3 Temmuz 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

KADINLAR ARASINDA Sosyal hayat ve Amerikan kadını Cemiyet hayatı Türk - Amerikan Kadınları Kültür Derneği T ı ile Birleşik Amerika Dev- letleri arasında Truman doktrini- nin ortaya atıldığı gündenberi askeri siyasi ve İktisadi sahalarda gelişmekte olan dostluk, bugün gerek kültürel ge- rek sosyal alanlarda da feyizli tesirle- Bu müna- arasında teessüs edecek dostlukla- rın, her memleketi — ilgilendiren müşterek noktaların daha iyi anlaşıl- ması bakımından ne kadar önemli bir rol oynıyacağı keyfiyettir. Bu çeşit dostluk bağlarının kurulması Türk evleri kapılarının dost misafirle- rimize açılması ve onların Türk aile hayatına karışmaları demektir n Ankara'da son derece canlı Bugü bir faaliyet gösteren ve halen üç yüzü aşkın Türk ve Amerikan üyesi bulu- nan "Türk - Amerikan Kadınları Kül- tür Derneği" nin bellibaşlı hedefi, işte temas ve dostluk munasebellerını bu geliştirmeğe yardim etmektir. Bu derneğin kuruluşuna müessir o- lan hâdise, gerçekten zikre değer. Yıl 1949. Yeni yeni —yürürlüğe — giren Marshall yardım teşkilâtı ile Amerikan askeri yardim heyeti — mensuplarının aileleri, akın halinde Ankara'ya yerleş- mektedir, öyle ki Başkentte erkek, kadın ve çocuklardan müteşekkil A- kolonisinin yekünu, üç bini mutecavız bir topluluğu temsil etmek- Çoğu İngilizceden başka bir dil bilmeyen bu Amerikalı kadınlar ara- larında toplanıp ahbaplık etmektedir. Türkiye hakkındaki bellibaşlı malümat kaynakları ise, evlerinde iş görmekte olan Türk aşçı, hızmetçı ve dadılaı'dır veya Türkçe ile teati edilen soruşturmalar, Amerikalı ka- dınların Türkiye hakkında son. derece eksik, tek taraflı ve yanlış hükümlere varmalarına sebep olmaktadır Aydın birçok Türk kadınları, hali gittikçe artan bir üzüntü ve dişe ile takıp ediyorlardı. Kendi mem- sosyal faa- bu en- bını gerçek mânası ile aydınlatmak arzusu, Türk hemşirelerimizin gönül- lerinde alevlenip tutuşuyordu. Nihayet iki memleket kadınlığım yaklaştıracak olan bir köprünün kurulması fikri, ca- zip göründü ve,kısa bir zaman Zarfın- da hükmi şahsiyete sahip bir derneğin kurulması ile kuvveden 1lüle inkılâp etti D ernek resmen faaliyete — geçmezden önce bu fikrin tahakkuk — şansını ölçmek maksadiyle, Ankara — Halke- vinde kültürel bir toplantı tertip et- 22 N rk metropolune denizden, %avagan, dan ilk girenlerin ilk karşılaştıkları tesirli manzara liman açıklarındaki ufak bir ada üze- rinde yükselen muazz abidesidir. — Bilindiği hükümetinin bir cemilesi merikalılara hediye edilmiş olan bu heykel — başında defne dalı bulunan muzaffer bir kadını temsil etmekte- dir. Amerikalıları bu sembol — kadar hoşnut edecek daha münasip bir hey- kel bulunamazdı, ünkü Amerikan idealine göre makbul olan bütün va- sıf ve kıymetler kadında, annede, tahakküm etmeksızın ile gönülleri teshir eden varlıkta toplanmaktadır. merika'ya alan akın vuku bu- lan göçleri tahrik eden sebeplerden biri de yeni bir hayata iştiyak — du- yalnarın Avrupa' isyan çocuk terbiyesine nâzım o0- düşünce sıkı bir disiplin şefkata dayanan ve çocuğu arzuları ve gelişim imkânları ile başbaşa bırakan bir yetişme tar- zıdır. Bu yetişme tarzında çocuk üzerinde — devamlı bir murakabenin gerektirdiği ihtimam ancak kadın ta- rafından