10 Nisan 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32
TİYATRO Ankara Paris turnesi pet Tiyatrosu, dört yıllık bir ara- dan sonra, Paristeki Milletler Ti- yatrosu çalışmalarına yeniden o katıl- mıya hazırlanmaktadır. Bilindiği e Devlet Tiyatrosu, ilk defa, ranında Milletler Tiyatrosu progra mında yer almış ve Sophokles'in “Kral Oidipus" tragedyasıyla Orhan Asena- nın "Hürrem Sultan" ını oynıyarak Türk Tiyatrosu hakkında olumlu bir ilginin uyanmasına vesile olmuştu. Milletler Tiyatrosunun bul mev- sim çalışmaları, Shakespeare'in o 400. doğum yıldönümü münasebetiyle, o in- giliz dâhisinin oyunları üzerinde tek- sif edilmiş gibidir. Çalışmalara (o kaçı- lan topluluklardan çoğu sadece Sha- kespeare'in bir veya Ski oyununu oy- namakla yetineceklerdir. evlet Tiyatrosu, bu sefer. Mil- programına (o katıl- mıya Paris merkezi o tarafından da- gisinin yayımlamış olduğu (programa göre Devlet Tiyatrosuna 2 Haziran- nin, son gün de Refik Erduranın "Cen giz Hanım Bisikleti" adlı telif o ko- medisinin oynanacağı ilân edilmekte- dir. Bununla beraber, yetkili oçevreler den öğrendiğimize göre, Devlet Ti- yatrosunun Paris turnesi prensip ba- kımından kararlaştırılmış, hatta Sha kespeare'den "On İkinci Gece"nin oy- nanması da uygun görülmüş olmakla beraber, bu mevsim Milletler Tiyat- rosu programında ağırlık merkebini Shakespeare oyunlarının teşkil ettiği NEREYE GİDİYORUZ? Politikalarımıza, hamlelerimi- ze, idealimize hangi yön ışık ve- recektir? Bütün aydınların kafasını DUT gulayan bu sorulara, üçüncü yılı- na basan aylık: Barış Dünyası Mecmuasında cevap bulacak- sınız. 68 Sayfa, mükemmel baskı, 2 Lira. Bütün bayilerden arayınız. Adres: P. K. 478 İstanbul. (AKİS — 886) AKİS/32 Oyun : "Sezuan'ın İyi İnsanı" (Der Gute Mensen von Sezuan" Yazan : Bertolt Brecht. Çeviren : Adalet Cimcoz, (Şiirler: Teoman Aktürel). Tiyatro : Şehir Tiyatrosu (Tepebaşı). Müzik : Mehmet Abut. Dekor - Kostüm : David Pursley. Konu : Sosyal ve politik eğilimleri bilinen Bertolt Brecht bu oyununda "iyi- lik, kötülük" problemine dokunmakta, insanoğlunun mutluluğunda önemli rolü olan bu iki unsurun toplum düzenini meydana getiren çeşitli müesseseler arasındaki uyuşmazlık yüzünden sürekli bir karışıklığa yol açtığını, sadece iyiliğin insanları mutlu kılmıya yetmediğini anlatmak istemektedir. Yazar kurtuluş yolunu eskimiş din. ahlâk, hukuk v.s. kavramlarının günümüzün gerçeklerine uygun olarak yeniden gözden geçirilip değerlendirilmesine ve “çalışma, yaratma” çabasına bağlar gibi. görünmekteyse de, seyirciye belirli bir "çözüm" öğüdünde bulunmamakta, epik tiyatro ilkesine bağlı kalarak onu, gördüğü olaylara göre bir yargıya varmakta serbest bırakmaktadır. Oynıyanlar : Zihni Rona (sucu wang). Ertuğrul Bilda (1. Tanrı), Mete Sezer (2. Tanrı), Kayhan Yıldızoğlu (3. Tanrı). Ayla Algan (Shen Te ve Shui Ta), Fatma Andaç (Shini, Erden Ener (Malsahibi), Turhan Göker (Berber), Samiye Hün (Bayan Yang) v.s. Beğendiğim : Beklân Alganın, epik tiyatro tekniğini ve estetiğini vuzuhla veren, oyunun ve temsilin bütününe sindiren, akıcı, ifadeli sahne düzeni. Da- vid Pursley'le Mehmet Abutun, çığırın. kurallarına bağlı kalarak, gerekil ça- gırışımları duyuran etkili dekor ve müziği. Ayla Alganın - biri kadın, öbürü erkek- iki rolde, epik tiyatronun "anti-dramatigue" oyun özelliğine bağlı kaldığı halde etkili, başarılı ikiz kompozisyonu: Sucu wang'da daha duygulu bir oyuna kaymakla beraber. Zihni Ronanın, Berberde Turhan Gökerin, Bayan Yang'ta Samiye Hünün çizmeği başardıkları renkli tipler. (Adalet Cimcozun arı ve akıcı çevirisi; Teoman Aktürelin şiir değerini koruduğu şiir- ler. Beğenemediğim : Sözü edilmeğe değer bir sey yok. Sonuç : "Sezuan..."m en önemli faydası, seyircimize, hele tiyatro yazarla- rımıza epik tiyatroyu tanıtmak, kendi oyun geleneğimiz içinde -Karagöz ve Orta Oyunu- yeni akımlara, anlayışlara uygun oyunlar yazmanın Zor olma- yacağını duyurmak olacaktır. Abdülhak Hâmidin "Sabır ve Sebat". Oktay Rı- fatın "Oyun İçinde Oyun", Haldun Tanerin "Fazilet Eczahanesi" ve Lütfen Dokunmayın", Refik Erduranın "Ayı Masalı", Recep Bilginelin "İsyancılar" adlı oyunlarının epik tiyatro kurallarına göre yazılıp sahneye konulmuş olsaydılar, neler kazanmış olacağını düşünüyorum. Lütfi AY “Sezuanın İyi İnsanı" Fincancı hatırlarım ürküttü..
