü bir kara gün olarak almak ta ve sebeb olarak mukavelenin yalnız Fransaya taahhütler yük lettiğini, Rusyanın istese bile taahhütlerini ifa edemiyeceğini, çünkü Almanya ile hemhudud olmadığmı yazmaktadır. Belgrad 3 (A.A) Mıntakavî misaklara daima taraftar ol • muş olan Yugoslavya, Fransız Rus andlaşmasını memnuniyet • le karşılamaktadır. Roma 3 (A.A.) Franmz Sovyet misakı, orta Avrupanın emniyetile uygun olması «ebe bile memnuniyetle karşılan mıştır. Varşova 3 (A.A.) Lehî» tan, Fransız Sovyet karsıhkh yardim misakınm kendini dışanda bırakmasından korkmakta dır. Bu misak, Fransız Lehia tan ittifakile Lehistan Sovyet ademi tecavüz misakmı bozma dığı takdirdn Lehistan endise et Atatürkün söylevi rHairofı hele, ulusal havarı CAVAH rtn.ı korumak «Hayatı, KAIA iılııeal hayatı seven, onu lrrki*ııtnalf . isteyen, yurdunun havasma da ilçinliğini, hergün biraz daha çoğaltmalıdır.» Qkan Büyük, muhit Yalın Parlak, çıplak, açık Yöney Cephe Araç Vasıta Düzenlemek Tanzim etmek Şüphe «T. Kö.» Sebep «T. Kö.» Uçman. Tayyareci Önem Ehemmiyet İşlev Amel, fiil, meşgale Güven İtimad Asuğman «Mecazi olarak» gök Kmav Faaliyet ö d e v Vazife Kıvanç Memnuniyet Düzey Seviye Vatan «T. Kö.» Esas «T. Kö.» Natür «T. Kö.« Tabiat «T. Kö.» Ayin «Türkçe ayın Oyun> Üzel Ezeli Hayat «T. Kö.» Lâzım cT. Kö.» \Ü\T7 DÎTI ^•••^•MHBBI^I^BMMBBİMB Çelik devri tere hükumeti Alman murahhaslarım kabul etmeye hazırdır. M. Makdonaîdın bu bevanatı îrçilterenin Versay muahedesine olan merbutiyetini hemen tamamen ter kettiğini gösteriyor. Muhtemeldir ki, yakında silâhsız lanma meselelerini daha iyi bir surette tetkike yarayacak fırsatlar zuhur edecektir. Çünkü M. Hitler, silâhsızlanmayı bir kontrol altmda olarak kabule hazır olduğunu sarih bir şekilde söylemiştir. Makdonald, nutkunu nikbin bir ifade ile bitirmiş ve umumî barışı ko laylaştıracak ihtimallerin mevcud olduğunu ve bunlardan istifadeye ça lışacağım söylemiştir. Avam Kamarası toplantısmm so nuna doğru, Sir Con Saymon, Ingi liz siyasasınm Uluslar Kurumu prensiplerine sadık kalacağını bildirmiş ve Almanyayı emniyet siyasası gidişine iştirake davet etmiştir. Muhtelif partiler üyeleri hüku metin güttüğü siyasayı tasvib etmiş • lerdir. Bundan sonra muhtelif hatiblere cevab veren Sir Con Saymon, Uluslar Kurumu nizamnamesinin mıntakavî andlasmalarla kabili telif olduğunu söylemiş ve <Lokarno muahedesinde zikredilmiş bulunan bu nizamname mucibince Fransa, Rusyaya yardim maksadile Almanyaya hücum ettiği takdirde, bu hücum, Ingilterenin Almanya aleyhine bir hareketini intaç etmiyecektir> demiştir. (Baş iarafı birinci sahifede) Lâkin, yaşadığımız bu çağda, artık, insanlar, yalnız karada ve denizde kalmadılar. Tabiatin hava varlı ğının da içine daldılar. Hayat için, havayı, yalnız, nefes lenmenin yeter olmadığı anlaşıldı. Gerek ve gerçek olan, hava egemenliği olduğu yaltn olarak ortaya çıktı. Bütün uluslann, büyük dönenle, üzerinde çalıştıklan bu yöneyde, Türk ulusu da, şüphesiz, yerini almalıydı. Türkiye Cumhuriyeti hükumeti, kara ordumuzun yanında, donanmamı zı kurarken, hava filolanmızı da, en son hava araçlariyle düzenlemekten geri kalmadı. Şahıslarile onur duyduğumuz, ha va subaylanmız ve komutanlanmız