24 Temmuz 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Zonguldak Zonguldakta bir h bir hafta havzasında kaç bin amele çalışır? Ameleler nereden gelirler, Zo Zonguldakta nasıl yaşarlar ? Zonguldakta bir kömür ocağından çıkan dekovil hattı Zonguldak kömür havzasında kaç bin amele vardır? Buna kimse kat'i bir cevap veremedi. Bu suali maden dairesi mühendis- lerinden Cemal Zühtü beye sor- duğum zaman: — Havzada 9000 amele vardır.. dedi. Türk iş müdürlerinden Kâ- zım bey de şu cevabı verdi: — Havzada 10 bin amele çalı- şıyor. Fakat bunlar daimi amele değildir, biri gider, biri gelir, bu amele akınlarına dair umumi ista- tistikler yoktur. Havzadaki amele miktarını tayin etmek güçtür! Çünkü daimi amele yoktur. Ay başlarında, bir amele kafilesi, köyüne gider. Gene köy- lerden bir amele kafilesi ocaklara gelir, bunlar daha ziyade Zongul- dak vilâyetindeki köylülerdir. Bu köylüler on beş gün tarlada, onbeş gün ocaklarda çalışırlar. Vaktile bu nizamı Dilâver paşa vazetmiş... Dilâver paşa 1863 de Ereğli maden oamelesi hakkında, ilk defa olarak bir talimatname yapan zattır, bu talimatnameye göre köylünün on beş gün tarlada, onbeş gün ocakta çalışması mec- buri addedilmiş, bu bir teamül halinde devam ediyor. Havzada bir amele nevi daha vardır. Buna daimi amele diyorlar, fakat bu daimi amele de altı aydan fazla ocaklarda çalışmıyor. Biraz para biriktirip gene köyüne avdet ediyor. Bunlar da daha ziyade Karadeniz sahillerinden, biraz da Erzurum ve civarından gelmektedir. Fakat ekserisi Trabzon vilâyetinin Vakfıkebir kazasından, Zongul- dağa akın etmektedir. Zonguldağa uğrıyan vapurların, güverte yolçularını amele teşkil eder. Bunlar Obeş on günlük yiyecek eşyalarını da arkalarındaki torbalarda taşırlar. Hattâ Kara- deniz köylüleri pek sevdikleri kemençelerini de unutmazlar. Amele kafilesi, kendi hemşeh- rilerinin (Obulunduğu barakalara gider. O gece umum amele arasın- da köy türküleri söylenir, kemençe çalınır, oyunlar oynanır, ertesi günü, çavuşların nazareti altında, ker biri ocağa girer. Karadenizden gelen amele yaşayış, ve seviye itibarile, Dev- rek amelesinin fevkindedir. Devrek amelesi, barakalarda elbiselerile yatıyorlarmış. Mühen- dislerin, idare adamlarının ifade- sine bakılırsa, bunlara iyi apartı- manlar, ve etrafı bahçeli baraka- lar da verilse, gene hayat tarz- larını değiştirmezlermiş... Karadenizli amele böyle değil- dir. İşlerinden kahvelere giderler. Fakat bunla- rın oyun iptilâsı var. Içki ocaklara yakın yerlerde yasaktır. Zabıta, amele arasındaki kâğıt oyunlarını da sıkı bir surette takip etmek- tedir. Böyle bir kontrol olmazsa, amele daha ziyade kumarla meşgul olacak... Şehirde oturan bir amele kütlesi daha vardır ki, onların içki ve kumar iptilâsından hiç şikâyet edilmiyor. Bunlar, Ereğli şirketinin barakalarında ailelerile birlikte oturuyorlar. Akşam üzeri evlerine geldikleri zaman, bahçe- lerindeki çiçeklerini | suluyorlar, radyo ve gramofon dinliyorlar. Amele işlerinden bahsederken, hatırıma şu mesele geldi: Bir şirketin ( yaptığı hesaba göre, Zonguldağa senede 100 binden fazla amele gelir, gidermiş.. Hattâ bir vapur acentesi de bu rak- kamı teyit etti. Yalnız bu acente- nin mensup olduğu vapurlar ağustostan (Oberi 8 bin amele taşımıştır. Zonguldağa güverteyle bu kadar amele akını olduğu halde, vapur idareleri amele için bir tarife yapmamışlardır. Zonguldaktan, Trabzona güverte ücreti 350 kuruştur. Bu parayı vermiyen ameleler doğru beledi- yeye müracaat etmektedirler. Be- lediye dairesi 931 senesinde bu gibi mühtaç ameleye 250 liralık bilet parası vermiştir. Ayrıca amele birliği, sıhhiye ve içtimai muavenet dairesi de ameleye yol parası vermektedir. Vapurlarda