16 Haziran 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Sahife 4 Akşam saman 16 Haziran 1992 Doğum tarihi Müderris Besim Ömer paşa çok kıymetli bir eser daha neşretti Yarım asra yakın bir zamandan beri türk tababet âleminde ilmi meşriyatı, tetebbuatı ve tıp fakül- tesinde binlerce talebe yetiştir- mekle vatana en büyük hizmet- lerden birini yapmış olan büyük tıp üstadı Besim Ömer paşa milli kütüphanemize hacmi küçük, fakat kıymeti çok yüksek bir eser daha hediye etti: Doğum tarihi. 66 sahifeden ibaret 50 resmi ihtiva eden, bilhassa tabına dik- kat edilen bu kitap, mühim bir boşluğu doldurmuştur. Muhterem müderris bu eserde doğum hadiselerinin ilk tababet- teki mevkiini çok canlı olarak izah etmiştir : Besim Ömer paşa diyor ki: «Evvel emirde fenni velâde esas cihetile tıpla karışmıştır. Lâkin vazife ve gaye itibarile her ikisi mütalâa ve mukayese edilecek olursa görülür ki tıp muztarıp bir beşeriyet ile iştigal, zayi olar sıhhati iade, dahili veya harici bir hastalık ile muhtel olan tabii bir vazifeyi tanzim eder. Halbuki bir hali tabii karşısında bulunan velâdet, çok defa kolay ve mesudane geçer çok defa sanat ve “vazife, çocuğu almak, göbeğini kesip yıkamak ve sarmaktan ibaret kalır. Lâkin pek çok defa tabii surette olan doğum bazen bir takım sebeplerin tesirile güçleşir. > Doğum bhadiselerinde güçlük beşer tarihi kadar eskidir. Muhterem müderris bu hadise karşısında çok eski zamanlardan beri tatbik edilen usulleri, doğum tababeti sahasında yetişen müte- meyyiz âlimleri, son asırlarda yeti- şen âlimlerin bu sahadaki rolle- ğa dü aleme, Eserden Iktibas ettiğimiz bir resim: Ebe kadının doğuma gidişi (bekçinin omuzundaki ebe iskemlesidir) rini anlatmış, esere, resimler ilâve etmiştir. Bu kıymetli eserin bir hususi- yeti de öteden beri, doğum vak- aları karşısında batıl inanışların, hurafelerin ve âdetlerin tesiri, vahsi, iptidai kavimlerde tatbik edilen çirkin, vahşi usuller, hâlâ bazı yerlerde tatbik edilen bu gayri fenni ve cahilâne kaideleri ihtiva etmesidir. Beşeriyet tarihinde, o bususile memleketimizde asırlardan beri cahil ebeler yüzünden mahvolan hayatları anlamak isteyenler için bu eser, çok kıymetlidir. Muhterem müderrisi hürmetle tebrik ederken karilerimize selis bir ifade ile yazılan bu kıymetli eseri tavsiye etmeği zait görürüz. İzmir muallimlerinin Çeşme tenezzühü Izmir, il ( Hususi ) — Ders senesinin sonundayız. İzmir mual- limleri, senenin son gezintisini yaparak Çeşmeye gidip geldiler. Kafileye vali paşa ile Hacim Muhiddin beyler de iştirak etmiş- lerdi. On büyük kamyonet; yolcu- ları aldı ve uzaklaştırdı. Kamyo- netler, defneler, mersin dalları ve bayraklarla süslenmişti. Güle çağrışa gidiliyordu. İlk defa, Uzun kuyuda tevakkuf (o edildi. Köylü muallimleri karşıladı. Köyün geniş omeydanlığında, geçecek olan misafirleri bir saat eğlendirmek için davullar, zurnalar çalınıyor, genç delikanlılar zeybek oyunu oynıyorlardı. Artık Çeşmeye geçiliyor. Hava serinleşti. Çünkü akşam yaklaş- mak üzere... Güzergâhta Alaçatıya uğranıldı. Alaçatılılar, ruallim- lerimizi hararetle karşıladılar ve selâmladılar.. Biraz sonra otomo- biller Çeşmede... Fırka, belediye heyetleri , cemiyetler erkânı, güzideler , muallimler ve halk kâmilen istikbale