da yetişmiş bulunuyorlar. Uçmanlanmız, her zaman ve her halde, ulusun yüzünü ağartacak yüksek değerdedirler. Lâkin, arkadaşlar; bu kadannı yeter görmek doğru olamazdı. Hava i çine, onun bütün dünyada, aldığı 5 nem derecesine göre genişlik vermek lâzımdı. Bunu gözönünde tutan Cumhuri yet hükumeti; havacılığı, bütün ulu sun işlevi yapmak karannda idi. Türk; yurdun dağlannda, orman lannda, ovalannda, denizlerinde, her bucağmda, nasıl bir bilgi ve kendine güvenle yürüyor, dolaşıyorsa, yurdun asuğmanında da, ayni süratle dolaşabilmelidir. Bu ise, Türkü, çocukluğundan, vatan kuşlarile, vatan havası içinde ya nşa ahştırmakla başlar. tşte, bugün, burada, bizi toplıyan sebeb, o, kutsal işe başlama ayinidir. Havacılık kmavına ciddî sanlma larından dolayı, hükumete, Genel Kurmay Başkanı sayın Mareşala ve Türkiye Hava kurumu başkanı de ğerli arkadaşım Fuada, burada, özel minnetlcrimi sunanm. Bu ödevimizi başarmada, bizden değerli yardımlannı esirgemiyen dos « tumnz Ru« Soryet Cumhuriyetine ve onun, »aym Büyük Elçisi M. Kara hana, önünüzde, açıkça tefekkür et mekten kıvanç duyanm. Türk çocugut Her işte olduğu gibi. havaalıkta da, en yüksek düzenle gökte, seni bekleyen yerini, az zamanda, dolduracak sın. Bundan, gerçek dostlanmız sevinnecek, Türk ulusu mutlu olacakbr.» Y eni Türkiyenin birkaç ay sonra on iki yaşına basacak genc fakat doDdolu tanhinde, in sanlığın asırlan ihtiva eden eski ta rihinde olduğu gibi türlü türlü devir ler aramak beyhudedir. Türk tarihi diğer bütün devirleri dev adımlarile atlıyarak, doğrudan do^ruya çelik devrine geçmiştir. Bu devri, Aatatükten aldığı hızla ve yaradılısındaki azim ve cesaretle açan, lsmet Inönüdür. Yüce Başba kan, bizzat bulunduğu birçok harb lerde, demiryolunun oynadığı mühim rolü anlamış, demiryolu yoksuzluğun dan çektiğimiz zahmetlerin, hatta uğradığımız hezimetlerin acısını hahrlamış ve iş başında bulundukça, ana yurdu celik bağlarla kuşatmağa and iç mistir. ~M.ATitulesfco Parîse gidiyor Roma konferansı için temaslar yapacak Paris 3 (A.A.) Romanya Hariciye Bakanı M. Tilüleskonun buraya gelmesi beklenmektedir. I yi haber alan mahafil, M. Titüles konun Roma konferansı hakkında Fransa hükumetile temas etmek Kıraat kitâblâri'1 öz türkçe olacak Kültür Bakanının muhabirimize beyanatı Ankara 3 (Telefonla) Profe sor Hindemitin hazırlamakta olduğu rapor münasebetile Kültür Bakanı Abidin Özmenle görüştüm. Bana dedi ki: « Profesor daha on beş gün çalı şacakür. Raporu tamam olmamışbr. arzusunda olduğunu ve Fransa i Musiki Muallim mektebinin Konser le Sovyet Rusya arasında imzalavatuann bir subesi haline konulması dünan mukavele hakkında malumat şünülüyor. Orkestranm tekemmülü i • almaya çalışacağını tahmin etmek çin de tedbirler alınacakhr.» tedir. Kültür Bakaoı ilkmekteb kitablan hakkındaki sualime cevaben de bun Eskişehirde bir konser lardan kıraat kitablanmn bu yıl ta Eskişehir 3 ( A . A . ) . Yoksullan mamen öz türkçe olarak çıkanlacağını kayırma kurumu tarafından çağmlan bildirdi. Maarif Müsteşarhğmda deği Istanbul Konservatuanndan bir heyet şiklik olacağı hakkında da: «Böyle bu akşam Zabitler yurdunda bir kon birşey habnmdan bile geçmedi, orta ser vermişb'r. Bu konser münasebetile da bunu icab ettirecek bir vaziyet yok Faruk Yersel tarafından söylenen bir tur» dedi. V e bu suretle Rıdvan N a söylevde arsıulusal müzik ve kurum fizin başka bir yere tayin edileceğine hakkında izahat verilmiştir. Bu kon dair olan haberi bizzat tekzib etmiş oldu. « r çok beğenilmişb'r. Atatürkün söylevinde hiçbir ya bana kelime yoktur. Söylevde kul lanmı; olduğu kelimelerin bazılannın mivecektir. anlamlan sunlardır: .