talebeye ve asker- lere mahsus ayrı bir tarifemiz vardır. o Başka (memleketlerde olduğu gibi, amele için de ayrı bir nakliye tarifesi olmalıdır. Bu meseleyi, belediye reisi Dr. Nihat beyle de görüşüyorduk. Nibat bey kömür havzasında çalışan ameleye, belediyeden ziyade şirketlerin omuavenet | etmesini söylüyordu. o Vapurlar ameleye ucuz bilet vermedikleri için, amele belediyenin dar bütçesini tazyik | etmektedir. Yeni tarifelerin tanzim edile- ceği bir sırada, seyrisefain ve vapur idareleri bu meseleyi nazarı itibara almalıdırlar. Hüseyin Avni Zorla güzellik olur mu? Arif isminde birisi Beyoğlunda Fahriye isminde bir kıza takılmış ve yüz bulamayınca jiletle kızı yanağından ve kolundan yaralayıp kaçmıştır. çıktıktan sonra | GALATA ve ŞIŞHANE KARAKOL civarında 800 -1000 arşınlık bir ARSA ACELE ARANILIYOR Satıcılar Bahçekapı Taşhan No. 20 - 21 - 22 UMUM EMLÂK ACENTESİNE müracaat edebilirler, Telefon 20307 Posta kutusu 558 Radyo 24 temmuz pazar akşamı Istanbul — 18-19 gramofon, 19,30- 20,30 Bedayii musikiye heyeti, 20,30 » 21 gramofonla opera, 21 - 22 Tanburi Refik bey ve arkadaşları, 22-240 tango orkestrası, Bükreş (394,2 m.) — 1940 Lucia de Lammermoor operası. Budapeşte ( 650,5 m.) — 2045 Dans musikisi, 22,30 şarkı konseri, 24 çingene musik Londra (355,8 m.) — 21 dini âyin, 22,05 orkestra konseri. Paris (1375. m.) — 19 gramofonla konser; 19,45 konser, 21,30 gramofonla melodi. Prağ (488,6. m.) — 20 dini âyin, 20,30 Brünn'den nakil, 21,30 Bratisla- vadan nakil, 23,25 cazbant. Roma (4112 m.) — 18 şarkı konseri, 21,45 Fuffolina opereti. Toulouse (385,1 m.) — 20,40 Arjantin orkestrası, 21 operet, 21,15 melodi, 21,30 Viyana orkestrası, 22 opera komikte şarkı, 22,14 askeri mu- zika, 22,30 ekordeon, 22,45 operadan şarkı, 23 asri senfonik orkestra, 23,45 ingiliz musikisi, Varşova (1411 m) — 21 halk konseri, 21,55 edebi müsahabe, 22,10 konsre devam, 23 dans musikisi. Viyana 617,2 m.) — 21 komedi, 22,30 radyo jurnal, 22,45 konser. 25 temmuz pazartesi akşamı Istanbul — 18 - 19 gramofon. 19,30 - 20,30 Belkıs H. Yesari Asım B. 20,30 - 21 koartet, 21 - 22 Safiye H., 22 - 22,40 orkestra, 20,90 - 21 Chaminade - Trio, Mm. Taskin, Nedip Yakup ve Mesut Cemil B.ler tarafından: 1 - Pigue Dame ouverture, 2 - Rus halk şarkıları, 3 - Musette, 4 - Noskuva. Bukreş (394,2 m) — 20,30 konfe- ranş, 20,45 balalayka orkestrası, 21,5 oda musikisi, Budapeşte (5505 m.) — 19,15 conferans, 19,45 çingene musikisi, 21,50 orkestra, Londra (355,3 m.) — 21 konferans, 22,15 orkestra, 23,35 dans musikisi, Paris (1725 m.) — 20 kitabiyat, 20,20 gramofon, 21 radyo tiyatrosu, 21,45 şuna. Prag (488,6 m.) — 20,45 Tıbbi mu- sahabe, 21 Brünnden nakil, 22,5 şarkı konseri, 22,30 keman ve piyano konseri, 22,20 gramofon. Roma (44,12 m.) — Gramofon, 21,30 kitabiyat, 21,45 komedi. Toulouse (385,1 m. ) — 2045 operet, 21 şarkı, 21,15 askeri müzika, 21,30 akordeon, 21,45 operet şarkı, 22 asri senfonik orkestra, 22,15 arjantin orkestrası, 22,30 Viyana orkestrası, 28 filim parçaları. Varşova (1411 m.) — 19,20 dans musikisi, 20,40 zirai musahabe, 21 Borbier de Seville operası, 23,15 şuun, | 23,45 dans musikisi. 