Balıkçılık Limanlardaki leşler çıkarılmalı Ereğli, Sinopta balık yerine eşya çıkıyor Balıkçılık müfettişliği-emrindeki balık gemisi, gene Karadenizde * tetkikata çıkmıştır. Bu işlerle alâkadar bir zatın verdiği oizahata göre, bakılırsa hakkile balıkçılık tetkikatı yap- mak için, olimanlarda temizlik yapmak lâzımdır. Meselâ: Ereğli ve Sinop liman- ; ları, balıkçılık tetkikatı : için en şayanı dikkat: yerlerdir. Her iki ? limanda da balıkçılık “ötedenberi :* “inkişaf etmiştir. Halbuki, , Ereğli ve Sinop limanlari gemi”leşlerile; doludur. Ereğli, kömür limanı olduğu; için, umumi harpta,-Ruslar buraya * çok ehemmiyet verirlerdi. .Hemen hemen iki günde bir, Rus torpi- toları bu limana gelir, kömür alan en küçük sandalı bile” batırırdı. Hâlâ bile, Ereğli”lima- “ nında batan vapurların direkleri bir orman manzarası hissini verir. Elyevm vapurlar Ereğli limanına yanaşacakları zamanda, bu gemi leşlerine çarpmamak için dikkat ederler , Sinop limanı'da böy- ledir. Buralarda tetkikat yapan balık gemisi, denize ağları attıği zaman, ağın içine balık yerine muhtelif eşya geliyor, parçalanıyor. Başka memleketlerde bir iki sene daya- nan ağlar, bizim sularda, ançak bir kaç ay dayana biliyor. Netice itibarile, Kara suları- mızda, bilhassa Ereğli, Sinop limanlarındaki gemi leşlerini çıkar- mak ve bu limanları temizlemek Jâzımdır. Bu yalnız balıkçılık nok- tasından değil, bu limanlardaki seyrü seferi tanzim etmek nokta- sından da elzemdir. Yeni liseler Bu sene yeni liseler nerelerde açilacak ? Maarif vekâletinin bu sene Atiâdoluda bir kaç lise açacağın- dan bahsetmiştik. Maarif vekâleti erkânından bir zat, bir mubar- ririmize liselerin nerede açıla- cağına dair şu malümatı vermiştir: — Bu sene Antalya orta mek- tebi liseye (o tahvil (o edilecektir. Bundan başka Anadolunun iki yerinde (birer lise açılacaktır. Bunların nerelerde olacağı kati- yetle taayyün etmemiştir, yalnız bir tanesinin Elâzizde açılması ihtimali vardır. Istanbulda Çamlıca kız lisesi, görülen lüzum üzerine kız orta mektebine tahvil, Vefa orta mek- tebi de lise olacak, Vefadaki mev- cut kız lisesi binasına nakloluna- caktır. Kız lisesi başka bir binaya taşınacaktır. Garip bir heves! Mandanın sırtına binmek isterken boğuldu! Bolu 22, (Hususi) — Vilâyeti- mize merbut Reşadiye kasabası- nın gölünde garip ve arıklı bir boğulma hadisesi olmuştur: Şu sıcak mevsimde yıkanmak istiyen bir delikanlı köylü göle girmiş ve bir müddet su içinde kaldıktan sonra ileride, gene gölün içinde gördüğü bir manda- nın sırtına binmek hevesine kapıl- mıştır. Bu garip suvariden ürken hay- van gölün derin taraflarına doğru koşmaya başlamış ve köylüyü, boynuzlarına sıkı sıkı sarılmasına rağmen, bir aralık gölün ortasına fırlatıp atmıştır. Yüzmek bilmiyen zavallı genç, bu garip ihtiyatsızlığı yüzünden GÜNÜN HABERLERİ Eski bir cinayet Italyan ustabaşısile hizmetçisinin katili yakalandı Zonguldak, 19 temmuz — 1930 senesinde Zafranbolu mıntakasında, Ankara - Filyos