1 Ocak 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 46

Aydın TOLAY çoğu Commodore sahipleri, herhal- de makineleriyle sadece sofiware yaz- mak, hazır software'leri kullanmak amacıyla ilgilenmektedirler. Bu bö- lümde monitör, keyboard vs. kullan- madan bilgisayarla nasıl haberleşebi- leceğimizi; dış birimleri nasıl kontrol edebileceğimizi bir saat devresi üze- rinde inceleyeceğiz. Devreye geçmeden, kullanılan ele- manlara bir göz atalım: -CD4543:BCD (Binary Coded De- cimal)'den 7-segment'e Latch/Deco- der/Driver. Chip bir 4 bit saklayıcı (storage latch) ve 8421 BCD'den 7-segment'e decoder/driver içerir. Dolayısıyla si- zin bir 7-segment display'de 5 sayısı- nı görebilmeniz için bu entegrenin gi- rişlerine BCD 5 yani 0101 değerleri- ni vermeniz yeterlidir. Şekil 1 DCBA'dan BCD giriş abcdefg'den 7-segment çıkış. D N R o n S o â n © © & a D o. & EDARE B ADrRDAK Ph BeVsSSs 1 2 3 4 5 6 7 & -74139: Adres Decoder Bu entegrenin iki girişi ve dört çı- kışı vardır. Girişine verilen iki-bitlik binary sayısının değerine ilişkin çıkış Lojik-0 ve diğerleri ise Lojik-1 olur. Böylece herhangi bir devrede o çıkı- şa ilişkin devreyi aktif yapmış; onu seçmiş olursunuz. Tabii ki, bu enteg- renin çıkışının aktif-low olduğuna dikkat edilmelidir. Dolayısıyla girişi BİLGİSAYARLI GERÇEK ZAMAN SAATİ ARDWA aktif-high olan devreleri sürebilmek için ayrıca bir invertör gerektirir. Şekil 2 Adres Decoder ) 74139 “TDDR5260: Dual 7-Segment Disp- lay TDDR5260, ekranında sayıyı oluş- turmak için 7-segment ve | nokta kır- mızı LED(Light Emitted Dıode)'le- rinden oluşmuş ortak katodlu bir ele- mandır. Şekil 3 TDDR 5260 -Dual-7-Segment Display 1 2 z)/ ş /cı eZ/ 3 /CZ D S k — Oo İ 2 32 & 8& © 7 & $ 1-el 10 b2 2-d) I1 a2 3-cd1 12 f2 4-DP1 13 A2(K2) 5-e2 14 Aİ(KI) 6-d2 15 bi Te2 16 l 8-c2 17 gl 9-DP2 18 f1 -R1...R7: 56-100 Ohm arasında se- çilebilen dirençler. -Rd : 220-270 Ohm arasında noktaya ilişkin direnç. -LED ışığının düzgün görülebilme- si için şeffaf kırmızı flensiglas parça. -User Port konnektörü. Saatin Çalışması: Devrenin temel prensibini anodu bir veri çıkışına, katodu ise bir kont- Tol çıkışına bağlanmış bir LED üze- rinde açıklamaya başlayabiliriz. Bir kırmızı LED yanıyorsa anod-katod arasında 1,6 V gerilim vardır. Ki bu LED”'in doyuma ulaştığında elde edi- len gerilimdir. Kontrol ucunu topra- ğa bağlayıp veri ucunu ise bir veri çı- kışına bağlarsak, lojik verinin değe- rini burada görebiliriz. Veri lojik 1 ise LED yanar, lojik 0 ise LED sönük kalır (Şekil 4). Şekil 4 VERİ KONTROL O — Bundan sonraki adımda kontrol ucunu toprağa değil de bir kontrol çı- kışına bağladığımızda çeşitli durum- lara ilişkin Şekil 5'deki tablo oluşur. L: Low seviye H: High seviye