4 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 12

Malatyada imar ve irfan için güzel çalışmalar Şehrin imarı için büyük bir faaliyet var, hapishanede bir okuma kursu açıldı Ctrmrrarîyet 4 Mavıs 1 35 Güzel bir tesebbüs Gezbe bağcıları bir cemiyet kurdular Gebze (Hususî) Henüz iki. üç aylık memuriyeti esnasında yurdda pek hayırlı işler gören kaymakam Osman Nuri Yılmaz halkı kabzımallarm ihbkânndan kurtarmak, bağları usul ve fen dairesinde yetiştirmek, sevkiyatı muntazam sandıklarla yapmak, mua melâtı doğrudan doğruya müşteriler le ifa etmek gayesile bir «Bağcılar Kurumu» tesis etti. Senelerdenberi mutavassıtlann ceb lerini doldurmaktan başka ellerine on para geçmiyen bağcılarımız müttefikan bu kuruma girmişlerdir. Kurum, teşkilâtını tevsi ederek bağ cılık muhiti olan Tavşancıl ve sair ci var köylerde birer şube açmıştır. 9 eylul sergisi Bu sene birçok ecnebi firmalar da girecek îzmir (Hususî) Izmir panaym bu sene çok zengin olacaktır. Geçen yıl panayıra yetişemiyen birçok firmalar, bu sene için hazırlanmaktadırlar. Faal komite, ecnebi memleketlerle sıkı te maslara başlamıştır. Panayır, Cumhuriyet meydanı yerindedir. Fakat şehrin istikbalde ala cağı vaziyet düşünülerek, daimî panayır mahallinin burada değil, yangın yerinde ve orta kısımlarda açılması ıs tenmektedir. Bir fikre nazaran panay»\ yangın yerinde tesis edilen Kültüv Park için de kurulacaktır. Kültür Park, yangın sahasında, Türkiyede emsali olmıyan bir eser şeklinde yükselecektir. Bura da spor yerleri, banyolan, kütübhanesi, müzeleri, kazinolan, konferans mahalleri, halk toplantı yerleri, sinema ve tiyatro bulunacaktır. Bu hususta da ayn bir proje hazır lanmaktadır. Belediye. spor sahalan için on bin lira tahsisat koymuştur. Fakat bu, asıl Kültür Park ve sahalarile alâkadar değildir. Karstaki zelzele Sarsıntı fasılalarîa hâlâ devam ediyor D*Vor nahiyeshıe 15 kilometro mesafedeki bütiin köylerde yıkıhnıyan bir tek ev kalmadı (Baftaraft 1 inei tahifede) rıilinde 25 köyde 709 ev tamamile yıkıln».$br. Kağızman kazasınm diğer nahiyesile hemhudud olan dört köyünde de otuza yakm ev yıkılmıştır. Arpaçay kazasmm gene Digor nahiyesile hemhudud olan köylerinde bazı evlerin yıkıldığı ve bazılannm da hasara uğradığı anlaşılmıştır. Gene Digor nahiyesinin hududuna tesadüf eden merkez kazası köylerinde de elli kadar hane çıkılmışbr. Açıkta kalan muhtaçlara Kars halkınm ilk gün tebemı ettiği beşyüz yirmi lira ve Hilâliahmerin burada bu lunan dört yüz otuz lirasile Kantaki un fabrikasının sahibleri tarafından teberru edilen otuz çuval un tevzi edilmiştir. Bu sarsınu teıirile nahiyeye giden sose üzerindeki köprü ve menfezler de kısmen harab olmuştur. İlk gün telefon muhaberesi dahi bir müddet kesilmişse de acele tamir edilmiş ve muhabere açılmışbr. Şmdiye kadar yapılan yardım: Kars halkı tarafından