ne yapacağız? O zaman da * (tek tırnak) işareti kullan- mamız gerekiyor. Aşağıdaki örnekler de birer sözcüktür: 'AFIF SAY” '12 EYLUL” Şimdi akla şöyle bir soru geliyor: LOGO işlediği bü- tün değerleri bir sözcük olarak mı işler? Sözcüklerden başka bir değer tanımaz mı? Bu soruyu yanıtlamak için LOGO'nun diğer yapay ze- kâ dilleriyle de paylaştığı en önemli özelliği olan liste kav- ramına girmemiz gerekiyor. İşlerin karıştığı nokta da bu- rası... Çünkü deminden beri bir sürü yorum yaptık dur- duk; işlemlerle nesneler, nesnelerle içerikleri arasında. Oy- sa bunların hepsi bir listenin unsurları olabilir. Kısacası, liste belli bir sıra içinde dizilmiş herhangi bazı LOGO te- rimlerinden oluşur. Belki de kavramı açıklamanın en iyi yolu bazı örnekler vermek olacak. En basitinden başla- yalım: (ISKENDER TURHAN SEMRAJ) Görüldüğü gibi listelerin köşeli parantez içine alınarak belirtilmesi gerekiyor. Yukarıda liste üç sözcükten oluş- muş. Ancak aşağıdaki örnekte görüldüğü gibi, herhangi bir listenin maddeleri arasında başka bir liste ya da liste- ler de bulunabilir: İRENKLER (SARI YESİL KIRMIZI MAVIJ) SEKİLLER (|UCGEN KARE DAIREİ|) Karşılıklı köşeli parantezler her bir listenin kaplamını (scope) gösteriyor. Yukardaki örnekte en dış listenin dört maddesi var. Bu maddelerden ikinci ve dördüncüleri de birer liste. Bu örneğin de gösterdiği gibi bir listenin mad- delerinin türdeş olması gerekmiyor. Örneğin, (İLETİSİM 520-14-53 TELETEKNİK 145-13-30) bğr_ telefon rehberi işlevi görecek güzel bir liste örneği ola- I. Bu noktada daha önce de liste örnekleri ile karşılaş- mış olduğunuzu düşünmeye başlayabilirsiniz. Haklısınız da... Daha ilk bölümde yazmış olduğumuz bir LOGO iş- lemini hatırlayalım. REPEAT 4 (FORWARD 50 LEFT 90) Burada köşeli parantezler arasında kalan kısım bir lis- tedir. İki komut ve iki sayısal değerden oluşan bir liste... Ama bu söyleyiş tarzı aslında yanıltıcı. Çünkü komut ve sayısal değerlerin sırası bu örnekte ve genel olarak RE- PEAT komutlarında çok önemlidir (her zaman önemli olmayabilirler). Aşağıdaki iki işlemi karşılaştırırsak, bu sıranın önemini daha iyi anlayabiliriz: REPEAT 4 |(FORWARD 50 RIGHT 90) REPEAT 4 (|RIGHT 90 FORWARD 50) Her iki işlemin sonucunda da ortaya bir kare çıktı. Ama farklı yönlerde... Commodore