1 Ocak 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 24

1. Raffaelo, "'Atina Okulu”', Fresko, Stanza della Segnatura, Vatikan. BİR BİLGİSAYARLI DEDEKTİFLİK ÖYKÜSÜ RAFFAELO'NUN SIRRI Computer Und Grafik'ten çev: G.Savaş Kızıltan Işleri başından aşkın ressam Raffae- lo Sanzio, Papa II. Julius'un makam odalarına yapmış olduğu resim dizi- sini 1511 yılında tamamladığında, özellikle “Atina Okulu” adlı resmiyle sanat tarihçilerini kuşaklar boyunca çaresizliğe düşüreceğini herhalde ak- lından geçirmemişti. Sanat tarihçile- rinden hiçbiri bu resimde neyin ak- sadığını tam olarak açıklayamıyordu. Raffaelo öyle bir şey yapmıştı ki, bu sayede 10 x 8 metre ebadındaki bu fresko sahnesine bizzat izleyiciyi de katmayı başarabılmıştı Resimde Öklid'i bir yazı tahtası üzerine eğilmiş gösteren ayrıntı da giz doluydu. Bu yazı tahtasının üstünde 24 birbiri içine girmiş iki üçgen görül- mekteydi. Bu uçgenler ne önem taşı- yorlardı acaba? Ünlü uzmanlar bu geometrik figürü Dayid'in yıldızı ya da mistik bir simge olarak yorumla- dılar. Darmstadt'daki Teknik Yük- sek Okulu'ndan bir çalışma grubu bir grafik-bilgisayarı ve 3-D programla- rı aracılığıyla konuyu örten giz per- desini aralamayı başarıncaya dek bu böyle sanılmaya devam etti. Bilgisayar yoluyla dedektiflik ko- nusunda, Darmstadt kent ve Yüksek Okulun birlikte hazırladıkları *“Simetri'” projesi belirleyici olmuş- tur. Bir ön-sempozyumda sanat ta- rihçisi Oskar Bastschmann, Raffae- lo'nun ““Okulu''ndaki simetri feno- meni üstüne bir konferans verdi. Ma- tematikçi ve projenin bilimsel sekre- teri olan Guerino Mazzola bu konfe- ranstan çok etkilenmişti: Bilgisayar grafiği sayesinde bu fenomenin izini sürmek belki de mümkün olabilirdi. Yüksek Okulun Bilişim / Grafik Et- kileşimli Sistemleri dalında profesör olan J.L.Encarnacao'nun yönetimin- de dört bilim adamı (Detlef Krömker, Georg Rainer Hofmann, Edwin Kle- ment ve Stefan Haas) analiz çalışma- larına başladılar. Raffaelo'nun res- mini bilgisayara aktarabilmek için ilk iş olarak, yanlış anlaşılması mümkün olmayan bir ayrıntının aranmasına