demiryolu ustaba- şılarından Paskal karısı Katerina ile hizmetçisi erzurumlu Alioğlu Osmanı öldüren Mustafa çavuş isminde biri on beş gün evvel Burgozdı tutulmuştur. Tahkikata nazara cinayet şu şekilde olmuş- tur: Ustabaşı Paskalın açmasını teah- hütettiği tünelde iş paydos olunca Mustafa çavuş açıkta kalmış ve bundan dolayı Paskala muğber * olmuştur. O gı:c, yemekten sonra, usta- # başı Paskal, zevcesi Madam Kate- rina ve hizmetçisi gelmiş, dargın hir vaziystle eşiğe oturup içeri girmemiş ve söylen- meğe başlamıştır. Biraz sonra, şkatil, hırsını alamamış olacak ki, oyuna daldığı bir sırada Paskalın üzerine tabancasını boşaltmıştır. Ustabaşı yere düşünce, Osman müdafaa etmek istermiş, katil, onu da bir kurşunla yere sermiş «ve dışarıya çıkmıştır. Bu sırada Madam Katerina pençereden feryat ctmeğe başla- mış, Mustafa çavuş onu da öldür- mek için pençereden içeriye iki el ateş etmişse de isabet ettireme- miştir. Feryada ve silâh seslerine civar- daki işçiler yetişinceye kadar, katil savuşmuştur. Mustafa nihayet ele geçmiştir; muhakemesine ya- kında” başlanacaktır. Kayserin oğulları Almanyadaki son hadiseler üze- rine sabık Kayserin oğulları mey- dana çıkarak milliyetperverlerin tezahürlerine iştirak etmeğe baş- lamışlardır. e Resmimizde sabık Kayserin küçük oğlu, faşistlerle bir nümayişte görülüyor. Ingiliz donanmasında Londra, 23 (A. A.) — Vis amiral Frederick Dreger, amiral sir Howardın yerine Çin sula- rında Britanya (filotillası baş- kumandanlık (omakamına tayin edilmiştir. Feci bir tayyare kazası Le Havre, 23 (A.A.) —Bir tenezzüh teyyaresi sürat kaybet- mesi neticesi olarak Bleville tay- yare meydanma düşmüştür. Tay- yare râkiplerinden ikisi kömür boğularak ölmüştür. haline gelmişlerdir. Osman ile * “İş domino oynarlarken Mustafa çavuş Ingiltere - Irlanda Gümrük harbi başlamak üzere Ingiltere Irlanda emtiasına yüzde 20 gümrük resmi koydu Londra, 23 (A.A.) — Irlanda hükümeti Ingiliz mahsulât ve emtiasına yeni resimler vazetmeğe karar vermiştir. Ingilterenin 1,500,000 Ingiliz lirasına baliğ olan arazi vergisini istirdat etmek için koymuş olduğu 20 “o resme karşı İrlandanın mukabelesini teşkil eden fevka- lâde rüsum M. de Valera ile nazırlarına hemen hemen dikta- törlüğe muadil salâhiyetler bahşe- deceği gibi hükümet dahilinde sanayiin ve bilimum mali mua- melâtın tamamile kontrolu hakkıni verecektir. Bu kanun Jâyihası, Irlanda piyasasını birçok emtiaya karşı bilkuvve kapatacaktır. Ezcümle Ingiliz kömürüne ambargo vaze- dilmesine, bütün lüks eşyaya bu kabil eşyanın meni ithali mahiye- tinde gümrük resimleri konulma- sına ve ihtimal çimento, inşaat malzemesi ile, otomobillere ve saireye bu resimlerin teşmil edil- mesine intizar olunmaktadır. Aynı zamanda M. de Valera'nın * İngiltere ile Irlanda arasında yapılacak mali ve ticari müamele- lere ait vesaiki gayet yüksek damga resmine tabi tutmak niye- tinde bulunduğu söylenmekte ve böyle bir tedbirin Irlanda piyasa- larına