verilen 520, Kars Kızıl A y merkezinde bulunan 430 lira ile Kars un fabrikasımn te berrü ettiği 3 0 çuval un derhal tevzi edilmiştir. Ciheb* askeriyeden de ça dır alınarak muhtaçlara verilmişbr. Kızıl A y genel merkezi de felâkete uğnyanlann iaşesi için vali emrine ilk yardım olmak üzere telgraf havalesile iki bin lira göndermişbr. Yarahlara yardım için Erzurumdao bir operatör ile diğer bir doktor, iki sıhhat memuru ve birçok sıhhat malzemesi yola çıkanlmışbr. Yıkılan evlerin yeniden yapılmasî için gereken tedbirler hükumete arze dilecek ve açıkta kalan halkın biran evvel iskânı için tertibat ahnacakbr. Almacak yeni malumat ve yapıla • cak işler aynca bildirilecektir.» Zelzele devam ediyor Kars 3 ( A . A . ) Yer sarsmtısı merkezi olan Digor nahiyesi çevresin* de yirmiye yakm köyde evfcelki gece ve dün gündüz ve gece geç vakte ka dar aralıkh olmak üzere şiddetli »ar sıntılar olmuştur. Bu köylerdeki evle * rin birçoğu tamamen çökmüş kalanlar da oturulamıyacak bir hale gelmiştir. Dün ikinci bir yardım heyeti fe lâket mahalline gitmiştir. Dün otomobillerle bin kilo ekmek ve diğer yiye cek gönderilmiştir.Çöküntü albnda ka' lanlan kurtarmak için de amele postalan gitmiştir. Hâdisenin verdiği korkudan rıaîk' geceleri dışarda çadır ve bahçelerda geçirmektedir. Profesör Maliğİn İzahatJ Tanınmış jeoloji mütehassıslanmızdan ve eski Üniversite hocalanndar» profesör Malik Kars zelzelesi hakkında şu izahab vermiştir: Geçenlerde Marmara adasi havzasında olan zelzele ile Karstaki zelzele arasmda bir münasebet ara samaz. Bu iki zelzelenftt a7i«'«Wi*r^" çinde oluşu ladece bir tesadüfe atfedUebiUr. 1 Zelzelerün Trabzoncîaki sıcak, Avrupadaki soguk dalgalarile de bir a lâkası yoktur. Zelzele arazisi altüst olmuş mmtakalarda vukua gelen bir hâdisedir. Bunun başka bir sebebi olmadığı gibi mevsimin ve sairenin de zelzele üzerinde tesiri yoktur. Bu zelzele dolayısile A ğ n dağımn tekrar indifa edeceğini hiç zannebniyorum. Filvaki A ğ n dağı eski volkanik bir dağdır ve dağ volkanik mah lulâbn, yani lâvlann birikmesile hu tule gelmiştir ama zelzele başka şey. volkanizm başka şey olduklan için A ğ n dağuun yeniden patlaması Sıtimali mevzuu bahsolamaz.» Parlâmentolar konseyinin verdiği iki karar Halkevi tarafından hapishaned» Malatya (Hususî muhabirimiz den) Malatya Halkevi hapisane de bir okuma kursu açmıştır. Otuz kadar mahpus bu kurslarda den görmektedir. Okuyup yazma bilmiyen mah puslar, bu suretle burada faydalı bi rer adam olmaktadıriar. Çocuk haftası Çocuk haftası burada çok güzel geçmişbr. Bayrama iki binden fazla talebe işbrak etmişb'r. Burada ilk defa bir çocuk balosu tertib edilmiş, çocuk lar araba ve otomobillerle gezdirilmiştir. Çocuk bayramı, çocuklan çok se vindirmişbr. İmar faaliyeti Malatya istasyonundan şehre kadar olan dört buçuk kilometroluk yol bü yük bir