gösterilebileceği için, çocu- ğun terbiyesinde bellibaşlı müessir ve sorumlu daima anne, yani "Mom" dur. Amerikan kadını — bu yetiştirme ve ihtimam vazifesini umumiyetle ile kırk yaş arasında tamam- çocuğunu serbest hayata at. maktadır. Esasen Amerikalılar genç yaşta evlenmeği ve cemiyete ço yetiştirme mükellefiyetini bir an ön- e ikmal etmeği âdet edinmişlerdir. Evlenen çiftlerin yaşlan da umumi- yetle birbirine denktir. Bu suretle kırk yaşına ulaşan kadınlardan bir çoğu çocuklarım evlendirerek torun sahibi olduklarından hayatlarının bu mükellefiyet safhasını sona erdir. misti. Bu toplantıda o — zamanki Marshall Idaresının Türkiye Temsilcisi Mr. Russel Dorr'un eşi ile Kız lisesi- nin Müdüresi Bayan Adnan Eseniş bi- rer konuşma yapmışlardı. Bu ilk kül- türel toplantının gerek Türkler gerek- se Amerikalılar nezdinde bir hayli a- lâka uyandırdığını müşahede eden bir müteşebbis grupu, — bu ilgiden cesaret alarak derneğin resmen kurulm şebbüsüne — geçtiler. Böylece 6 Ocak 1950 tarihinde Türk - Amerikan Ka- dınları Kültürel Derneği" hukuki Nermin Abadan mektedirler. Ondan sonra kendisini ayni ihti- mam ve şefkatle sosya yardıma vakfetmiş fedakâr ve enerjik büyük anne hayatı başlamaktadır. Denebilir ki haftanın her gününde bir hayır derneğinin idar rine koşan aksaçları ondüleli, tır- nakları cilâlı, şık giyimli b an- ne tipi Amerikan kadınlığının haya- tiyet timsalidir. Devlet otoritesini mümkün olduğu kadar günlük — hayattan uzaklaş- hayatın gayesi sayan bir memleket için gönüllü insanlar- dan mürekkep büyük derneklerin faaliyeti hemen hemen başka memle- ketlerde âmme hizmeti gören bir dev let organının çalışmalarına denk bir önem taşımaktadır. a m him ve müessir teşkilâtın bilhassa tarafından idare edilmesi, Amerikalı hemşirelerimizin memle- ketlerinin sosyal hayatında oynadık- ları rolün büyüklüğünü gösterir. tırmayı sosyal kadınlar Amerikan sistemine göre federal bakanlıklar arasında bir Milli Eği- tim Vekâleti mevcut değildir. i sistemi prensip ıIıbarıyle 48 eyaletın kendi ihtiyaç ve şa tutularak alacakları dire bırakılmıştır. Bu sebe evaletin okul programlan ve eğitim plânı secim neticesinde işbasına ge- len mahalli heyetler tarafından ha- zırlanır. Bu mahalli hevetlerde ise kadınlar çoğunluğu teşkil ve temsil ederler. Bu sebeple Amerikan egi- tim sisteminin gelişmesinde ve mem- leketin kültürel kalkınmasında A- merikan kadınının istikamet göste- recek pedagoglar yanında çok büyük cuk tesir ve hizmeti görülmektedir Amerikan kadınının sosyal haya- tın cereyanında ve kültürel faaliyet- lerin idaresinde gösterdiği bu ca dan alâka, sarfetmekten çekmmedıgı üstün ve başarılı gayret onun — va- tandaşlık şuurunu ve memleket me- suliveti ygusunu ne kadar kuv- yetle taşıdığına şaşmaz bir delildir. mevcudiyete kavuştu. İki memleket arasındaki dostluğun, ancak karşılıklı münasebetlerde mut lak bir eşitliğe istinat edebileceğine i- nanan kurucular, derneğin tüzüğünü bu kanaate uygun olarak tanzim et- mişlerdi. Derneğin idare heyeti 14 kişiliktir.. Bunlardan yedisi Türk, di- ğer yedisi ise Amerikalı üyeler arasın. dan seçilmektedir, Derneğin başkanı Türk, ikinci başkanı ise Amerikalı o- lacağı tasrih edilmiştir. Derneğin arke- oloji, sosyal yardım, gezinti, — milli AKİS. 3 TEMMUZ 1954