>,•, M Unmak Yapmak, imal etmek Son dakika Unsur cT. Kö.» llginlik Alfikadar olmak örgen Organ Egemenlik Hakimiyet Nefes cT. Kö.» Yaratık Mahluk Kars 3 (A.A.) însan zayianImkân «T. Kö.» nın hakikî sayısını tesbit edebilmek iCuda Asla çin felâkete uğrayan köylerin tama Kapasite Yetenek, kabiliyet men görülmesi gerekmektedir. H a y • Kapsal Am ve şamji van zayiab pek çok olmuştur. SayısıDölen Azim Ürün Mahsul nı şimdilik kestirmek kabil değildir. Giriştiği herhangi bir işi bu derece tamamına iriştirmek, yeryüzünde pek az devlet adamına nasib olmuştur. lsmet Inönünün bu işte elde etmiş olduğu muvaffakiyet salt kendisi için Başbakanın söylevi değil, biz bütün Türkler için de, se Ankara 3 ( A . A . ) Bugün Türk vinmeğe ve övünmeğe değer. Kuşu kurumunu açarken Başbakan IsDemiryollan aleyhtarlannm, dar dümet tnönü şu söylevi söylemiştir: şüncelere dayanan itirazlanna rağ Sayın arkadaşlar, men başanlan bu iş yurd için, yurdun Hava kurumunun açılmasını yal selâmeti, zenginliği, dahilî düzeni, ve mz bir spor kulübünün açılmasındakı sevinçle karşılamamahyız. Türk Ku geleceği için paha biçilmez değerdedir. Bir kere, ülkemizi baştanbaşa kuşa şunun büyük bir ulusu, havanın en tan bu çelik ağ bizim öz malımızdır gin dünyasile tanıştınp ahştıracak bir Kendi paramızla yapılmışbr. Kendi teşebbüs olarak alkışlamahyız. memurlanmızla işlemektedir. Eskiden. Türk Kuşunda yüce yeteneklerini geyapbrmış olduğumuz birkaç demiryo liştirecek sportmenler, Türk havasını lu yurd için bereket kaynağı değil, medeniyetin birleşme ve buluşma alaboynumuza takılı esaret zincirleriydi. nı haline getireceklerin. öncüleridir. Bu yollan döşemek için para sayan Bunlar Türk hdvasının savgasını da yabancı devletler, bunlan ya bize, yeni temellere dayamak için önayak yahud ki başkalanna karşı gütmekte olacaklardır. olduklan siyasaya vasıta olsun diye Planörler bugün her ülkede hava • döşemişlerdı. cılığın yarduncı kurumlarından sayılBunlan, îsmet înönü hükumeti bi makta, binlerce havacılar ilk aşklarını rer birer yabancı ellerinden kurtararak bu kurumda kazanmaktadırlar. Hava kurumunun az zamanda bü Türk devletine, Türk ulusun a mal ettün eksikliklerini tamamlaması ve se ti. Şimdi hür Türkiyenin, demiryol • lan da hürdür. Her şeyimize sahib olverek eğlenilecek bir toplanma yeri ol' duğumuz gibi, bunlara da sahibiz. Bu, ması için elimizden geleni yapmak kaaz bir nimet midir? ranndayız. Demiryolu, medeniyetin de bir ölTürk Tayyare cemiyetinin ve onun çüsüdür: Medeniyetin nimetlenni «a çolc d(^«tK b»»kanr Faad Buîcayın uzak bucaklara, en seri bir tarzda u • yıllardanberi Türk tayyareciliğine ollaşhnr. Nızamın, emniyebn korucusuduğu gibi bu kurumun kurulmasında dur: Demiryolu geçen yerlerin düzeni da yüce hizmetler ettiğini teşekkürle