1 Eylül 1987 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 49

ten bilgi okumak için kullanabilirsi- niz. | yapınca da, sadece 1541'e bil- gi gönderebilirsiniz. Diğer ikincil ad- reslerde bir sorun yok. İkincil adre- siniz 15 olduğunda disket sürücüsü- nün komut kanalını kullanıyorsunuz demektir, ki bu bizim bugünkü temel uğraşımız olacak. “KOMUT VEYA İSİM” olarak ya da haberleşme kanalını açtığımız- da kullanmak istediğimiz dosyanın adı, türü ve haberleşme biçimini gös- teren kodu (sonra göreceğiz!) ya da, eğer ikincil adres olarak 15 kullan- mışsanız, 1541'e göndereceğimiz ko- mut yer alacaktır. PRINT ,GET y veINPUT komutlarının normal PRINT, GET ve IİNPUT'tan pek farkları yok. Sa- dece etkileri, belirtilen haberleşme kanallarında görülüyor. Örneğin PRINT 1,“AHMET” yaptığınız- da, AHMET yazısı 1 numaralı haber- leşme kanalına gönderiliyor. Eğer bu kanal printer'a bağlı ise yazı yazılı- yor. Veya bu kanal disket üzerinde- ki bir dosyaya bağlanmışsa yazı o dosyaya ekleniyor. GET # 1,A$ ile, 1 numaralı kanaldan bir tek karak- ter okumuş oluyoruz. INPUT * 3,A$ ile de 1 numaralı ka- naldan bir karakter dizisi okuyoruz. CMD komutu ise, normalde ekra- na yapılan her türlü çıktının belirti- len bir kanala yapılmasını sağlar. Ör- neğin OPEN 1,4,0:CMD |1 yaptıktan sonra ekranda yazılması gereken her şey printer'a gidecektir. Bu tür bir iş- lemin diskette ne işe yarayabileceği- ni ileride göreceğiz. Bir kanal ile işimiz bittiğinde onu | kapatmamız gerekir. Bu, özellikle 1541 ile yapılan haberleşmelerde çok önemlidir. Örneğin CLOSE 3 vererek üç numaralı kanalın işini bitiririz. Geçen sayımızda üzerinde çalıştı- ğımız disketi inşallah bozmadınız. Bu ay gerekeceğini söylemiştik. Öğrene- ceğimiz DOS komutlarını onun üze- rinde deneyeceğiz. 1541'in akıllı bir alet olduğunu söyleyerek işe başlayalım. İçinde ken- di işletim sistemi ve kendi merkezi iş- lem ünitesi vardır. Aslında bu pek rastlanmayan bir özelliktir. Birçok iş bilgisayarı, kullandığı disket sürücü- lerine hitap etmek için gerekli işletim sistemini kendi hafızasında saklar ve bu da çok değerli boş hafıza mikta- rını ister istemez azaltır. Ancak bizim durumumuzda bu sözkonusu değil. 1541 kendi başına çalışabildiği için ona kendi komutlarını gönderip işi bitince bizi haberdar etmesini bekle- yebiliriz. Bu komutları, demin de sözünü et- tiğimiz komut kanalını kullanarak gönderiyoruz ve gene bu kanalı kul- lanarak 1541'in bize gönderdiği me- sajları alıyoruz. Bu kanalı kullanmanın ilk örneği- ni geçen sayımızda yapmıştık. Diske- timizi kullanmadan önce onu format- lamak için: OPEN 1,8,15,“N: DENEME,01*: CLOSE | komutunu kallanmıştık. Burada ne- ler yaptık? Önce | numaralı haber- leşme kanalını 8 numaralı alete, ki bu da disket sürücüsü oluyor, 15 numa- kıllı bir alet olan 1541, içinde kendi işletim sistemi ve kendi merkezi işlem ünitesini taşımaktadır. ralı ikincil adres üzerinden bağlıyo- ruz. Bu ikincil adres 1541'in komut kanalını aktif hale getirdiğine göre, arkasından gelen karakter dizisinin de bir dosya adı değil de bir komut olması gerekiyor. “N:DENEME,01” yazısı bir komut ve şu parçalardan oluşuyor: N: NEW kelimesinin kısaltılmışı ve disketimizin baştan sona temizlenme- si gerektiğini 1541'e bildiriyor. Arka- sından iki nokta üstüste gelmesi şart. 1541 bunu komut ile arkasından ge- İen yazıyı ayırmak için kullanıyor. DENEME: Disketi temizledikten sonra adının ne olması gerektiğini bu- rada veriyoruz. En fazla 16 karakter olabilir. 01: Bu da disketimizin kodu. İngi- lizce de ID (Identification) olarak bi- linir. İki karakterden oluşur ve çok önemlidir. 1541, içindeki disketin de- ğişip değişmediğini bu koda bakarak anlar. Bu nedenle kullandığınız her disketin ID'sini farklı yapmaya dik- kat edin. Formatlama komutunu ve- Commodore rirken isim ve ID arasına virgül koy- mayı unutmayın! Dikkat ederseniz, yukarıdaki for- mat komutunu tek satırda ve OPEN komutu ile birlikte gönderdik. Bunun illa da böyle olması gerekmiyor. Aşa- Bıdaki örnek de aynı işi yapar: ÖPEN 1,8,15 PRINT * ,“N:DENEME,01” CLOSE | Gördüğünüz gibi, komut kanalına hitap ederken muhakkak komutu da göndermemiz gerekmiyor. Daha son- raki haberleşmelerde kullanmak için onu en baştan açmamız, sonra da PRINT — kullanarak komutlarımı- zı göndermemiz mümkün. Ayrıca, eğer 1541'e komut göndermek istemi- yor da, sadece onun mesajlarını gör- mek istiyorsak, gene bu tür bir OÖPEN işlemi yapmamız gerekiyor. Sırası gelmişken, komut kanalının nasıl okunacağını, 1541'in mesajları- nın nasıl alınacağını ve anlamlarını görelim. Bu kanalı okumak için aşağıdaki- ne benzer türde bir program verme- niz gerekmekte. Bunun nedeni, tıpkı INPUT gibi INPUT — komutunun da sadece program içinde kullanıla- bilir olması. 10 OPEN 1,8,15 20 INPUT * 1,A,AS$,B,C 30 PRİNT A;AS$;B;C 40 CLOSE | Programdan da anlayacağınız gi- bi, 1541'in mesajları dört parçadan oluşuyor. İlki bir sayı ve mesajın ko- dunu belirtiyor. İkincisi ise, ilk sayı ile verilen koda ait mesajın yazı ile yazılmış hali. İkinci ve üçüncü sayı- lar ise, eğer gönderilen mesaj disket- teki bir hatayı bildiriyorsa, o hatanın hangi track ve sector'de olduğunu be- lirtiyor. Şimdi disketimizi takalım ve direc- tory'i yükleyelim. Sonra NEW verip yukarıdaki program parçasını yaza- lım ve çalıştıralım. Ekranda, DOÖKÜ00 yazısı çıkacaktır. 1541 bize işlerin yo- lunda olduğunu bildiriyor. Şimdi dis- keti çıkarın ve directory'i yüklemeye çalışın. Disket sürücümüz biraz takır- dayacak, sonra da kırmızı ışık yanıp sönecektir. Daha önce de belirttiği- miz gibi, bu ışığın yanıp sönmesi bir hata olduğunu gösterir. Ve her hata 49