çıkmışlar... Misa- firler, mektep salonlarında istira- hate alındılar. Gece, aynı yerde bir ziyafet veriliyor... Sahil gazinoları lebalep dolu... Misafirler kısmen sandala binmişler, deniz gezintisi yapıyor- lar, eğleniycrlar. Güzel bir akşam. Mektop salonlarında bir müsa- mere ve iki konferans verildi. konferanslardan biri Hacim Mu- hiddin bey tarafından verildi ve harbi umumiye ait bir hatıraydı. Hacim bey vaktiye Çeşme kay- makamı imiş, düşman taarruzu esnasında Çeşme halkının ne büyük bir kahramanlıkla vezifesini yap- tığım anlattı. Çeşme meclisi umu- Yukarıda vali Kâzım paşa ve muallimlerden bir grup, ortada Çeşme kalesinin tarihi bur- cunda muallimlerden bir grup, aşağıda muallimler Çeşme plâjında misi âzası Mehmet beyin konfe- ransı da Çeşme kalesinin tarihi kıymeti hakkındaydı. Ertesi gün cuma.. Misafirler, şehrin muhtelif mahallerini, b hassa kalesini ziyaret ettiler. Kırlarda yemekler yenildi. Muhte- lif fotoğraflar çekildi. Muallimle- rimiz şehre avdet ederlerken: — Artık seyahate oveda.. Gelecek ders senesini bekleyelim, diyorlardı. AKŞAMDAN AKŞAMA Ipekiş'in reklâmı - Bediiyatçıların, bilhassa edebiyat muallimlerinin dik ( Baştarafı üçüncü sahifede ) Meselâ, Yusuf Ziya beyin ilk gençliğinde yazdığı şiirleri, şimdi yazdığı gazete nesrinden fazla edebiyatın omalı oaddetmekteki hikmet nedir? Hep sanatin bu yanlış telâkkisi!.. Bir ressam, eskiden, bir şatonun duvarını tezyin eder, bundan dolayı kadrü kıymetten düşmezdi. Halbuki şimdi, duvar afişi yapan sanatkârları, nakkaştan bir derece yukarı görmek istiyoruz. Bir binaya kitap yazarak bani- Rafrefi ile sini metheden şair onun kitabesini (oOkaleme alan hattat Mustafa efendi, mübim sanatkârlardı.. Halbuki, o şimdi, , hernedense Leon çıkolatalarının s edilmekte olan artistler, niyet kâğıtlarina zarif manzum kıt'alar yazan Necdet Rüştü beyi - belki de sırf bu çeşit faaliyetleri için - “hariç ez edebiyat,, tutmağa kalkışıyoruz. Heçe veznini en iyi kullananlardan olduğu halde onu müntahabatlara almıyoruz. Neden?.. Kurunuvustada ruha- niler tarafından din propaganda- sına âlet edilmekle 1932 senesinde, sermayedar bir müesseseye reklâm yapmanın farkı nedir? Sanatkâr, orada da, burada da istidadını muayyen kalıplarda, (muayyen fikirleri söylemeğe döküyor. Keza, geçen gün, gazetelerin son sahifesinde Ipekiş'in bir rek- lâmını gördüm ki, bence sanayii nefisedendir. Bu müessese kendi yerini şöyle tarif ediyor : (İpekiş) Ingiliz kız mektebinin altın- * dadır, (Ipekiş) Turkuvazın karşısındadır, ((pekiş) Tünel ile Galatasaray arasın dadır, (Ipekiş) şuradadıf, (Ipekiş) bura- dadır... ilh diyorsunuz. Hayır efendim, hayır... (Ipekiş) Ingiliz. kız mektebinin altında değil, İngiliz kız mektebi (Ipekiş) in üstündedir. (İpekiş) Turkuvaz ın karşısında değil, Turkuvaz (Gpekiş) in karşısındadır. (Ipekiş) Tünel ile Galatasaray arasında değil, Tünel ve Galatasaray (Ipekiş) in bulunduğu yerin iki tarafinda mevki almışlardır. ((pekiş)in muvakkat satış mağaza- sının yeri, başka bir yere nazaran değil, her hangi bir mahal (pekiş)in bulunduğu yere göre tarif edilebilir. O kadar ki, daha şamil bir tarif ile şöyle denilebilir: Beyoğlu Istiklâl caddesi, ((pekiş) in önünden geçen caddedir. Binaenaleyh (İpekiş) muvakkat satış