Bilgisayar,, ABD ile Sovyetler'i barıştırıyor Açılış hamleleri Çeviren: Tuğrul Dereli Sm-yetler Birliği'nin Bilgi İşlem So- runları Enstitüsü'nün ünlü yönetici- si Boris Nikolayeviç Naumof Mosko- va'daki bürosunda yumruğunu ma- sasına heyecanla vurarak şunları söy- lüyordu: “Bilimde, temel araştırma- larda, uygulamalarda, üretimde ve yeni kuşak bilgisayarlarda Batıyla iş- birliği yapmaya hazırız. Birçok farklı alanda mümkün olduğunca kısa bir zaman içinde ortak yatırımlara giriş- mek istiyoruz. Herşey, bize değil si- ze bağlı. Biz hazırız. Ya siz? DATAMATION'la Moskova'daki özel görüşmesi sırasında Naumol'un yaptığı Doğu ile Batı arasında işbir- liği çağrısı, Gorbaçof'un kamu oyun- da kendisinden çok söz ettiren yeni glasnosı politikasını yansıtıyordu. “Benim görüşümce bu işbirliği için denenebilecek birçok yol var"', dive- rek sözünü sürdürüyordu Naumuf. “Bunun hem sizin hem bizim için kârlı olduğunu anlamamız gerek. Kârlı derken yalnızca paradan değil, bu işbirliğinin teknolojinin ilerleme- si bakımından çok yararlı olduğun- dan söz ediyorum.”' Naumof safdil değil, büyük ve ta- lepkar yeni bir pazarın Batı iş alemi için heyecan verici olduğunun da, ABD ile SSCB arasında artan bilgi iş- lem ticaretinin SSCB'nin askeri gü- cünü arttıracağına ABD'de pek çok kişinin inandığının da farkında, Naumof bu görüşün yanlış bir ba- kış açısından kaynaklarndığını düşü- nüyor. “Bir şirketin sahip olduğu bir sırrı saklaması gerekebilir. Ya da ro- ketlerde kullanılan teknoloji cinsin- den bir şeyi paylaşmak imkansız ola- bilir ama başka şeyler için bövle bir sorun sözkonusu olamaz. Örneğin ki- şisel bilgisayar. Bir kişisel bilgisayar- da stratejik ne olabilir ki?” ABD'den Doğu Blokuna yapılan yüksek teknoloji ihracının denetlen- mesi konusunda Naumof'un ileri sür- 32 düğü bu görüş artık ABD'de de pay- laşılıyor. (Bak ““Washington'un Tep- kisi”). Gerçekten de Doğu Batı işbir- liği bazı biçimlerde her iki yana da yarar sağlayabilir. Çoğu gözlemci Soövyetlerin büyük bilgisayarlarda Batı'dan beş yıl geride olduğu görü- şünde. Sovyetler 16 bitlik kişisel bil- Sovyetler Birliği'deki bilgisayar programının ana hedeflerinden biri, bilgisayar gisayar, 32 bitlik süpermini ve IBM'- in VS/VM'ine benzer sistemlerle ça- lışan çok işlemli mainframe'lerin kit- lesel üretimine daha yeni geçiyorlar. Küçük- bilgisayarlar alanındaki açık ise, özellikle işletim sistemleri ile sü- reç ve üretim denetleme uygulamala- rında daha az. Soövyet bilimadamla- kullanımını ilköğrenim düzeyinde teşvik etmek. Commodore