apek zor bozulur. Berekebn, genişliğin nanm. Bu kurumun çalışmasuıda Sovmüjdecisidir: Toprak mahsullerini, fabyet uzmanlan kılavuzluk ve hocalık rika mallarım, tüccar eşyasını ucuz ve edeceklerdir. Sovyet tayyareciliğinın çabuk taşır. gösterdiği bu dostça ilgiye içten teşekİşte bütün bu iyilikleri bize temir. kürlerimizi söylemek benim için bir için, lsmet Inönü hükumetinin on yılzevktir. Sovyet büyük elçisi yüce sportmen ve sayın Karahan bu yolda çok da döşediği ve yahud ki devlete mal ettiği demiryollan yurdun üzerinde dostça ilgiler göstermiştir. 2,500 kilomctroluk bir ağ vücude geSovyet tayyareciliği bütün dünya brmiştir. nın takdir ettiği yüksek bir düzeye Bu, hiçbir tarihin kaydebnediği, çok çıkmışor. Türk Kuşu Sovyet uzmanazametli bir iştir. larile beraber çalışmaktan çok istifade edecektir. Türk Kuşunun çalışmaya ve yükselmeye başladığını sizi tanık ruta rak ulusa müjdelemek benim için bahtiyarhktır. Türk gencleri Türk havasma bü tün ateşlerile aülmakla, soğukkanh ve yürekli yaradılışlannın yüce verimlerini göstermekle Atatürükü çok sevindirecek bir spora bağlanmış olacaklar . d.r. . ' Onun içindir ki, kendi tarihimızin bu çelik devrini, her devirden üstün görerek, göğsümüzü kabarbyoruz. Ve ayni zamanda, ana yurdun heı hangi bir kısmı, bir düşman hücumu na uğradığı takdirde, lâzım gelen müdafaa kuvvetlerinin, pek az bir zaman» da, zahmetsizce, savaş alanına ulaş bnlabileceğini düşünerek, rahat uyu maktayız. Dünyada, bundan büyük mazhari yet olamaz. Ercümend Ekrem TALU Çatlaklardan kırmızı sular akıyor Felâket mıntakasmda sarsmbdan sular çekildiği gibi bazı yerlerde de on metro genişliğinde açılan çatlak lardan knmızı renkte sular akmakta dır. Taprakta birçok çatlaklar vardır. Digora giden şose üzerinde on men fezli bir köprü yıkılmıştar. Felâkete uğnyanlann yiyeceklen tamamile temin edilmiştir. ilk tedavi • leri yapılan yaralılar hastaneye getirilmektedir. Almanların bir tekzibi Berlin 3 ( A . A . ) Askersizleş tirilen yerlerdeki şehirlerde Reichsvvehr kuvvetlerinin konulduğu haberleri rev mî mehafilde kat'î olarak tekzib edilmektedir. Yeni bir buğday ahm merkezi | Isparta 3 ( A . A . ) îspartaya 2 0 kilometro uzaklıkta ve Aydın Demir yolu üzerinde bulunan Baladız istasyonunda Ziraat Bankası buğday alım merkezi, köylüyü sevindiren bir şekilde alım işlerine devam etmektedir. Bilhassa son ilkbahar yağmurlannın üzerinde yaptığı iyi tesirlerden dolayı merkez, buğday alımını arürmış ve şu günlerde de köylüden mühim miktarda buğday almışnr. Bu merkezin açılması gerek Isparta ve gerekse Burdur çevresi köylülerini çok sevindirmiştir. Balkan konseyi Yunanistanı M. Maksimos temsil edecek Atina 3 (Hususî muhabirimizden, gece telefonla) Bükreşte toplanacak Balkan Andlasması konseyinde Yunanistanı temsil edecek heyet bugün geç vakit şu suretle teşekkül etmiştir. Eski Hariciye Bakanı Maksimosun rivasetinde Yunanistanın Ankara el çisi Sakellarapo ile Sofya elçisi Kol'as müşavir olarak bulunacaktır. Hari ciye siyasî şube müdürü Pipinelli de bunlara re^akat edecektir. Tarihsel bir gün: Türk sivil havacılığı kuruldu (Baştarafı 1 inci sahifede) sonunda Başbakanı tebrık ettiler ve kürsüye doğru ilerlemeğe