mağazasının en veciz. tarifi sadece; IPEKIŞ'tir. Zannımca, istikbalin münekkidi, bu devrin edebiyatını tetkik eder- ken, şimdiki münekkitlerin beğe- nip de edebiyat kitaplarına nü- mune aldıkları gülden, bülbülden, çobandan, kavaldan bahseden yazıları otayyedecekler, ( onların sanatkârlarını eskinin mukallidi sayacaklar; ve, bugünün sanatkârı diye, meselâ, bazı başmuharrirleri, macera ve polis romanlarının müelliflerini, gazete kronikçilerini ve reklâmcıları göstereceklerdir. Yukarıki reklâm, her halde: Dağlarda, kırlarda bekledim seni! Sevgilim, öpmedim beyaz ensenil nevinden şiirlerin yanında pek orijinal ve zevke uygun bir sanat eseridir. (Vâ-Nü) Bulgar misa Evvelki gün şehrimize gelmiş olan bulgar gazeteciler ile artistler, dün şehrimizin şayanı temaşa yerlerini gezmişlerdir. Gazetecilere refakat etmekte ve bulgar gazete- ciler cemiyeti tarafindan himaye muallim ve lise tahsilini ikmal etmiş ama- törlerden (o mürekkeptir. Burada milli bulgar musikisi ve bulgar köylü hayatını tasvir eden şarkı ve danslardan mürekkep oyunlar vereceklerdi. Temsillere (o yarın başlanması muhtemeldir. E,igün matinelerden itibaren MAJİE SINEMASINDA İsmet Paşa hazretlerinin Moskova seyahatleri, nutuklar ve şereflerine yapılan muazzam kızıl ordu geçit resmi DİLENCİLER OPERASI Pariste 36 hafta gösterilen büyük film. ALBERT PREJEAN fransızca sözlü DELİLER TABiBi Fransızca sözlü çok eğlenceli bir komedi. uman JANIE MARES gamma Beyoğlu Merkezinde dişçi moda stanbul 15 Haziran 1932 (Akşam fiatları) İstikrazlar Tahvilât İst, dahili 93,50| Elektrik 5— Şark d. yollan o 3.—| Tramvay 45,25 D. Muvahhide (| 42,50) Tünel 5 gümrükler 5,10| Rıhtım 16,95 Baydi mahi 5,75) Anadolu 1 20,20 Bagdat. 4,50 Ek 2700 T.sskeriye — «Mümessil 21,85 Esham İş Bankası 9,20) Terkos 25,75 Anadolu 15,80 | Çimento Ar. o 9— Reji 4,05| Ünyondey. | 21,90 Şir. hayriye 14,50 | Şark dey. 215 Tramvay 44,75 | Balya pr Umumi sigorta (| 11,—| Şark m. ecza | 2,85 Bomonti 23,80 | Telefon 15,55 Çek fiatları (kap. sa. 16) Paris 1203 | Prağ 15,995 Londra 775,50 | Viyana 4,675 Nüyork 0,47284 | Madrit 5,738 Milano 9,26 Peşte 3,9325 Brüksel 3,3966 | Berlin 1,99625 Atina 71,55 | Varşova —— 4,2225 Cinevre 2426 | Bükreş 78,645 Sofya 67,04 | Belgrat 27,3325 Amsterdam (—o 1,16975| Moskova (| 1088,50 Nukut (satış) kuruş kurs 50 f. Fransız Işilin, Av. o 25,— Jisterlin 783,—| ipezeta 16,— 1 dolar 211,— i ei e 20 liret 217,— Semi > pa 20 £ Belçika 117—| ., ği e MENE 29.—| 20 dinar 7— 20 i.İsviçre 820,—| 1 Çernoveç > 20 leva 27—| 1 Altın 931,— 1 #lorin 85,—| 1 Mecidiye || 40, 40 kuron Çek (o 124.—)| 1Banknot (| 234— KONYA Milli Sanayi Sergisine iştirak ediniz. 1-15 Temmuz 932 Müracat mahalli: Konya Milli iktisat ve tasarruf cemiyeti. Bugün Diyorlarki... Edebiyat Anketleri Hikmet Feridun Muharriri : Neşreden : Remzi kütüphanesi Yakında çıkıyor Sanayi sergisi Gene Galatasarayda 1 ağustosta açılacak Istanbul sanayi birliği bu sene de dördöncü yerli mallar sergisini açmağa karar vermiştir. Dördüncü yerli mallar sergisi 1 ağustosta Galatasaray lisesinde açılacak ve 15 ağustosta kapa- nacaktır. Sergiye iştirak etmek istiyen- lerin 15 temmuzdan evvel müra- caatla işgal edecekleri mahaller hakkında kayıtlarını icra ettirmeleri ve 15 temmuzdan 25 