cadde haline geunimektedir. Bu caddeye «îsmet İnönü» caddesi ismi verilecektir. «îsmet înönü» caddesi Cumhuriyet meydanına kadar uzanacaktır. Belediye bu if için ehemmiyetle çalışmakta dır. Şehrin tamnmış tüccarlan şimdi den bu eaddenin ilu tarafında magaza ve binaJar yapbnnağı düşüamektedir ler. Belediye ve Vilâyet bütçeleri Şehir Medisi, bu sene şehir bütçe »ini 72 bin lira olarak yon tesbit etmişbr. Bu paranm mühim bir kısmı kanalizasişlerine ve diğer imar faaliyetine sarfedilecektir. Vilâyet Umumî Medisi de Vilâyet bütcesini 490 bin lira olarak tesbit etmiştir. Bütçenin mühim kısmı nafıa ve maarif işlerine. aynlmıştır. Memurin gecesi Vilâyet makammın emri üzerine açılan kurıda okuyan mahpuslar memurlar her hafta salı akşamlan Halkevinde toplanmaktadır. Bu toplantılar çok faydalı olmakta, her içtimada bir kanunun izahı yapılmakta, sıhhî, içti maî ve idarî görüşmeler olmaktadır. parçalar çalmak suretile Halkevinin musiki şubesi de her toplantıda giızel konserler vermektedir. Su meselesi Burada iyi içme suyu olmadığmdan uzaktan borular vasıtasile su getirıl mesi düşünülmekte idi. Bunun için 9 0 bin liraya ihtiyac vardır. Belediye, bu parayı Belediyeler Bankasmdan borc alarak bu su işini biran evvel halletmeği düşünmektedir. Kayuılar zarar gordu Burada iki haftadır yağmur devam etmektedir. Bu arada iyi soğuk ta ol muştur. Bu yüzden kayısı ağaclannın çiçekleri dökülmüş, ağadar yüzde el li, hatta yetmiş beş nisbetinde zarar gönnüftür. Diğer mahsul bereketlidir. çiftçi vaziyetten memnundur. Arsıulusal parlâmentolar konseyi nisanın 26 sında Cenevrede Türk mu rahhası Fazıl Ahmedin iştirakile top lanarak bu yıl temmuzda Brükselde toplanacak olan parlâmentolar konfe ransının ruznamesini hazırlamıştır. Konsey bu münasebetle Brüksel konferansına verilecek ütî karar sureti kabul etmiştir. Bunlardan biri arsıulusal iktısadî tesanüde, diğeri de albn esasına müs • tenid para istikranna aiddir. Paranın bu istikran tsviçrenin Bal şehrindeki arsıulusal tediyat bankası vasıtasile yapılacakbr. Paralann istikran hakkında müm kün olduğu kadar süratle bir rapor hazırlaması için bu banka nezdinde te şebbüsatta bulunmalan hükumetlerden rica edilecektir. Geçen yıl Yıldız sarayında topla nan arsıulusal parlâmentolar konfe • ransı bu yıl temmuz ayında Brükselde açılan arsıulusal sergi Dİnasında top lanacaktır. Yunanistanda intihabat ve örfî idare Atina 3 (Hususi) Başbakan, fntihabatm haziranm ikinci pazar gününe talik edildiği hakkındaki kararnameyi imzalamıştır. Memurların tasfiye müddetinin 20 gün daha temdidi hakkında bir ka rarname çıkanlmıştır. Çıkarılan memurlann yerine yenilerini almak sonraya bırakılmıştır. Bakanlar he yeti divanı harblerde görülmekte bulunan liderlerin, deniz asilerinin ve Selânik siyasilerinin muhakemeleri biter bitmez örfî idarenin kaldırılmasına