9 20,40 halk 23 radyo Viyana 617,2 m) — konseri, 21,30 akşam musikisi, Jurnal, 23,15 danslı musiki, Hayvan hırsızları Zabıta bir çete keşfekti, tahkikat yapıyor Son zamanlarda Merkezefendi | civarında yeniden bir takım hay- van hırsızlıkları olmuş, jandarma karakolu tahkikata başlamıştır. Yapılan ilk tahkikatta bu hır- sızlıklardan maznunen Hüseyin Ali isminde birisi yakalanmıştır. Bu adamın daha başka arka- daşları da bulunduğu ve hepsinin bir kumpanya halinde çalışmakta oldukları tesbit edilmiştir. Jan- darma karakolu tahkikata devam etmektedir. i ist. Darülfünun Eminliğinden: 24 Temmuz 1932 | Türkiye cumhuriyetinin büyük banisi ve ilk reisinin ismine izafetle ve (Gazi Mustafa Kemal mükâfatı) namile tesis edilmiş olan bin beş yüz liralık mükâfat için eserlerin kabulüne başlanmıştır. Bu mükâfaf, Demokrasiye ve Cumhuriyete ve bilhassa Türkiye cumhuriyetine ve Demokrasisine müteallik ve isim ve mevzuundaki ulviyet, ciddiyet ve ehemmiyetile mütenasip ve ilmi usule müstenit olarak yazılmış en iyi eserin sahibine Cumhuriyet bayramından bir gün evvel ita olunacaktır. Eserler, Eylülün on beşine kadar kabul edilecektir. Eserler, makbuz mukabilinde Emanet kalemine tevdi edilecektir. mk le paklar kel mille e ark Türkiyede Fransa sefartehanesi Beyoğlunda vaki ahiren yıktırılmış olan eski Fransız konsolosha- mesinin zirde nevileri gösterilen enkazı Temmuzun 30 uncu cumartesi günü saat İlde sefarethanz kançileryasında müzayede ile satılacaktır. Nevi enkaz 1 inci kısım; 2 inci kısım: 3 ünü , dünü , Demir hurdası Tuğla Ebniye için taş Muhtelif mermerler Talip olanların her gün saat 10dan öyleye kadar ve akşam saat 16 dan 17 ye kadar sefarethane kançileryasına müracaat etmeleri ilân olunur. 1-6) ?0R DA Atletizm birincilikleri Dün Kadıköy stadında müsabakalara muvaffakıyetle devam edildi 800 metro koşusuna Iştirak eden koşucuların hareketi Fenerbahçe stadında atletizm birinciliklerine devam edilmiştir. Neticeler şunlardır. Disk: Birinci - Veysi (Istanbul- spor)... 37 m. 53, ikinci - Naili (Galatasaray) 3,000 metre manialı koşu: İ-inci- Mehmet (Beşiktaş) 10. 26. 1/5 2-inci - Remzi (Beşiktaş) Üç adım: 1 inci - Selim (Gala- tasaray) 13,33. 2inci - Tevfik (Deniz lisesi). Üç adımda büyük muvaffakıyet- ler göstermekte olan Selim bey, bugün 13 m. 33 atlamak suretiyle eski Türkiye rekorunu kırmıştır. 800 metro: 1 inci - Besim (Galatasaray), 2 inci - Fethi (Be- şiktaş) 2 1. 7 S. 400 metro manialı: 1 inci Ziya (Harbiye), 2 inci - Tevfik (Deniz lisesi) 60 S. 4/5 “yeni rekor,,. 45100 bayrak: 1inci Galatasa- ray takımı (Semih, Turhan, Vedat Mehmet Ali) 46.1 2inci Beşiktaş ( Fuat, Ragıp, Süleyman, Nuri ) Bu müsabakada (Saki, Hilmi, Fikret, Furuzan ) dan mürekkep olan Fenerbahçe takımı tam 46 saniyede birinci yelmişse de Hil- minin kaydi icra ettirilmediğinden dolayı hakem heyetince derecesi kabul edilmemiştir. Yarış çok sıkı olmuş, bidayette Semih ve Turhan sekiz on metre kadar aştıkları halde Fener takı- mından üçüncü hareket eden Fik- ret bu mesafeyi kapayarak bay- rağı Furuzana vermiş ve Furuzan da birinciliği sonuna kadar muhafaza etmiştir. Afyon muhteliti: 1 - Uşak muhteli: 0 Uşak 23(A.A)— Dün şehrimiz- de Afyon takımı ile Uşak takımı arasında bir maç yapılmış ve büyük güreş müsabakalarına baş- lanmıştır. Bu müsabakalarda hazır bulunmak üzere mebuslarlar Kü- tahya vali vekili, Afyon halkevi ve: belediye reisleri ve Afyon halkından 600 kişide şehrimize gelmişti. Misafirler ve şehrimiz halkından pek büyük bir kalabalık huzu- runda yapılan müsabakalara dör- düncü ve üçüncü pehlivanlarla başlanmış ve bunu takiben de maç yapılmıştır. Oyun çok hararetli ve heyecanlı olmuş ve Afyon muhtelit takımı sıfıra karşı bir sayı ile Uşak mubtelitini mağlup etmiştir. Afyonlu misafirlerimiz şerefine mıntaka merkezi tarafından bir ziyafet verilmiştir. Afyon takımı bugün avdet edecektir. Pehlivan (o güreşlerine (o bugün | devam edilecek birinci ve ikinci pehlivanlar güreşeceklerdir. Brükselde bir Çekoslovak mebusunun tevkifi Brüksel 23 — (A.A.) — Üze- rinde, Belçika komünist fırkası zimamdarlarına münasebette bu- lunduğunu gösteren vesaik elde edilen Oo Çekoslovak (komünist mebusu Slovhy tevkif edilmiştir. Slovhy, hemen hudut haricine | sevkedilmiştir.