başladılar. Daha ilk adımı şiddetli alkışlar kar şıladL Atatürk söyliyecekti v e bu söylevle günün büyüklügü sonsuzla şıyordu. Kürsüye çıkana kadar alkışlar v e haykırışlar, biraz sonra Türk genclerinin yükselecekleri havalara kadar çıktL Fakat Atatürk söylevın ilk kelimesine başlarken meydan sessizlik içinde bir h*fini bile kaçırma mak için bütün varlığını ona verdi. lAyn çerçeve içinde okuduğunuz söylev, her durağında ulus yığınmın coşJcun nazarları arasında sona erdi. Bundan sonra Tayyare Cemiyetinin de ğerli ve çalışkan Başkam Fuad, bir söylev verdi. Türk Kuşu gerçekten tarihsel bir gün, ulusal ve yüksek bir hava içinde açümış oluyordu. Tecrü besi yapılacak olan planörler sahada duruyordu. Bu planörler bir motörlü tayyare tarafından telle çekile cek, göke yükseldikten sonra ken di başına bırakılacaktı. İlk göste riş ikl kişüik bir planörde Sovyet Rusyadan gelen muallim Anaoin tarafından yapüdı. Anaoin bu uçuş ta yanına Üse talebelerinden Feri di almıştL Planör havaya yükseldl Sahazun üstünde birkaç deia do • laştıktan sonra bin metro irtifada plânörün tayyare ile bagı koparıldı ve motörsüz tayyare havada kendi başına dolaşmağa ve her türlü hü nerler göstermeğe, taklak atmağa başladı. Bir müddet böyle dolaştık tan sonra sahaya gayet muntazam surette indi. Bu plânörü idare eden muallim Sovyet Rusyada beş plânörü birden arkasına takarak havalandır mıştır. Bu tecrübeler yakın bir zamanda motörlü tayyarenin tren katarla nnda olduğu gibi lokomotif hizmetini görecegini, birçok plânörlerin de bunlara takılarak ha\fei nakliyat katar ları teşkil edilebileceğini gösteriyor du. Bundan sonra diğer bir plânörle sıçrama tecrübeleri yapıldı. Bu tecrübeler genc havacılan uçuşlara alıştrr mak için yapılmaktadır. Muallim Romanof ta bir kişilik küçük bir plâ nörle yükselerek müteaddid hünerler gösterdi. Bundan sonra bir avcı tayyare fi lomuz havacıhktaki yüksek kabili • yetimizi gösteren uçuşlar yaptL Nihayet paraşüt tecrübeleri yapıldı ve yükselen bir plânörden iki Sovyet mütehassıs tayyareci kendilerini paraşütle aşağı atarak muvaffakiyetle yere indiler. Denizlide yol faaliyeh Denizli 3 ( A . A . ) Pamukkale adile eski Hiyerapolis harabelerine gıden yol, araba ve otomobil gidecek gibi yapılmışbr. Denizliden harabenın olduğu yere kadar arabadan ınmeden gidilmektedir. Bugün Valinin başkanhğında lise ve ilkmekteb muallimlerinden mürekkeb elli kişilik bir grup araşnrmalar yapmak üzere Pamukkaleye gitmiş lerdir. Lehistana hâlâ kar yağıyor Varşova 3 (A.A.) 36 saattenberi Lehistanın her tarafında şiddetli kar yağmaktadır. Eriyen kar yığınlan yol lan kapamakta ve şimendifer münakalâtını durdurmaktadır. Hasar bilhassa çiçek bahçelerinde çoktur, îsviçre bankasmın iskonto fiati Bem 3 ( A . A . ) Ulusal Isviç re Bankası iskontoyu yüzde ikiden yüzde iki buçuğa çıkarmışbr. Kaşta sam f ırtınası Kaş 3 ( A . A . ) Ü ç gündür kazamızda şiddetli sam yeli esmektedir. Dün öğle vakti hararet 3 4 Hi. Dün fırbna durmuş ve hararet 3 0 a inmistir. Sam hrbnasından ekinler ve zeybnler müteessir olmuştur. Yağmur olmadığı takdirde köylü çok zararlanacakur. Hava yağmura müsaid görünüyor. Mide, Barsak v« karaciğ*r rahatsıslıklarına AFYONKARAHİSAR MADEN SUYU