karar vermiştir. Bu muhakemelerin pazartesiye bi teceği ve o gunden itibaren örfî idarenin kalkmış bulunacağı tahmin e dilmektedir. Sağlık Bakanmm beyanatı Ankara 3 ( A . A . ) Sağlık Ba kanı ve Kızıl A y Kurumu başkam doktor Refik Saydam, Karstaki yer sarsmtısı ve felâkete uğnyanlara ya pılan yardım tedbirleri hakkında A nadolu ajansına aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: « Sarsınb bürkânî olmayıp çöküntüden ileri gelmiştir. Sarsmtmın mer • kezi Digor nahiyesi ile çevresidir. Sar* sıntınm tesirini takriben elli kilometro nısıf kutrunda bir çevre içinde gösterdiği anlaşılmıştır. Digor nahiye merkezinden itibaren 15 kilometroluk bir çevredeki köyler tamamile harab ol • muştur. Bu çevre dışmdaki kısımda evler kısmen yıkılmış ve birçoklan da çat lamak suretile zarara uğramışbr. Bu hâdiseden Digor nahiyesinde, yirmi beş köyde 709 evin tamamile yıltıl * dığı, 68 kişinin öldüğü ve 7 0 kişinin yaralandığı ve 8 kişinin de kaybldugu tesbit edilmiştir. Hayvan zayiab çoktur. Kağızman kazasmm Digor nahiyesine smır olan dört köyünde 3 0 a ya kın ev yıkılmış ve iki kişi yaralanmısbr. Burada biraz hayvan zayiab da vardır. Arpaçay kazasmm Digor nahiye sine smır olan köylerinde de bazı ev • lerin yıkıldıgı ve bazılannın da hasara ugradığı anlaşılmışbr. Gene Digor nahiyesine sınır olan Kars merkez kazası köylerinde de eili kadar ev yıkılmışbr. Burada insanca zayiat yoktur. Biraz hayvan telefatt vardır. Beşiktaş Halkevinin balosu . mtm TONCUÇ Ekonomi Müsteşanmız Selânikte Atina 3 (Hususî) Türkiye Ekonomi Bakankğı Müsteşan Arif, Strumca ve Meriç ırmaklanndaki kurutma tesisatını tetkik etmek üzere dün Selâniğe gitmiştir. sL2 I Bursada şiddetli sıcaklar Bursa (Hususî) Burada sıcaklar birdenbire bastırdı. Hararet göl gede ( 2 7 ) ye çıkb. Bu sebeble mektebler öğleden lonra tedrisau tatil et tiler. Beşiktas Halkevi. üyelerine perşembe günü akşamı Park otelde çok güzel bir eğlence hazırlamıştı. Samimî bir muhit içinde geçen bu baloda birçok sürprizler yapıimif, dan» edilmig, majızumeler okunmuştur. Resmimiz baloda bulunanlan göateriyor. | Temeyyu etmtk = Suyumak, sulafmak « (Fr.) Se I Degoâter liquefier Tenk = Dar Temeyyöı etmek (Bak: Temayuz) Tenkid etmek = Tenkid etmek (T. Ko.) Temhir etmek = Mühürlemek « (Fr.) Sceller, Tenkih etmek = Ayıklamak, kırpmak = (Fr.) Netcacheter toyer, diminuer Teminat = tnanca = (Fr.) Carantie Tenkil etmek = Tepelemek = (Fr.) Reprimer, Temmat akçeıi = Tutak = (Fr.) Cautionnement, châtier garantie Tenmiye etmek = Büyütmek, yetiştirmek, Orelemek Teram etmek = İnançlamak, inan vermek, ta^la Tensib etmek = Befenmek, onamak = (Fr.) Ap • mak, elde etmek = (Fr.) Assarer, garantir prouver Temkin = Ağır başlüık = (Fr.) Digniti Tensik etmek = Tevilemek = (Fr.) Reformer Temkinü = Ağirba?lı Tenvim etmek = Uyutmak = (Fr.) Endormir Temrin = Yunruş = (Fr.) Exercic* Münevvim = Uyutucu = (Fr.) Soporifiqxte, enna • Temyiz = Ayvrd (Fr.) Diatînetion yeux Temyir etmek = Ajnrdetmek, ayirtlamak, seçmek = Tenvir etmek = Aydınlatmak, ısıtmak « (Fr.) (Fr.) Distinguer Eclairer, eclaircir Mahketnei temyİF = Yaryutar = (Fr.) Cour dt eatTenzil etmek = Indintıek, aşafrı düjürmek, azalt aat'on mak, çıkarmak = (Fr.) Abaisser, toustraire Oivanı temyizi askerî = Süel Yargntay Terani (Bak: Tekâsul) Divanı muhasebat = SağıAor = (Fr.) Cour de* Terakki = llerleme = (Fr.) Progres comptes Terakki etmek = İlerlemek = (Fr.) Progrener, faire Tenaku« etmek = Azalmak, ektilmek dt* progre» Tenakur = Tutmazhk Terakkiperver = Ilercî, ilercil = (Fr.) Pogresnste Tenasuh == Tondeğişimi (Fr.) Metempaychote Terakkub (Bak: Intlzar) Tenasüb = Vygu, yakısık, ni»betlesme = (Fr.) Teraküm etmek = Birikmek = (Fr.) S* acctmaler Conavenartce, proprortion Terane = 1 ötü, 2 (Bak: Nağme) = (Fr.) Chant Tenasül = Dölerme = (Fr.) Proereation, generation Terazıi tarafeyn = Onaşma Tenazur (Bak: Mütenazır) = Uyka = (Fr.) Symitrie Terbiye=Eğitim, yetiski = (Fr.) Edacation, drenage Tenbih etmek = 1 Uyarmak, uyandırmak, 2 Terbiye etmek = Eğitmek, yetiştirmek = (Fr.) (Bah: Ihtar) Eduaaer, elever Te»dürü*t = Saflam = (Fr.) Robtute Tercih = Üsterim, öneyle = (Fr.) Prefirenee Tenebbüt etmek = Bitmek, çtmlenmek = (Fr.) VeTercih etmek = Üstermek, üstün tutmak, bejen giter, pouuer mek, öneylemek = (Fr.) Preterer TeneffüV etmek = tfrrenmek, soçumak Tercüman =Dilmec Teneffus etmek = Nefes almak, •olumak, nefe. Tercüme etmek (Bak: Mütercim) Çevîrmek « lenmek. (Fr.) Tradaire Tenew8 etmek == Çeşidlenmek, türlenmek = (Fr.) Terdif etmek = Ardamak = (Fr.) Faire aecom • , Varier pagner Tenevvür etmek = Aydınlamak, ısımak Tereddi = Yozlaşma = (Fr.) Desagreation, dige Miinevver (Entellektüel anlamına = ldeman tntellectuet nerescenee Tenezzüh = Gezinti, «eyran = (Fr.) Promenade Tereddi etmek = Yozlaşmak = (Fr.) Desagreger, a« \mxenrnan degenerer Tenezzül etmek = 1 tnmek, dfi'mek, alçalmak, 2 . Tereddüd (Bak: ŞSphe)=tkircim=(Fr.) Hentafion a kadar alçalmak, ... a kadar inmek, ... a kadar diişTereffu etmek = Yükselmek, ağ^nak, yücelmek = = (Fr.) S'abaiuer, daigner (Fr.) S'elever Ademi tenezzül = Beğenmezlfk • « (Fr.) Dedain = Terfi etmek = Geçmek, yukarlamak Teırfîr etmek = Sogutmak, iirendinnek = (Fr.) Tereke = Bırakıt = (Fr.) Heritage Terennüm etmek (Bak: Teganni etmek) Tere»»üb etmek == Çökmek, dibe çökmek Tereşsub etmek = Sırmak = (Fr.) Sainter Teretfuhat = Sızıntı Terettüb etmek = Düfinek «• (Fr.) tncomber Terfih etmek = Ondurmak, genlik vermek, genU mek, gönendirmek = (Fr.) Amiliorer Terfik etmek = Yandamak, yanma katmak, yanına vermek = (Fr.) Faire aecompagner Tergib etmek (Bak: Teşvik) = (Fr.) Enceuragmr Terhin etmek Tutuğlamak = (Fr.) Engager, hypotheaaer