yatırılmış olan milyonlarca Ingiliz sermayesini ağır surette mütessir edeceği ilâve olunmak- tadır. vali, tarife kanununu kati surette kabul ve tasvip eylemiştir. New-York belediyesi Memurların birer maaşını kesiyor New-York, 23 (A. A. ) — New York belediye reisi Jimmie Wal- ker, 14700 kişiden mürekkep belediye memur ve müstahtimle- rinin her birisinden, mükellefleri- nin yüklerini tabfif için birer aylıklarını terkeylemelerini talep etmiştir. Mumaileyh, New - Yorkun âcil para ihtiyacında olduğunu ve bu fedakârlığın şehir için 26 milyon dolarlık bir tasarruf omânasın ifade edeceğin söylemiş ve “bütün mesai erbabından bu müracaatı- ma süratle cevap vermelerini rica ederim, aksi takdirde, bele- diye idaresi maaşlarından bizza- rure tenzilât icrası mecburiyetinde kalacaktır,, demiştir. Komünist tevkifatı Macaristanda bir çok komünistler tevkif edildi Budapeşte, 23 (A.A.) — Dün tevkif edilmiş olan komünistlerin bürosunda zabıta bir takım karar suretlerini, talimatları ihtiva eden 18 dosya ile sahte pasaport ima- line mahsus malzeme, bir takım risaleler, gizli mürekkep imaline mahsus bir kimya lâboratuarı müsadere etmiştir. Yakılan eşyanın tetkiki, birkaç hafta sürecektir. Mevkuflardan birinin, itirafına büyük fabrikalarda tahribat işle- rinde mütehassıs bir takım heyet- ler vücude getirmek tasavvurunda bulunuyordu. Tahripkârlığa önümüzdeki ayın | iptidasında başlanacak idi. Dublin, 23 (A. A.) — Umumi 4 göre komünistlerin bürosu, bütün | , Her Osmanlı AKŞAM'ın tefrikası: No: 180 nz 2. 24 Temmuz 1938 ZINDAN HATIRALARI Abdülhamit devrine ait hakiki maceralar Muharriri : 13 — Vilâyet nizamna meleri lâyihalarının asıl- larına mutabık oldukları valiler tarafından tasdik edilmiş bulunma- dıkça şayanı tas- dik olamaz, red- dolunur. 14 — Vilâyet nizam namelerini ve o baptaki kanun lâyikalarını Babıâli tetkik et- tikten sonra mü- zeyyel bir müta- lâa ile millet mec- lisine havale et- meğe mecburdur. 15 — Millet meclisinin tasdik ve Babıâlinin ka- bul ettiği vilâyet nizam namelerini hükümet resmi gazetesile Oo neş- rederek asıllarını hıfzedecektir. 16 — Vergiler vilâyet nizam- namelerine dahil değildir. Yalnız Maarif hissesi, maarif nazaretinin teltişi altında bu kayıttan müstes- nadır. 17 — Vezaifi askeriye vilâyet nizamnamelerine ait değildir. bilâistisma askeri vazifesini ifa etmekle mükelleftir. Ordunun idarei siyasiyesi merkeze, yani seraskerlik makamına bağlıdır. 18 — Babıâli, bir lüzum hisse- derse Millet meclisinin rey ve kararı ile ademi Omerkeziyet (usulünü tevsi veya tahdit etmek hakkını haizdir. Istirdat:— Millet meclislerine in- tihap olunan mebusların meslek, sanat, ahlâk, tarzı maişet, idarei hayat ve ahvali vicdaniyelerile yaşadıkları muhitin teamülât ve terbiyei fikriyesine göre iktidarı şahsileri bir derecede olmıyaca- ğindan ehemmiyet içtimaiye ve siyasiyeleri de bir seviyede olamaz Bu noktai nazardan ilmi içtima icra ettiği tetkikatın neticesi, - intihabattaki ademi isabet