Commodore 64'ün çıkış birimlerini tanıtan yazı dizimizin bu bölümünde Conirol Port 1 İle uğraşacağız. Birçok kişinin sandığı gibi burası sadece Joystick bağlamak İiçin kullanılmaz. Bu Port ile yapılabilecekleri kendi yapacağımız bir ışıklı kalem (Light Pen) örneğinde göreceğiz. Bilgisayarımzın Control Port 1'in- deki bir bağlantının nasıl kullanıldı- ğını birçoğumuz bilmeyiz. Burada bahsettiğimiz 6 No.'lu Pin'dir ve iki ayrı işleve sahiptir. Öncelikle Joystick üzerindeki ateş tuşunun konumu bil- gisayara buradan iletilir. Bu Pin'in asıl ilginç kullanımına ise birazdan değineceğiz. Büyük bir ihtimalle belli bazı fonk- siyonları bilgisayara bağlı özel bir ka- lem vasıtasıyla doğrudan ekran üze- rinde seçmeye yarayan Light Pen (ışıklı kalem) hakkında bir şeyler duy- muşsunuzdur. Şimdi isterseniz bu ci- hazı daha yakından tanıyalım. Light Pen'in içindeki en önemli parça bir foto-diyot veya foto-tran- sistördür. Bu foto-diyot aynı LDR (ışığa duyarlı direnç) prensibiyle ça- lışmaktadır. Bildiğiniz gibi televizyonun resim tübündeki elektron ışınları ekrana ulaştıklarında bir ışık gözükmektedir ve bunlar birleşip bize ulaşan görün- tüyü oluşturmaktadır. Böylelikle foto-diyet ekranın üzerine tutuldu- ğunda elektron ışınları tarafından et- kilenmektedirler. Bu bilgi aynı za- manda ışıklı kalemin neden sadece ekranın aydınlık olduğu zaman işlev gördüğünü de açıklamaktadır. Ka- ranlık durumlarda foto-diyot herhan- gi bir impuls (tepki) oluşturamaz. Light Pen bir impuls gönderdiğinde bilgisayar öncelikle bu sinyalin ekra- nın hangi noktasına ait olduğunu araştırır. Sonuçta X ve Y koordinat- ları ile belirlenen ışıklı kalem pozis- yonları kullanıcı tarafından belli ba- zı adreslerden öğrenilebilir ve prog- FHS a— a