Terhis etmek = tzin vermek, bosarmak, »ahvermek, koyuvermek = (Fr.) Congedier Terketmek = Bırakmak = (Fr.) Abandonner Terkib = Katım, somtöz = (Fr.) Compotition, gynthise Terkibî = Somtoze! Terkib etmek = Somtozlenmek katnnlamak = (Fr.) Composer Terekküb etmek = Katnnlanmak « (Fr.) Se eom • poser Terkira etmek = Yazmak Tersane = Gemlik, gemilik Tersim etmek == Çizmek, resmîni yapmak Tertib = Sıra, diri, düzgü, düzem, dHizemeç * (Fr.) Serie, ordre Tertib etmek = Stralamak, dizmek, tiraya koymak, düzmek = (Fr.) Serier, mettre en ordre Tertibat (Bak: Tertib, tedbir, ihzarat) Tertibli=Derügen, derli toplu, yerli yerinde == (Fr.) • Of?onni Tertibsiz = Savruk, bozuk düzen = (Fr. Malordonni. desordonne Terviç etmek = Öniirrmek = (Fr.) Soatenir, appayer Terviei efkâr (Bak: M&revviç) = önârtge Tesadüf = Raslama = (Fr.) Renaontre Tesadüf en = Rasgele = (Fr.) Par hasard Tesadüf etmek = Raslamak, raagelmek «E (Fr.) Rencontrer Tesadüm = Çarpişma, tokımna «= (Fr.) Cottition Tesahub etmek Kayırmak, beninuemek == (Fr.) « Proteger, a'approprier Tesamuh (Müsamaha) = Ho^RöVme, hoşgörüt'liik, hosgörü, göz yumma = (Fr.) Tolerance Tesanmf = Dayanifma (Fr.) Solidariti Te*bit = Sapta Tesbit etmek = Saptamak = (Fr.) Fixer Tescil etmek "= Kütüğe geçirmek, deftere geçur mek = (Fr.) Enregistrer, tnterire Tetelli = Avunç, avuntu = (Fr.) Consolation Te«elli bulmak = Avmunak (Fr.) Se consoler = Teselli etmek = Avutmak, avundurmak =* (Fr.) Contoler Teselsül etmek (Bak: Tevali) = Dizilerunek, dizflip gitmek, zincirlenmek = (Fr.) Se meeeder, s'enchainer Te*ettür etmek = Bürünmek, örtünmek, kapanmak' (Fr.) Se voiler, «« couvrir, tfenfermer Teseyyüp (Bak: thmal, terahi) = (Fr.) Nigligenee Teshil etmek = Kolaylaştırmak = (Fr.) Faciliter Tesbin etmek = Isrtmak = (Fr.) Chauffer Teshir etmek == Almak, ele geçirmek, büyiU«jB«k * (Fr.) Conquerir, enaorceler sedaire Te»ld etmek = Bayramak = (Fr.) fiter Tesir = Etki = (Fr.) Effet Tesiı (Bah: Müessese) Tesisat = 1 Koyaç, koyra, 2 (Bak: Möe**mi) =a (Fr.) Instittttion Tesis etmek = Kurmak Teskin etmek (Bak: Sükun) = Yafaffmnalc, sakîn * le^tirmek, diadirmek, sükun vermek » (Fr.) Apauer, calmer Teslih etmek = SHablamak = (Fr.) Armer Teslim = Teslim (T. Kö.) == (Fr.) Livrer Tesellüm etmek == Teslim almak Teslimiyet = Verinim, verinselik = (Fr.) Capitu • lation, rimgnation Teslim tesellüm » Alaca verec* « (Fr.) FormalU de livre et de reça Te»lis = Oçleme (Fr.) Tripler, trînite Tesmiye etmek = lsimlemek, adlamak, ad koymak, isim vermek = (Fr.) Nommer, dettommer Tesmiye olunmak = tsimlenmek, a<flanmak, ad konulmak, üim verilmek, denmek = (Fr.) Se nommer, tfappeler Ornek: Anadolunun birçok yerlerinde vereme ince hattalik tesmtve olunur. as Anadolunun birçok yerUrindt vtrtmt ince Jıastalık denir. ' Tesri etmek = SüratlendiraMk, bızlandıı mm\t, (Fr.)