seyyie- sile - Millet omeclislerinden bek- lenilen içtimai menafii umumiye ve idariyenin, milli havayiç ve terakkiyatı. hakkile temin edecek bir surette husule gelemediğini pek sarih bir bedahetle gösteri- yor; binaenaleyh cemiyet, mesleki siyasisinde ademi merkeziyet usu- lüne istinat ile millete, mebusla- rının tarzı ifayı vazifedeki ehli- yetlerini teftiş etmek hakkını iltizam ediyor. Öyle iken bu ademi merkeziyet yukarıda tasrih edik- diği veçhile siyasi değil, fakat idaridir. Bundan maksat hüküme- tin iktidarı (oküllisini (merkeze (payıtahta) münhasır bırakmamak ve esasen 1293 martında Türki- kiyede kabul ve ilân edilmiş bu- luan kanunu esasi mucibince me- calisi umumiyenin hukukunu istirdat ile memleketin her tarafına ahali mahalliyeye masalihi mahalliyenin tarzı idaresine dair bir hakkı teftiş vermektir. Silâh, kudreti milliyedir ! Prensi hareketsizlik ile ittiham edenlerin kek haklı olmadıklarını yazmıştım, işte, yukarıki madde- lerin (hafi) kısmı bu iddiamı tev- sik eden bir vesikadir, o zaman hafi olan bu maddelerin artık ari. deği 1 Dr. Reşit bey allesi erkânile bir arada * matbuat sütunlarına geçmesinde hiç bir mahzur yoktur, prens Sabahaddin beyin o zaman bizzat kaleme aldığı faslı da aynen alı- yorum: (İçimizdeki düşman ve vatan gönüllüleri ; vazifemiz nedir? — Cemiyet esasen büyük bir vazifei hakikiye için ittihat et- miştir. O vazife de Hükümeti Osmaniyenin istiklâli (o siyasisini teminle Osmanlıların hukuku si- yasiye ve içtimaiyesini oOkat'i bir surette tesis etmekten iba- rettir, — Bir hükümetteki istibdat - se- bebi ne olursa olsun! - miiletin kanunsuzluğa itaatından ibaret olduğu için cemiyet bu gayrimeşru itaatı kabul etmez ve nizamnamei esasideki (kanunu medeni) yi şiddetle iltizam ve müdafaa eder. — İstibdat, yani kanunsuzluk, hükümeti zalimenin hukuku milli- yeye karşı kullandığı menfur ve kanlı bir silâhı cinayet olduğu için cemiyet te hükümet müstebi- denin bu müthiş ve mühlik cina- yetine karşı (kudreti milliye ) yi bir silâhi hak ve adalet olarak kullanır. Kıyamı kimler idare edecek? — Şube teşkilâtı hakkındaki usulü taksimat, cemiyetin birer kıtai oaskeriyesi (o hükmündedir. Cemiyetimize iştirak eden erbapı baisret ve hamiyet vatanın birer gönüllüsünden ibarettir. — Şube reisleri kıtaların ku- mandanlarıdır. Kıtaatın emrü ida- resinde kıyamı muntazaman idare edecek fırka ve bölük kumandan- larını ve küçük zabitleri şube heyeti şubenin hini teşekkülünde intihap ve tayin etmelidirler. — Şubelerin kıyamını munta- zaman idare etmek için kuman« danlar, intihap olundukları esnada vazifei mezküreyi kabul etmezden evvel fırkalarını idareye muktedir olamiyacaklarını hissettikleri tak- dirde derhal itizar edip kuman» danlık vazifesini kabul etmekten içtinap etmelidirler. — Şube teşkilâtının icap ettir- diği vezaif ile o vazifelere göre şube heyetlerinin intihap ettikleri memurların “haiz oldukları kuman- danlık ve zabitlik ünvanları mu- kaddestir. (Arksı var)