1 Haziran 1989 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 11

kaybolur ve öylece değişmeden kalır. Bu programın bir döngüye takıldığı- nın veya tamamen uçtuğunun bir işa- retidir. Veya yazı rengi arkaplan ren- gine dönüşüp mesaj okunmaz hale gelmiş olabilir. Bunu halletmenin en basit yolu RUN/STOP tuşuna bas- tıktan sonra ekran rengini değiştir- mektir. RUN/STOP programı dur- durup bilgisayarın çalıştırdığı en son satırın numarasını verecektir. Ekran rengini değiştirerek bu durdurma me- sajını okunabilir duruma getirebilir- siniz. Mesajın verdiği satır numara- sı, hatayı ilk arayacağınız yer olacak- tır. Eğer bunları yapmanız mümkün olmuyorsa makineniz kılıtleıımış de— mektir ve bu durumda setleyebilir (ayrıca satın alacağınız bır reset switch ile) veya kapatıp açabi- lir ve programınızın en son kaydet- miş olduğunuz versıyoı:ıuyla çalışma- ya devam edebilirsiniz Diyelim ki, pek çok ıfade içeren bir satırı kontrol etmek istiyorsunuz ve hangi ifadenin sorun çıkardığından emin değilsiniz. Bu tür satırları dü- zeltirken her satırı tek ifadeli satırla- ra bölmek gerekebilir. Bunu yapma- nın çabuk bir yolu satırda kaç ifade varsa o sayıda programda bulunma- yan değişik satır numarasını bu satı- rın başına yazıp herbiri için return'e basın. Böylelikle aynı satırın içinde- ki ifadelerin sayısı kadar kopyaları- nı çıkarmış olursunuz. Sonra bunla- rı kursor ve delete tuşlarıyla tek ifa- deli satırlara kolaylıkla dönüştürebi- lirsiniz. Örnek olarak satırınız şöyle olsun: 250X - X4 : FORÇ —- 1TO100: PRINTO: NEXT: GOÖSÜB600: B- 24 Bu satırı takip eden bir sonraki sa- tır numarasını 260 kabul edersek ara- da 9 saurhk bir boşluğumuz var de- kursoru yukarı götürüp 254 ve son- ra da 256 yazıp return'e basarak ay- nı satırın farklı numaralı üç adet ben- zerini elde edin. Eğer LIST 250 - 260 derseniz bunları görürsünüz. Bundan sonra kursor ve boşluk tuşunu kul- lanarak fazla olan ifadeleri silerek retrun'e basın. Şimdi programınız aşağıdaki gibi görünecektir: 250 X - 252 FORO - l'PO 100: PRINT: NEXT 254 GOSUB600 256 B - 24 Programınızı bu hale getirirken, hiç yoktan, başka hatalar yaratma- maya dikkat edin. Programınızın başka yerlennde, yaptığınız bu deği- şikliği dikkate olmayacak satırlar bu- lunabilir. Eğer bu tür birkaç hata düzeltme denemesine rağmen program çalış- mamakta direniyorsa sıra programı- nızın bir printer dökümünü almaya gelmiş demektir. Printer çıktısını programınızın bir haritası olarak dü- şünebilirsiniz. Bunu elde etmek için printer'ınıza kâğıt yerleştirdikten son- ra; OPEN 4,4: CMD 4: LIST: CLOSE 4 (RETURN) yazmak yeterli olacaktır. Hataları düzelmede bir printer dö- kümünü kullanmanın da bir sanatı vardır. Değişik sayı ve renkte fosforlu kalemlerle programın çeşitli kısımla- rını işaretlemek iyi bir yoldur. Bu ka- lemlerle, değişkenlerin ve değerlerini değiştirdikleri yerlerin, fonsiyon ta- ve iF—THEN analizlerini belırteb:hr— siniz. Sonra GOSUB'ları yerden itibaren ızleyerel: altrutinin sonunda bulunması gereken RE- TURN ifadesine kadar olan satır nu- maralarını işaretleyin. Daha sonra kırmızı bir markör ile dallanan altru- ı.ııılen bırbınne baılayın (bo:,riece ıçık olacaktır). Bütün bunlardan son- ra programın nasıl yapılandığı hak- kında bir fikriniz olacaktır. Sonradan bu fosforlu kalemlere hiç ihtiyacınız kalmayacak program dökümünü se- zi ve bilgilerinizle bir bakışta yorum- layabileceksiniz. Şimdi biraz daha ileri birkaç tek- nikten bahsedelim. Programınıza yerleştirdiğiniz bir STOP komutu, çalışan p » değişkenlerini kay- betmeden belli bir noktada durdurur ve daha sonra programınızı CONT yazarak yeniden çalıştırabilirsiniz. Eğer işler gerçekten karmaşık hale ge- lirse STOP ile programı durdurup hangi değişkenlerin aktif olduklarını inceleyebilme imkanı aslında büyük bir kolaylıktır. Örnek olarak STOP komutun IF- satırdan itibaren programı çalıştırdı- ğınızda satır numarası ile STOP ko- mutu arasında kalan kısım çalışır ve program STOP'la durduğunda direk modda bu değişkenleri PRINT ko- mutunu kullımııak Burada nümerik ve yazı karakteri de- Bişkenleri çok rahat izlenebilir. Yine direk moddan CONT yazarak prog- ramı bir sonraki STOP'a kadar de- vam ettirdikten sonra tekrar değiş- keı:ılen ıneeleyebılirsinlz na REM komutunu ekleyerek etkisiz hale . Bu iş- l buen size ıpuçlan verebilir veya çıkarmada eş C-128 ve C-64'te Simon's BASIC sa- hipleri için bilgisayarın de belli bir anda çıılıştırmnktı oldu-