temmuza kadar (o pavyonlardaki ( inşaatın hitam bulması takarrür etmiştir. Sergide Türkiyede imal edilen bilümum sınai mamulât kabul olu- nur. Amilinin tasrihi meşruttur. Taşradan iştirak etmek isteyen fabrikalar bulundukları mıntaka ticaret odalarından mamulâtının yerli malı olduğuna dair bir vesika ile sergiye müracaat edeceklerdir. Böyle bir vesikayı hâmil O bulun- mıyanların sergiye (o kabullerine imkân yoktur. “Tokatlıyan,, tramvay istasyonunda Şık sineması karşısında. Istiklâl muayenehanesi, kullanılabilir. Kapıcıya müracaat. Kiralık apartıman | radyo orkestrası, No, 156. Doktor, kadın terzi ve atelyesi ve ikametgâh. olarak caddesi istanbul — 15 Gramofon konseri - 19,30 saz: Vedia Rıza Hanım - 20,256 haberler, doğru saat - 20,30 opera - 21 saz: Belkis Hanım ve stüdyo heyeti - 22 orkestra: ” 1— Heimkher su der Freude (Ouvertureğ 2 — Friole: 3 — Prondini, 4 — İnvocazione d'Amore. Belgrat ( 429,5. ) — 20,20 tıbbi konferans, 21 Busalka operasının nakli. Bükreş (391,2 m.) — 20 konser, 20,20: senfonik kons Budapeşte (5505m.) — 1945 radyo konseri, 21 komedi. Berlin ( 419 m. ) — 21 şarkı, 22 komedi, 23,20 -musahabe, 2 jurnal ve orkestra konseri. 5 kome 23,35 dans mu- tra, 20,45 piyano konseri, 21, di, 22 askeri muzika, sikisi. Paris (1725 m.) — 20 diyaloğ, 20,30 Almanca ders, 21 komedi Fran- sez repertuarından bir temsil, 21,40 şüun. Prağ (88,6m) .— 20,45 Brünn'den nakil, 21 komedi, 22 Viyanadan nakil, 23 radyojurnal, 23,20 orğ konseri. Roma ( 141,2 m.) — 21 gramofon, 21,30 kadın şüunu, 21,45 muhtelif mu- zik, 2355 havadis, Varşova (1411 m.) radyojurnal, 21 hafif musiki — 20,35 konseri, 22,20 komedi, 22,50 radyojurnal, 23 dans musikis Viyana (517,2 m) — 20,45 şarkı, 21,20 komedi, 22 Viyana senfonik or- kestrasının beynelmilel musiki konseri, 23 radyo jurnal, 23,15 akşam konseri. 17 haziran cuma akşamı Belgrat (429,5 m.) — 20 şarkı, 21 konferans, 21,30 konser, 21 radyo orkestrası 50 çingene musikisi. Bükreş (394,2 m.) — 1940 gramo- fonla konser. Budapeşte ( 550,5 m. ) — 1955 21 fanfar 2245 havadis, 22,50 çingene musikisi, 24 almanca konferans. Berlin (419 m.) — 20,10 dini şarkı, 20,30 konfi I Semiramis operası, 23,11 radyo dans musikisi, Londra (355,8 m.) — 19,30 orkestra konseri, 21 oda musikisi, 22,15 musikili komedi, 23,35 dans musikisi, Paris (1725 m.) — 20 müstemleke İ) hakkında konferans, 21 gramofonla konser, 23 yemek haberleri, 21,45 Boürrce fantasgue, 22 tiyatrodan nakil, Prağ (4556 m) — > şarkı, konferans, 21 Brünn'den nakil, dyo orkestrası, 23 radyo jurnal, 23,20 gramdfon. Roma (441,2 m.) — 20,50 gramofon, 21,45 muzik, 30 komedi, 23 konser, 5 radyo jurnal. Varşova (1411 m.) — 20,35 müte- ferrik haberler, 20,3ö radyo jurnal, 21 senfonik kor şüun, 21,50 radyo jurnal, 23 dans musikisi, Viyana (517,2m.) — 20,35 piyano konseri, 21,35 musikili komedi. 23,80 radyo jurnal, 24,45 dans musikisi, Bir tramvay durak mahalli Eminönü - Bebek hattında, Ku- ruçeşme gümrük antreposu önün- de bir ihtiyari durak mahalli vardır. Son günlerde tramvayların bu durakta pek az durdukların- dan ve yolculara inip binmek zamanı bırakılmadığından şikâyet edilmektedir. Hattâ bu yüzden geçen'erde bir kaza olmuş, yolculardan biri- nin kolu kırılmıştır. Nazarı dikkati celbederiz.